کمک به درمان پسوریازیس (یک بیماری پوستی مزمن)، کچلی (درماتوفیتوز)، درماتیت تماسی، اختلالات تنفسی و تسکین دردهای عضلانی از خواص خردل برای سلامتی هستند. قبل‌تر تأثیر بخش‌های مختلف گیاه خردل در درمان سرطان، دیابت و سم زدایی بدن به اثبات رسیده بود. خردل در کاهش کلسترول و دفع سموم از بدن مؤثر است. خردل به سلامت پوست و مو، سلامت قلب و اعصاب کمک می‌کند و داروی گیاهی شگفت‌انگیزی برای کاهش عوارض یائسگی در زنان است. با این مطلب همراه شوید تا خواص خردل را بهتر بشناسید.
خردل چیست؟
خردل نوعی سبزی چلیپاییِ پرکاربرد است که مانند کلم بروکلی و کلم‌برگ به خانواده‌ی «کَلَمیان» تعلق دارد. خردل بومی نقاط معتدل اروپا بوده و یکی از اولین محصولات زراعی کشت‌شده در این مناطق است. هزاران سال است که گیاه خردل در شمال آفریقا، آسیا و اروپا کشت شده و در یونان و روم باستان نیز محبوبیت بسیاری داشته است. خردل به‌عنوان محصولی مهم و پرکابرد تا دهه‌ها در آمریکای شمالی (مخصوصا در ایالات کالیفرنیا و مونتانا) کشت می‌شد و پس از مدتی به مناطق بالایی ایالت‌های غرب میانه‌ی آمریکا نیز گسترش یافت. هم‌اکنون خردل در بیش از ۲۱ کشور کشت شده که بیشترین تولید آن مربوط به کشورهای اتحادیه‌ی اروپا، نپال، کانادا، اوکراین و هندوستان است. باتوجه به طعم ویژه و خواص درمانیِ خردل، استفاده از آن رواج دارد و سالانه صدهاهزار تُن خردل در جهان مصرف می‌شود.
خردل واریته‌های (جوره) بسیار مختلفی دارد. ۳ واریته‌ی خردل سفید، خردل سیاه و خردل قهوه‌ای از بقیه معروف‌تر هستند و از ساقه، برگ و دانه‌های آن استفاده می‌شود. خردل سفید یا همان خردل زرد طعم ملایم‌تری دارد و در تهیه‌ی سس خردل معمولی از آن استفاده می‌شود. خردل سیاه را برای عطر و طعم تندش می‌شناسند. خردل قهوه‌ای طعم تیزی دارد و از آن در تهیه‌ی خردل دیژون (نوع چاشنی خردل فرانسوی) استفاده می‌شود.
حقایق تغذیه‌ای خردل
بخش‌های مختلف گیاه خردل خوراکی است و مواد مغذی بسیاری دارند.
دانه‌ی خردل سرشار از مواد معدنی‌ای مانند کلسیم، منیزیم، فسفر و پتاسیم است. همچنین دانه‌ی خردل محتوی ویتامین A و فولات است.
برگ‌های گیاه خردل سرشار از مواد معدنی ضروری مانند پتاسیم، کلسیم، فسفر و منیزیم هستند. همچنین برگ خردل محتوی مقدار زیادی فیبر، ویتامین A، ویتامین K، ویتامین C و فولات است.
خواص خردل برای سلامتی
اجزای فِنولی و سایر مواد مغذی ارزشمند در بخش‌های مختلف گیاه خردل مانند دانه، برگ و روغن خردل فواید بسیاری برای بدن دارند. در زیر به بررسی خواص خردل و فواید درمانی آن برای بدن می‌پردازیم.
۱. پیشگیری از سرطان
پیشگیری از سرطان یکی از خواص خردل است. دانه‌های گیاه خردل دارای مقادیر زیادی از فیتونوترینت‌هایی به‌نام «گلوکوزینولات» هستند. گلوکوزینولات‌ها در پیشگیری از سرطان‌هایی مانند سرطان مثانه، سرطان روده بزرگ و سرطان دهانه رحم مؤثرند. گلوکوزینولات‌ها به کمک آنزیم «میروسیناز» موجود در خردل تجزیه و به «ایزوتیوسیانات» تبدیل می‌شود. مطالعات زیادی از خواص ضدسرطانیِ ایزوتیوسیانات‌ها حکایت دارند. این ترکیبات از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند و مانع تشکیل تومورهای بدخیم میشوند. خواص ضدسرطانیِ دانه‌ی خردل موجب افزایش سطح گلوتاتیون می‌شود و بدون تأثیر بر سلول‌های عادی، به «آپوپتوز» کمک می‌کند. آپوپتوز مرگ برنامه‌ریزی‌شده‌ی سلول‌هاست که انجام‌نشدن آن می‌تواند موجب بروز سرطان شود.
