شاید تصورش کمی سخت باشد که تالش، روزگاری یکی از وسیع‌ترین شهرهای سرزمین ایران بود. سرزمینی که از طرف شمال به آلبانیای قفقاز، از جنوب به سپیدرود، از شرق به دریای خزر و از غرب به اردبیل و مغان می‌رسید. همچنین یکی از مناطق مهم از نظر فرهنگی و اقتصادی بود و البته قدمت آن را به پیش از اسکان آریایی‌ها در فلات پهناور ایران نسبت داده‌اند. جاهای دیدنی تالش هم از نظر طبیعی و هم از نظر تاریخی بسیار است. کوه‌های همچون مروارید تالش، جنگل‌های بکر با درختان بلندقامت و کهنسال ، آبشارها و رودخانه‌های خروشان و مردم مهمان‌نواز این شهر دست به دست هم می‌دهند تا سفری تکرار نشدنی به شهر تالش داشته باشید. همسفر ما در این طبیعت گردی بی‌نظیر باشید.
مهم‌ترین جاهای دیدنی تالش
این شهر برای طبیعت دوستان بهشتی سراسر زیبایی است. جنگل‌های معروف این بخش از استان گیلان، نگین این استان هستند و گشت‌وگذار در روستاهای ییلاقی و زیبا در هر گوشه از شهرستان تالش سفری جداگانه به حساب می‌آیند. اگر از جغرافیا و جاذبه‌های طبیعی این منطقه بی خبر هستید، به فهرست زیر نگاهی بیندازید.
۱. پارک جنگلی گیسوم، تقابل دریا و جنگل
عبور از یک جاده آسفالته با درختان سر به فلک کشیده، دالانی بهشتی را پیش روی شما قرار می‌دهد. این منطقه را یکی از بکرترین جنگل‌های ایران می‌دانند. جنگل گیسوم با مساحتی حدود هشتاد هکتار شما را به ساحل گیسوم می‌رساند. بازدید از این جاذبه یک تیر و دو نشان است. هم می‌توانید در مسیر جادهٔ جنگلی و البته در پهنای جنگل استراحت کنید و از طبیعت سبز و زیبای منطقه لذت ببرید و هم می‌توانید تا انتها مهمان جادهٔ تالش باشید و به ساحل گیسوم برسید. ساحلی با ماسه‌های نقره‌ای رنگ که از زیباترین ساحل‌های دریای خزر به حساب می‌آید.
پارک جنگلی گیسوم حدود هفتاد و شش گونه‌ٔ گیاهی را در خودش جای داده است و در فصل بهار میزبان گیاهان بهاری و فصلی نیز هست. این منطقه حدود ۱۵ سال پیش به منطقه‌ای گردشگری تبدیل شد. از آن زمان تا امروز امکانات تفریحی بسیاری نیز به آن اضافه شده است.
شما می‌توانید در هوای خنک و مطبوع جنگل پیاده‌روی و دوچرخه سواری کنید، در آلاچیق‌ها استراحت کنید و به زمین بازی کودکان بروید. همچنین می‌توانید در ساحل گیسوم جت اسکی را امتحان کنید تا هیجان نیز بخشی از خاطره‌ی سفر شما به این منطقه‌ی بکر و زیبای گیلان باشد. از اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت بهترین زمان سفر به پارک جنگلی گیسوم و تماشای زیبایی‌های بهاری آن است.
۲. سوباتان ، ییلاق مرزی گیلان و اردبیل
اگر به دنبال روستایی با خنکای بهشتی هستید سوباتان مقصد شماست. روستایی که از شرق به جنگل‌های تالش و از غرب به دریاچه نئور اردبیل می‌رسد و همین جغرافیای خاص باعث شده تا هم آب و هوای خاص خودش را داشته باشد و هم از هر دو استان سرسبزی را وام بگیرد. خانه‌های این منطقه همگی روستایی هستند و شغل مردم آن بیشتر دامپروری است. شما می‌توانید یک شب را در ارتفاعات سوباتان کمپ بزنید تا از چشم‌انداز زیبای چمنزارها به ویژه در فصل بهار لذت ببرید. همچنین خرید محصولات دامی به ویژه کره و ماست محلی از محلی‌ها، می‌تواند بهترین سوغات برای بازگشت باشد. اغلب این محصولات در کوزه‌های دست‌ساز مردم روستا ساخته می‌شود و به همین دلیل طعم و کیفیتی بی‌نظیر دارند.
