آیا می‌دانستید که دانه‌های کوچک، آبدار و یاقوتی انار چقدر برای سلامتی مفید هستند؟ انار یک میوه‌ی بهشتی است و با خواص بسیاری که برای سلامتی دارد اصلا هم جای تعجب نیست. تحقیقات نشان داده که خواص انار می‌تواند از خیلی از بیماری‌ها مثل فشار خون بالا، کلسترول بالا، قند خون و التهاب مفاصل جلوگیری کند. انار خواص ضدسرطان هم دارد و می‌تواند در درمان و پیشگیری از سرطان مفید باشد. انار مقدار زیادی فیبر، ویتامین C، ویتامین K و پتاسیم دارد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی آب‌میوه‌ی انار هم سه برابر چای سبز است. حالا که شب یلدا نزدیک است بد نیست این مقاله را بخوانید تا با خواص انار برای سلامتی آشنا شوید و در موردش حسابی اطلاعات به‌دست بیاورید. راستی، یلدا پیشاپیش مبارک!
انار میوه‌ای است تقریبا به اندازه‌ی پرتقال، با پوسته‌ای صاف و ضخیم. رنگ پوسته‌ی انار مثل رنگ برگ‌های پاییزی زیبا، گرم و متنوع است؛ از زرد مایل به قهوه‌ای گرفته تا قرمز پررنگ. تعداد زیادی دانه‌ی کوچک و قرمز درون این پوسته‌ی ضخیم قرار دارند و به وسیله‌ی پوسته‌های نازک سفید رنگی قسمت‌بندی شده‌اند. وسط این دانه‌های قرمز یک هسته‌ی خوراکی کوچک سفید هم وجود دارد. می‌توانید خود دانه‌های انار را بخورید یا اینکه از آنها آب‌میوه بگیرید. این دانه‌های آبدار و خوشگل خیلی هم خوش‌مزه هستند. از هسته‌ی انار برای تولید روغن هسته‌ی انار هم استفاده می‌کنند که برای سلامت بدن خیلی مفید است.
ارزش غذایی انار
نیم فنجان (۸۷ گرم) انار حاوی ترکیبات زیر است:
- ۷۲ کالری انرژی
- ۱۶.۳ گرم کربوهیدرات
- ۱.۵ گرم پروتئین
- ۱ گرم چربی
- ۳.۵ گرم فیبر
- ۱۱.۹ گرم قند
- ۱۴.۳ میکروگرم ویتامین K
- ۸.۹ میلی‌گرم ویتامین C
- ۳۳ میکروگرم فولات
- ۲۰۵ میلی‌گرم پتاسیم
- ۰.۰۷ میلی‌گرم ویتامین B۶
- ۳۱ میلی‌گرم فسفر
انار چه فوایدی دارد؟
۱. درد و التهاب مفاصل را کاهش می‌دهد
التهاب مفاصل وقتی اتفاق می‌افتد که یک یا چند مفصل ورم کنند و باعث احساس درد و کوفتگی می‌شود. این مشکل در افراد مسن بیشتر است.
انار سرشار از نوعی آنتی‌اکسیدان به نام «فلاونول» است که می‌تواند به عنوان یک ماده‌ی ضدالتهاب در بدن فعالیت کند، پس خواص انار می‌تواند برای بهبود التهاب مفاصل مفید باشد. آزمایش‌هایی که روی حیوانات انجام شده ثابت می‌کند که عصاره‌ی انار از شروع و افزایش التهاب مفاصل که به کلاژن (پروتئینی که در استخوان و غضروف پیدا می‌شود) مربوط می‌شود جلوگیری می‌کند. این تحقیق‌ها نشان می‌دهند که التهاب و درد مفاصل بر اثر مصرف عصاره‌ی انار کاهش می‌یابد.
اگر به التهاب مفاصل مبتلا هستید با پزشک‌تان مشورت کنید و انار را در برنامه‌ی غذایی روزانه‌تان بگنجانید.
۲. با سرطان مبارزه می‌کند
تحقیقاتِ بسیاری نشان می‌دهند که خواص انار برای پیشگیری از سرطان خیلی مفید است. مشاهده شده که انار آثار ضدتومور بر انواع سلول‌های سرطانی دارد.
