بسیار سفر باید تا پخته شود خامی، اما اگر چند و چون سفر کردن را ندانید، یا خام می‌مانید و یا جزغاله می‌شوید. سفر کردن پر از تصمیم‌های مختلف است. کجا برویم؟ چگونه خرج کنیم و هزار و یک برنامه‌ریزی اساسی دیگر. اما سفر کردن جزئیات کوچک و تأثیرگذاری دارد که بسیار مهم هستند و باعث می‌شوند سفر لذت‌بخش، خاطره‌انگیز و البته ساده‌تر بشود. بهترین راه برای شناخت و یادگیری این نکات مهم و ریز، استفاده از تجربه‌ی کسانی است که سردی و گرمی سفر را چشیده‌اند و بعد از اینکه در قطار کیف‌شان را دزد برده یا هزار بار مسیر را گم کرده‌اند، حالا گنجینه‌ی خوبی از تجربه‌ها دارند. در ادامه توصیه‌هایی برای رقم زدن سفری لذت‌بخش عنوان شده است. توصیه‌هایی که شما را به میزان مناسبی پخته می‌کند و آلبوم خاطره‌هایتان را رنگین و زیبا می‌سازد.
بیشتر افرادی که در سفر کردن حرفه‌ای هستند معتقدند برای رقم زدن سفری لذت‌بخش، باید انعطاف‌پذیر باشید و خیلی سخت نگیرید. صبر و برنامه‌ریزی عناصر مهمی هستند. برنامه‌ریزی برای روشن کردن تکلیف خود و استفاده‌ی درست از زمان و انعطاف‌پذیری برای وقتی است که همه چیز مطابق برنامه پیش نمی‌رود. از شما مارکوپولو‌های وطنی تقاضا می‌کنیم با توصیه‌هایی برای رقم زدن سفری لذت‌بخش همراه ما باشید.
۱. چند کلمه به زبان محلی یاد بگیرید
سعی کنید عباراتی نظیر سپاسگزارم، متأسفم، لطفا و… را به زبان محلی که رهسپار آن هستید، یاد بگیرید. این کار به شما در برقراری ارتباط بسیار کمک می‌کند. وقتی با افراد بومی وارد گفتوگو می‌شوید، شما را بهتر می‌پذیرند و در بیشتر مواقع به شما پیشنهادهای شگفت‌انگیزی می‌دهند. مثلا شما را به صرف غذاهای محلی یا دیدن مکان‌های زیبا و خاصی که کمتر کسی از آن باخبر است، دعوت می‌کنند. با در نظر گرفتن نکات ایمنی و احتیاط به این دعوت‌ها بله بگویید، چون در بیشتر موارد با تجارب ناب و تازه‌ای روبه‌رو خواهید شد.
۲. دوربین فراموش نشود
همیشه باتری دوربین یا تلفن همراه‌تان را شارژ کنید. فرض کنید با صحنه‌ای بی‌نظیر از غروب خورشید روبه‌رو می‌شوید، ولی نمی‌توانید عکس بگیرید و آن را ثبت کنید. وای که چه حسرتی برای‌تان به بار خواهد آمد. باتری‌هایتان را شارژ کنید تا چنین حسرتی را تجربه نکنید. شاید در زندگی تنها یک‌بار به آن منطقه سفر کنید و مردم آنجا را فقط و فقط یک‌بار ببینید. پس ثبت آن لحظات ارزش خیلی زیادی دارد.
۳. لباس‌های چندمنظوره بردارید
لباس‌های چند منظوره، لباس‌هایی هستند که کاربرد زیادی در سفر دارند مثل پانچو، ژاکت‌های آزاد، دامن‌های بلند و آزاد و هر چیزی که بتوانید آن را در مواقع مختلف بپوشید و به راحتی در جایگاه لباس «مناسب» با سایر لباس‌ها هماهنگ بشوند و راحت باشند. یادتان باشد طرز لباس پوشیدن شما در حال و هوایتان تأثیر دارد! نکاتی مانند راحتی و جنس خوب لباس را هم در نظر بگیرید. لباس به تعداد مناسب همراه داشته باشید. رنگ و سلیقه را هم در نظر بگیرید تا مشکلی برای ست کردن رنگ لباس‌هایتان نداشته باشید. لباس‌های راحت اما خوش‌رنگ و تر و تمیز به همراه داشته باشید. بالاخره در طول سفر عکس می‌گیرید و می‌خواهید خوش عکس باشید! اگر در همه‌ی عکس‌ها سر و وضع نامرتب یا تکراری داشته باشید، بعدها وقتی عکس‌هایتان را نگاه می‌کنید، حال‌تان گرفته می‌شود.