اگر در فصل بهار و تابستان مسافر این منطقه باشید می‌توانید در اطراف تپه‌های سرسبز روستا، سیاه چادرهای مردم عشایر را نیز ببینید. موزه مردم شناسی سوباتان، پارک طبیعی و جنگلی آلچاق و بازارچه سنتی سوباتان را در سفر به این نقطه‌ٔ سبز ایران از دست ندهید.
۳. پارک جنگلی سیاه داران، سورتمه‌سواری در جنگل زیبای تالش
سیاه داران نام یکی از روستاهای پر رفت و آمد شهرستان تالش است. دلیل نام‌گذاری این منطقه نیز به طبیعت بکر و متفاوتش بازمی‌گردد. نقشه‌های جغرافیایی گذشته نشان می‌دهند که این منطقه سراسر پوشیده از درختان سر به فلک کشیده‌ٔ بلوط بوده است. این توده درختان مانع عبور نور به عمق جنگل بودند و به همین دلیل پس از آنکه مردم در این منطقه سکونت کردند، نام سیاه داران را برایش برگزیدند. پارک جنگلی سیاه داران اگرچه امروزه آن توده‌ٔ عظیم درخت‌های بلوط سر به فلک کشیده را ندارد، اما یکی از زیباترین جاهای دیدنی تالش است و گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. گونه‌های گیاهی و جانوری در این منطقه بسیار وسیع و زیبا هستند. به همین دلیل بخشی از پارک جنگلی، منطقه‌ای حفاظت شده برای گوزن‌های ساکن سیاه داران و غازهای آن است. شما می‌توانید به این منطقهٔ حفاظت شده نیز سر بزنید.
یکی از جاذبه‌هایی که چند سالی است به این پارک اضافه شده، سورتمه ریلی تالش است. به دلیل اینکه سطح این منطقه کمی بالاتر از نقاط دیگر تالش است با امتحان کردن سورتمه می‌توانید در چند دقیقه زیباترین چشم‌انداز از شهر را در زیر پای خود ببینید. طول این سورتمه 810 متر است و از دل جنگل سیاه داران عبور می‌کند.
۴. دریاچه سراگاه، آرامش در مسیر تالش
اگر عکاس حرفه‌ای هستید و به دنبال چشم‌اندازی بی نظیر و البته خلوت می‌گردید، دریاچه سراگاه پیشنهاد ما به شماست. دریاچه‌ای که اگرچه وسعت چندانی ندارد اما به دلیل قرار گرفتن در دایره‌ٔ کوه‌های سبز و چمنزارها یکی از زیباترین جاهای دیدنی تالش است. محلی‌ها معتقدند که آب این دریاچه از چشمه‌های آب زیرزمینی تأمین می‌شود. دریاچه سراگاه، محلی برای پرورش ماهی نیز هست.
۵. قلعه صلصال، بازماندهٔ مهجور اما باشکوه
در بالاترین نقطه از محله‌ٔ قلعه دوش لیسار قرار گرفته و اگرچه در گذر زمان و به دلیل بی توجهی آسیب‌های فراوانی دیده، اما یکی از زیباترین قلعه‌های بازمانده از تاریخ ایران است. قلعه دوش محله‌ای است که گویی قلعه را به دوش خود گرفته و حمل می‌کند . به همین دلیل نیز این نام را برایش انتخاب کرده‌اند. برای رسیدن به این قلعه باید از نقشه تلفن همراه یا راهنمایی محلی‌ها کمک بگیرید. زیرا تابلو راهنمایی برای رسیدن به آن نخواهید دید.
قلعه صلصال دژی سنگی است که قدمتش به حدود هزار سال می‌رسد. روایت‌های تاریخی نشان می‌دهند که قلعه، به دست شخصی به نام صلصال ساخته شده و در حقیقت محلی برای فرمانروایی او بر شهر بوده است. روی سنگ‌های بنا را خزه و سرخس پوشانده و با وجود آنکه حراست مناسبی از این قلعه صورت نگرفته، یکی از جاهای دیدنی تالش است که حتما باید آن را ببینید.
