از خندیدن در جمع می‌ترسید، چون با گشودن دهان مبارک ردیفی از دندان‌های زرد و یا جرم سیاه دندان نمایان می‌شوند؟ دهان‌تان بوی چندان خوشایندی نمی‌دهد؟ خب، این مشکلِ خیلی‌هاست. متأسفانه افراد کمی دندان‌های سالم و تمیز دارند. سلامت دندان و جرم گیری آن، یکی از کلیدی‌ترین نکات در بهداشت و سلامت است. روش‌های مختلفی برای رعایت بهداشت دهان و دندان و از بین بردن جرم سیاه دندان وجود دارد. جرم گیری دندان در خانه با استفاده از مواد طبیعی و چیزهایی که در منزل‌تان موجود است، شما را از پرداخت هزینه‌های گزاف دندانپزشکی خلاص می‌کند. در این مقاله به شما می‌گوییم که با چه راه‌هایی جرم گیری دندان در خانه را انجام دهید و رسوب و پلاک‌ها را از دهان‌تان دور کنید.
۱. مسواک زدن صحیح دندانها
برای حفظ سلامت و بهداشت دهان و دندان باید دندانها را مرتب و درست مسواک بزنید. مسواک زدن اشتباه می‌تواند موجب شکل‌گیری پلاک میکروبی روی دندان شود. رسوب به تدریج دندان شما را می‌پوشاند و موجب بیماری‌های لثه و دندان می‌شود. بعد از مصرف هر وعده‌ی غذایی دندان‌هایتان را خوب مسواک بزنید تا جرم‌ها روی آنها جا خوش نکنند. برای حفاظت از مینای دندان و از بین بردن جرم‌ها مسواک مناسب انتخاب کنید. برس مسواک شما باید مناسب باشد؛ نه خیلی سفت و نه خیلی نرم. تمام زوایا و سطوح دندان را به دقت تمیز کنید و یادتان باشد مسواک را در زاویه ۴۵ درجه با لثه نگه دارید.
۲. استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
انتخاب خمیردندان مناسب و استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید بسیار مفید است. این ماده از ایجاد حفره‌ها در دندان جلوگیری می‌کند، موجب تقویت مینای دندان می‌شود و از دندان در برابر غذاهای اسیدی و نوشیدنی‌های مختلف حفاظت می‌کند. استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید از پوسیدگی بیشتر و رسوب گرفتن نواحی پوسیده جلوگیری می‌کند.
۳. استفاده از خمیر دندان ضد جرم و رسوب
استفاده از خمیر دندان ضد جرم و رسوب به از بین بردن جرم سیاه دندان کمک شایانی می‌کند. مواد موجود در این خمیر دندان ازجمله پیروفسفات، زینک سیترات، فلوراید و … جرم‌گیری را ممکن می‌سازد. این مواد از تشکیل جرم و رسوب روی دندان جلوگیری می‌کنند. بعضی از این خمیردندان‌ها ماده‌ی دیگری به نام تری‌کلوسان دارند که در واقع نوعی آنتی‌بیوتیک برای از بین بردن باکتری‌های موجود در دهان است.
۴. استفاده از مخلوط جوش شیرین
مواد لازم:
- ۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین؛
- کمی نمک؛
- و مسواک.
طرز تهیه:
- جوش شیرین و نمک را ترکیب کنید و مخلوط را روی مسواک خیس بمالید؛
- به‌آرامی دندانها را با مخلوط به‌دست آمده بشویید؛
- دهان را با آب ولرم بشویید و آب بکشید.
مدت زمان مصرف: برای اینکه زودتر نتیجه‌ی مثبت بگیرید، یک روز در میان از این مخلوط استفاده کنید. وقتی پلاک‌ها از بین رفتند هر ۷ تا ۱۰ روز، یک‌بار از آن استفاده کنید.
علت اثرگذاری: جوش شیرین باعث تسکین و آرامش بخشیدن به دندان و لثه‌ها می‌شود، نسبت به جرم و پلاک‌های میکروبی دندان خاصیت ضدباکتریایی دارد و در از بین بردن جرم‌ها و سفید شدن دندان مؤثر است. جوش شیرین خاصیت ضداسیدی دارد و pH دهان را متعادل نگه می‌دارد. نمک نیز خواص ضدمیکروبی دارد و به همین دلیل استفاده از این مخلوط روش مناسبی برای جرم گیری دندان در خانه است.
