سفر به آنتالیا هر سلیقه و ذائقهای را راضی میکند. اگر اهل گشتوگذار در دل تاریخ باشید، جاذبههای شگفتانگیز فراوانی در آنتالیا انتظارتان را میکشد. محلهی قدیمی پر پیچوخم آن پر از مکانهای تاریخی است. این شهر طوری است که میتواند محل استقرار شما برای بازدید از دورتادور آنتالیا باشد، جاییکه دهها مخروبهی تاریخی عظیم برای بازدید دارد. البته همه چیز به تاریخ ختم نمیشود. این شهر مکان فوقالعادهای برای تن سپردن به ماسههای سفید «ترکویس کوست» ترکیه است. خلاصه اینکه هم دوستداران ساحل و هم علاقهمندان به تاریخ، هر دو از جاهای دیدنی آنتالیا لذت خواهند برد.
در این مقاله به ۱۴ مورد از جاهای دیدنی آنتالیا اشاره میکنیم.
۱. کالهایچی
محلهی پرپیچوخم «کالهایچی» (Kaleiçi) برای قدمزدن عالی است. عمارتهای سفیدکاریشده با سقفهای قرمز مربوط به دورهی عثمانی که بهخوبی بازسازی شدهاند، در امتداد خیابانهای سنگفرش شده قرار گرفتهاند. این عمارتها اکنون بهعنوان هتل، مغازههای سوغاتی، گالریهای هنری و رستوران استفاده میشوند. اگرچه این محله بیشتر جایی برای قدمزدن و نفسکشیدن در دنیای قدیم است، اما برای آنهایی که به گشتوگذار علاقه دارند، نیز جاذبههای گردشگری کوچک زیادی را در خود جای داده است. یک دروازهی قلعه و یک برج ساعت پوشیده از سنگ در میدان اصلی (Kale Kapısı) قرار دارند. مسجد «تکلی محمت پاشا» (Tekeli Mehmet Paşa Mosque) هم برای کاشیکاریهای خیرهکنندهی فضای داخلیاش معروف است. در امتداد خیابان «حسابچی» (Hesapçı Sokak)، نیز منارهی «سربریده» (Kesik Minare) را خواهید دید. این مناره که در قرن نوزدهم بر اثر آتشسوزی تخریب شد، تنها چیزی است که از یک ساختمان بزرگ باقیمانده است؛ ساختمانی که زندگی خود را بهعنوان معبدی رومی آغاز کرد، سپس به کلیسای «بیزانسی» تغییر ماهیت داد و درنهایت مسجد شد.
۲. بندر قدیمی
بندر قدیمی آنتالیا که در دل صخرهها قرار گرفته، پر از بوتیکها، کافهها، بازارها و قایقهای تفریحی باشکوهی است که بر پهنهی درخشان مدیترانه جا خوش کردهاند. با فضای آرام و قایقهای تفریحی که اکنون در این بندر وجود دارند، دشوار است تصور کنیم که زمانی قلب تپندهی اقتصاد آنتالیا بوده است؛ اما از قرن دوم میلادی تا همین اواسط قرن بیستم، بندر اصلی شهر بوده و تجارت و موفقیت مالی را برای این شهر و حومهاش به ارمغان آورده است. این روزها مردم برای خرید و بعد هم تماشای غروب آفتاب و نوشیدن قهوه به اینجا میآیند. ضمن اینکه میتوانید با یکی از قایقهای تفریحی به دریا بزنید و شنا کنید و از گشتوگذار در سواحل آن و جاهای دیدنی آنتالیا لذت ببرید.