۴. بیمه سفر داشته باشید
بیمه ضروری است. اگر خدای نکرده دچار بیماری یا وضعیتی اورژانسی بشوید، هزینه‌ی زیادی برای درمان نیاز دارید. هزینه‌ای که می‌تواند بودجه‌ی شما را در چشم بر هم زدنی به صفر برساند. پس حتما سفر خود را بیمه کنید.
یکی از روش‌های بیمه کردن، بیمه‌ی سنتی یا همان ضرب‌المثل «همه‌ی تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید!» است. یعنی تمام پول‌هایتان را یک‌جا و به یک شکل با خود حمل نکنید. سعی کنید مقداری از پول خود را درون کارت اعتباری داشته باشید و مقداری را به صورت پول نقد در چمدان یا کیف کمری و… جاسازی کنید. با این کار در طول سفر اگر زبانم لال به یکی از این منابع دست‌برد زده شود و یا امکان استفاده از کارت اعتباری به هر دلیلی برای شما مقدور نباشد، لنگ نمی‌مانید.
۵. از مدارک مهم چند نسخه تهیه کنید
از مدارک مهمی مانند گذرنامه و… چند نسخه‌ی اضافه تهیه کنید. در برخی موارد با گم کردن اصل گذرنامه و نشان‌دادن نسخه‌ی کپی، مجوز لازم برای پرواز و… برای شما فراهم می‌شود. فقط بحث گذرنامه نیست. از گواهی‌نامه، کارت‌های ملی و شناسایی و… نیز نسخه‌های پشتیبان تهیه کنید. ایجاد فایل‌های پشتیبان یا در اصطلاح بک‌آپ گرفتن از مدارک، عکس‌ها و هر چیزی که نگهداری‌اش برای‌تان اهمیت دارد، باعث می‌شود در صورت از دست دادن نسخه‌های اصلی، باز هم کارتان راه بیفتد.
۶. هزینه‌ی استفاده از وسایل نقلیه‌ی عمومی را برآورد کنید
قبل از استفاده از وسایل نقلیه‌ی عمومی مختلف، کرایه و هزینه‌ی آنها را بدانید. بدانید کدام وسیله برای مسیر و مقصد شما مناسب‌تر است. گاهی اوقات فکر می‌کنید استفاده از بعضی وسایل ارزان‌تر است، در حالی‌که این‌طور نیست. مثلا شاید در بعضی شهرها تاکسی گرفتن هزینه‌ای مساوی با سایر وسایل نقلیه‌ی عمومی داشته باشد. در کل سعی کنید قبل از گشت‌و‌گذار درون شهری در مکان‌های جدید، حتما از نرخ کرایه هر وسیله و مسافت مسیرها اطلاعات داشته باشید.
۷. از افراد بومی کمک بگیرید
وقتی به جایی سفر می‌کنید، با مردم ارتباط برقرار کنید. نشانی بپرسید، درباره‌ی مناظر و مکان‌های ناب اطلاعات کسب کنید. همه جای ایران کم و بیش زبان فارسی را می‌فهمند و اگر زبان فارسی هم به کارتان نیامد، از زبان اشاره و دست و صورت کمک بگیرید. مطمئن باشید وقتی مثبت و خوش‌رو باشید، افراد غریبه بیشتر تحویل‌تان می‌گیرند و طوری کمک‌تان می‌کنند که هیچ کتاب و سایتی به شما کمک نمی‌کند. ارتباط برقرار کردن با مردم عادی در هر شهر و کشوری سفر شما را زیباتر و پرخاطره‌تر می‌کند. اساسا ارتباط و دریافتن فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌های مختلف در مکان‌های جدید، تجربه‌ی جالبی است و دید شما را وسیع‌تر می‌کند. برقراری ارتباط چشمی و لبخند زدن معجزه می‌کند. اگر لبخندتان پاسخ مناسبی داشت یعنی شما پذیرفته شده‌اید، پس پا را فراتر بگذارید، سلام بدهید و وارد گفتوگو بشوید. با این کار دوستان خوبی پیدا می‌کنید. یادتان نرود لبخند و مهربانی، زبان جهانی آدم‌ها در سراسر دنیاست.
