کرمانشاه را میتوان محبوبترین استان غربی ایران دانست؛ بزرگترین شهر کردنشین ایران که از دل آن داستانهای تاریخی و افسانههای عاشقانه و زیبا برمیآید. اگر تا به حال در برنامههای سفر خود برنامهای برای دیدن کرمانشاه جای ندادهاید، لذت تماشای بخش مهمی از تاریخ ایران و زیباییهای آن را از دست دادهاید. جاهای دیدنی کرمانشاه از دیدنیهای تاریخی گرفته تا جاذبههای طبیعی، فهرستی بلندبالا را تشکیل میدهد. بنابراین باید برای سفر به این استان زیبای غربی و گشتوگذار در آن اقامتِ بیش از دو روز را در برنامه سفر خود داشته باشید. با ما همسفر این سرزمین زیبای تاریخی باشید.
معرفی بهترین جاهای دیدنی کرمانشاه
اگر برنامهی سفر به کرمانشاه را چیدهاید، بهتر است از فهرست جاهای دیدنی آن آگاه باشید. اگر سلیقهی سفری متنوعی دارید، سفر به کرمانشاه برایتان لذتبخش و متنوع خواهد بود، زیرا میتوانید با دیدن آثار باستانی و تاریخی در دالان سالیان گذشتهی ایران چرخی بزنید و سپس با لمس طبیعت این منطقه، پهنههای بکر و بیکران کشور را ببینید.
۱. بیستون، شاهد عینی عاشقانههای فرهاد
شاید تصور اینکه کوهی به دست یک انسان، بهطور کامل کنده و تراش داده شود، کمی عجیب و باورنکردنی به نظر بیاید. اما بیستون صدها سال است که به نام مردی عاشق ثبت شده است. فرهاد مردی است که در افسانههای منظوم از او و عشقش روایت شده است. فرهاد برای رسیدن به معشوقهاش شیرین و به دستور خسروپرویز (که خود از عاشقان شیرین بود) کوه بیستورن را تراشید.
واقعی یا افسانه بودن این روایت زیبا هرگز نمیتواند مانع محبوبیت این کوه افراشته و باصلابت کرمانشاه شود. برای دیدن این کوه باید حدود 30 کیلومتر از مرکز کرمانشاه فاصله بگیرید. محوطه تاریخی بیستون یکی از مهمترین جاهای دیدنی کرمانشاه است که حدود 1600 هکتار وسعت دارد. محوطه بیستون شامل بخشهای مختلف تاریخی است. هرکدام از این بخشها متعلق به دورهی تاریخی مختلف است و در طول سالها یکبهیک کشف و نگهداری شده است.
بخشهای مختلف محوطه بیستون
کتیبهی داریوش بهعنوان یکی از معتبرترین سندهای تاریخی، کتیبهای است که داریوش در آن از پادشاهی خود گفته و خاندان هخامنشی و فرزندانش را معرفی کرده است.
مجسمه هرکول یکی دیگر از این بخشهاست که میتوان آن را از قدیمیترین هنرهای مجسمهسازی ایرانی دانست. این مجسمهی معروف در کوه بیستون قرار دارد و شمایل مردی قویهیکل است که به حالت لمیده قرار گرفته و کاسهای در دست دارد.
گوردخمه برناج، فرهاد تراش، غارها و پل بیستون از دیگر جاذبههای تاریخی این محوطه هستند. پس از این گشتوگذار در دل تاریخ میتوانید در فضای سبز محوطه بیستون بنشینید و از دیدن چشمانداز آن لذت ببرید.
۲. طاق بستان، اوج هنر ساسانی
شاید بیراه نباشد که لقب زیباترین و دیدنیترین جاذبه گردشگری کرمانشاه را به طاق بستان بدهیم؛ جاذبهای که بسیاری از گردشگران غیرایرانی برای دیدن آن به این شهر زیبای کردنشین سفر میکنند. طاق بستان مجموعهای از سنگنوشتهها و اشکال دستکَن است که قدمت آن را به دورهی ساسانیان نسبت دادهاند.
هر بخش از این سنگنگاره مانند تابلوی نقاشی، روایتگر قسمتی از اتفاقات سلسلهی ساسانی است. به همین دلیل از نظر تاریخی و هنری ارزش بسیار بالایی دارد. سنگنگارههای خسروپرویز، صحنهی شکار گراز و نوازندگان چنگ و سازهای بادی را میتوان زیباترین سنگنگارههای این مجموعه بینظیر دانست. حجاریهای بینقص ساسانیان روی کوهها، امروزه این بخش را به یکی از مهمترین جاهای دیدنی کرمانشاه تبدیل کرده است.
