خواص بادیان؛ ۶ خاصیت درمانی و نحوه مصرف آن

این گیاه‌ گل‌دهنده، با نام علمی «Pimpinella anisum» مشهور است. میوه‌ی این گیاه را دانه‌ی بادیان می‌نامند؛ چون ظاهری شبیه به دانه‌های ریز دارد و پرخاصیت‌ترین بخش گیاه است. این دانه، عطر و طعمی متمایز دارد، بومی مدیترانه و مناطق غربی آسیا است و هزاران سال است که کاشته و مصرف می‌شود.

میوه‌ی این گیاه بسیار کوچک است و به سایر دانه‌های رایج شباهت دارد. روغنی که از این میوه‌های خشک، تهیه می‌شود، بسیار پرخاصیت است و خواص بی‌شماری برای سلامتی بدن دارد.

رازیانه و بادیان، یک گیاه نیستند؛ درصورتی‌که ظاهر و عطری شبیه به هم دارند. از دانه‌ی بادیان خشک شده و آسیاب شده می‌توانید به عنوان ادویه استفاده کنید و برگ‌های این گیاه هم به عنوان سبزی معطر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه‌بر این، بادیان به داشتن خواص بی‌نظیر برای سلامتی شهرت دارد و به عنوان یک داروی طبیعی برای طیف وسیعی از بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در ادامه‌ی این مقاله، با مهم‌ترین خواص بادیان آشنا می‌شوید؛ خواصی که از نظر علمی ثابت شده‌اند.

خواص بادیان

بادیان خواص بی‌شماری دارد که برای سلامتی بدن بسیار ضرورت دارند. بیشتر این خواص به‌خاطر وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در بادیان است از جمله آنتول. در ادامه‌ی مقاله، خواص بادیان را به صورت فهرست‌وار معرفی می‌کنیم و در مورد چند نمونه از آنها توضیح خواهیم داد.

خواص بادیان عبارتند از:

• بهبود عملکرد دستگاه گوارش
• کاهش و بهبود علائم قبل از قاعدگی
• حفاظت از سلامت بدن با آنتی اکسیدان ها
• کمک به کاهش وزن
• بهبود علائم آسم
• ایجاد تأخیر در پیشرفت آب مروارید
• دارای ویژگی‌های ضدالتهابی و خلط‌آوری
• مراقبت از پوست
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• بهبود عملکرد دستگاه تنفسی
• بهبود سوخت و ساز بدن
• کاهش وزن
• پیشگیری از بی خوابی
• افزایش سلامت قلب
• بهبود متابولیسم
• درمان گال، بیماری انگلی پوستی
• درمان پسوزیاریس
• پیشگیری از ترومبوزیس
• کمک به درمان یبوست
• افزایش میل جنسی
• بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی
• دارای ویژگی‌های ضداسپاسمی

چند مورد از خواص بادیان را به تفصیل شرح می‌دهیم:

ارزش غذایی بادیان و خواص درمانی آن

دانه‌ی بادیان با وجود اینکه در مقدارهای کم مورد استفاده قرار می‌گیرد، سرشار از مواد مغذی است که برای سلامت بدن اهمیت دارند. بیش از همه، دانه‌ی بادیان، غنی از آهن است که یکی از عناصر ضروری در بدن برای تولید سلول‌های خونی سالم است.

این دانه، همچنین حاوی مقدار کمی منگنز است. این ماده‌ی معدنی کلیدی، به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و برای رشد و سوخت‌وساز بدن لازم است.

یک قاشق غذاخوری از دانه بادیان معادل ۷ گرم، دارای مواد معدنی و عناصر ضروری زیر است:

• کالری: ۲۳
• پروتئین: ۱ گرم
• چربی: ۱ گرم
• کربوهیدرات: ۳ گرم
• فیبر: ۱ گرم
• آهن: ۱۳ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه (RDI)
• منگنز: ۷ درصد از نیاز روزانه
• کلسیم: ۴ درصد از نیاز روزانه
• منیزیم: ۳ درصد از نیاز روزانه
• فسفر: ۳ درصد از نیاز روزانه
• پتاسیم: ۳ درصد از نیاز روزانه
• مس: ۳ درصد از نیاز روزانه

البته درنظر داشته باشید که بیشتر دستورهای غذایی، بسیار کمتر از یک قاشق غذاخوری بادیان دارند.

