گیاه خواری موضوع تازه‌ای در دنیا نیست. گیاه خواری تقریبا از ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تاکنون در جهان دیده شده است و انواع مختلفی هم دارد. آدم‌ها به‌دلایل مختلفی به‌سراغ این سبک زندگی می‌روند. برخی به‌دنبال سلامتی‌اند، برخی هم آن را به‌دلایل اخلاقی و حتی مذهبی دنبال می‌کنند. دوستداران حیوانات و محیط زیست هم که گل سرسبد طرف‌داران گیاهخواری‌اند. هرچند گیاه خواری موضوع آشنایی است، مشتقات آن مثل خام گیاهخواری هنوز جنبه‌های مبهم و نامشخصی برای عموم دارد. برای روشن‌شدن موضوع، در این مقاله درباره تفاوت رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری می‌خوانید.
رژیم گیاهخواری چیست؟
بنا به تعریف جامعه گیاهخواران، گیاهخوار کسی است که از خوردن این مواد خودداری می‌کند: گوشت قرمز، گوشت پرندگان، گوشت شکار، ماهی، صدف و هر محصول دیگری که از کشتار حیوانات به دست می‌آید. در رژیم گیاهخواری انواع میوه ها، سبزیجات، حبوبات، دانه‌ها و خشکبار وجود دارد. گیاهخواری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود، مثلا:
- گیاهخواری حاوی شیر و تخم‌مرغ:در این نوع از رژیم گیاهخواری هیچ نوع گوشتی مصرف نمی‌شود، اما خوردن تخم مرغ و لبنیات مانعی ندارد؛
- گیاهخواری حاوی شیر: این دسته از گیاهخواران گوشت و تخم‌مرغ مصرف نمی‌کنند، اما شیر و لبنیات دیگر را با کمال میل در رژیم غذایی‌شان دارند؛
- گیاهخواری حاوی تخم‌مرغ: در این روش از گیاهخواری ، گوشت و هیچ فراورده حیوانی‌ای به‌جز تخم‌مرغ مصرف نمی‌شود؛
- خام گیاهخواری: در این شیوه از گیاهخواری هیچ‌گونه فراورده حیوانی مصرف نمی‌شود: هیچ فراورده‌ای.
کسانی هم که به‌طور دائم گیاهخوار نیستند، نیم‌گیاهخوار خوانده می‌شوند. دسته‌ای از دوستداران گیاهخواری نیز گوشت پرندگان و گوشت قرمز مصرف نمی‌کنند؛ اما ماهی را به رژیم غذایی‌شان راه می‌دهند. به این افراد هم پسکاتاریان (pescatarians) یا ماهی‌خوار می‌گویند. این دو دسته از افراد عملا زیر عنوان گیاهخوار قرار نمی‌گیرند.
رژیم خام گیاهخواری چیست؟
برای بررسی تفاوت رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری قبل از هر چیز باید بگوییم که خام گیاهخواری سخت‌گیرانه‌ترین شکل گیاهخواری است. جامعه گیاهخواران این رژیم را روشی می‌داند که هرگونه بهره‌برداری ظالمانه از حیوانات را محکوم می‌کند؛ پس خام گیاهخواران فقط مخالف استفاده غذایی از حیوانات نیستند؛ بلکه هر استفاده دیگری از آنها را هم درست نمی‌دانند.
خام گیاهخواران نه گوشت می‌خورند و نه لبنیات، تخم‌مرغ و فراورده‌های حیوانی دیگر؛ مثلا از خوردن عسل، گلاتن، قرمزدانه مکزیکی یا کارمین، پپسین، انواعی از ویتامین D3، شِلاک، آلبومین و کازِئین هم خودداری می‌کنند. بیشتر دلایل خام گیاهخواران و گیاهخواران برای نخوردن گوشت و تولیدات حیوانی مشابه است؛ اما تفاوت‌هایی در میزان سخت‌گیری‌شان درباره این موضوع وجود دارد.