۲. درمان پسوریازیس
پسوریازیس نوعی اختلال خودایمنیِ التهابیِ مزمنِ پوست است. دانه‌ی خردل در درمان این بیماری مؤثر است. مطالعات نیز از تأثیر خردل در درمان التهابات و ضایعات ناشی از پسوریازیس حکایت دارند. براساس مطالعه‌ای دانه‌ی خردل با افزایش فعالیت آنزیم‌های مفیدی مانند سوپراکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز می‌تواند در محافظت بدن از این بیماری و درمان آن مؤثر باشد.
۳. کمک به بهبود درماتیت تماسی
درماتیت تماسی نوعی التهاب پوست است. دانه‌ی خردل در درمان درماتیت تماسی مؤثر است. براساس پژوهش‌ها مصرف دانه‌ی خردل با کمک به ترمیم بافت‌ها و کاهش ورم گوش موجب بهبود علائم ناشی از درماتیت تماسی می‌شود.
۴. کمک به سلامت قلب
روغن خردل یکی از بهترین روغن‌ها برای کمک به سلامت قلب است. مطالعات انجام‌شده برای ارزیابی اثرات آن روی بیماران مستعد حملات قلبی، نتایج مثبتی را در کاهش آریتمی قلب، هایپرتروفی بطنی و دردهای قفسه‌ی سینه نشان داد. به‌نظر می‌رسد اسیدهای چرب امگا ۳ در کنار سایر اجزای مفید موجود در روغن خردل، مسئول تأثیر آن بر سلامت قلب هستند.
۵. درمان اختلالات تنفسی
دانه‌ی خردل به درمان سرماخوردگی و درمان مشکلات سینوس کمک می‌کند. دانه‌ی خردل خاصیت ضداحتقان فوق‌العاده‌ای دارد و موجب پاک‌سازی مخاط از مسیر عبور هوا می‌شود. در آیورودا (یک علم باستانی که در آن از گیاهان طبی، ماساژ و یوگا برای درمان بیماران استفاده می‌شود) دانه‌ی خردل به‌عنوان یک غذا با طبع گرم شناخته می‌شود که در تنظیم وضعیت بدن مؤثر است. مدت‌هاست که روش‌های خانگی از دانه‌ی خردل یا روغن آن در درمان گستره‌ی وسیعی از ناراحتی‌های مرتبط با سینوس استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال از پاشویه‌ی پودر خردل در رفع احتقان اندام‌های تنفسی و از غرغره‌کردن چای خردل برای تسکین زخم‌های گلو استفاده می‌شود. گرمای حاصل از این گیاه به عمق بافت‌ها نفوذ و از تشکیل مخاط اضافی جلوگیری می‌کند. البته باید مراقب خاصیت گرمازایی خردل باشید، زیرا ممکن است باعث سوزش بافت‌ها شود.
همچنین دانه‌ی خردل در درمان برونشیت مزمن مؤثر است. طی حمله‌ی آسم، انجام ماساژ با ترکیب روغن خردل و مقدار کم کافور با تجزیه‌ی خلط، می‌تواند به تنفس آسان کمک کند. در گذشته، از ضمادهای تهیه‌شده از دانه‌ی خردل در درمان برونشیت و کمک به گردش خون استفاده می‌شده است.
۶. تسکین دردها
ضمادهای تهیه‌شده از دانه‌ی خردل در درمان دردها و درمان اسپاسم (گرفتگی عضلات) مؤثرند. ضماد خردل با خاصیت ضددرد خود موجب تسکین دردهای ناشی از فلج اندام‌ها، تسکین درد روماتیسم و سایر دردهای عضلات می‌شود. البته ضماد خردل خاصیت گرمازایی دارد و ممکن است استفاده‌ی مستقیم از آن موجب ایجاد تاول پوستی شود. بنابراین بهتر است بین ضماد و پوست یک تکه پارچه قرار بدهید.