۳. موزهی آنتالیا
اگر به تاریخ و بهویژه تاریخ ترکیه علاقه دارید، این موزهی فوقالعاده را از دست ندهید. نمایشگاههای خیرهکنندهی این موزه، یافتههایی دیدنی را از محلهای حفاری سرتاسر سواحل ترکیه به نمایش گذاشتهاند. بهتر از همه، اینکه این مجموعه به شیوهی خاصی به نمایش گذاشته شده، که فهم تاریخ غنی و چهبسا پیچیدهی ترکیه را آسان میکند. بخش باستانشناسی هم دیدنیهایی را از عصر برنز تا بیزانس، با تأکید خاصی بر ویرانههای آن منطقه، به نمایش گذاشته است. اگر وقت کمی دارید، مستقیما به سراغ موزاییکهای دورهی سلوکیان، نمایشگاه گنجینهی نقره از دورهی «آسپندوس» و مجسمههای مقدس از دورهی «پرگه» بروید.
۴. منارهی ییولی
منارهی «ییولی» (Yivli Minare) از جاهای دیدنی آنتالیا و متمایزترین بنای آن است که توسط یکی از پادشاهان سلوکی بهنام «سلطان علاءالدین کیقباد» (۱۲۳۶-۱۲۱۹) ساخته شده است. این مناره نمونهای از معماری سلوکی محسوب میشود، با پایهای چهارگوش که یک استوانهی هشتضلعی روی آن قرار گرفته و در ادامه هم استوانههای دندانهدار دارد و در بالای آن هم راهرویی بالکنمانند وجود دارد. مسجدی که در کنار این مناره قرار دارد، متعلق به قرن چهاردهم است، ولی همچنان استفاده میشود. منارهی «ییولی» درست کنار دروازهی ورودی کاله به شهر قدیمی قرار دارد. درمقابل مناره، برج ساعت آنتالیا متعلق به دورهی عثمانی قرار گرفته و در کنار آن هم چند مقبره که قدمتشان به قرن چهاردهم برمیگردد.
۵. دروازهی هادریان
دروازهی «هادریان» (Hadrian’s Gate) یکی از دروازههای ورودی اصلی به منطقهی «کالهایچی» است. قطعات قابلتوجهی از دیوارهای شهر از دوران «هلنیستی» و رومی در سمت شرقی این شهر قدیمی حفظ شدهاند و دروازهی «هادریان» برجستهترین قسمت آنهاست. این دروازه که به افتخار بازدید خود امپراتور «هادریان» در سال ۱۳۰ پس از میلاد ساخته شد، سه مدخل طاقی مرمرین دارد که در کنار چند برج قرار گرفته و با مجسمههایی تزئین شده است. همینطور که از این مداخل رد میشوید، بالای سرتان را نگاه کنید تا از حکاکیهای شگفتانگیز روی سقف لذت ببرید.
۶. قلعهی رومی
«قلعهی رومی» (Hıdırlık Kalesi) که در قرن دوم میلادی ساخته شده، امروزه جزو جاهای دیدنی آنتالیا محسوب میشود. این برج استوانهای ۱۴ متری از بالای پارک «کارالیاوغلو» (Karaalioǧlu Park) بر سرتاسر این بندر قدیمی اشراف دارد. کسی کاملا مطمئن نیست که کاربرد اصلی آن چه بوده، اما خیلیها معتقدند بهعنوان برج مراقبت یا فانوس دریایی بر فراز این بندر پررفتوآمد استفاده شده است. امروزه هم نقطهی فوقالعادهای برای تماشای غروب آفتاب یا تماشای منظرهای پانوراما از سرتاسر بندر قدیمی است. خود پارک هم منطقهی پرطرفداری برای پیکنیک و محل آرام و پوشیده از گل و گیاهی است که میتوان برای فرار از شلوغی شهر به آن پناه برد. محلیها هنگام غروب آفتاب برای گردش و تفریح به این محل میروند. اگر دوست داشتید بعد از گشتوگذار، نیروی دوبارهای بهدست آورید، کافههای فوقالعادهای هم در آن نزدیکی هستند.
