روغن فندق مایعی است که توسط دستگاهی به نام دستگاه روغن‌گیری از فندق استخراج می‌شود. معمولا از این روغن در آشپزی و تهیه‌ی سس سالاد استفاده می‌شود. البته برای مراقبت از موها، به‌عنوان روغن حامل (carrier oil) در رایحه‌درمانی (aromatherapy) یا روغن ماساژ نیز از آن استفاده می‌شود. علاوه‌بر این موارد، می‌توان از روغن فندق به‌عنوان محصول مراقبت از پوست نیز استفاده کرد. روغن فندق پر از ویتامین‌های تغذیه‌کننده‌ی پوست و اسیدهای چرب ضروری است که به محافظت از پوست دربرابر آسیب‌های نورخورشید، افزایش ساخت کلاژن و موارد دیگر کمک می‌کند. در این مقاله قصد داریم درمورد خواص روغن فندق برای پوست و چگونگی استفاده از آن در برنامه‌ی محافظت از پوست و همچنین عوارض و خطرهای احتمالی استفاده از آن توضیح بدهیم.
۱. روغن فندق برای پوست‌های حساس خطری ندارد
در بیشتر موارد، روغن فندق برای افرادی که پوست حساسی دارند، بی‌خطر است. گرچه این روغن، قابض است (در ادامه بیشتر در این مورد توضیح می‌دهیم) ولی با داروهای قابض مبتنی بر الکلی که معمولا در میان داروهای مراقبت از پوست وجود دارد، متفاوت است. داروهای قابض مبتنی بر الکل می‌توانند اثر شدیدی داشته باشند و باعث خشکی یا تحریک پوست شوند. ولی روغن فندق، قابضی طبیعی و بدون الکل است که معمولا باعث تحریک پوست نمی‌شود.
۲. روغن فندق خاصیت آب‌رسانی دارد
میزان بالای ویتامین E و اسید چرب موجود در روغن فندق به افزایش آب‌رسانی در لایه‌ی بیرونی پوست کمک می‌کند. ویتامین E با هیدراته نگه داشتن پوست، به بهبود قابلیت ارتجاعی آن نیز کمک می‌کند و باعث می‌شود که پوست سفت و انعطاف‌پذیر به‌نظر برسد.
۳. روغن فندق مرطوب‌کننده است
اسیدهای چرب و ویتامین E موجود در روغن فندق آن را به مرطوب‌کننده‌ی مؤثری تبدیل می‌کنند. این مواد باعث ایجاد یک مانع روغنی طبیعی می‌شوند که به پوست کمک می‌کند که آب خود را حفظ کند و دچار خشکی نشود.
۴. می‌توان از روغن فندق به‌عنوان قابض استفاده کنید
روغن فندق دارای تانن‌ها است که آنتی‌اکسیدان‌هایی قوی هستند. تانن‌های موجود در روغن فندق آن را به قابضی تبدیل می‌کنند که می‌تواند به کاهش چربی پوست‌های چرب، پاک‌سازی و کوچک کردن منافذ پوست و ازبین بردن باکتری‌ها کمک کند.
۵. روغن فندق موجب افزایش تولید کلاژن می‌شود
کلاژن پروتئینی ضروری است که استخوان‌ها، اندام‌ها و تاندون‌های شما را به هم متصل نگه می‌دارد. کلاژن به پوست، ساختار و قابلیت کشسانی می‌دهد. با افزایش سن، کلاژن کمتری در پوست ما تولید می‌شود. ولی ویتامین E می‌تواند مفید باشد، چون با کاهش آنزیمی که کلاژن را ازبین می‌برد، به تولید کلاژن کمک می‌کند.