۷. دفع سموم
دانه‌ی خردل مانند داروهای استفراغ‌آور است و می‌تواند از بدن در برابر سموم محافظت کند. عصاره‌ی تهیه‌شده از دانه‌ی خردل در پاک‌سازی بدن از سموم مؤثر است. این ویژگی در زمان مسمومیت ناشی از مواد مخدر یا مصرف زیاد مشروبات الکلی اهمیت زیادی دارد.
۸. درمان درماتوفیتوز
درماتوفیتوز (کچلی یا قارچ پوستی) یک بیماری پوستی مشترک بین انسان و حیوان است که به‌وسیله‌ی قارچ‌هایی به‌نام «درماتوفیت» ایجاد می‌شود. دانه‌ی خردل با خواص ضدباکتری‌اش، می‌تواند به درمان زخم‌های ناشی از درماتوفیتوز کمک کند. برای درمان درماتوفیتوز ابتدا پوست خود را با آب گرم بشویید، سپس خمیر خردل را روی محل موردنظر بمالید.
۹. محافظت از پوست و مو
یکی از خواص خردل کمک به سلامت پوست و مو است. جوشاندن برگ حنا با آب و مقداری روغن خردل، آن را به دارویی سالم برای رشد مو تبدیل می‌کند. همچنین می‌توانید دانه‌ی خردل را در روغن کنجد یا روغن نارگیل حرارت بدهید و سپس آن را صاف کنید. روغن حاصل می‌تواند به درمان آکنه و شفافیت پوست کمک کند.
۱۰. خاصیت درمانی برای اعصاب
گیاه خردل خاصیت گرمازایی دارد و برای افراد مبتلا به آسیب‌های عصبی مفید است. خردل می‌تواند با برانگیختن تکانه‌های عصبی و تقویت اعصاب به روند درمان کمک کند.
۱۱. کنترل دیابت
کمک به کنترل دیابت از خواص خردل است. برگ خردل درمانی مؤثر برای بیماران دیابتی است. خاصیت آنتی اکسیدانی گیاه خردل می‌تواند اثرات مولکول‌های آزاد اکسیژن را خنثی و از آسیب‌های ناشی از استرس اکسیداتیو در افراد دیابتی جلوگیری کند. مطالعه‌ای نشان می‌دهد، روغن خردل در کاهش سطح پروتئین‌های گلیکوزیله و گلوکز سرم مؤثر است. خردل به کاهش پراکسیداسیون چربی‌ها و افزایش متابولیسم گلوکز کمک می‌کند.
۱۲. کاهش کلسترول
برگ‌های گیاه خردل می‌توانند کلسترول را به‌طور چشمگیری کاهش دهند. براساس مطالعات، سبزیجات چلیپایی مانند (برگ‌های) خردل توانایی زیادی در اتصال به اسیدهای صفراوی دارند و به دفع راحت‌تر آنها کمک می‌کنند. اسیدهای صفراوی کلسترول زیادی دارند. بنابراین با اتصال خردل به آنها و دفع راحت‌ترشان، سطح کلسترول در بدن کاهش می‌یابد. توانایی برگ خردل در اتصال به اسیدهای صفراوی پس از حرارت‌دادن افزایش می‌یابد. بنابراین به برگ‌های آن کمی حرارت (بخار) بدهید، سپس کمی زیره بوداده، نمک و فلفل به آن اضافه کنید و از آن لذت ببرید.
برگ خردل از انسداد سرخرگ‌ها و اختلالات ناشی از آن مانند تصلب شرایین جلوگیری می‌کند. ویتامین B۶ موجود در برگ خردل از تشکیل لخته‌های خون در رگ‌ها جلوگیری می‌کند و خطر ترومبوز را کاهش می‌دهند.
۱۳. کاهش عوارض یائسگی
برگ خردل در کاهش عوارض یائسگی مؤثر است. منیزیم و کلسیم موجود در آن به سلامت استخوان‌ها کمک و از کاهش توده‌ی استخوان در دوره‌ی یائسگی جلوگیری می‌کند. خردل با جبران کمبود منیزیم استخوان‌ها، شاید بتواند در کاهش خطر پوکی استخوان در زنان یائسه مؤثر باشد.
