خواص روغن گردو؛ ۱۴ خاصیت درمانی این روغن سرشار از امگا ۳

روغن گردو به‌راحتی دردسترس و در تمام جهان شناخته‌شده است. ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن همه‌کاره بهره نمی‌برند، زیرا از خواص روغن گردو آگاهی ندارند. پس از مطالعه‌ی این مقاله و شناخت خواص روغن گردو متوجه خواهید شد که چرا روغن گردو بهترین روغن در نوع خود است و خواص سلامتی فراوانی دارد و احتمالا مصرف آن را شروع می‌کنید.

خواص روغن گردو و کاربردهای آن

کسانی که از روغن گردو استفاده می‌کنند، معمولا دچار پسوریازیس، اگزما، آفتاب سوختگی، پیری زودرس، ضعف سیستم ایمنی، چاقی، ریزش مو، شوره‌ سر، چین و چروک، فشار خون بالا، استرس، اضطراب و دیابت هستند یا درمعرض خطر بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارند. روغن گردو دارای چربی‌های تک‌اشباع‌نشده (monounsaturated) و چنداشباع‌نشده (polyunsaturated)، به‌ویژه لینولئیک (linoleic)، گاما لینولنیک (gamma-linolenic) و اسیدهای اولئیک (oleic acids) است. بسیاری از این چربی‌ها به‌صورت ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی عمل می‌کنند و از انواع خوب چربی به‌شمار می‌روند، زیرا به‌سرعت به انرژی تبدیل می‌شوند و اثرات مفید فراوانی دارند.

۱. کاهش تشکیل پلاک‌های آترواسکلروزی و کمک به سلامت قلب و عروق

پلاک‌های آترواسکلروزی به‌دلیل ترکیبی از عوامل شامل کلسترول بد، مصرف بالای چربی، عملکرد انسولین و فرایندهای التهابی شکل‌گرفته در واکنش به آسیبی عروقی ایجاد می‌شوند. روغن گردو به کاهش تشکیل این رسوبات کمک کند، زیرا سرشار از چربی‌های چنداشباع‌نشده و تک‌اشباع‌نشده‌ی فاقد کلسترول است که برای پایین آوردن سطح پروتئین انتقال‌دهنده‌ی LDL (لیپوپروتئین کم‌چگالی یا در زبان عامه، چربی بد) مفید است. این مسئله موجب کاهش احتمال تشکیل رسوب در دیواره‌ی رگ‌های خونی می‌شود و به‌علاوه روغن گردو نیز یک چربی ضدالتهابی است. این ویژگی روغن گردو برای بهبود سلامت قلب و عروق بسیار مفید است.

به‌طور کلی این روغنِ فاقد کلسترول برای بهبود سلامت قلب عالی است، زیرا موجب افزایش گردش خون، کاهش رسوب چربی، افزایش انرژی و کاهش فشار خون می‌شود. این اثرات درکنارهم موجب پایین آمدن خطر تصلب شرایین (atherosclerosis، سخت شدن سرخرگ‌ها)، حمله‌ قلبی و سکته‌ مغزی می‌شود.

۲. جلوگیری از ریزش مو و برطرف کردن شوره‌ سر

روغن گردو حاوی مقادیر قابل‌توجهی از پتاسیم است. ثابت شده است که پتاسیم موجب افزایش رشد موها می‌شود، تولید سلول‌های جدید را تحریک می‌کند و برای سلامت فولیکول‌های مو مفید است. وقتی از پتاسیم به‌صورت موضعی روی پوست سر استفاده می‌شود، به بهبود جریان خون به فولیکول‌های مو کمک می‌کند. در بسیاری از موارد، ریزش مو ناشی از نرسیدن مواد مغذی و اکسیژن کافی به فولیکول‌های موست که درنهایت منجربه مرگ یا غیرفعال شدن (dormancy) آنها می‌شود. خواص آب رسانی به مو و مرطوب کنندگی پوست (که به‌دلیل وجود ویتامین E و محتوای چربی آن است) و ضدباکتریایی روغن گردو نیز در جلوگیری از مشکلاتی در پوست سر که محیط نامناسبی را برای رشد مو ایجاد می‌کنند، مؤثر است و موجب جلوگیری از ریزش موی زودرس می‌شود.

با ماساژ دادن این روغن روی پوست سر (معمولا همراه با سایر روغن‌های اسانسی، زیرا روغن گردو روغن حامل فوق‌العاده‌ای است) می‌توانید پوست سر خود را مرطوب کنید و عفونت‌های گوناگون موجود در آن را برطرف کنید. همچنین استفاده از این روغن به شما کمک می‌کند که تمام نشانه‌های شوره‌ی سر را برطرف کنید و از شر پوسته‌ها و تکه‌های زشت و ناخوشایند شوره روی شانه‌های‌تان خلاص شوید.