۸. حواس‌تان به اینترنت رایگان باشد
اینترنت رایگان در نقاط مختلف را در نظر داشته باشید. بعضی شهرها و کشورها در تمام مکان‌های عمومی و سطح شهر، اینترنت رایگان در اختیار مردم می‌گذارند. اینترنت از ملزومات دنیای امروز است که ارتباط شما با خانواده را در طول سفر حفظ می‌کند و اطلاعات بی‌نظیری برای سفر در اختیارتان می‌گذارد. البته حواس‌تان به قسمت امنیتی قضیه هم باشد. امنیت شبکه‌های عمومی نسبت به سرویس‌های خصوصی اینترنت پایین‌تر است و همین موضوع باعث می‌شود هکرها و افراد سودجو راحت‌تر به اطلاعات حساب کاربران در تراکنش‌های مالی، خریدهای اینترنتی و… دست پیدا‌کنند. پس در استفاده از اینترنت عمومی کمی احتیاط به خرج بدهید.
۹. ذهن‌تان را باز نگه‌دارید
نسبت به رسم و رسوم، غذاها و عادات جدیدی که می‌بینید، تعصب نداشته باشید. قضاوت کردن را کنار بگذارید. در حین سفر فقط سعی کنید تجربه کسب کنید و تا جایی که راه دارد خوش بگذرانید. وقتی به جای جدیدی سفر می‌کنید به احتمال زیاد، چیزهایی می‌بینید و می‌شنوید که تازگی دارد. جبهه نگیرید و با ذهنی باز پذیرای تفاوت‌ها باشید. اگر سخت بگیرید و از منطقه‌ی امن عادت‌ها و تفکرات همیشگی خود بیرون نیایید، سفر خوبی نخواهید داشت. به این ترتیب با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوید که هیجان و شادابی به زندگی‌تان تزریق می‌کند. هر چه بیشتر چیزهای جدید ببینید، دلشوره و ترس‌هایتان سریع‌تر از بین می‌روند.
۱۰. خانواده یا دوستان‌تان را در جریان بگذارید
وقتی تنها سفر می‌کنید و یا به جای دور و تازه‌ای می‌روید، افراد خانواده یا دوستان‌تان را از برنامه‌های خود مطلع کنید. اگر خدای نکرده اتفاقی برای‌تان افتاد باید کسی بداند کجا هستید و چه می‌کنید. حتی اگر تعدادی هم‌سفر هم داشته باشید، باز هم اطلاع دادن برنامه‌ها، کار خوب و به‌جایی است. اگر فیلم «۱۲۷ ساعت» را دیده باشید، الان کاملا متوجه‌ی منظورم می‌شوید!
۱۱. زیاد برنامه‌ریزی نکنید
برنامه‌ریزی حقیقتا کار خوبی است اما در طول سفر با هزار و یک چیز جدید روبه‌رو می‌شوید. اگر بخواهید همه چیز طبق برنامه پیش برود، هر تغییری اعصاب‌تان را خرد خواهد کرد و به اندازه‌ی کافی لذت نخواهید برد. کمی بی‌خیال و راحت سفر کنید. چارچوب کلی برای سفرتان طراحی کنید، ولی دقت و نکته‌بینی برای هر دقیقه از سفر چندان جالب نیست. سیاستِ «هر چه بادا باد» گاهی اوقات شیرین و لذت‌بخش است. این لذت را از خود نگیرید. مواردی از مسافران دیده شده‌اند که سفر را برای مدت ۳ تا ۴ روز آغاز کرده‌اند، اما مقصد همان خانه‌ی خودشان بوده است.