با توجه به نتیجه‌ی تحقیقات مختلف، عصاره‌ی انار از تکثیر سلول‌های سرطان سینه جلوگیری می‌کند و حتی آنها را از بین می‌برد. روغن هسته‌ی انار حاوی «پونیسیک اسید» است. پونیسیک اسید یک اسید چرب دراز‌زنجیر غیراشباع از امگا۵ است که از تکثیر سلول‌های سرطان سینه جلوگیری می‌کند.
اخیرا هم تحقیقاتی انجام شده که نشان می‌دهد نوشیدن آب‌میوه‌ی انار رشد سلول‌های سرطان پروستات را کاهش می‌دهد. سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان در بین مردان است.
در تحقیقی بالا رفتن سطح پادژن ویژه‌ی پروستات (PSA) سوژه‌های مرد مبتلا به سرطان پروستات مورد آزمایش قرار گرفت. محققان متوجه شدند که عصاره‌ی انار سرعت بالا رفتن پادژن ویژه‌ی پروستات را به طرز چشم‌گیری کاهش داد. دیگر تحقیقات هم نشان داده‌اند که ترکیبات دیگری که در انار وجود دارند ضدسرطان هستند و از رشد سلول‌های سرطان پروستات جلوگیری می‌کنند.
۳. فشار خون را کاهش می‌دهد
آب‌میوه‌ی انار سرشار از انواع مختلف آنتی‌اکسیدان و پلی‌فنل‌های بیواکتیو است. این ترکیبات برای سلامت قلب و عروق خیلی مفید هستند؛ چون از روش‌های مختلف فشار خون را تنظیم می‌کنند. تحقیقی که در سال ۲۰۱۳ انجام شده نشان می‌دهد که مصرف آب‌میوه‌ی انار باید هم در رژیم غذایی و هم در برنامه‌ی درمانی قرار بگیرد تا بتواند به کنترل فشار خون بالا کمک کند. تحقیق دیگری که در مجله‌ی «تحقیق‌های گیاه‌درمانی» منتشر شده است هم اثبات می‌کند که آب‌میوه‌ی انار برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی بسیار مفید است و می‌تواند تنها بعد از دو هفته مصرف، فشار خون را پایین بیاورد.
۴. با باکتری‌های عفونی مبارزه می‌کند
انار صدها نوع مختلف از ترکیبات بیواکتیو دارد شامل: الاجیک اسید، الاژیتانین، پونیسیک اسید، فلاونوئید، آنتوسیانین، آنتوسیانیدین، استروژنیک فلاونول و فلاون. این ترکیبات مهم‌ترین اجزا و خواص انار هستند که باعث می‌شوند انار خواص درمانی زیادی داشته باشد.
عصاره‌ی انار از دوران باستان برای درمان خیلی از بیماری‌ها مثل عفونت‌های انگلی و میکروبی، اسهال، زخم معده، خون‌ریزی و مشکلات تنفسی استفاده می‌شده است. با توجه به نتایج تحقیقی که در مجله‌ی «داروهای مکمل ثابت شده و جایگزین» منتشر شده است خواص انار به تحریک باکتری‌های پروبیوتیک هم کمک می‌کند و در نتیجه آثار مفید این باکتری‌ها در مبارزه با باکتری‌های عفونی افزایش پیدا می‌کند.
۵. سلامت قلب را بهبود می‌دهد
بیماری‌های قلبی جزو مهم‌ترین دلایل مرگ و میرند و معمولا به کاهش توانایی شناخت هم منجر می‌شوند. آب‌میوه‌ی انار بیشتر از هر آب‌میوه‌ی دیگری آنتی‌اکسیدان دارد. آب‌میوه‌ی انار باعث می‌شود تولید کلسترول در شریان‌های افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی متوقف یا کند شود. تحقیقی که در مجله‌ی «تغذیه‌ی بالینی» منتشر شد تأثیر انار را بر بیماران مبتلا به تنگی شریان قلب بررسی کرده است. تنگی شریان قلبی نوعی بیماری است که در آن یکی از دو شریان اصلی قلب که جلوی گردن قرار دارند تنگ و باریک می‌شوند. خون از طریق این شریان‌ها به مغز می‌رود.
فشار خون بیمارانی که آب‌میوه‌ی انار مصرف کردند ۱۲ درصد کمتر شد و پلاک «آترواسکلروزیس» (atherosclerosis) هم ۳۰ درصد کاهش یافت. آترواسکلروزیس نوعی گرفتگی سرخ‌رگ بر اثر رسوب چربی و کلسترول است.