۵. استفاده از ژل آلوئه ورا و لایه‌بردار گلیسیرین
مواد لازم:
- ۱ قاشق چای‌خوری ژل آلوئه ورا؛
- ۴ قاشق چای‌خوری گلیسیرین گیاهی؛
- ۴-۵ قاشق غذاخوری جوش شیرین؛
- ۱۰ قطره اسانس لیمو؛
- و ۱ فنجان آب.
طرز تهیه:
- تمام مواد لازم را با هم مخلوط کنید تا خمیر یک‌دستی تولید شود؛
- مخلوط را به دندان‌هایتان بمالید؛
- دهان را کاملا آب بکشید به‌طوری که همه‌ی خمیر کاملا از روی دندانها پاک بشود.
مدت زمان مصرف: روزی یک مرتبه از این مخلوط استفاده کنید تا پاکسازی پلاک‌ها شروع شود. بعد از آن،تا زمانی که جرم‌گیری کاملا نتیجه بدهد از این مخلوط هر ۳-۴ روز، یک‌بار استفاده کنید.
علت اثرگذاری: آلوئه ورا و جوش شیرین خواص ضدمیکروبی دارند. علاوه بر این آلوئه ورا می‌تواند با رادیکال‌های آزادی که عامل ایجاد باکتری‌ها در دهان هستند، مبارزه کند. اسانس لیمو هم خاصیت فوق‌العاده‌ای در از بین بردن جرم‌ها و پلاک‌های روی دندان دارد.
توجه: یادتان باشد به علت وجود گلیسیرین دراین ترکیب نباید در مصرف آن افراط کنید. زیرا گلیسیرین در بلندمدت از مینرالیزه شدن دندانها جلوگیری می‌کند و در نتیجه استحکام دندانها کاهش می‌یابد.
۶. استفاده از پوست پرتقال
طرز استفاده:
- تکه‌ای پوست پرتقال را ۲ تا ۳ دقیقه مستقیما روی دندان بگذارید؛
- اجازه بدهید آب موجود در پوست پرتقال ۲ تا ۳ دقیقه روی دندان بماند، سپس دندانها را با آب بشویید؛
مدت مصرف: ۲ یا ۳ بار در هفته این کار را تکرار کنید.
علت اثرگذاری: پوست پرتقال با میکروارگانیسم‌های موجود در دهان مبارزه می‌کند. این روش جرم گیری دندان در خانه روشی ارزان، طبیعی و مؤثر است و در سفید کردن و از بین بردن جرم‌ها کاربرد فراوانی دارد.
۷. جویدن میوه‌ها و سبزیجات
این روش جرم گیری دندان در خانه بسیار آسان است. فقط کافی است برای از بین بردن جرم سیاه دندان سیب، موز، خربزه، هویج یا ساقه کرفس را بجوید! جویدن میوه‌ها و سبزیجات به مدت یک ساعت پس از صرف غذا، دندان‌های شما را به‌شکل طبیعی پاک و تمیز می‌کند. جویدن میوه‌ها و سبزیجات نه‌تنها ذرات غذا بلکه پلاک‌ها و جرم‌ها را نیز از بین می‌برد و لثه‌ها را قوی و مقاوم می‌کند.
۸. جویدن دانه‌های کنجد
مواد لازم:
- ۱ قاشق غذاخوری کنجد؛
- و مسواک.
طرز استفاده:
- دانه‌های کنجد را بجوید اما قورت ندهید. وقتی دانه‌ها را خوب جویدید، آنها را در دهان نگه دارید و با مسواک خشک دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
مدت زمان مصرف: این کار را ۲ بار در هفته تکرار کنید.
علت اثرگذاری: دانه‌های کنجد لایه‌بردار جرم هستند. این دانه‌ها دندان را پاک و تمیز می‌کنند و پلاک‌های روی دندان را از بین می‌برند.
۹. خوردن انجیر
مواد لازم:
- ۲ تا ۳ عدد انجیر.
طرز مصرف:
- انجیر را آرام آرام بجوید.
مدت زمان مصرف: هرروز و بعد از هر وعده‌ی غذایی انجیر بخورید.
علت اثرگذاری: انجیر به بهداشت دندانها و تقویت لثه کمک می‌کند. مصرف آن غدد بزاقی را تحریک می‌کند و ترشح بزاق را افزایش می‌دهد. بزاق موجب پاکسازی دهان و از بین بردن جرم‌ها می‌شود.