۷. آسپندوس
دلیل اصلی اینکه دوستداران تاریخ به آنتالیا میروند، بازدید از «آسپندوس» (Aspendos) است. این مکان باستانی، تماشاخانهای رومی است و عموما عقیده دارند، بهترین تماشاخانهی رومی حفظشده در دنیاست. «آسپندوس» یکی از برترین جاذبههای گردشگری در ترکیه است. روزهای باشکوه این شهر باستانی فوقالعاده، به قرون دوم و سوم میلادی بازمیگردد، زمانی که بیشتر ویرانههای امروزی، تازه درحال ساختهشدن بودند. جدای از این تماشاخانه که کاملا بازسازی شده و میتواند ۱۵ هزار نفر را در خود جای دهد، بیشتر این محل هنوز هم بهصورت ویرانه است و احتمالا فقط برای عشاق تاریخگردی جالب است.
۸. ترمسوس
شاید «آسپندوس» همهی توجه گردشگران را به خود جلب کند، اما داستان «ترمسوس» (Termessos) با آن فرق دارد. نه یونانیها و نه رومیها، هیچکدام نتوانستند پیسیدیانهای ستیزهجو را رام کند. این قوم باستانی از بالای کوههای «ترمسوس»، با مهاجمان مقابله کرده و از استقلال خود دفاع میکردند. بقایای حفظشده از این شهر باستانی در سرتاسر دامنهی ناهمواری پراکنده شدهاند و منظرهی خیرهکنندهای در محیط اطراف بهوجود آوردهاند. اگر میخواهید کل منطقه را بگردید، باید کفش مناسب به پا کنید و مقدار زیادی هم آب همراه داشته باشید. ردیف ستونها (colonnaded street) و محوطهی بالا (upper agora) بسیار زیبا هستند، اما تماشاخانه را نباید فراموش کرد. از آنجا، منظرهی قلههای کوههای ترمسوس واقعا خیرهکننده است. ترمسوس یکی از جاهای دیدنی آنتالیا است که کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
۹. پرگه
استادیوم بزرگ و سنگچین، معبدهای نیمهخراب و محوطهی وسیع پر از ستونِ «پرگه» (Perge) حسوحال گذشتهای شکوهمند را در ذهن بازدیدکنندگان زنده میکنند. «پرگه» زمانی پایتخت پامفیلیهی باستانی بود؛ تمدنی که تحت حکومت یونانیها رونق گرفت و بعدها تحت حکومت رومیها به دوران اوج خود رسید. ویرانههای اینجا مانند ویرانههای موجود در «ترکویس کوست» (Turquoise Coast) ترکیه حفظ نشدهاند، اما این یعنی جمعیت کمتری را به خود جلب میکنند و درنتیجه بازدیدکنندگان میتوانند خیابانهای پر از ستون و معبدهای نیمهویرانهی آن را سر صبر تماشا کنند. حمامهای رومی (Roman baths)، دروازهی «هلنیستی» (Hellenistic Gate) و «آکروپلیس» (Acropolis)، همگی فوقالعاده هستند.
۱۰. المپوس و کیمرا
دو روستای «المپوس» (Olympus) و «چیرالی» (Çıralı) در نزدیکی هم و در خط ساحلی زیبایی نزدیک ویرانههای شهر باستانی «المپوس» واقع شدهاند که از جاهای دیدنی آنتالیا است. جاذبههای معروف این منطقه، علاوهبر ویرانههای مذکور، «کیمرا» (chimaera) است. «کیمرا» آتشی است که از دل صخرههای بالای این منطقه بهطور طبیعی شعلهور میشود! «المپوس» مقصد محبوبی در میان کوهپیمایان جوان محسوب میشود و بهخاطر شبهای نورانیاش معروف است. در مقابل، «چیرالی» آرامتر است و گردشگران، شبهای خنکی را در کنار ساحل آن تجربه میکنند. هردوی این روستاها برای کسانی که عاشق گذران تعطیلات در ساحل هستند و استراحتگاههایی را که مخصوص گردشگران ساخته شدهاند، دوست ندارند، عالی هستند.