اما پلاک آترواسکلروزیس بیمارانی که آب‌میوه‌ی انار مصرف نکردند ۹ درصد زیادتر هم شد. به طور کلی این تحقیق نشان داد که مصرف آب‌میوه‌ی انار پلاک آترواسکلروزیس، فشار خون و اکسیداسیون اِل.دی.اِل را کاهش می‌دهد.
۶. سطح تِستستِرون را افزایش می‌دهد
در خیلی از فرهنگ‌ها انار به خاطر دانه‌های زیادی که دارد نماد حاصل‌خیزی و فراوانی است، اما در سال‌های اخیر حقیقت‌های زیادی در مورد خواص انار برای سلامتی بیان شده است.
تحقیقی که در دانشگاه ملکه مارگاریت در ادینبرگ انجام شد نشان داد که مصرف آب‌میوه‌ی انار خالص سطح تِستستِرون را افزایش می‌دهد (به طور میانگین ۲۴ درصد). علاوه بر تأثیر مثبت بر فشار خون، حال و حوصله‌تان هم بهتر می‌شود. بالا رفتن سطح تِستستِرون احساس شادی را بیشتر می‌کند و برای تقویت قوای جنسی هم مفید است.
آزمایش‌هایی که روی حیوانات انجام شده نشان می‌دهد که آب انار جریان خون و قوای جنسی را بهبود می‌بخشد و نشان می‌دهد که خواص انار می‌تواند به عنوان یک شیوه‌ی درمانی جدید مورد استفاده قرار بگیرد.
۷. حافظه را تقویت می‌کند
انار و آب انار سرشار از انواع پلی‌فنل‌ها (polyphenol) هستند و تحقیقات نشان داده که پلی‌فنل‌ها برای حافظه و دیگر توانایی‌های شناختی فایده‌های زیادی دارند. اگر یک عمل جراحی قلب انجام بدهید مراقبت‌های ویژه‌ای برای‌تان در نظر می‌گیرند که ممکن است به کاهش حافظه منجر شود. داده‌های تحقیقی که در مجله‌ی «داروهای مکمل ثابت شده و جایگزین» منتشر شده نشان می‌دهد که پلی‌فنل‌های موجود در انار ممکن است در برابر این کاهش حافظه از شما محافظت کنند.
بین تمام گروه‌هایی که مورد آزمایش قرار گرفتند یک الگوی واضح و قطعی برای تقویت حافظه در گروه مصرف‌کننده‌ی انار مشاهده شد. همچنین اثر محافظت از حافظه در این گروه دراز‌مدت بود.
تحقیق دیگری هم انجام شد که در آن افراد مسنی که از ضعف حافظه‌شان شاکی بودند به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه ۸ اونس (تقریبا ۲۲۷ گرم) آب انار می‌نوشیدند و گروه دوم نوشیدنی‌های دیگری را برای ۴ هفته مصرف کردند. افرادی که آب انار نوشیده بودند حافظه‌ی دیداری و شنیداری‌شان در این مدت بهتر شد. به علاوه تحقیقاتی که روی حیوانات انجام شده نشان می‌دهد که خواص انار روی سیستم عصبی هم تأثیر مثبت دارد و اگر انار را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید می‌توانید روند کاهش حافظه و ابتلا به آلزایمر را کند یا حتی متوقف کنید. پس انار یک داروی ضد آلزایمر طبیعی است. تحقیق دیگری روی حیوانات هم اثبات کرده که عصاره‌ی انار به هماهنگی عضلات و حافظه کمک می‌کند. این ویژگی احتمالا به فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی و رادیکال آزاد برمی‌گردد.
تاریخچه و زادگاه انار
انار روی درختچه‌هایی با برگ‌های کوچک می‌روید. با اینکه همه فکر می‌کنند انار میوه‌ی بومی ایران و کشورهای همسایه است، اما درخت این میوه سال‌ها پیش در نزدیکی‌های دریای مدیترانه کشت می‌شده و به مرور زمان در کشورهای عربی، افغانستان و هند هم رواج پیدا کرده است.
آب انار برای تولید نوشیدنی معروفی به نام شِرلی تِمپِل (Shirley Temple) استفاده می‌شود. شربت انار در طعم‌دهنده‌ها و نوشیدنی‌های زیادی کاربرد دارد.