۳. کمک به کنترل قند خون و دیابت

چه مبتلا به دیابت باشید و چه در تنظیم سطح قند خون خود مشکل داشته باشید، می‌توانید از خواص روغن گردو بهره ببرید، زیرا این روغن در تنظیم سطح قند خون و تولید انسولین در پانکراس (لوزالمعده) مؤثر است. غذاهای حاوی چربی، جذب گلوکز در جریان خون را آهسته می‌کنند و احتمال افزایش ناگهانی انسولین در خون (insulin spike) را در هر زمان کاهش می‌دهند. به‌علاوه روغن گردو اعمال تحریک‌کننده‌ای را روی پانکراس انجام می‌دهد که موجب افزایش سنتز انسولین در مواردی می‌شود که سلول‌های جزایر پانکراس نمی‌توانند به‌موقع انسولین تولید کنند.

گرچه این ویژگی‌ها بیشتر برای بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید است (زیرا در دیابت نوع ۱ بدن بیمار نمی‌تواند انسولین تولید کند) ولی خواص روغن گردو برای همه مفید است، زیرا موجب کاهش عوارض ناشی از اختلال عملکرد گلوگز می‌شود. این ویژگی موجب می‌شود که بیماران دیابتی زندگی طبیعی‌تری داشته باشند و به افرادی که درخطر هستند نیز کمک می‌کند که وزن کم کنند و خطر ابتلابه دیابت را کاهش دهند.

۴. کنترل بیماری پسوریازیس

پسوریازیس یکی از بیماری های خودایمنی پوستی مزمن است که موجب افزایش سرعت چرخه‌ی رشد سلول‌های پوستی می‌شود. این بیماری با ایجاد بخش‌های پراکنده‌ی زبر و پوسته‌پوسته در پوست ظاهر می‌شود. یکی از خواص روغن گردو این است که با مرطوب کردن پوست، موجب تسکین خارش پوست ناشی از بیماری می‌شود و احتمال ایجاد زخم‌های باز را کاهش می‌دهد. روغن گردو حالت چسبناک و غلیظی دارد، بنابراین بهتر است که هنگام شب استفاده شود و پس از بیدار شدن در صبح شسته شود.

۵. افزایش باروری مردان

روغن گردو ابزار بسیار مفیدی برای افزایش باروری مردان است، زیرا موجب بهبود چند عامل باروری در مردان می‌شود که به‌طور قابل‌توجهی احتمال بارداری موفق را افزایش می‌دهند. روغن گردو از یک سو موجب افزایش تعداد اسپرم می‌شود و علاوه‌بر آن قدرت حرکت و شکل کلی اسپرم‌ها را بهبود می‌دهد. اسپرم‌هایی که شکلی غیرطبیعی دارند، به‌سختی می‌توانند وارد تخمک شوند و لقاح یابند و معمولا در سفر به گردن رحم زنده نمی‌مانند. از دیگر خواص روغن گردو این است که موجب بهبود جریان خون نیز می‌شود و امکان نعوظ قوی‌تری را فراهم می‌کند. این ویژگی در مواردی مفید است که مشکل موجود در باروری به اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی) مربوط است.

۶. بهبود عملکرد مغز

خواص گردو و روغن گردو در حفظ عملکردهای شناختی و به‌تأخیرانداختن یا به‌طور کامل جلوگیری از ابتلابه بیماری‌های تحلیل‌برنده‌ی عصبی (neurodegenerative) مختلف نقش زیادی دارد. ازآنجاکه بخش زیادی از این مشکلات، ظاهرا با التهاب و تشکیل پروتئین‌های غیرطبیعی مغز مرتبط هستند، روغن گردو به‌دلیل ماهیت ضدالتهابی خود در جلوگیری از رخ دادن این مشکلات مؤثر است. روغن گردو برای بهبود جریان خون به مغز نیز مفید است و موجب حفظ مهارت‌های شناختی در سنین بالا می‌شود.

۷. کاهش خطر ابتلا به سرطان

رادیکال های آزاد درجریان سوخت و ساز سلولی تولید می‌شوند و به شکل‌های گوناگون بر سلول‌ها و بافت‌های بدن اثر می‌گذارند. رادیکال‌های آزاد موجب خزان یاخته‌ای (apoptosis، گونه‌ای از مرگ سلولی طی فرایند مرگ برنامه‌ریزی‌شده‌ی سلول است که در جانداران پرسلولی رخ می‌دهد.) یا جهش سلولی می‌شوند و خطر ابتلابه سرطان را افزایش می‌دهند. مقادیر بالای آنتی اکسیدان موجود در روغن گردو موجب کاهش استرس اکسیداتیو در بدن می‌شود.