۱۴. کمک به سم‌زدایی بدن
برگ‌های خردل به لطف وجود آنتی‌اکسیدان‌های قوی و مقدار زیاد فیبرشان می‌توانند در سم‌زدایی بدن مؤثر باشند. گلوکوزینولات‌های موجود در برگ خردل به تنظیم فعالیت آنزیم‌های مسئول دفع سموم در بدن کمک می‌کند. درنتیجه سموم مضر راحت‌تر از بدن دفع میشوند.
۱۵. استفاده در آشپزی
خردل در جهان به‌عنوان طعم‌دهنده و نگهدارنده در غذاهای مختلف به‌کار می‌رود. افزودن خردل زرد خشک‌شده به‌عنوان ادویه به سالاد، مایونز و سایر سس‌ها طعم خوبی به آنها می‌بخشد. از خردل زرد برای تهیه‌ی سس‌هایی مانند سس خردل معمولی استفاده می‌شود. دانه‌ی کامل خردل نیز به ترشی‌ها و سس‌ها طعم خوبی می‌دهد. روغن خردل، روغنی مناسب برای روغن‌پزی عمیق و تفت‌دادن با روغن داغ است. آرد خردل زرد یک امولسیفایر و تثبیت‌کننده‌ی خوب است که می‌توان در تهیه‌ی سوسیس و کالباس از آن استفاده کرد. برگ‌های خردل را می‌توان به سوپ‌ها اضافه کرد. همچنین می‌توان از آنها در تهیه‌ی نان ذرت استفاده کرد که در فصل‌های سرد سال مصرف آن در جنوب هندوستان رواج دارد. همچنین از گذشته‌ها از خردل برای کمک به تخمیر سرکه سیب و افزایش ماندگاری فرآورده‌های گوشتی استفاده می‌شده است.
نحوه‌ی انتخاب و نگهداری خردل
در زمان انتخاب برگ خردل باید به‌دنبال برگ‌های تمیز و بدون لکه‌های قهوه‌ای باشید. می‌توانید برگ‌ها را در یک کیسه‌ی پلاستیکی بگذارید و به‌مدت ۳ تا ۴ روز در یخچال نگهداری کنید. برای شست‌وشوی برگ خردل ابتدا آنها را با آب ولرم در ظرفی بریزید و کمی صبر کنید تا خاک و آلودگی‌ها ته‌نشین شود. سپس به آب‌کشیدن آن ادامه دهید تا آب حاصل کاملا شفاف باشد.
دانه‌ی گیاه خردل معمولا در قالب دانه‌ی خشک‌شده‌ی کامل، پودرشده، به‌شکل خمیر و به‌شکل روغن خردل وجود دارد. توصیه می‌شود برای جلوگیری از آلودگی‌های رادیواکتیو از دانه‌های خردلی استفاده کنید که به‌صورت ارگانیک پرورش داده شده‌اند. می‌توانید دانه‌ی کامل و پودرشده‌ی خردل را در جاهای خنک و تاریک و در ظرف‌های مقاوم نسبت به نفوذ هوا نگهداری کنید. می‌توانید پودر دانه‌ی خردل را به‌مدت ۶ ماه و دانه‌ی کامل آن را به‌مدت ۱ سال در این شرایط نگهداری کنید. همچنین می‌توانید روغن و خمیر خردل را تا ۶ ماه در یخچال نگهداری و مصرف کنید.
احتیاط
گیاه خردل خاصیت حرارت‌زایی دارد، بنابراین آن را به‌طور مستقیم بر روی پوست استفاده نکنید. به‌طور کلی توصیه می‌شود وقتی برای اولین بار می‌خواهید چیزی را امتحان کنید، بیشتر احتیاط کنید. تا زمانی‌که نمی‌دانید نسبت به دانه‌ی خردل واکنش‌های آلرژیک دارید، بیشتر مراقب باشید. برخی از عوارض جانبی احتمالی خردل عبارت‌اند از:
- گواتروژن‌ها: تخم و برگ خردل پخته‌نشده محتوی جزئی به‌نام «گواتروژن» هستند که می‌توانند بر عملکرد غده‌ی تیروئید تأثیر بگذارند. افرادی که از بیماری تیروئید رنج می‌‌برند، باید برای خنثی‌کردن این جزء قبل از مصرف خردل را بپزند.
- اُگزالات: خردل دارای اگزالات است. اگزالات می‌تواند در جذب کلسیم اختلال ایجاد کند. افرادی که دچار اختلالات مرتبط با اگزالات مانند سنگ کلیه هستند، نباید بیش‌ازحد خردل مصرف کنند.