۶. اسپیه مزگت، نیایشگاه ایرانیان از آتشکده تا مسجد
این بنا را می‌توان سبزترین و متفات‌ترین بنای قدیمی در تالش دانست. اسپیه مزگت در حقیقت یکی از آتشکده‌های ایرانیان بوده که زمان دقیق ساخت آن مشخص نیست. اما سنگ نوشته‌ها آن را مربوط به سده‌ٔ چهارم و آغاز سده‌ٔ پنجم معرفی می‌کنند. از این عبادتگاه اشیای باستانی نیز به دست آمده که مربوط به روزگار ایلخانیان است. آتشکدهٔ اسپیه مزگت پس از اسلام به مسجد تغییر کاربری دارد و تا سالیان زیادی نیز مردم در آن به نیایش می‌پرداختند. اکنون تنها رواق اصلی این بنا باقی مانده که در حال مرمت است. اسپی مزگت به معنای مسجد سپید است.
۷. مریان، میزبان کهن‌ترین گورستان پیش از تاریخ ایران
روستاهای ییلاقی و مرتفع همگی مقصدی مناسب برای کمپ‌های روزانه هستند. مریان یکی از این روستاهاست که البته از مهم‌ترین بخش‌های تالش نیز به حساب می‌آید. تپه‌های مرتفع و سراسر سبز و چشم‌انداز زیبای تالش این روستا را برای گردشگران به یک مقصد دوست داشتنی تبدیل کرده است. اما شهرت مریان تنها به دلیل طبیعت زیبا نیست. این روستا میزبان بناهای تاریخی مهمی است. کهن‌ترین گورستان ایران در این منطقه قرار گرفته است. گورستانی که قدمتش به پیش از تاریخ ایران بازمی‌گردد. حمام قدیمی و کاخ ییلاقی سردار امجد نیز از دیگر دیدنی‌های روستای زیبای مریان است.
۸. شکردشت، سکونتگاه بهاری مردم تالش
اینجا یکی از بهاری‌ترین جاهای دیدنی تالش است. منطقه‌ای که تنها باید دور از تکنولوژی و دغدغه در چمنزارهای سرسبز و دشت‌های شقایق آن بنشینید و همراه با نوشیدن چای شمالی به صدای باشکوه طبیعت گوش بسپارید. شکردشت یکی از زیباترین مناطق تالش است که مردم برای گذران بهار و تابستان خود به آن سفر می‌کنند.
شکردشت برای طبیعت‌دوستان یکی از زیباترین مناطق شمالی کشور است. این منطقه با وجود زیبایی تا حدود زیادی دست نخورده باقی مانده است. اگر مسافر آن هستید امانتدار خوب طبیعت باشید.
۹. آبشار ورزان، زیبای کوهستان
آبشار ورزان یکی از زیباترین جاهای دیدنی تالش است که در حدود ۳۶ کیلومتری این شهر قرار دارد. آب این آبشار پس از جاری شدن به رودخانه وارد می‌شود و بخش زیبایی از طبیعت این منطقه را تشکیل می‌دهد. اطراف رودخانه مراتع سرسبز و مسطحی قرار دارد که می‌توانید در آن چادر بزنید و از طبیعت لذت ببرید.
۱۰. آبشار زمرد، نگین زیبای تالش
در هر فصلی از سال سفر به این منطقه می‌تواند شگفتی و زیبایی خاص خودش را به شما نشان دهد. آبشار زمرد در میان جنگل‌های حویق قرار گرفته و با منظره‌ی زیبایی که در میان سنگ‌های لایه لایه ایجاد می‌کند ، یکی از مقصدهای مهم گردشگری در تالش است. از این آبشار تا روستای حویق حدود ۹ کیلومتر پیاده‌روی خواهید داشت.
تالش را یکی از زیباترین شهرهای شمالی ایران می‌دانند. شهری که طبیعتش زبانزد گردشگران است. در سفر به این منطقه نگهبان منابع طبیعی زیبای آن باشید.