۱۲. وسایل کمک‌های اولیه را به همراه داشته باشید
وسایل کمک‌های اولیه مثل باند، پمادهای عمومی، قرص سرماخوردگی و… برای سفر ضروری هستند. گاهی اوقات مشکلی شب‌هنگام به شکل ناگهانی غافل‌گیرتان می‌کند و دسترسی به کمک‌های اولیه برای‌تان سخت است. به همراه داشتن وسایل کمک‌های اولیه، باعث می‌شود مشکل را زودتر و با دردسر کمتری حل کنید.
۱۳. زود از خواب بیدار شوید
زود از خواب بیدار بشوید. با این کار از زمان بهره‌ی بیشتری می‌برید و درگیر شلوغی جمعیت و احیانا ترافیک نمی‌شوید. اگر به جایی بکر و جدید سفر می‌کنید، در روشنی روز خطر کمتری شما را تهدید می‌کند و آزادی بیشتری برای گشت‌و‌گذار خواهید داشت. ضمن اینکه صبح‌ها معمولا دزدان و جنایتکاران در خواب ناز هستند و ایمن‌تر خواهید بود. نکته‌ی دیگر مربوط به طلوع شگفت‌انگیز خورشید است. اگر زود برخیزید، می‌توانید این صحنه‌ی دلربا را ببینید و ثبت کنید. صحنه‌ای که چه در کویر باشید و چه در ساحل، تکراری نمی‌شود و به یک اندازه زیبا و ستودنی است.
۱۴. سخت نگیرید
وقتی به جای جدیدی می‌روید، بعضی چیزها را بلد نیستید و نمی‌دانید. احتمالا گاف‌های زیادی می‌دهید. در این شرایط احساس خجالت به سراغ همه می‌آید. اما از ما به شما نصیحت که سخت نگیرید، بخندید و از سوتی دادن نترسید. زندگی را خیلی سخت و جدی نکنید. خندیدن انرژی را بیشتر می‌کند و از همه مهم‌تر باعث می‌شود بیشتر به شما خوش بگذرد. خودتان باشید، یکی از راه‌های کسب آرامش در طول سفر این است که گوشه‌ای بنشینید و به جریان زیبای زندگی نگاه کنید. رنگ‌ها، تعامل افراد با هم، صداها و… نیروی شگفت‌انگیز زندگی را به قلب و روح‌تان جاری خواهند کرد.
۱۵. همیشه راه‌حلی هست
هیچ چیز غیرممکن نیست. فقط غیرممکن، غیرممکن است. اگر در پیدا کردن مسیر یا نشانی مشکل دارید، ناامید نشوید. این یعنی هنوز راه‌حل مناسب یا مشاور خوبی پیدا نکرده‌اید. پشتکار همیشه پاداش در پی دارد. بپرسید، جست‌وجو کنید و ادامه بدهید.
۱۶. از مهمان‌نوازی رایگان استفاده کنید
کاوچ سرفینگ (به انگلیسی: Couch Surfing) نام یک شبکه اجتماعی «مهمان‌نوازی رایگان» است. افراد با عضو شدن در این سایت و مشخص کردن محل سکونت خود، اعلام آمادگی می‌کنند که جای خواب رایگانی را برای یک یا چند نفر در خانه‌شان آماده کنند. میزبانان موظف به انجام کارهایی از قبیل درست کردن غذا، دادن حوله‌ی تمیز و خدماتی از این دست نیستند. اگر میزبان مهمانان خود را به گردش دور شهر ببرد یا برای آنها صبحانه درست کند، تنها از روی میل شخصی است و در اصل نوعی لطف کردن در حق آنهاست. ساز و کار این شبکه به این صورت است که پس از ایجاد حساب کاربری رایگان، می‌توان پیش از سفر به شهر یا کشوری دیگر با کاربران آن شهر یا کشور تماس داشت و در صورت توافق دوجانبه، از امکاناتی که طرف مقابل می‌تواند تدارک ببیند، بهره‌مند شد.