خلاصه: دانه بادیان، کالری کمی دارد ولی شامل مقدار قابل توجهی از مواد معدنی مورد نیاز بدن است. این مواد ضروری عبارتند از: آهن، منگنز و کلسیم.

۱. کاهش علائم افسردگی

افسردگی یک بیماری رایج و ناتوان‌کننده است که در سراسر دنیا ۲۵ درصد از زنان و ۱۲ درصد از مردان به آن مبتلا هستند. جالب است بدانید که، تحقیقات نشان می‌دهد بادیان می‌تواند به درمان افسردگی کمک کند.

یکی از تحقیقات انجام گرفته، نشان داد که عصاره‌ی دانه‌ی بادیان، ویژگی‌های ضدافسردگی قوی‌ای روی موش‌ها نشان داده است. این دانه‌ی پرخاصیت، به اندازه‌ی داروهای ضد افسردگی، در کاهش علائم این بیماری تأثیرگذار بوده است.

در یک تحقیق دیگر که روی ۱۰۷ نفر انجام شد، مصرف ۳ گرم پودر دانه‌ی بادیان سه‌بار در روز، در کاهش علائم افسردگی پس‌از زایمان بسیار تأثیرگذار بود. همچنین، در یک تحقیق ۴ هفته‌ای روی ۱۲۰ نفر، مصرف کپسول حاوی ۲۰۰ میلی‌گرم روغن بادیان سه‌بار در روز، به شکل چشمگیری علائم افسردگی‌های شدید و متوسط را نسبت به گروه کنترل، کاهش داد.

خلاصه: تحقیقات انسانی و حیوانی نشان داده است که مصرف بادیان می‌تواند به کاهش علائم افسردگی کمک کند و به اندازه‌ی بعضی از انواع داروهای ضدافسردگی، تأثیرگذار است.

۲. محافظت از بدن در برابر زخم معده

زخم معده نوعی آسیب دردناک در دستگاه گوارش و معده است که علائمی مثل دیرهضمی، حالت تهوع و احساس سوزش دارد. درحالی‌که درمان‌های سنتی معمولا شامل استفاده از داروهایی برای کاهش تولید اسید معده است، تحقیقات اولیه نشان داده است که دانه‌ی بادیان می‌تواند از زخم معده پیشگیری کند و علائم را آن کاهش دهد.

به عنوان مثال، یک آزمایش جانوری نشان داد که مصرف بادیان، میزان ترشح اسید معده را کاهش می‌دهد و از ایجاد زخم معده پیشگیری می‌کند و سلول‌ها را در برابر آسیب، محافظت می‌کند.

باوجود این، تحقیقات روی تأثیرات دانه‌ی بادیان در زخم معده، هنوز بسیار محدود است. به تحقیقات و آزمایشات بیشتری برای نحوه‌ی تأثیر این دانه روی تشکیل زخم معده و علائم آن، در نمونه‌های انسانی باید صورت بگیرد.

خلاصه: باوجود اینکه تحقیقات در این زمینه، بسیار محدود است، ولی همین تحقیقات نشان می‌دهد که بادیان، ترشح اسید معده را کاهش می‌دهد و در نمونه‌های حیوانی از ایجاد زخم معده، پیشگیری کرده است.

۳. پیشگیری از رشد قارچ و باکتری

تحقیقات آزمایشگاهی نشان‌ می‌دهد که دانه‌ی بادیان و عناصری که دارد، دارای خواص آنتی‌باکتریایی است که از عفونت پیشگیری می‌کند و رشد قارچ و باکتری را متوقف می‌کند. یکی از این تحقیقات نشان داد که دانه بادیان و عصاره‌ی بادیان روی بعضی از انواع قارچ، تأثیر بیشتری دارد از جمله قارچ‌های مخمر و درماتوفیت که نوعی از قارچ‌هایی است که سبب بیماری‌های پوستی می‌شود.

آنتول (Anethole) ماده‌ی فعالی است که در دانه بادیان وجود دارد و رشد باکتریایی را مهار می‌کند.

