چربی‌ها انواع مختلفی دارند؛ برخی از آنها خواص گوناگونی دارند و برخی دیگر به‌شدت برای سلامتی مضر هستند. اما درباره‌ی خواص روغن کنجد باید گفت که این روغن خوراکی سرشار از چربی‌های چندغیراشباع و تک‌غیراشباع بوده و میزان چربی‌های اشباع‌شده‌ی آن بسیار اندک است. به‌گفته‌ی ادوینا کلارک، متخصص تغذیه، چربی‌های چندغیراشباع و تک‌غیراشباع از جمله چربی‌های مفید برای سلامت قلب هستند و در کنترل کلسترول نقش دارند. از طرف دیگر، چربی‌های اشباع‌شده که به‌عنوان چربی‌های بد شناخته می‌شوند و چربی‌های ترانس که به‌شدت زیان‌بار هستند، باعث افزایش التهاب و کلسترول می‌شوند که سلامت قلب را تهدید می‌کنند. یک‌چهارم فنجان از روغن کنجد، حاوی ۶٫۷۵ گرم چربی تک‌غیراشباع، ۷٫۸۴ گرم چربی چندغیراشباع و ۲٫۵۰ گرم چربی اشباع‌شده است که به حفظ سلامت قلب کمک می‌کند. از دیگر خواص روغن کنجد می‌توان به حفظ سلامت دهان و دندان، زیبایی پوست و گوارش اشاره کرد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
خواص روغن کنجد برای بهداشت دندان
اجداد ما برای حفظ سلامت دهان و دندان از روغن استفاده می‌کردند. جیلیان تاچمن، متخصص تغذیه در نیویورک می‌گوید: «چرخاندن و غرغره روغن کنجد در دهان به‌مدت ۱۰ دقیقه، یکی دیگر از روش‌های آیورودا است. مطالعات پزشکی نشان داده‌اند که این کار به کاهش باکتری‌های دهان منجر می‌شود و به حفظ سلامتی دهان و لثه کمک می‌کند.»
خواص روغن کنجد برای پوست و استخوان‌ها
پروتئین‌های مغذی موجود در دانه‌های کنجد در روغن کنجد وجود ندارد؛ چراکه روغن، از بخش جداشده‌ای از گیاه گرفته می‌شود. اما زینک یکی از مواد معدنی است که هنگام روغن‌گیری باقی می‌ماند. زینک می‌تواند علائم و شدت سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش دهد، اما استفاده از این ماده در بدن برای تولید کلاژن مفید است و حالت ارتجاعی پوست را افزایش می‌دهد. زینک همچنین به تراکم استخوان‌ها نیز کمک می‌کند.
خواص روغن کنجد در هضم و دفع
یبوست یکی از رایج‌ترین بیماری‌هاست. نوشیدن آب و مصرف خوراکی‌های حاوی فیبر می‌تواند به دفع منظم و سالم کمک کند. با این حال گاهی اوقات در مصرف فیبر سهل‌انگاری می‌کنیم یا داروهایی مصرف می‌کنیم که به یبوست منجر می‌شوند. خوشبختانه روغن کنجد در این زمینه مؤثر است. به‌گفته‌ی جیلیان تاچمن، مصرف یک تا دو قاشق روغن کنجد در فاصله‌ی بین صبح تا عصر (یا مصرف بیشتر در عصر) به چرب شدن روده‌ها کمک می‌کند و یبوست را از بین می‌برد. دانه‌های کنجد نیز به دفع بهتر کمک می‌کنند؛ هرچند که روغن کنجد مؤثرتر است.
موهای درخشان با روغن کنجد
تقریبا همه‌ی ما از محصولات مختلف برای سلامت موها استفاده کرده‌ایم، اما نتیجه‌ی مطلوب را ندیده‌ایم. خوشبختانه روغن کنجد حاوی ویتامین‌های B و E، منیزیم، کلسیم و مواد مغذی ضروری فسفردار است که به پوست سر و مو تغذیه می‌رساند. توصیه‌ی ادوینا کلارک برای موهای درخشان و انبوه این است که پوست سر و ریشه‌ی موها را با روغن کنجد ماساژ دهید و اجازه دهید که حداقل به‌مدت ۳۰ دقیقه روی سر باقی بماند. ترجیحا یک روز بعد یا بعد از همان ۳۰ دقیقه، موها را با آب گرم و شامپو بشویید.
