تابه‌حال برایتان پیش آمده است روز بدی را گذرانده باشید و به یکی از دوستانتان زنگ بزنید که با او صحبت کنید؟ یا مثلا با یکی از اعضای خانواده‌تان درباره مسئله اضطراب‌آوری حرف بزنید که در مهمانی خانوادگی با آن مواجه شده‌اید؟ اگر جوابتان مثبت است، یعنی تأثیرات مثبت حمایت عاطفی را حس کرده‌اید هرچند شاید دقیقا نمی‌دانسته‌اید که چیست. اگر می‌خواهید بدانید حمایت عاطفی چیست، چگونه می‌توان آن را دریافت کرد یا از دیگران حمایت عاطفی کرد، با ما همراه باشید.
حمایت عاطفی
حمایت عاطفی روشی کلامی یا غیرکلامی است که برای نشان‌دادن توجه و محبت خود به دیگران آگاهانه از آن بهره می‌گیریم. وقتی دیگران را حمایت عاطفی می‌کنیم، در آنها حس اطمینان، پذیرش، تشویق و توجه ایجاد می‌کنیم و باعث می‌شویم احساس باارزش و مهم بودن کنند. با این رفتار به آنها کمک می‌کنیم از پس ناراحتی‌ها یا موقعیت‌های چالش‌برانگیز زندگی‌شان بهتر برآیند.
معمولا می‌توانیم از خانواده، افراد خاص زندگی‌مان، دوستان، همکاران، مشاوران روان‌شناس، گروه‌های حمایتی و شبکه‌های اجتماعی حمایت عاطفی دریافت کنیم. این حمایت عاطفی به ما کمک می‌کند با مشکلات روزمره، اضطراب، ناامیدی‌ها یا دردها بهتر کنار بیاییم و احساس شادی کنیم و این احساس را به دیگران هم منتقل کنیم.
وقتی از حمایت عاطفی دیگران برخوردار باشیم، در لحظات غم و اندوه می‌دانیم که شانه‌هایی برای گریستن داریم و هنگام مشکلات می‌دانیم افرادی هستند که بتوانیم روی کمک آنها حساب کنیم.
فواید حمایت عاطفی
۱. کاهش اضطراب و افسردگی
اضطراب و افسردگی رایج‌ترین مشکلات این‌روزهای مردم‌اند. نقش حمایت عاطفی در کاهش اضطراب بسیار پررنگ است و از احتمال بروز افسردگی می‌کاهد. اگر دچار اضطراب مزمن هستید، به‌کمک حمایت عاطفی می‌توانید با اضطراب مزمن که اثر منفی بر سلامت جسم و ذهن دارد، مقابله کنید.
۲. مقابله با اختلال اضطراب پس از سانحه
بنا بر بررسی‌ها، حمایت عاطفی ارائه‌شده توسط سازمان‌های مددکاری و مشاوران تا حدی از افراد در برابر اختلال اضطراب پس از سانحه محافظت می‌کند.
۳. فواید جسمانی
حمایت عاطفی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی و مشکلات بارداری و زایمان را کاهش می‌دهد و نه‌تنها عملکرد سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند بهبودی افراد پس از عمل‌های جراحی را سرعت ببخشد.
بر اساس بررسی‌های علمی، حمایت عاطفی طول عمر زن‌ها و مردها را به‌ترتیب ۳ و ۲٫۳ سال افزایش می‌دهد.
۴. افزایش هوش احساسی
بهره‌مندی از حمایت عاطفی با افزایش هوش احساسی ارتباط مستقیم دارد.
۵. رشد سالم کودک
بر اساس بررسی‌ها، کودکانی که از حمایت عاطفی والدین خود بی‌بهره‌اند، در بزرگ‌سالی بیش از دیگران به بیماری‌های مزمن و افسردگی مبتلا می‌شوند.