۶. روغن فندق به کاهش پیدایش جای زخم کمک می‌کند
استفاده از محصولات دارای ویتامین E بالا برای پوست، موجب کاهش پیدایش جای زخم می‌شود. البته در پژوهش‌ها نتیجه‌ای قطعی دراین مورد به‌دست نیامده است. در بررسی انجام‌شده درمورد کودکانی که روی بدن‌شان جای زخم جراحی داشتند، پس از ۳ بار در روز استفاده از ویتامین E روی پوست، دیگر کلوئید (بافت اضافه‌ای که در محل زخم ایجاد می‌شود) روی زخم آنها تشکیل نشد. ولی بررسی دیگری نشان داد که نتایج به‌دست آمده پس از استفاده از ویتامین E، بهتر از پمادهای مبتنی بر مواد نفتی نیست. در یک‌سوم از کسانی که از ویتامین E استفاده کرده بودند نیز التهاب پوستی خارش‌داری به‌نام درماتیت تماسی (contact dermatitis، التهاب پوست به‌دلیل تماس با ماده‌ای تحریک‌کننده) ایجاد شد.
۷. روغن فندق به کاهش پیدایش خطوط ریز کمک می‌کند
ویتامین E موجود در روغن فندق می‌تواند به کاهش پیدایش خطوط ریز کمک کند. ویتامین E آنتی‌اکسیدان مهمی برای مراقبت از پوست است، چون به صاف کردن پوست و همچنین حفظ آب و رطوبت در لایه‌ی بیرونی آن کمک می‌کند.
ولی بعضی از پژوهش‌ها نشان می‌دهد، محصولات دارای ویتامین E و C در مبارزه با نشانه‌های پیری مؤثرتر از محصولاتی عمل می‌کنند که فقط دارای ویتامین E هستند. روغن فندق نیز فاقد ویتامین C است.
ولی روغن فندق به‌تنهایی می‌تواند به کاهش نشانه‌های photoaging (پیری زودرس پوست در نتیجه‌ی مواجهه‌ی مکرر با اشعه‌ی ماوراء بنفشی (UV) که بیشتر از نور خورشید و تا حدی نیز از منابع مصنوعی UV منتشر می‌شود) کمک کند. پژوهش نشان می‌دهد که اسیدهای چربی مانند اسیدهای چرب موجود در روغن فندق، به کاهش پیدایش خطوط ریز یا چروک در اثر قرار گرفتن درمعرض نور خورشید کمک کند.
۸. روغن فندق به محافظت از پوست در برابر آسیب‌های نور خورشید کمک می‌کند
نورخورشید رادیکال‌های آزادی را ایجاد می‌کند که به سلول‌های شما آسیب زده و موجب بروز نشانه‌ی پیری در پوست شما می‌شوند. ویتامین E با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد و محافظت از غشاء سلول‌ها دربرابر آسیب‌های نورخورشید، به محافظت از بدن شما کمک می‌کند.
۹. روغن فندق موجب کاهش هیپرپیگمانتاسیون (Hyperpigmentation) می‌شود
هیپرپیگمانتاسیون عارضه‌ای است که باعث تیره شدن پوست می‌شود. این عارضه می‌تواند بر بخش‌های کوچک یا بزرگی از پوست اثر بگذارد. هیپرپیگمانتاسیون درنتیجه‌ی عوامل مختلفی ایجاد می‌شود، ازجمله:
- آکنه
- آسیب‌های نور خورشید
- بارداری
- استفاده از بعضی از قرص‌های پیشگیری از بارداری
- صدمات پوستی
روغن فندق سرشار از ویتامین E است و شواهد تجربی نشان می‌دهد که ویتامین E موجب کاهش هیپرپیگمانتاسیون می‌شود. البته برای اطمینان پیدا کردن درمورد اثربخشی آن به انجام آزمایش‌های بیشتری نیاز داریم.
چگونه از روغن فندق استفاده کنیم
می‌توانید از روغن فندق به‌تنهایی یا درترکیب با روغن‌های دیگر استفاده کنید. اگر می‌خواهید لوسیون یا کرم خودتان را بسازید، می‌توانید از روغن فندق به‌عنوان پایه و ماده‌ی اصلی آن استفاده کنید.
حتما قبل از استفاده از روغن فندق آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود امتحان کنید. برای این کار:
- مقدار کمی از روغن فندق را روی بخش کوچکی از پوست (به‌اندازه‌ی یک سکه) در سمت داخلی ساعدتان بمالید.
- آن را با باند بپوشانید و ۲۴ ساعت صبرکنید.