۱۰. مسواک برقی
دندان‌پزشکان استفاده از مسواک برقی را توصیه می‌کنند. چون مسواک برقی با دقت بیشتر و عملکرد بهتری می‌تواند دندان‌های شما را پاک و تمیز کند.
۱۱. استفاده از نخ دندان
استفاده از نخ دندان بهترین روش برای خارج کردن غذا از میان دندان‌هاست. استفاده از نخ دندان بعد از مصرف غذا از نشستن جرم‌ها روی دندان جلوگیری می‌کند و نقش مهمی در حفظ بهداشت دهان دارد. نخ دندان فضای بین لثه‌ها و دندانها را پاک می‌کند و از بروز بیماری‌های دندان و لثه جلوگیری می‌کند.
۱۲. غرغره با دهان‌شویه و محلول هیدروژن پراکسید
سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA)، پراکسید هیدروژن را به‌عنوان ماده‌ی مؤثر در دهان‌شویه‌ها با خاصیت پاک‌کنندگی دندان و ضدالتهابات لثه تأیید کرده است.
مواد لازم:
- ۱ قاشق غذاخوری دهان‌شویه‌ی ضدعفونی‌کننده؛
- و ۳ قاشق غذاخوری هیدروژن پراکسید ۳ درصد.
طرز استفاده:
- مواد مذکور را مخلوط کنید و به مدت ۱ تا ۲ دقیقه در دهان بچرخانید. به هیچ‌وجه مخلوط را قورت ندهید؛
- با آب معمولی غرغره کنید.
مدت مصرف: این کار را ۲ بار در هفته تکرار کنید.
علت اثرگذاری: این مواد خاصیت ضدمیکروبی دارند و محلول حاصل به جرم گیری دندان کمک می‌کند.
۱۳. جرم گیر دندان (Dental Pick)
دنتال پیک ابزاری است که جرم‌ها و ذرات غذا را از دهان پاک می‌کند و در داروخانه‌ها موجود است. به کمک آینه‌ی بزرگ‌نما می‌توانید مواد و جرم‌ها را از میان دندانها بیرون بیاورید. سپس دهان‌تان را بشویید.
۱۴. مصرف میوه‌های حاوی ویتامین C
مواد لازم:
- یک عدد گوجه‌ی کوچک یا توت فرنگی.
طرز استفاده:
- گوجه یا توت فرنگی را خرد کنید، له کنید و آن را به شکل پالپ دربیاورید؛
- پالپ را روی دندان بمالید و بگذارید ۵ دقیقه بماند؛
- دهان را با آب ولرم بشویید.
مدت مصرف: ۲ بار در هفته این کار را تکرار کنید.
علت اثرگذاری: گوجه و توت‌فرنگی خواص ضدمیکروبی دارند و به جرم گیری دندان، کشتن باکتری‌های موجود در دهان و جلوگیری از پوسدگی دندان کمک می‌کنند. مصرف میوه‌های حاوی ویتامین C به سلامت عمومی بدن و در نتیجه سلامت دهان و دندان کمک می‌کند.
۱۵. خوردن غذاهای تند
استفاده از ادویه‌های تند و مصرف غذاهای این‌چنینی، روش دیگری برای جرم گیری دندان در خانه و از بین بردن جرم سیاه دندان است. غذاهای پرادویه باعث ترشح بزاق و تحریک غدد بزاقی می‌شوند. بزاق اضافه در دهان به پاکسازی لثه و دندانها کمک می‌کند.
۱۶. استفاده از آبلیمو
مواد لازم:
- ۱ قاشق چای‌خوری آب لیمو؛
- و مسواک.
طرز استفاده:
- دندانها را مطابق معمول مسواک بزنید؛
- دهان را بشویید و سپس آب لیمو را به‌آرامی به دندانها و لثه بمالید؛
- بگذارید آب لیمو به مدت ۱ دقیقه یا کمی بیشتر روی دندان‌هایتان بماند، سپس آن را با آب گرم بشویید.
مدت زمان مصرف: این کار را یک روز در میان انجام بدهید. بعد از ظاهر شدن اولین نتایج مثبت، می‌توانید این کار را هر ۱۰ روز یک‌بار تکرار و پلاک‌ها و پوسیدگی را از دهان خود دور کنید.