خواص روغن کنجد در مبارزه با رادیکال‌های آزاد
رادیکال‌های آزاد به DNA، سلول‌ها و پروتئین‌ها آسیب می‌رسانند. همچنین می‌توانند به بیماری‌هایی مثل آلزایمر، پارکینسون و سرطان منجر شوند. برخی مواد مثل الکل، دود دخانیات، آفت‌کش‌ها، آلاینده‌های هوا و غذاهایی که می‌خوریم، رادیکال‌های آزاد را تولید می‌کنند. بنابراین خوردن غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان اهمیت زیادی دارند تا بتواند با آسیب رادیکال‌های آزاد مقابله کند و استرس امسیداتیو را کاهش دهد. کلارک دراین‌باره می‌گوید: «شواهد جدید نشان می‌دهند که روغن کنجد می‌تواند در مقابله با آرتروز، پیشرفت سرطان، آسیب رشته‌های عصبی و التهاب مفید باشد.» البته برای اثبات این مزایا باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
ماساژ پا با روغن کنجد
همه‌ی ما عادت‌هایی داریم که باید قبل از خوابیدن انجام دهیم. مسواک زدن، شست‌وشوی صورت، استفاده از انواع کرم‌های شب و غیره؛ اما معمولا روش‌های آرام‌بخشی مثل ماساژ پا را فراموش می‌کنیم. ماساژ دادن، بخشی از تکنیک سلامتی آیوروداست که اگر با روغن کنجد همراه شود، به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند. آیورودا یک روش درمانی است که بیش از ۵۰۰۰ سال در هند اجرا می‌شود و به‌تازگی در جوامع غربی نیز رواج یافته است. دانیل فلگ کاپیلینو، استاد علوم بهداشت عمومی و متخصص تغذیه در نیویورک می‌گوید: «اگر قبل از خواب شبانه، کف پاها را با یک قاشق چای‌خوری روغن کنجد (یا کمی بیشتر) ماساژ دهید، خواب آرام‌تری خواهید داشت.» فراموش نکنید که پس از ماساژ پاها، حتما یک جفت جوراب بپوشید.
خواص روغن کنجد در مقابله با حرارت
همه‌ی ما با خواص روغن زیتون و نارگیل برای پختوپز آشنا هستیم، اما این روغن‌ها در دمای بالا می‌سوزند. روغن سوخته، علاوه بر بوی بد و خراب کردن طعم غذا، برای سلامتی ما خوب نیست. به‌گفته‌ی کلارک، زمانی که دود از روغن بلند می‌شود (نقطه‌ی دود)، یعنی دما تا اندازه‌ی شکستن چربی‌ها افزایش یافته است که باعث رها شدن رادیکال‌های آزاد می‌شود. اما نقطه‌ی دود روغن کنجد، ۴۰۰ درجه‌ی فارنهایت (۲۰۴.۴ درجه‌ی سانتی‌گراد) است. بنابراین می‌توان از این روغن برای طبخ انواع مختلفی از غذاها استفاده کرد؛ بدون اینکه هیچ ماده‌ی مضری در هوا آزاد شود.
نقش روغن کنجد در طعم بهتر غذا
خواص روغن کنجد ما را ترغیب می‌کند که در پختوپز از این روغن گیاهی استفاده کنیم؛ اما نکته اینجاست که روغن کنجد، طعم مخصوص‌به‌خود را به غذا اضافه می‌کند. کلارک دراین‌باره می‌گوید: «روغن کنجد، طعمی شبیه به مغزها دارد که به مقدار زیادی در غذاهای چینی، کره‌ای و برخی غذاهای هندی استفاده می‌شود.» نوعی از روغن کنجد که از دانه‌های کنجد بوداده تهیه می‌شود، طعمی شبیه به مغزها دارد. روغن کنجدی که از دانه‌های کنجد خام تهیه می‌شود نیز برای پختوپز استفاده می‌شود. جالب اینکه باید این دو نوع روغن کنجد را در یخچال نگهداری کنید تا فاسد نشوند. طعم غالب و رایحه‌ی خوب روغن کنجد باعث می‌شود که مقدار اندکی از آن برای تهیه‌ی هر غذایی کافی باشد. می‌توانید از روغن کنجد به‌جای روغن پختوپز استفاده کنید و غذاهای همیشگی را با طعمی متفاوت امتحان کنید.
روغن کنجد به‌عنوان چاشنی خوشمزه و سالم
اگر تا به حال از این روغن برای پختوپز استفاده نکرده‌اید، حتما با خواندن این مطلب ترغیب شده‌اید که طعم متفاوت آن را امتحان کنید. اگر برای سرخ کردن از این روغن استفاده نمی‌کنید، پشنهاد می‌کنیم قبل از خوردن غذاهایی مثل نودل، سالاد یا سبزیجات پخته‌شده، کمی روغن کنجد روی آن بریزید. تهیه‌ی املت یا نیمروی همزده‌ی پف‌دار با روغن کنجد، طعم متفاوتی را ایجاد می‌کند. می‌توانید برای درست کردن سس هم از این روغن استفاده کنید یا برای طعم‌دار کردن ذرت شیرین و مارچوبه، کمی روغن کنجد روی آنها بریزید.