تفاوت حمایت عاطفی و حمایت اجتماعی
برخی افراد تصور می‌کنند حمایت عاطفی همان حمایت اجتماعی است، اما این‌طور نیست. یکی از ویژگی‌های مهم روابط اجتماعی حمایت اجتماعی است که شامل انواع حمایت‌ها می‌شود از جمله حمایت عاطفی، حمایت ملموس، حمایت اطلاعاتی و حمایت از عزت‌نفس.
۱. حمایت عاطفی
این حمایت ابراز همدلی، عشق و توجه دیگران به شماست. مثلا وقتی در محل کار روز بدی را گذرانده‌اید و یکی از اعضای خانواده‌تان شما را دلداری می‌دهد، به شما کمک می‌کند بهتر از پس چالش‌های زندگی‌تان برآیید.
۲. حمایت ملموس
منظور خدمات واقعی یا کمک‌های ملموسی است که فرد به شما ارائه می‌کند. مثلا زمانی که همسرتان چند روز در خانه می‌ماند و کارهای محل کارش را از راه دور انجام می‌دهد و از کودکان مراقبت می‌کند تا شما به کارهای ضروری‌تان برسید، او از شما حمایت ملموس می‌کند.
۳. حمایت اطلاعاتی
این نوع حمایت شامل مشاوره یا اطلاعاتی است که از دیگران دریافت می‌کنید و با استفاده از آنها می‌توانید مشکلات خود را حل کنید. مثلا وقتی مادرتان برای بهبود کارتان از تجربه‌های کاری خودش می‌گوید، شما حمایت اطلاعاتی مادر خود را دریافت کرده‌اید.
۴. حمایت از عزت‌نفس
بعضی از بازخوردها سبب می‌شوند عزت‌نفس فرد زیاد شود و توان کافی برای ادامه‌دادن را کسب کند. مثلا وقتی در محل کار رئیستان از برخی ویژگی‌های شما تعریف می‌کند، شما را حمایت عزت‌نفس می‌کند. این نوع حمایت ممکن است شما را مطمئن کند که مسیر شغلی‌تان را درست انتخاب کرده‌اید.
نکاتی درباره ارائه حمایت عاطفی به دیگران
۱. از فرد بپرسید که چه کمکی نیاز دارد
باید بدانید فردی که می‌خواهید از او حمایت عاطفی کنید، به چه نوع حمایتی نیاز دارد. آیا او فقط همدلی شما را می‌خواهد یا در پی حل مشکلی است و مشاوره می‌خواهد.
۲. خوب گوش دهید
باید برای شنیدن حرف‌های کسی که می‌خواهید او را حمایت کنید به اندازه کافی وقت بگذارید و با او هم‌فکری کنید. با شنیدن فعال می‌توانید با دیگران ارتباط صحیح برقرار و اعتمادشان را جلب کنید تا بتوانید به آنها بهتر کمک کنید.
۳. درباره مشکل سؤال کنید
با درک مشکل فرد می‌توانید بهتر کمکش کنید، اما مراقب باشید که بیش از حد کنجکاوی نکنید که مانند سرک‌کشیدن در زندگی فرد به نظر آید. باید حریم خصوصی افراد را رعایت کنید و فقط کمکی را ارائه دهید که خواهان آن هستند.
۴. احساس فرد را تصدیق کنید
با تصدیق احساس دیگران، به او نشان می‌دهید که ناراحتی و پریشانی‌اش را درک می‌کنید. این درک و تأیید اثر بسیار مثبتی روی بهبود سریع افراد دارد.
۵. از حمایت فیزیکی غافل نشوید
چه کسی از آغوشی گرم بدش می‌آید؟ همه ما هرازگاهی نیاز داریم که در آغوش گرفته شویم. بر اساس بررسی‌های علمی، درآغوش‌گرفتن فرد از احساس تنهایی، حال بد و اضطرابش می‌کاهد. در ضمن این کار روشی عالی برای ارتباط با دیگران و ایجاد حس اعتماد در آنهاست.
۶. فرد را تشویق و تمجید کنید
گفتن حرف‌های خوب به دیگران و تعریف و تمجید از آنها می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. در ضمن وقتی می‌خواهید از کسی حمایت عاطفی کنید، کاملا روی خود آن فرد متمرکز شوید تا احساس کند کاملا موردتوجه و حمایت‌تان قرار گرفته است.