- اگر پوست‌تان دچار سوزش و ناراحتی شد، ساعدتان را کاملا بشویید و دیگر از این روغن استفاده نکنید. اگر سوزش و ناراحتی ایجادشده شدید است، به پزشک مراجعه کنید.
اگر پس از ۲۴ ساعت، هیچ التهاب و سوزشی در محل ایجاد نشد، می‌توانید از روغن فندق روی پوست خود استفاده کنید.
پس از آزمایش روغن فندق روی پوست، به‌صورت زیر از آن استفاده کنید:
- صورت یا هر بخش دیگری از پوست‌تان را به‌مدت ۲۰ ثانیه با حوله‌ای مرطوب و گرم بپوشانید.
- حوله را بردارید و حدود ۱ یا ۲ قاشق چای‌خوری از روغن فندق را روی پوست خود ماساژ بدهید. درصورت تمایل می‌توانید مقدار کمتر یا بیشتری از این روغن را استفاده کنید.
- اجازه بدهید که روغن برای ۳۰ ثانیه روی پوست بماند.
- با حوله‌ای مرطوب و گرم به آرامی روغن را از روی پوست خود پاک کنید.
این روش باعث تمیز شدن پوست و پاک شدن بیشتر انواع آرایش‌ها از روی پوست شما می‌شود. مانند هر تمیزکننده‌ی دیگری می‌توانید از روغن فندق در هنگام صبح یا شب و یا هردو استفاده کنید. درصورت استفاده از روغن فندق در شب آن را پیش از کرم‌های شبانه‌تان استفاده کنید.
برای بیشتر مردم استفاده‌ی روزانه از روغن فندق مشکلی ایجاد نمی‌کند. ولی لازم است درمورد خطرهای احتمالی و عوارض جانبی این روغن نیز توضیح بدهیم.
عوارض جانبی و خطرهای احتمالی
پژوهش‌های اندکی درمورد عوارض جانبی و خطرهای استفاده از روغن فندق برای مراقبت از پوست انجام شده است. براساس توصیه‌ی کالج آلرژی، آسم و ایمنی‌شناسی آمریکا (American College of Allergy, Asthma, and Immunology) افرادی که به مغزهای درختی (مانند فندق) آلرژی دارند، باید از مصرف روغن آن مغز یا هر محصول دیگری که حاوی آن است، پرهیز کنند.
حتی اگر به مغزهای درختی آلرژی ندارید، بهتر است که پیش از مصرف روغن فندق، احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک را بررسی کنید. روشی آسان برای انجام این کار، انجام آزمایش روی پوست به‌شیوه‌ای است که در بالا توضیح دادیم.
روغن فندق سرشار از ویتامین E است که برای بیشتر مردم خطری ندارد. ولی استفاده‌ی بیش‌ازحد این ویتامین ازطریق رژیم‌غذایی، مکمل‌ها یا استفاده‌ی مستقیم روی پوست می‌تواند به سلامتی شما آسیب بزند.
مصرف بیش‌ازحد ویتامین E موجب بروز موارد زیر می‌شود:
- خستگی
- ضعف
- حالت تهوع
- تاری دید
- گاز معده
- اسهال
اگر درمورد میزان مصرف ویتامین E خود نگران هستید، پیش از شروع استفاده از روغن فندق با پزشک مشورت کنید. اگر از داروهای خوراکی رقیق‌کننده‌ی خون استفاده می‌کنید، باید پیش از مصرف روغن فندق با پزشک مشورت کنید. چون مقدار زیاد ویتامین E می‌تواند باعث افزایش اثر این داروها شود و درنهایت به افزایش خون‌ریزی و طولانی شدن زمان لازم برای لخته شدن خون منتهی شود.
کلام آخر
استفاده از روغن فندق روی پوست فواید فراوانی دارد، مانند صاف کردن و آب‌رسانی پوست و محافظت از آن در برابر آسیب‌های نور خورشید. به‌طور کلی روغن فندق، روغنی ملایم و بی‌خطر به‌شمار می‌رود، ولی اگر درمورد هر گونه خطری که ممکن است برای سلامتی شما پیش بیاید نگران هستید، حتما پیش از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
