هندوانه، این میوهی شیرین و آبدار، مهمان همیشگی خانههای ما در فصل تابستان است. علاوهبر خود میوه، تخم هندوانه نیز خواص فراوانی دارد که معمولا آن را نادیده میگیریم. تخم هندوانه سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی نظیر ویتامین B، منیزیم، روی، مس، آهن و پتاسیم است و برای زیبایی پوست و مراقبت از پوست و مو و همچنین کنترل قند خون فواید بسیار دارد. در این مقاله شما را با خواص تخم هندوانه آشنا خواهیم کرد.
هندوانه میوهای شیرین، آبدار و لذیذ است که دانههایی مغذی دارد. با این وجود، بیشتر افراد بعد از خوردن هندوانه، این دانههای مغذی را دور میریزند که اشتباهی بزرگ است. بیشتر افراد از ارزش غذایی فوقالعادهی تخم هندوانه آگاه نیستند؛ تخم هندوانه خواص بیشمار و ارزشمندی دارد که برای سلامتی شما ضروری است. خرافهی خندهداری میگوید اگر تخم هندوانه را قورت بدهید، در معدهی شما هندوانه سبز میشود! و این در حالی است که خوردن تخم هندوانه فواید بسیاری برای بدن دارد.
تخم هندوانه از گیاه هندوانه که در بین گیاهشناسان با نام علمی سیترولوس لاناتوس شناخته میشود، به دست میآید. تخم هندوانه معمولا دارای دو رنگ اصلی سفید و سیاه است که اولی رنگ تخمهای نارس و دومی رنگ تخمهای کاملا رسیده است.
تخمهای سیاه همان دانههای ارزشمندی هستند که نباید دور بریزید؛ در یک هندوانه صدها تخم سیاه قابلمصرف وجود دارد. تخم هندوانه حاوی برخی از مواد مغذی و آنتی اکسیدان های بسیار غنی است و به روشهای مختلفی قابلمصرف است. با خوردن هندوانه علاوهبر لذت بردن از میوهای آبدار و شیرین از خواص بیشمار تخم هندوانه نیز بهرهمند میشوید.
آیا میتوانیم تخم هندوانه را بخوریم؟
متخصصان تأکید میکنند که خوردن تخم هندوانه نهتنها بیضرر است بلکه خواصی دارد که برای سلامت کلی بدن، مفید است. قورت دادن هر مقدار از تخم هندوانه، هیچ خطری برایتان بهدنبال نخواهد داشت، البته والدین معمولا نگران هستند که تخم هندوانه باعث خفگی فرزندانشان شود. به همین دلیل است که اخیرا با دستکاری ژنتیکی، هندوانههای بدون تخم وارد بازار شده است.
بهغیراز خوردن تخم هندوانه همراه با میوه، روشهای دیگری هم برای مصرف آن وجود دارد؛ تکثیر جوانه، بو دادن و استخراج روغن.
نحوه مصرف تخم هندوانه
جوانه تخم هندوانه
یکی از بهترین روشها برای استفادهی تماموکمال از خواص تخم هندوانه این است که اجازه بدهید تا دانهها جوانه بزنند.
برای بهرهمند شدن از پروتئین کاملِ انباشتهشده در تخم هندوانه، باید آن را درطول شب خیس کنید و دو تا سه روز به آن زمان بدهید. بعد از این مدت دانهها جوانه میزنند.
درنهایت میتوانید جوانهها را زیر آفتاب یا با کمک دستگاههای خشککن، خشک کنید و از آنها بهعنوان مادهای مغذی و مفید استفاده کنید.
بو دادن تخم هندوانه
بعضیها دوست ندارند برای جوانهزدن تخم هندوانه صبر کنند، پس بهتر است که آن را بهصورت بوداده مصرف کنند. با اینکه ممکن است بخشی از مواد مغذی و خواص این دانههای ارزشمند با بو دادن از بین برود، ولی یکی از روشهای رایج مصرف تخم هندوانه، شور کردن و بو دادن آن است.
برای این کار دانهها را در ماهیتابهای با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد و بهمدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه حرارت دهید تا دانهها ترد شوند. اگر کمی روغن زیتون روی دانهها اسپری کنید، بعد از بو دادن، طعمی عالی و لذیذ پیدا خواهند کرد.
روغن تخم هندوانه
روش رایج دیگری برای مصرف تخم هندوانه و بهره بردن از خواص بیشمار آن، استخراج روغن از این دانههای مغذی است. انجام این فرایند در خانه ممکن نیست، ولی روغن تخم هندوانه در فروشگاههای محصولات غذایی به فروش میرسد و در آسیا و آفریقا بسیار رواج دارد.