در یک تحقیق آزمایشگاهی، آنتول رشد گونه‌ی خاصی از باکتری‌ها را متوقف کرد که سبب ایجاد وبا شده بودند. وبا یک بیماری عفونی و مسری است که با علایمی مثل کمبود آب بدن و اسهال شدید، شناخته می‌شود.

با وجود این، تحقیقات بیشتری نیاز است تا نشان دهد چطور دانه بادیان می‌تواند از رشد قارچ و باکتری در بدن انسان پیشگیری کند.

خلاصه: مطالعات و تحقیقات روی نمونه‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهد که دانه بادیان و عناصر تشکیل‌دهنده‌ی آن، می‌توانند رشد برخی از انواع قارچ‌ها و باکتری‌ها را کاهش دهند.

۴. کمک به بهبود علائم یائسگی

یائسگی، کاهش طبیعی هورمون‌های تولیدمثل در زنان میان‌سال است که به علائمی مثل گرگرفتگی، خستگی و خشکی پوست منجر می‌شود. به‌نظر می‌رسد که دانه بادیان، تأثیرات هورمون استروژن را در بدن، تقلید می‌کند و در نتیجه، علائم یائسگی را کاهش می‌دهد.

در یک تحقیق ۴ هفته‌ای، ۷۲ زن مبتلا به گرگرفتگی یائسگی مورد بررسی قرار گرفتند. این زنان به دو دسته تقسیم شدند و عده‌ای دارونما و دسته‌ی دیگر کپسول‌های حاوی ۳۳۰ میلی‌گرم دانه بادیان را روزی سه‌بار مصرف می‌کردند. در نهایت مشخص شد، کسانی که بادیان مصرف می‌کردند، حدود ۷۵ درصد کاهش در شدت و تناوب گرگرفتگی‌ها را تجربه کردند.

بعضی از عناصر موجود در بادیان، می‌تواند به پیشگیری از پوکی استخوان کمک کند که یکی دیگر از علائم یائسگی است. پوکی استخوان به دلیل کاهش سطح استروژن در بدن اتفاق می‌افتد.

در یک تحقیق دیگر مشخص شد که عصاره‌ی حاوی ۸۱ درصد آنتول، ماده‌ی فعالی که در بادیان وجود دارد، در موش‌ها به پیشگیری از پوکی استخوان و حفاظت از استخوان‌ها دربرابر این بیماری، کمک کرده است.

باوجود این نتایج رضایت‌بخش، تحقیقات بیشتری برای اثبات تأثیر دانه بادیان در بهبود علائم یائسگی در زنان نیاز است.

خلاصه: دانه‌ی بادیان و عناصر تشکیل‌دهنده‌ی آن می‌توانند علائمی مثل گرگرفتگی را کاهش دهند و از پوکی استخوان پیشگیری کنند ولی تحقیقات بیشتری برای اثبات آن نیاز است.

۵. متعادل‌کردن سطح قند خون

بعضی از تحقیقات انجام شده نشان داده است که آنتول، ماده‌ی فعال موجود در بادیان، می‌تواند سطح قند خون را در بدن کنترل کند، درصورتی‌که با یک رژیم غذایی سالم، همراه شود.

در یک تحقیق ۴۵ روزه روی موش‌های مبتلا به دیابت، آنتول با تغییر سطح چند آنزیم کلیدی مختلف، سطح قند خون را کاهش داد. همچنین، آنتول عملکرد سلول‌های پانکراس یا لوزالمعده را که مسئول تولید انسولین هستند، بهبود بخشید.

یک آزمایش جانوری دیگر نیز گزارش داده است که مصرف آنتول، سطح قند خون بدن را در موش‌های دیابتی بهبود بخشیده است.

در نظر داشته باشید که این تحقیقات با استفاده از دوزهای متمرکز آنتول انجام شده است؛ یعنی مقداری بسیار بیشتر از آنچه که در مصرف عادی بادیان، در این دانه پیدا می‌شود.

برای ارزیابی نحوه‌ی تأثیر بادیان بر کنترل قند خون در انسان، تحقیقات بیشتری نیاز است.

خلاصه: آزمایشات جانوری نشان داده است که آنتول، می‌تواند سطح قند خون را کاهش دهد و عملکرد سلول‌های مسئول تولید انسولین را بهبود ببخشد.