۱۱. چشمههای کارستی
اطراف آنتالیا پر از چشمه «کارستی» (Karst Spring)، «کارستچال» (Sinkhole) و آبشار است. آهک تهنشینشده از این چشمهها طی دورهای ۱/۵ تا ۲ میلیون ساله تبدیل به ایوانهای «تراورتن» وسیعی شبیه به ایوانهای معروف «پاموککاله» (Pamukkale) شدهاند. «کرکگوز» (Kirkgöz) و «پینارباشی» (Pınarbası) در شمال غربیِ آنتالیا، چشمهها و «کارستچال»های زیادی دارند. در «دودنباشی» (Düdenbası) هم مجموعهای از آبشارها از معبر باریکی به پایین میریزند. هم «دودنباشی سلالستی» (Düdenbası Selalesi) و هم «دودنکایی» (Düden Çayı) بسیار تماشایی هستند. کسانیکه دوستدار طبیعت هستند و از جاذبههای تاریخی آنتالیا اشباع شدهاند، میتوانند سری به این منطقه بزنند.
۱۲. غار کارائین
غار «کارائین» (Karain Magarası) در نزدیکی «دوشمهآلتی» (Dösemaltı)، محل سکنای مردمان ماقبل تاریخ بوده و یافتهها در این منطقه هم به دوران پارینهسنگی زیرین و هم پارینهسنگی میانی باز میگردند. یافتههای حفاریشده در اینجا شامل استخوانها و دندانهایی متعلق به انسان نوسنگی هستند. برخی از این یافتهها در موزهی کوچک، اما بسیار جامعی در محل به نمایش گذاشته شدهاند. این غارهای وسیع و طاقی فرصت خوبی برای گشتوگذارهای راحت فراهم میکنند و بسیار مورد توجه خانوادههای محلی برای دورشدن از شلوغی شهر هستند. اگر میتوانید، در روزهای کاری طول هفته که کمتر شلوغ است، به آنجا بروید. اگر ماشین دارید، میتوانید علاوهبر غارها و موزه، سری هم به چشمههای «کارستی» بزنید که در جهت شمال فاصلهی کمی از آنجا دارند و از این جاهای دیدنی آنتالیا لذت ببرید.
۱۳. فاسلیس
بندر «لیکیایی» قدیمیِ «فاسلیس» (Phaselis)، جایی است که اسکندر کبیر در سال ۳۳۴ پیش از میلاد، اقامتگاه زمستانی خود را در آن برپا کرد. امروزه بقایایی از یک تماشاخانه، یک قنات، چند معبد، یک ردیف ستون و دروازهی طاقی «هادریان» (Hadrian’s Arch Gate) که در سال ۱۱۴ پس از میلاد ساخته شد، همچنان در این منطقه وجود دارند. منطقهی ساحلی این ویرانهها بسیار زیباست. یک موزه هم وجود دارد که یافتههای بهدستآمده از حفاریها را به نمایش گذاشته است. اگر وقت داشتید، چند کیلومتر قبل از «فاسلیس»، قطاری کابلی (Olympos Teleferik) هست که از کنار کوه «تهتالی» (Tahtali Mountain) شما را به قلهای ۲۲۷۵ متری میبرد تا از آنجا ساحل را بهشکل پانوراما تماشا کنید.
۱۴. غار کاکین
غار «کاکین» (Kocain Magarası) در میان کوههای «کارستی» این منطقه پنهان شده، ولی از جاهای دیدنی آنتالیا است. اولینبار، «کیکوکتن» (K. Kökten) این غار ۶۰۰ متری را مورد کاوش قرار داد. او شواهدی یافت مبنیبر اینکه انسانهای ماقبل تاریخ ساکن آن بودهاند. در ورودیِ این غار یک مخزن آب رومی بسیار بزرگ و همینطور نشانههایی از زیستگاهی قدیمی وجود دارند. این غار بسیار بزرگ است و «استالاگمیت» یا چکیدهسنگهای عظیمالجثهای دارد که شکلهای عجیب و غریبی به خود گرفتهاند. اگر میخواهید داخل این غار را تا جاییکه دیگر زیر پایتان لغزنده میشود بگردید، حتما چراغقوه و کفشهای مناسب همراه داشته باشید.