این روغن را میتوان بهعنوان طعمدهنده در انواع غذاها، سالاد و سایر موارد استفاده کرد.
ارزش غذایی تخم هندوانه
تخم هندوانه مجموعهای از مواد غذایی ارزشمند ازجمله پروتئین و آمینواسید است. حدود ۶۰ درصد از نیاز بدن به این دو ماده، با مصرف یک فنجان تخم هندوانهی خشکشده تأمین میشود.
تخم هندوانه، درصد قابلتوجهی ویتامین B و بهخصوص نیاسین را در خود جای داده است. از دیگر مواد مغذی این دانه میتوان منیزیم، مس، روی، پتاسیم، منگنز و آهن را نام برد.
انواع چربی نیز در این دانه وجود دارد که از میان آنها میتوان به اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ اشاره کرد. این تجمع مواد مغذی در کنار کالری بالا، از دیگر ویژگیهای تخم هندوانه است. یک فنجان تخم هندوانهی خشکشده، ۶۰۰ کالری دارد.
خواص تخم هندوانه برای سلامتی
یکی از شگفتانگیزترین و جالبتوجهترین خواص تخم هندوانه توانایی آن در افزایش سلامت مو، حفاظت از زیبایی و سلامت پوست، افزایش انرژی، کاهش فشار خون، تسهیل هضم غذا، تنظیم قند خون، تقویت استخوان های بدن و کاهش سطح کلسترول است.
۱. مراقبت از پوست
تخم هندوانه منبعی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ و سایر چربیهایی است که برای سلامت پوست مفیدند. مصرف مرتب تخم هندوانه به حفظ رطوبت پوست کمک میکند و از تیره و مات شدن آن جلوگیری مینماید. آنتی اکسیدانهای موجود در تخم هندوانه، به کاهش چروکهای پوست کمک میکنند و نیز باعث میشوند لکهای ناشی از افزایش سن، محو و ناپدید شوند. علاوهبر این، انعطافپذیری پوست با مصرف مرتب تخم هندوانه افزایش مییابد، درنتیجه چروک شدن آن به تعویق میافتد. از همه مهمتر، استفادهی مرتب از روغن تخم هندوانه روی پوست، از مسدود شدن منافذ آن جلوگیری میکند که همین امر ریسک بروز آکنه را نیز کاهش میدهد.
۲. مراقبت از مو
بهدلیل سطح بالای پروتئین، آهن، منیزیم و مس در تخم هندوانه، این دانهها تأثیر قابلملاحظهای در حفظ سلامت مو و بهبود ظاهر آن دارند. پروتئین یکی از فاکتورهای ضروری در رشد مو است، بنابراین برای کسانی که مبتلا به ریزش مو هستند یا موهایی نازک و کمپشت دارند بسیار مفید است. منیزیم یکی دیگر از مواد غذایی ضروری برای حفظ سلامت موست. این ماده، موها را محکم و از شکستگی و ایجاد موخوره جلوگیری میکند. مس، یکی از مواد ضروری در تولید ملانین است. ملانین مسئول حفظ رنگ موی شماست و مصرف این مادهی غذایی، موهایی سرزندهتر و نرمتر را برای شما به ارمغان میآورد.
۳. رشد و تکامل
پروتئین یکی از مهمترین عناصر تشکیلدهندهی رژیم غذایی ماست. پروتئینها از آمینواسیدهایی تشکیل میشوند که برای تولید بافتهای سلولی بدن، بسیار ضروری هستند. تخم هندوانه، منبعی غنی از انواع آمینواسیدها بهخصوص آرژینین است که بهطور مستقیم در کاهش فشار خون و کاهش خطر بیماری های قلبی کرونری، نقش دارد. بهغیراز آرژینین، آمینواسیدهای دیگری هم در تخم هندوانه وجود دارند که فرایند بازیابی و رشد نرمال ارگانهای مختلف را تسهیل میکنند.
۴. درمان ناباروری
درمان ناباروری، یکی دیگر از خواص تخم هندوانه است. آمینواسیدها در کنار کمک به رشد سلولها و بافتهای جدید، از عناصر اصلی فعالیتها و میل جنسی هستند. وجود درصد قابلتوجهی از لیزین، اسید گلوتامیک و آرژینین، میل و توانایی جنسی را در مردانی که از ناباروری و ناتوانی جنسی رنج میبرند، افزایش میدهد. تخم هندوانه درصد بالایی کاروتنوئید دارد که این ماده نقش قابلتوجهی را در تولید اسپرم و افزایش شانس باروری در زوجهایی که برای بارداری اقدام میکنند، ایفا میکند.