۱۷. ترسو نباشید
اگر اخبار شبکه‌های مختلف را دنبال کنید با عناوینی چون جنگ، سیل، زلزله و… روبه‌رو می‌شوید. اینها شما را می‌ترسانند و روحیه‌ی شما را از درون می‌خورند. باعث می‌شوند فکر کنید همه جا ناامن و وحشتناک است. دوستان عزیز اگر با نگاهی محتاطانه به همه چیز نگاه کنیم، حتی خوابیدن و آب خوردن هم می‌تواند خطرناک باشد. نترسید، دل و جرئت به خرج بدهید. آن‌طورها هم که فکر می‌کنید نیست. احتیاط شرط عقل است اما ضمن توجه به آن، بدانید که در بیشتر موارد جاهایی که می‌خواهید سفر کنید، خطری شما را تهدید نمی‌کند. بیشتر مردم مهربان و دست و دل بازند و رفتارشان با شما دوستانه خواهد بود.
۱۸. به زیر پوست شهر بروید
اگر دوست دارید در طول سفر، مکان‌هایی از شهر را ببینید که کار و زندگی روزمره در آنها جریان دارد، باید پیاده مسیر را طی کنید. پیاده مقصدی را به ناکجا شروع کنید و به کشف و شهود بپردازید. اسم و نشانی هتل و محل اقامت‌تان را به خوبی یاد بگیرید تا بعد از اینکه حسابی مارکوپولوبازی درآوردید و در زیر پوست شهر گشت و گذار کردید، بتوانید به سادگی به آنجا بازگردید.
۱۹. غذاهای محلی را امتحان کنید
شنیدن کی بود مانند دیدن و البته چشیدن. طعم‌های تازه را بچشید و امتحان کنید. لازم نیست حتما آنها را دوست داشته باشید، اما تجربه‌ی جدید کسب کنید. خدا را چه دیدید شاید از غذاهای جدید خوش‌تان آمد و سفیر ترویج آن در شهر و کشور خود نیز شدید.
۲۰. یادداشت بردارید
نام مکان‌های جدید، دوستان تازه و احساسات خود را بنویسید. این کار باعث می‌شود یادآوری تجربه‌ها برای‌تان ساده بشود و مرور آنها بعدها لذت‌بخش‌تر خواهد بود. اپلیکیشن‌های متعددی برای خاطره‌نویسی وجود دارند که کار را برای نوشتن ساده‌تر می‌کنند.
۲۱. مواظب بدن‌تان باشید
در سفر معمولا بدن از آهنگ طبیعی خودش فاصله می‌گیرد. وقتی از اینجا به آنجا می‌روید، ورزش کردن کمی سخت می‌شود و احتمالا خواب کافی هم نخواهید داشت. ضمن اینکه در سفر رژیم غذایی نادیده گرفته می‌شود و خوردن تنقلات و… کیف کار را بیشتر می‌کند. حتی بعضی از افراد مسواک نزدن را هم به مدت چند روز مجاز می‌دانند. همه‌ی اینها خیلی خیلی اشتباه است. اگر این موارد را رعایت نکنید، انرژی‌تان از دست می‌رود و وقتی به خانه بازمی‌گردید، مجبورید با انواع و اقسام پزشکان دیدار کنید.
بیشتر مردم دوست دارند سفر کنند. به جهانگردان غبطه می‌خورند و دوست دارند همه جای دنیا را ببینند. وقتی از آنها بپرسی چرا سفر نمی‌کنید، می‌گویند پول کافی ندارند یا نمی‌توانند مرخصی بگیرند و… . ما یک بار به دنیا می‌آییم و اگر از عمرمان درست لذت نبریم، خیانت بزرگی به خود کرده‌ایم. اصلی‌ترین مانع سفر نرفتن، ترس است. ترس تنها دلیلی است که شجاعت را از ما می‌گیرد و جرئت سفر کردن را مخدوش می‌سازد. نترسید، دل به دریا بزنید. سفر کردن را از شهرهای اطراف شروع کنید و به شهرهای دورتر و کشورهای همسایه و بعد به نقاط دور و تازه گسترش بدهید. بچرخید، ببینید، کشف کنید و لذت ببرید.
بسیار سفر باید تا پخته شود خامی صوفی نشود صافی، تا در نکشد جامی