در مقابل طاق بستان چشمه آبی زلال قرار دارد که تأمینکننده آب زمینهای کشاورزی اطراف نیز هست. با نشستن در کنار این چشمه و تماشای هنرِ دست ایرانیان قدیم، یکی از لذتبخشترین قسمتهای سفر به کرمانشاه را تجربه خواهید کرد.
۳. تکیه معاونالملک، تلاقی رنگ و معنا
کافی است قدم به تکیه بگذارید تا برای همیشه رنگها در حافظهتان جان بگیرند. تکیه معاونالملک روایتگر پیوند هنر و معنویت است. این تکیه را زیباترین تکیه ایران میدانند. این تکیه در سال 1282 ساخته شد. اما سرنوشت تاریخیاش چندان خوشایند نبود و در جریان اعتراضات مشروطه به آتش کشیده شد. چند سال بعد حسن خان معاونالملک با کمک بهترین نقاشان و کاشیکاران توانست تکیهای بسازد که زیبایی آن امروزه زبانزد گردشگران ایران است.
کاشیکاریهای تکیه روایتگر بخشهایی از شاهنامه است و در بخشهایی دیگر جنگهای پیامبر و امام علی را به تصویر میکشد. این تصویرسازی میتواند مانند بازدید از یک نمایشگاه نقاشی منحصربهفرد شما را ساعتها به خود مشغول کند.
گچبریها و استفاده از شیشههای رنگی و چارچوبهای چوبی (که در اصطلاح به آنها ارسی میگویند.) این بنا را به رنگینکمانی از هنر ایرانی تبدیل کرده است.
موزههای کرمانشاه در دل تکیه معاونالملک
اسناد تاریخی و نوع معماری بنا حکایت میکنند که این تکیه روزگاری محل اسکان مسافران بوده است. اتاقهای کوچک و مربعیشکل اطراف صحن اصلی نیز مهر تأییدی بر این روایت است. امروزه بعضی از این تالارها کاربری دیگری پیدا کرده است. موزههای کرمانشاه یکی از این بخشها بهشمار میروند.
موزه مردمشناسی کرمانشاه
این موزه نمایشدهنده فرهنگ مردم کرمانشاه و کردهای ایران است. لوازم موسیقی محلی، مشاغل مختلف مردم از گذشته تا امروز، وسایل کشاورزی و وسایل نگارش از مهمترین اشیای این مجموعه هستند. علاوه بر این، بسیاری از اشیای کشفشده در طول تاریخ کرمانشاه در این موزه قرار دارد.
موزه پوشاک و زیورآلات کرمانشاه
اگر میخواهید بعد از دیدن تکیه، بازدید خود را با دیدن رنگها به پایان ببرید، حتما از موزه پوشاک کرمانشاه دیدن کنید. این موزه در بخش عباسیه تکیه قرار دارد و پوشاک نواحی مختلف کرمانشاه را به نمایش میگذارد. بخشی از این موزه به نمایش زیورآلات دستساز مردم شهرهای مختلف کرمانشاه اختصاص دارد.
۴. سراب صحنه، لمس زیبایی در دل طبیعت
بخش مهم هر سفر آشنایی با طبیعت منطقه و دیدن زیباییهای طبیعی شهر است. کرمانشاه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود در دامنهی کوهها چشمنوازترین طبیعت را پیش روی شما به نمایش درمیآورد. سراب صحنه یکی از مهمترین مناطق طبیعی این بخش است. صحنه شهری در حدود 55 کیلومتری کرمانشاه است و برای رسیدن به سراب صحنه باید حدود یک ساعت از کرمانشاه تا آنجا را رانندگی کنید.
این منطقه را خوشآبوهواترین بخش کرمانشاه میدانند. قرار گرفتن در دامنه کوه، عبور رودخانههای دائمی و فصلی و باغهای میوه، سراب صحنه را به یکی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی کرمانشاه تبدیل کرده است. در سالهای اخیر، بهدلیل استقبال گردشگران از این منطقه، امکانات رفاهی بسیاری مانند دریاچه مصنوعی، آلاچیق، رستوران و سرویسهای بهداشتی به این بخش اضافه شده است.
۵. غار قوری قلعه، طولانیترین غار آبی آسیا
غار قوری قلعه که کردزبانها به آن قوری قلا هم میگویند، جاذبهای با قدمت میلیونها سال است. این غار را بزرگترین غار آبی آسیا میدانند؛ پس، از دیدن آن ساده نگذرید. قوری قلعه حدود 2 ساعت با مرکز کرمانشاه فاصله دارد و در 25 کیلومتری شهر روانسر قرار گرفته است. این غار آهکی آنقدر عمیق است که آن را به تالارهای مختلفی تقسیمبندی کردهاند. این تالارها شامل تالار مریم، تالار کوهان شتر، تالار مسیر برزخ، تالار بلور و تالار عروس است که بیشترین مساحت آنها حدود 1400 متر اندازهگیری شده است. غار قوری قلعه بهعنوان یکی از هفت اثر طبیعی-ملی است که در یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.
