مشهد، دومین شهر پهناور ایران و یکی از زیباترین جاهای دیدنی ایران، هر سال میزبان میلیونها زائر بارگاه رضوی است. مشهد، علاوهبر اینکه مهمترین شهر زیارتی ایران است، جاذبههای دیدنی و تفریحی متعددی دارد. وجود پارکهای زیبا و موزههای دیدنی در داخل شهر و همچنین روستاها و ییلاقات خوشآبوهوا در اطراف شهر باعث شده تا شهر مشهد به یکی از شهرهای دیدنی برای گشتوگذار گردشگران تبدیل شود. در این مقاله برخی از مهمترین جاهای دیدنی مشهد را به شما معرفی میکنیم.
مشهد، دومین شهر بزرگ و مهمترین شهر مذهبی ایران است. مشهد مرکز استان خراسان رضوی است که از زمانهای دور یکی از مهمترین شهرهای راه ابریشم بوده است. نام مشهد در لغت به معنای محل شهادت است و بیش از همه، به خاطر بارگاه مطهر حضرت امام رضا(ع)، هشتمین امام شیعیان، در دنیا مشهور است.
۱. حرم امام رضا(ع)
حرم رضوی یا آستان قدس رضوی، یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری مشهد در مرکز شهر قرار دارد و برای اینکه به تمام قسمتهای آن سر بزنید، باید چند روز برای بازدید از آن وقت بگذارید تا عظمت و بزرگی آن را لمس کنید. حرم رضوی هفت صحن بزرگ و در مجموع ۶۰۰ هزار مترمربع وسعت دارد و از برخی ابعاد و جنبهها، یکی از بزرگترین مکانهای زیارتی دنیاست. سالانه میلیونها زائر از سراسر دنیا به زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) میروند به همین دلیل، این منطقه از شهر، یک منطقهی چندفرهنگی با حالوهوایی معنوی است.
ایوانها و منارهها، کاشیکاریهای آبیرنگ و آیات خوشنویسی شده بر کاشیها، از زیباییهای معماری این بارگاه است. گنبد طلا در مرکز حرم واقع است. ورود غیرمسلمانها به روضهی منوره و مسجد گوهرشاد ممنوع است؛ ولی حضور آنها در سایر نقاط حرم رضوی بلامانع است.
۲. موزههای حرم رضوی
در مجموعهی حرم رضوی، چندین موزه وجود دارد. این موزهها، چندین نمایشگاه دارند که در آنها آثار متعددی از جمله مجموعههای تمبر یا مدالهای اهداییِ ورزشکاران، به نمایش درآمده است. بخش مربوط به فرش، آثار و فرشهای جالب و ارزشمندی دارد. یکی از دیدنیترین آثار این موزهها، ضریح قدیمی است که در سال ۱۳۸۰ با ضریح جدید تعویض شد. اگر به تاریخچهی حرم علاقه دارید، در این موزهها، اطلاعات خوبی در اختیارتان قرار میگیرد. برای گردشگران خارجی نیز، دفتر راهنمای زائران خارجی در حرم وجود دارد.
۳. پارک کوهسنگی
کوهسنگی، یکی از بهترین پارکهای مشهد و یکی از جاهای دیدنی مشهد، جایی برای گذراندن یک بعدازظهر همراه با خانواده است. یک رود کوچک از مرکز این پارک عبور میکند. میتوانید از بخش صخرهای پارک بالا بروید یا از دکههای بستنی فروشی و اسنک، چیزی برای خوردن بخرید. عصرها و غروبها، خانوادههای زیادی در پارک دور هم جمع میشوند و شهر را از ارتفاع، تماشا میکنند. کوهسنگی شامل دو قله از قلههای رشته کوه بینالود است. این پارک، یک مجموعهی تفریحی و گردشگری کامل است و امکانات لازم برای یک گردش عالی را برای مسافران داخلی و خارجی فراهم کرده است.
۴. بازار مشهد
مشهد، مرکز زعفران دنیاست و در بازار مشهود میتوانید زعفران با قیمت مناسبی تهیه کنید. این بازار در حوالی فلکهی آب قرار دارد و زعفران، گرانترین ادویهی دنیا، بهترین سوغاتی است که میتوانید از این بازار تهیه کنید. هر گوشه از بازار که پا بگذارید، عطر و بوی زعفران و انواع ادویهها پیچیده است و حالوهوایی دارد که با هیچ بازار دیگری در دنیا قابل مقایسه نیست. فرشهای مشهد یکی دیگر از سوغاتیهایی است که در این بازار عرضه میشود و بیشتر، توجه گردشگران خارجی را جلب میکند. جانماز و تسبیح و مهر، از گوشهوکنار مغازهها آویزان است. قدمبهقدم، دکههای عکاسی قرار دارد که در آنها میتوانید با پسزمینهی حرم و ضریح امام رضا(ع) عکسی به یادگار بگیرید.