به‌طور کلی، چربی‌های اشباع‌نشده، آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند و با آسیب‌های اکسیداتیوی که گاه موجب ابتلا‌ به سرطان می‌شوند مقابله می‌کنند. روغن گردو علاوه‌بر داشتن این ویژگی، سازوکار ویژه‌ای دارد که موجب پیشگیری از سرطان می‌شود. گفته می‌شود که گردو می‌تواند ژن‌هایی را که موجب افزایش خطر ابتلابه سرطان می‌شوند، دوباره برنامه‌ریزی کند. این شیوه‌ی پیشگیری از سرطان بسیار بهتر از این است که فقط به آنتی اکسیدان‌ها و اثرات ضدسرطانی آنها امیدوار باشیم.

۸. کمک به بهبود خواب

گردو منبع طبیعی سرشار از ملاتونین است و به بهبود خواب کمک می‌کند. ملاتونین از پیام‌رسان‌های عصبی است که در تنظیم چرخه خواب و بیداری در انسان نقش مهمی دارد و برای به‌خواب رفتن در تاریکی مفید است. ملاتونین در حضور نور ازبین می‌رود، بنابراین بهتر است که روغن گردو را در بطری تیره یا در اتاقی تاریک نگهداری کنید. ملاتونین در کاهش اثرات هورمون استرس کورتیزول (که مانع از به‌خواب رفتن می‌شود) نیز مفید است.

۹. کاهش استرس

معمولا عطر روغن گردو برای آرامش ذهن و حواس کافی است، ولی مصرف مقداری از این روغن نیز موجب کاهش استرس می‌شود. این روغن با افزایش انرژی ذهنی و جسمی موجب تعادل روحیه و خلق‌وخو شده و علائم اضطراب و علائم افسردگی را کاهش می‌دهد.

۱۰. جلوگیری از ایجاد چین و چروک و مراقبت از پوست

از مهمترین خواص روغن گردو می‌توان به مراقبت از پوست و مو اشاره کرد. آیا تابه‌حال به این مسئله فکر کرده‌اید که چه عاملی باعث ایجاد چین و چروک می‌شود؟ در بیشتر موارد چین‌وچروک به‌دلیل کاهش طبیعی (یا غیرطبیعی) میزان پروتئین‌های کلاژن و الاستین موجود در پوست ایجاد می‌شود.

پروتئین‌های کلاژن و الاستین عامل ایجاد خاصیت ارتجاعی پوست هستند و باعث می‌شوند که پوست پس از کشیده شدن، دوباره به شکل طبیعی خود برگردد. با بالا رفتن سن میزان این پروتئین‌ها در پوست کاهش می‌یابد و پوست دچار چین‌وچروک و افتادگی می‌شود. روغن گردو سرشار از ویتامین E است که به‌عنوان آنتی اکسیدانی قوی تغذیه‌رسان پوست است و از تخریب بیش‌ازحد ذخایر کلاژن و الاستین پوست جلوگیری می‌کند. علاوه‌برآن، روغن گردو پوست را هیدراته نگه می‌دارد و موجب کاهش ترک و احتمال ورود عفونت به پوست و ایجاد تخریب‌های ساختاری می‌شود.

به‌طور کلی ۳ بخش مهم روغن گردو به محافظت از پوست کمک می‌کند: عناصر ضدباکتریایی، آنتی اکسیدانی و ضد التهابی. آنتی اکسیدان‌ها بروز خطوط و چین و چروک‌های پوستی را کاهش می‌دهند و موجب می‌شوند جوان‌تر به‌نظر برسید. ترکیبات ضدباکتریایی به محاظت از پوست شما دربرابر پاتوژن‌های پوست کمک می‌کنند. پاتوژن‌های پوست، باکتری، ویروس یا میکروارگانیسم‌های دیگری هستند که می‌توانند باعث بیماری شوند و همواره به بزرگ‌ترین و بی‌حفاظ‌ترین ارگان بدن، یعنی پوست حمله می‌کنند. طبیعت ضدالتهابی روغن گردو نیز در تسکین بیماری‌های مزمنی مانند اگزما و پسوریازیس و همچنین موارد حاد التهاب یا واکنش‌های آلرژیک مؤثر است.