چطور انار را دانه کنیم؟
برای دانه کردن انار باید کمی زحمت را به جان بخرید که البته ارزشش را دارد. تازه خیلی از مغازه‌ها و شرکت‌ها انار دانه‌شده می‌فروشند. کافی است بخرید و نوش جان کنید. پس دیگر بهانه‌ای برای نخوردن انار ندارید!
اما اگر می‌خواهید میوه‌ی تازه میل کنید خود انار را بخرید. وقتی می‌خواهید انار بخرید یادتان باشد انارهای سالم و سنگین را بردارید. اینطوری مطمئن می‌شوید که آبدار هستند. انارهایی که انتخاب می‌کنید باید پوست صاف و محکمی داشته باشند. اگر قسمتی از پوست انار نرم شده بود آن را برندارید.
انار معمولا در فصل پاییز در تمام میوه‌فروشی‌ها پیدا می‌شود.
برای دانه کردن انار به یک چاقو، ظرف و قاشق چوبی احتیاج دارید:
- کمی انار را بغلتانید تا آبدار شود.
- وسط آن را با یک چاقوی تیز نشانه بگیرید و آن را به دو نیمه تقسیم کنید. سعی کنید فقط پوست انار را بشکافید و دانه‌هایش سالم بمانند.
- یک نیمه‌ی آن را به طرف کاسه بگیرید و با قاشق چوبی به پوستش ضربه بزنید تا دانه‌هایش درون ظرف بریزند.
- همین کار را برای نیمه‌ی دیگر هم انجام بدهید.
- اگر هسته‌ی سفید انار را دوست ندارید آن را با قاشق یا انگشت جدا کنید.
- از حاصل دست‌رنج‌تان حسابی لذت ببرید!
حواس‌تان باشد: چون دانه کردن انار کمی سخت است و ممکن است آب انار به اطراف هم بپاشد لباس نو یا سفید نپوشید.
انار باز نشده را می‌توانید یک هفته در دمای اتاق نگهداری کنید و اگر هم آن را در پلاستیک بپیچید و در یخچال بگذارید تا دو ماه هم دوام می‌آورد. اما برای خوردن انار دانه شده فقط ۳ روز وقت دارید. اگر دانه‌های انار را به صورت لایه‌ای در یک سینی بریزید و آن را در فریزر منجمد کنید تا ۶ ماه هم قابل استفاده هستند. وقتی یخ این دانه‌های کوچک آب شود کمی چروکیده می‌شوند اما باز هم خوش‌طعم و عالی هستند و می‌توانید به هر چیزی که خواستید اضافه‌شان کنید.
در چه غذاهایی می‌توانیم از انار استفاده کنیم؟
دانه‌های خوش‌رنگ انار همین‌طوری هم خیلی خوش‌مزه هستند اما اگر دوست داشته باشید از انار در غذاهای‌تان هم استفاده کنید هزار و یک کار می‌توانید انجام بدهید. می‌توانید از انار در اسموتی، پودینگ، سالاد یا حتی غذاهای اصلی هم استفاده کنید. اگر انار را با چغندر و پنیر بز ترکیب کنید عالی می‌شود!
می‌خواهید آب‌ِ انار بگیرید؟ دانه‌های انار را در یک دستگاه مخلوط‌کن بریزید و آن را از یک پارچه عبور دهید تا کاملا زلال و شفاف شود.
آیا انار عوارض جانبی هم دارد؟
خوردن انار و نوشیدن آب‌ِ انار به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم کاملا بی‌خطر است. تا حالا هم استانداردی برای مقدار مصرف‌شان تصویب نشده است. اگر با خوردن انار نشانه‌های حساسیت به غذا را مشاهده کردید فورا مصرفش را قطع کنید و پزشک‌تان را در جریان بگذارید.
اگر هم مشکل فشار خون دارید یا برای کنترلش دارو مصرف می‌کنید، در مورد خوردن انار با پزشک‌تان صحبت کنید. چون خواص انار روی فشار خون تأثیر می‌گذارد (آن را پایین می‌آورد). در مورد مصرف انار و فراورده‌هایش در حالت کلی و قبل یا بعد از عمل جراحی با دکترتان مشورت کنید.
آب انار اما می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. اگر آب انار با یک سری داروی خاص مثل برخی رقیق‌کننده‌های خون و مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین واکنش دهد می‌تواند برای‌تان مشکل‌ساز شود. پس اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید قبل از استفاده از فراورده‌های انار باید با پزشک‌تان مشورت کنید.