علت اثرگذاری: خاصیت اسیدی آب لیمو قابلیت مبارزه با میکروب‌ها را دارد و پلاک‌ها و جرم دندان را از سطح آن می‌زداید. در واقع لیمو مانند سفیدکننده‌ای طبیعی عمل می‌کند و در سفید کردن دندانها بسیار مؤثر است.
۱۷. غرغره کردن روغن نارگیل
مواد لازم:
- ۲-۱ قاشق غذاخوری روغن نارگیل خالص.
طرز استفاده:
- به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه روغن نارگیل خالص را در دهان بچرخانید؛
- روغن را از دهان‌تان خارج کنید و سپس دهان‌تان را با آب گرم بشویید.
مدت مصرف: این کار را ۲-۳ بار در هفته تکرار کنید.
علت اثرگذاری: یکی از دلایل مؤثر بودن روغن نارگیل در پاکسازی دهان از پلاک‌ها و از بین بردن جرم‌های دندان، توانایی آن در جذب ناخالصی‌ها و ذرات موجود در دهان است. روغن نارگیل خواص ضدباکتری دارد و از بروز بیماری‌های عفونی دهان جلوگیری می‌کند.
وقتی پلاک جرم روی دندان شکل گرفت، از بین بردن آن کمی دشوار می‌شود. روش‌های جرم گیری دندان در خانه، به زمان نیاز دارند. اما اگر صبر و حوصله به خرج بدهید قطعا نتایج مثبتی خواهید دید. قبل از اینکه پلاک‌ها و جرم دندان، بیماری‌های دهان و دندان ایجاد کنند فکری به حال‌شان کنید. ایجاد سوراخ و حفره در دندان از نتایج وجود و تجمع جرم و پلاک میکروبی در دهان و دندان است. برای جلوگیری از تشکیل جرم، در ادامه توصیه‌های بیشتری می‌خوانید.
سؤالات متداول
– چرا جرم روی دندان خطرناک است؟
اگر دندان جرم گیری نشود، تجمع جرم و پلاک روی دندان موجب تولید باکتری در دهان می‌شود. لثه و دندان آسیب می‌بیند و بیماری‌هایی مانند ورم لثه، تخریب مینای دندان و … ایجاد می‌شود. جرم دندان در حالت پیشرفته روی استخوان‌ها و عملکرد قلب تأثیرات منفی خواهد داشت.
– تفاوت میان پلاک و جرم چیست؟
پلاک لایه‌ای نازک و چسبناک است که روی دندانها می‌چسبد و میلیون‌ها باکتری را در برمی‌گیرد. با رعایت بهداشت دهان و دندان به‌طور مرتب و روزانه می‌توان به‌راحتی پلاک‌ها را از بین برد. اگر این پلاک‌ها پاکسازی نشوند، غلیظ‌تر می‌شوند و به دندان و لثه می‌چسبند و از بین بردن‌شان دشوار می‌شود.
– جرم‌گیری دندان چقدر طول می‌کشد؟
به‌طور متوسط ۱۲ روز برای جرم‌گیری دندان کافی است.
– علت تشکیل جرم دندان چیست؟
تجمع باکتری‌ها موجب تشکیل پلاک روی دندان می‌شود. اگر این پلاک‌ها از سطح دندان پاک نشود، به جرم بدل می‌شوند. رژیم غذایی سرشار از قند و نشاسته و عدم رعایت بهداشت، امکان ایجاد جرم را بیشتر و بیشتر می‌کند.
و اما سخن پایانی …
جرم دندان علاوه بر سلامتی، زیبایی ظاهرتان را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. پس مسواک بزنید و نخ دندان را فراموش نکنید. از مصرف دخانیات اجتناب کنید چون باعث تولید جرم در خطوط لثه می‌شود. بهداشت دهان و دندان را کاملا رعایت کنید تا دیگران از مصاحبت با شما لذت ببرند و جوری نباشد که صحبت با شما برای مخاطب بینوایتان به شکنجه تبدیل شود. در نهایت پیشنهاد می‌کنم حتما وقتی برای مراجعه به دندانپزشکی و چکاپ دندان‌هایتان اختصاص بدهید.
شما برای از بین بردن جرم سیاه دندان از چه راهکارهایی استفاده می‌کنید؟ در قسمت دیدگاه‌ها تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