۱۱. افزایش سلامت استخوان ها

روغن گردو منبعی عالی از ویتامین K است؛ ویتامینی که نقش آن به‌خوبی درک نشده است. این ویتامین نقش مهمی در معدنی سازی استخوان (bone mineralization) ایفا می‌کند. معدنی سازی استخوان به رسوب موادمعدنی ضروری در ماده‌ی بنیادی استخوان (bone matrix) گفته می‌شود که موجب افزایش استحکام و طول‌ عمر استخوان می‌شود. افزایش استحکام استخوان نیز موجب پیشگیری از شکستگی استخوان‌ها می‌شود و کاهش کلسیم استخوان‌ها را نیز (که موجب اختلال‌هایی مانند پوکی استخوان می‌شود) به‌حداقل می‌رساند.

۱۲. کاهش حمله های میگرنی

روغن گردو دارای مقادیر زیاد منیزیم است. منیزیم ماده‌ای معدنی است که نقش مهمی در درمان میگرن و جلوگیری از حملات میگرنی دارد. مقایسه‌ی افرادی که مکمل های غذایی منیزیم مصرف می‌کنند با کسانی که دچار کمبود این ماده‌ی معدنی هستند، نشان داده افرادی که مقدار کافی منیزیم مصرف می‌کنند، کمتر دچار حملات میگرنی می‌شوند و حملات میگرنی آنها شدت بسیار کمتری دارد. منیزیم کارکردهای مهم دیگری نیز دارد که شامل تنظیم تشکیل استخوان و سلامت رگ‌های خونی است.

۱۳. کاهش التهاب

یکی از مهمترین خواص روغن گردو کاهش و درمان التهاب است. توانایی‌های ضدالتهابی ازجمله خواص روغن گردو است که هم در داخل و هم در بیرون بدن نقش دارد. اگر از روغن گردو به‌صورت موضعی روی مفاصل و عضلات دردناک خود استفاده کنید، موجب کاهش التهاب و درد آنها می‌شود و وقتی این روغن را به‌صورت خوراکی مصرف می‌کنید، به بهبود عملکرد عروق خونی کمک می‌کند و در سلامت قلب مؤثر است.

۱۴. تقویت سیستم ایمنی بدن

سلامت سیستم ایمنی بدن از پوست شروع می‌شود و به داخل مجاری تنفسی و گوارشی ختم می‌شود. مقدار زیاد خواص آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی در روغن گردو موجب بهبود عملکرد دستگاه‌های بدن می‌شود و فشار روی سیستم ایمنی بدن را کاهش می‌دهد تا سیستم ایمنی بتواند بر تهدیدهای جدی‌تری تمرکز کند.

عوارض جانبی روغن گردو

عوارض جانبی مصرف روغن گردو بسیار محدود است و صرفا به مشکلات معده‌ و چند مشکل قلبی‌عروقی محدود می‌شود. استفاده از این روغن درحد اعتدال برای بیشتر مردم کاملا بی‌خطر است. درصورت لزوم می‌توانید باتوجه به شرایط فردی خود درمورد وجود هرگونه خطر احتمالی درنتیجه‌ی مصرف این روغن با پزشک صحبت کنید.

۱. ناراحتی معده

معمولا مصرف خوراکی روغن گردو کاملا بی‌خطر است، ولی ازآنجاکه این روغن بسیار قوی است می‌تواند موجب بروز واکنش التهابی در روده شود. این واکنش التهابی به‌شکل ناراحتی معده، گرفتگی، نفخ، حالت تهوع، اسهال یا حتی استفراغ بروز می‌کند. اگر پس از مصرف روغن گردو دچار چنین حالاتی می‌شوید، بهتر است از این روغن به‌صورت موضعی استفاده کنید.

۲. سلامت قلب

گاهی اثرات کاهش‌دهندگی فشار خون این روغن با سایر داروهای فشارخون تداخل پیدا می‌کند. بنابراین بهتر است پیش از مصرف خوراکی این روغن با پزشک خود مشورت کنید.

۳. قند خون

روغن گردو برای بیماران دیابتی یا کسانی که درمعرض خطر ابتلابه دیابت قرار دارند، عالی است ولی اگر این روغن همراه با بعضی از داروها مصرف شود، سطح قند خون را به‌میزان خطرناکی پایین می‌آورد. بنابراین بیماران دیابتی باید با احتیاط از این روغن در وعده‌های غذایی خود استفاده کنند.

۴. التهاب پوست

روغن گردو نیز مانند بسیاری از روغن‌های قوی و غلیظ‌شده وقتی به‌صورت موضعی برای مصارف آرایشی یا دارویی استفاده می‌شود، گاهی موجب تحریک و ناراحتی پوست می‌شود. پیش از مصرف روغن گردو (به‌ویژه اگر پوست حساسی دارید) مقدار کمی از این روغن را روی بخش کوچکی از پوست خود امتحان کنید و چند ساعت صبر کنید تا مطمئن شوید که پوست شما نسبت‌به آن واکنشی منفی نشان نمی‌دهد.