۵. بقعهی خواجهربیع
بقعهی خواجهربیع، آرامگاه یکی از صحابهی پیامبر اکرم(ص) در شمال شرقی مشهد و در انتهای خیابان خواجهربیع قرار دارد. قدمت این بقعهی زیبا به دوران صفوی برمیگردد و در دوران قاجار نیز مرمت شده و قسمتهایی به آن اضافه شده است. این بقعه هم مثل بسیاری از زیارتگاهها در ایران، کاشیکاریهای آبی با موتیف گلدار و یک گنبد مرکزی متقارن دارد. اطراف این بقعه، یک آرامستان بزرگ قرار دارد که هنوز هم قبرهایی برای فروش دارد.
۶. آرامگاه فردوسی، طوس
در چهل کیلومتری از مشهد، در شهر کوچک طوس، آرامگاه شاعر ملی ایران، فردوسی واقع شده است. فردوسی، شاعر حماسهسرای ایران و خالق شاهنامه در سال ۴۰۱ خورشیدی، از دنیا رفت و در این آرامگاه به خاک سپرده شد. بنای فعلی آرامگاه، یک سازهی سنگی بزرگ است که در مرکز یک فضای سبز زیبا قرار دارد. این بنا به دست هوشنگ سیحون براساس طرح پیشین «کریم طاهرزاده بهزاد»، با اندکی تغییر در اندازه و تزئینات، طراحی و بازسازی شد.
۷. آرامگاه عمر خیام، نیشابور
خیام شاعر، ریاضیدان و منجم ایرانی و یکی از مشهورترین شخصیتهای اهل خراسان در سراسر دنیا است. «ادوارد فیتزجرالد»، رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کرده است که باعث شهرت بیشتر خیام در مغربزمین شده است. بنای فعالی آرامگاه خیام، نمونهای از معماری مدرن ایران در سال ۱۳۴۲ ساخته شد. این آرامگاه در نیشابور در یک کیلومتری از مشهد قرار دارد. این شهر به غیر از آرامگاه خیام، میزبان آرامگاه عطار نیشابوری یکی دیگر از شاعران و عارفان ایرانی است.
۸. روستای کنگ
نواحی روستایی خراسان، جزو مناطقی است که معمولا مسافران آنها را نادیده میگیرند؛ درحالیکه مناطق دیدنی زیادی دارد که البته دسترسی به بعضی از آنها از طریق وسایل حملونقل عمومی سخت است، ولی ارزش دارد که برای رسیدن به آنها تاکسی خصوصی بگیرید یا اگر ماشین شخصی دارید، حتما برای پیداکردن آنها وقت بگذارید. روستای دنج و زیبای کنگ با ماشین یک ساعت تا مشهد فاصله دارد و یکی از بهترین نمونههای مناطق روستایی خراسان است. این روستا، پر از خانههای قدیمی در دامنهی کوه است و فرصتی عالی برای مسافران فراهم میکند تا سبک زندگی روستایی ساکنان منطقه را ببینند.
۹. میل رادکان
برای علاقهمندان به معماریهای مرموز باستانی، سفر به روستای رادکان و بازدید از میل رادکان، یکی از کارهایی است که در سفر به استان خراسان رضوی حتما باید انجام بدهند. میل رادکان بنایی استوانهای شکل با گنبد مخروطی است که بر فراز یک تپه در غرب روستای رادکان قرار دارد. این اثر تاریخی مربوط به قرن هفتم هجری است. برج رادکان، که تصور میشد آرامگاه یکی از ایلخانیان است؛ تنها برجی است که توانایی تعیین چهار فصل، سال کبیسه و آغاز نوروز را دارد. این برج اثر ریاضیدان، ستارهشناس و دانشمند بزرگ ایرانی، خواجه نصیرالدین توسی است. سفر به این روستا، فرصت خوبی برای دیدن مناظر زیبای روستایی و آثار تاریخی بهجامانده از قرون پیش است.
۱۰. آتشکدهی بازههور
در روستای کوچک رباط سفید، در ۷۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد، بقایای یک آتشکدهی باستانی به نام آتشکدهی «بازههور» وجود دارد. این آتشکده احتمالا در دورهی ساسانیان ساخته شده است و یک مکان مذهبی برای زرتشتیان بوده است. این سازهی ساده و سنگی و گلی، کاملا در تضاد با معماری باشکوه اسلامی سایر بخشهای منطقه قرار دارد و برای کسانی که به معماری باستانی ایرانی و مکانهای مذهبی قدیمی علاقه دارند، جذاب است.