۶. کاهش التهاب

در بسیاری از موارد، التهاب، به عنوان پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن برای محافظت در برابر جراحات و عفونت‌ها درنظر گرفته می‌شود.

باوجود این، درصد بالای التهابات طولانی‌مدت با بیماری‌های مزمن برای مثال بیماری های قلبی، سرطان و دیابت در ارتباطند.

تحقیقات آزمایشگاهی و جانوری نشان داده است که دانه بادیان می‌تواند التهاب را کاهش دهد، وضعیت سلامت کلی بدن را بهبود بخشد و از بیماری‌ها پیشگیری کند.

برای نمونه یک تحقیق روی موش‌ها نشان داده است که روغن دانه بادیان می‌تواند درد و ورم را کاهش دهد.

تحقیقات دیگر مشخص کرده است که دانه بادیان مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان دارد که می‌تواند التهاب را کاهش دهد و از تخریب‌های اکسیداتیو پیشگیری کند که این تخریب‌ها عامل ایجاد بسیاری از بیماری‌ها هستند.

خلاصه: تحقیقات آزمایشگاهی و جانوری نشان می‌دهد که دانه بادیان، مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان دارد و با کاهش التهاب می‌تواند از بیماری های مزمن، پیشگیری کند.

عوارض جانبی

بیشتر افراد می‌توانند بادیان را با خیال راحت مصرف کنند، بدون اینکه عوارض جانبی ناخوشایندی برای‌شان داشته باشد.

باوجوداین، مصرف بادیان ممکن است واکنش‌های آلرژیک را به دنبال داشته باشد؛ به‌خصوص اگر به گیاهانی که با بادیان در یک خانواده قرار می‌گیرند، حساسیت داشته باشید. این گیاهان عبارتند از رازیانه، کرفس، جعفری و شوید.

علاوه‌براین، ویژگی بادیان در تقلید عملکرد هورمون‌های استروژن ممکن است علائم بیماری‌های حساس به هورمون را برای مثال سرطان سینه یا آندومتریوز بدتر کند.

اگر سابقه‌ی این بیماری‌ها و حساسیت‌ها را دارید، تعادل در مصرف بادیان را رعایت کنید و اگر در این مورد نگرانی خاصی وجود دارد، با پزشک خود مشورت کنید.

اگر بادیان را بیش‌ازاندازه‌ی معمول مصرف کنید، ممکن است عوارض جانبی زیر را به دنبال داشته باشد که فهرست‌وار عنوان می‌کنیم:

• مشکلات مرتبط با دستگاه تنفسی
• مشکلات گوارشی
• واکنش‌های آلرژیک در صورتی که به رازیانه و بادیان ختایی حساسیت دارید. اگر حساسیت دارید التهاب موضعی پوست را تجربه خواهید کرد.

زنان باردار و شیرده باید از مصرف بادیان اجتناب کنند. چون ممکن است عوارض جانبی آن، کودک‌شان را درگیر کند.

خلاصه: بعضی از افراد ممکن است به بادیان حساسیت داشته باشند. بادیان می‌تواند تأثیرات استروژن در بدن را تقلید کند که باعث تشدید علائم بعضی از بیماری‌های حساس‌ به‌ هورمون می‌شود.

مقدار مصرف و مکمل‌ها

بادیان معمولا به شکل دانه‌های خشک شده عرضه می‌شود، ولی ممکن است به صورت پودر، روغن و عصاره نیز به‌ فروش برسد.

دانه، روغن یا عصاره‌ی بادیان برای عطردادن به غذاها و شیرینی‌ها و آب‌نبات‌ها استفاده می‌شوند و برای بهبود عطر صابون‌ها و کرم‌های مختلف نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بیشتر دستورات غذایی که بادیان دارند، شامل چند قاشق چایخوری یعنی ۴ تا ۱۳ گرم دانه یا ۵ تا ۱۵ میلی‌لیتر روغن و عصاره است. فراموش نکنید که هر شکلی از بادیان، میزان غلظت متفاوتی دارد، بنابراین باید با توجه به شکل مورد استفاده، مقدار مصرف را تغییر دهید.

برای مثال اگر در یک دستور غذایی یا دارویی به شما توصیه شده است که از یک قاشق چایخوری یا ۵ میلی‌لیتر عصاره‌‌ی بادیان استفاده کنید، می‌توانید آن را با یک چهارم قاشق چایخوری یا یک میلی‌لیتر روغن بادیان یا ۸ گرم از دانه‌ی آسیاب‌شده‌ی بادیان جایگزین کنید.