۶. مسجد شافعیها، مسجد زیبای اهل تسنن
زیباترین مسجد اهل تسنن است که در راستهی بازار کرمانشاه قرار گرفته است. معماری این مسجد در گذر زمان به یکی از اصیلترین و زیباترین معماریهای ایران تبدیل شد و امروزه علاوه بر اهل تسنن از مساجد محبوب گردشگران نیز هست. ستونهای بلند، گچبریهای متفاوت و صحنهای بزرگ و یکپارچه بنایی شگفت انگیز را ساختهاند که امروزه به یکی از زیباترین جاهای دیدنی کرمانشاه تبدیل شده است.
امروزه بنایی تحتتأثیر مساجد ترکیه در کنار این مسجد ساخته شده که محل اقامهی نماز اهل سنت است.
۷. بلوار طاق بستان، زیباترین بلوار شهر
اگر هوس پیادهروی و تنفس در هوای شهر زیبای کرمانشاه را دارید، بهترین پیشنهاد، گشتوگذار در بلوار طاقبستان است. این بلوار طویلترین بلوار جنگلی ایران است که در هر فصل زیبایی خاص خودش را دارد.
این بلوار محل پیادهروی، ورزش و دوچرخه سواری در ساعات عصر است. عکاسی در این بلوار میتواند خاطرهی زیبایی از سفر به کرمانشاه برای شما ثبت کند.
۸. باغ گلها، رنگیترین جاذبه کرمانشاه
کرمانشاه پس از اصفهان، دومین شهری است که صاحب باغی خوشرنگ و وسیع به نام باغ گلها شد. این باغ در وسعت ۵ هکتار روبهروی بیمارستان سینا قرار گرفته و یکی از زیباترین جاهای دیدنی کرمانشاه است.
چهار بخش باغ ایرانی، فرانسوی، ژاپنی و ایتالیایی در این باغ قرار دارد و بیش از ۴هزار نوع گیاه را در آن میتوان دید.
۹. گوردخمه، ردپای تاریخ در دل کوه
گوردخمه را میتوان نوعی معماری دانست؛ محلی که برای جلوگیری از آسیب دیدن گورستانها در دل کوه احداث میشد و جایی برای خاکسپاری بود. گوردخمهها بیشتر در شهرهایی با قدمت زیاد دیده میشود. کرمانشاه یکی از این شهرهاست. در ادامه به تعدادی از این گوردخمهها در شهر کرمانشاه اشاره میشود.
گوردخمه اسحاق وند، محل دفن مادها
اگر از پایین به کوه نگاه کنید، سه حفرهی مستطیلی منظم میبینید که شبیه پنجره هستند. این حفرهها در حقیقت گوردخمه یا محل دفن مردم در دورههای مختلف تاریخی بوده است. گوردخمه اسحاق وند یکی از معروفترین جاهای دیدنی کرمانشاه بوده که به روایت تاریخ، از زمان مادها، محلی برای دفن مردهها بوده است. این گوردخمه در نزدیکی هرسین قرار دارد و در اطراف آن، کندهکاریهای تاریخی زیبایی را میتوان دید.
گوردخمه صحنه، آرامگاه شیرین و فرهاد
در بدنهی کوه شوقعلی در نزدیکی شهر صحنه، یکی دیگر از قدیمیترین و مهمترین گوردخمههای ایران قرار گرفته است. این گوردخمه در ارتفاعی بیشتر از ۵۰ متر از سطح رودخانه ساخته شده و در بالای آن تصویر خورشید بالدار به چشم میخورد. روایتهای تاریخی این گوردخمه را آرامگاه شیرین و فرهاد و همچنین محل دفن کیکاووس میدانند.
گوردخمه دکان داوود، محل دفن افراد سلسله هخامنشیان
این گوردخمه در سه کیلومتری سرپل ذهاب و در دل تپهی سنگی و عظیمی کنده شده و محل دفن سران سلسلهی هخامنشی است. البته نقش برجستههای اطراف این گوردخمه به کندهکاری های دوران مادها بیشباهت نیست، اما تحقیقات تاریخی ردپایی از مادها در این بخش پیدا نکردند. به همین دلیل عدهای معتقدند که هخامنشیان به تقلید از مادها این نقوش را در دل کوه حک کردهاند.
سرزمین پهناورمان پر است از دیدنیهای زیبا و متفاوت طبیعی و تاریخی. بازدید از این زیباییها سهم نسلهای پس از ما نیز هست. از این میراث ارزشمند محافظت کنیم.