۷. از قضاوت و نصیحت بپرهیزید
هیچ کس قضاوت‌شدن را دوست ندارد. فردی که به‌دلیل خطاهای خود گرفتار مشکلی می‌شود، قبل از شما خودش را قضاوت و حتی سرزنش کرده است. بنابراین اگر می‌خواهید به چنین فردی کمک کنید، از قضاوت و سرزنش‌کردن پرهیز کنید و فقط به او کمک کنید که مشکلش را حل کند. همچنین مراقب باشید فرد را نصیحت نکنید. بیشتر مواقع مردم علاقه‌ای به شنیدن نصیحت ندارند.
چگونه حمایت عاطفی دریافت کنیم
اکنون که مزایای حمایت عاطفی را می‌دانید، شاید برایتان سؤال شده باشد که خودتان چگونه می‌توانید از چنین حمایتی بهره‌مند شوید. در ادامه، تعدادی راهکار مفید را ارائه کرده‌ایم.
۱. گروه‌های حمایتی پیدا کنید
برای بهره‌مندی از حمایت عاطفی می‌توانید وارد گروه‌هایی شوید که در زمینه‌های مختلف برنامه‌های حمایتی دارند. مثلا اگر می‌خواهید به برنامه ورزشی روزانه‌تان بیشتر پایبند شوید، می‌توانید عضو گروه‌های ورزشی شوید و از این حمایت برخوردار شوید. اگر مادر هستید و می‌خواهید فرزندتان را به‌خوبی تربیت کنید، می‌توانید عضو گروه‌های مادران، حتی گروه‌های اینترنتی، شوید تا از تجربه‌های آنها استفاده کنید.
۲. پیوندتان با خانواده و دوستانتان را تقویت کنید
پیوند خود با خانواده و دوستانتان را حفظ و تقویت کنید. مثلا می‌توانید مرتب به دیدن یکدیگر بروید و برنامه‌های تفریحی برای خود ترتیب دهید. این روش به شما و البته خانواده و دوستانتان کمک می‌کند حمایت عاطفی قدرتمندی داشته باشید.
۳. به علایق خود توجه کنید
توجه کنید که دوست دارید در حال حاضر چه کاری انجام دهید. مثلا اگر دوست دارید یوگا کار کنید یا به کلاس نقاشی یا موسیقی بروید، دست‌به‌کار شوید. این‌طوری با افراد جدیدی آشنا می‌شوید و می‌توانید شبکه حمایتی جدیدی برای خود ایجاد کنید.
۴. از فناوری هم کمک بگیرید
همراه با دیگران به پیاده‌روی یا سینما رفتن عالی است، اما گاهی اوقات دیدن دیگران از نزدیک امکان‌پذیر نیست. در واقع همه‌گیری کووید ۱۹ به ما نشان داد فناوری هم می‌تواند دوست ما باشد. با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف می‌توانید با دوستانتان که حتی دور از شما زندگی می‌کنند تماس بگیرید یا با عضوشدن در گروه‌های حمایتی اینترنتی، از حمایت عاطفی دیگران بهره‌مند شوید.
کلام آخر
حمایت عاطفی به شما و دیگران یادآوری می‌کند که چقدر همدیگر را دوست دارید و برای یکدیگر ارزش قائل هستید و در سختی‌ها از یکدیگر حمایت می‌کنید. هر وقت از فردی حمایت عاطفی می‌کنید، به او می‌گویید که تنها نیست و اثر مثبتی روی سلامت ذهن و حال روحی او می‌گذارید. با گسترش حمایت عاطفی در یک جامعه، حال مردم آن جامعه هم خوب و مثبت خواهد شد و همگی در مسیر رشد و تعالی قدم برخواهند داشت. اگر شما هم در خصوص حمایت عاطفی تجربه‌‌ای دارید، خوشحال می‌شویم آن را با ما هم در میان بگذارید.