برای مصارف پزشکی و درمانی، مقدار مصرف بادیان روزانه بین ۶۰۰ میلی‌گرم تا ۹ گرم است. این مقدار مصرف، تأثیر خود را در درمان بعضی بیماری‌ها مثل افسردگی، نشان داده است.

مقدار مصرف روزانه تا ۲۰ گرم پودر دانه بادیان برای بزرگسالان سالم، بی‌ضرر است.

نحوه‌ی مصرف بادیان

بادیان به شکل‌های مختلفی مصرف می‌شود و به شکل سنتی، هم مصرف دارویی و هم مصرف غذایی داشته است.

روغن بادیان که از دانه‌ی آن تهیه می‌شود، یکی از شکل‌های رایج مصرف بادیان برای سلامت مو و پوست است.

این روغن را می‌توانید با شی باتر ترکیب کنید و یک کرم مرطوب‌کننده بسازید یا به همراه روغن‌های دیگر از آن ماسک مو تهیه کنید.

می‌توانید دانه‌ها یا میوه‌های خشک بادیان را به شکل دمنوش آماده کنید. این دمنوش به عنوان یک دمنوش ملین یا برای بهبود استرس مفید است.

می‌توانید با آن جوشانده یا شربت درست کنید و برای تهیه‌ی شیرینی‌ها، شکات‌ها و کوکی‌ها و دسرها به عنوان طعم‌دهنده به‌کار ببرید.

حتی می‌توانید به عنوان ادویه برای طعم‌دادن به گوشت و مرغ از دانه آسیاب‌شده‌ی بادیان استفاده کنید، همان‌طور که در آشپزی آسیایی، استفاده از آن به عنوان ادویه رواج دارد.

اگر خودتان بادیان کاشته‌اید و می‌خواهید دانه‌ها و برگ‌های ارزشمند آن را نگهداری کنید، حتما آن را به شیوه‌ی مناسب، جمع‌آوری و نگهداری کنید.

• مرحله اول: دانه‌های تازه‌ی بادیان را روی پارچه‌ی تمیز پهن کنید.
• مرحله دوم: آن را در جای خشک و دور از نور آفتاب نگهداری کنید.
• مرحله سوم: وقتی دانه‌ها کاملا خشک شدند، می‌توانید آنها را درسته یا آسیاب کرده در بانکه‌هایی که هوا نمی‌کشند، نگهداری کنید.

تفاوت رازیانه، بادیان رومی و بادیان ختایی

رازیانه، بادیان رومی و بادیان ختایی ظاهر و بوی نسبتا مشابهی دارند و به همین دلیل است که اکثر افراد، آنها را باهم اشتباه می‌گیرند.

بادیان رومی، میوه‌های خشک‌شده‌ی گیاه بادیان است. برگ‌های آن نیز به عنوان داروی گیاهی و معطر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

رازیانه یک سبزی معطر گلدار است که برگ‌های پرمانند دارد و این برگ‌ها را خشک می‌کنند و به عنوان طعم‌دهنده در غذا استفاده می‌کنند.

بادیان ختایی یا انیسون ستاره‌ای، پریکارپ میوه‌ی یک نوع درخت همیشه‌ سبز است.

خواص و کاربردها

هر سه گیاه، تقریبا خواص مشابهی دارند و فقط در بعضی از ویژگی‌های خاص باهم متمایز‌ند. هر سه‌ی آنها مصارف دارویی و غذایی دارند و به شکل‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سخن نهایی

دانه بادیان، یک دانه‌ی ارزشمند و پرخاصیت و سرشار از مواد مغذی متعدد است که فواید زیادی برای سلامت بدن دارد. این دانه، خاصیت ضدقارچی، ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد و می‌تواند با زخم معده مبارزه کند. کنترل سطح قند خون و کاهش علائم یائسگی و افسردگی، از دیگر خواص بی‌نظیر بادیان است.

مصرف بادیان اگر با رژیم غذایی کامل و سبک زندگی سالم همراه شود، می‌تواند برای سلامتی بدن بسیار تأثیرگذار باشد.