۵. افزایش سطح انرژی
اگر میخواهید بهسرعت سطح انرژی بدنتان را بالا ببرید، بهترین منبع کالری، تخم هندوانه است. یک فنجان تخم هندوانه کالری بالایی دارد که برای تأمین انرژی موردنیاز بدن و شروع سوختوساز کافی است. بخش زیادی از این انرژی، از طریق اسیدهای چرب مفید تأمین میشود، بنابراین توجه داشته باشید که مصرف زیاد تخم هندوانه ممکن است باعث افزایش وزن شما شود؛ پس باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید و با توجه به میزان فعالیت بدنی خود آن را مصرف کنید.
۶. کنترل قند خون
تحقیقات نشان دادهاند که مصرف تخم هندوانه با کنترل بهتر قند خون و کاهش حساسیت به انسولین، در ارتباط است. این تأثیرات، فشار وارد بر پانکراس را کاهش میدهند و با کنترل سطح گلوکز، خطر را از بیماران مبتلا به دیابت دور میکنند. منیزیم موجود در تخم هندوانه، میتواند برای بدن بسیار مفید باشد، چرا که سوختوساز کربوهیدرات را منظم میکند و میزان انتشار گلوکز را در جریان خون کاهش میدهد.
۷. کاهش سطح کلسترول بد (LDL)
سطح فیبر خوراکی و تعادل عالی اسیدهای چرب در بدن، میتواند اثرات خطرناک کلسترول بد را کاهش دهد. این کلسترولهای مضر، مسئول اصلی رسوب کردن پلاکها و افزایش ریسک تصلب شریان، حمله قلبی و سکته مغزی هستند. به همین دلیل، مدیریت سطح این مواد و افزایش سطح کلسترول خوب (HDL)، یکی از بهترین خواص تخم هندوانه است که میتوان بهآسانی از آن بهرهمند شد.
۸. بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن
با وجود مواد مغذی و ارزشمندی چون کاروتنوئید، آنتیاکسیدانها و ویتامینهای B، تخم هندوانه میتواند پاسخهای ایمنی بدن را بهبود ببخشد و فشار وارد بر سیستم ایمنی بدن را کاهش دهد. آنتیاکسیدانها با اثرات مخرب رادیکال های آزاد مبارزه میکنند و استرس اکسیداتیو را کاهش میدهند که همین امر منجر به کاهش ریسک ابتلا به بیماریهای مزمنی ازقبیل سرطان و بیماری قلبی میشود.
۹. پیشگیری از پوکی استخوان
تخم هندوانه، منبع شگفتانگیزی از مواد معدنی است. یک فنجان تخم هندوانه، ۱۴۰ درصد از نیاز بدن شما به منیزیم را تأمین میکند. علاوهبر این، حاوی مقدار بالایی از مواد معدنی دیگر مثل مس، آهن، پتاسیم و منگنز است که وجود همهی آنها برای استحکام استخوانها و افزایش تودهی استخوانی، ضرورت دارد. مصرف این مواد، خطر ابتلا به پوکی استخوان زودرس را کاهش میدهد و همچنین باعث میشود که با افزایش سن، همچنان احساس قدرت و پایایی داشته باشید.
۱۰. کاهش فشار خون
مواد غذایی موجود در تخم هندوانه ازجمله منیزیم، پتاسیم و بعضی از آمینواسیدها میتوانند تأثیر قابلملاحظهای در بهبود سلامت قلب داشته باشند. آرژینین یکی از عناصر مهم در کاهش فشار خون است، اسیدهای چرب امگا ۶ نیز که در تخم هندوانه وجود دارند، نقش مؤثری در کاهش فشار خون ایفا میکنند. پتاسیم، یکی از عناصری است که بهعنوان گشادکنندهی رگهای خونی مشهور است؛ به همین دلیل، مصرف آن فشار خون را تنظیم میکند و درنتیجه فشار وارد بر سیستم قلبی عروقی را کاهش میدهد.
۱۱. بهبود عملکرد سیستم عصبی
معمولا اهمیت فوقالعادهی ویتامین B در حفظ سلامت بدن، نادیده گرفته میشود و این در حالی است که عناصری مثل نیاسین، تیامین، فولات، ریبوفلاوین و پانتوتنیک اسید که به وفور در تخم هندوانه یافت میشوند، به تنظیم متابولیسم بدن و بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک میکنند. این ویتامینها، ارتباط بین مغز، ارگانها و عضلات را بهبود میبخشند و موجب بهبود عملکرد آنها میشوند.