برای مثال هر دو گروه به‌خاطر محیطزیست و حفظ سلامت بدن خود از خوردن گوشت و فراورده‌های حیوانی خودداری می‌کنند؛ اما خام گیاهخواران در انتخاب مواد غذایی سخت‌گیرترند و معتقدند که انواع فراورده‌های حیوانی می‌تواند سلامتی‌شان را در معرض خطر قرار دهد و برای محیطزیست عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد.
گیاهخواران معتقدند که ازنظر اخلاقی، کشتن حیوانات کار درستی نیست؛ اما مصرف فراورده‌های حیوانی مانند شیر و تخم‌مرغ را مجاز می‌دانند؛ البته تا زمانی که تولید آنها همراه با آسیب‌زدن به حیوانات نباشد.
دراین‌زمینه نگاه خام گیاهخواران سخت‌گیرانه‌تر است و می‌گویند حیوانات باید زندگی کاملا آزادانه‌ای داشته باشند و انسان‌ها نباید به‌هیچ‌وجه در مسیر تولید غذا و لباس، کشفیات علمی و… از آنها بهره‌کشی کنند.
پس همان‌طور که دریافتید، تفاوت رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری در نگاه آنها به چگونگی برخورد انسان‌ها با حیوانات هم هست.
بهترین سایت‌های خرید میوه؛ سفارش سریع میوه تازه به قیمت ارزان تره‌بار
وضعیت مواد مغذی در رژیم‌های گیاهخواری و خام گیاهخواری چگونه است؟
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که رژیم‌های غذایی گیاهخواری و خام گیاهخواری ازنظر چربی‌های اشباع‌شده و کلسترول، کمبود دارند. در مقابل، مقادیر زیادی از ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر و گیاهان مقوی و سالم در این رژیم‌ها جای دارند.
هم رژیم گیاهخواری و هم رژیم خام گیاهخواری سرشار از مواد مغذی‌اند؛ مثلا میوه‌ها، سبزیجات، دانه‌ها، غلات کامل، خشکبار و فراورده‌های سویا. اما اگر فردی بدون داشتن برنامه‌ای درست به این رژیم‌ها روی بیاورد، با کمبودهایی جدی مواجه خواهد شد؛ مثلا امکان دارد که بدنش دچار کمبود روی، کمبود آهن، کلسیم و کمبود ویتامین D شود.
طرف‌داران هر دو رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری هم کمبود ویتامین B12 و اسیدهای چرب زنجیره‌بلند امگا ۳ دارند. این را هم بدانید که کمبود این مواد در رژیم خام گیاهخواری بیشتر از رژیم گیاهخواری است.
کدام‌یک از دو رژیم غذایی سالم تر است؟
بنا به پژوهش‌ها و گزارش‌های تحقیقاتی مختلف، اگر هریک از این رژیم‌های غذایی به‌درستی تنظیم شوند، استفاده از آنها در تمام مراحل زندگی مجاز است؛ اما اگر برنامه‌ریزی درستی برای غذاهای مصرفی‌تان نداشته باشید، با کمبود اسیدهای چرب امگا۳، کلسیم و ویتامین‌های D و B12 روبه‌رو خواهید شد. این کمبودها سلامت جسم و سلامت روان شما را مختل می‌کنند.
هر دو روش تغذیه باید با برنامه‌ریزی‌هایی دقیق پیش بروند. برنامه‌های دقیق غذایی می‌توانند به جذب بهتر و بیشتر مواد مغذی کمک کنند. شاید لازم باشد گیاهخواران و خام گیاهخواران غذاهای غنی‌شده و مکمل‌هایی به‌ویژه آهن، کلسیم، امگا۳ و ویتامین‌های D و B12 مصرف کنند.
این دسته از افراد باید میزان مواد مغذی مصرفی خود در طول روز را به‌دقت کنترل کنند. برای این کار، اول باید میزان مواد مغذی موجود در خون بررسی شود؛ سپس درصورت نیاز بدن، داروهای مکمل مصرف شود.
مطالعات محدودی نیز نشان می‌دهند تفاوت رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری در ابتلا به بیماری ها هم محسوس است؛ برای مثال خام گیاهخواران کمتر از گیاهخواران در معرض دچارشدن به دیابت نوع دوم، بیماری های قلبی و انواع سرطان هستند. علاوه بر اینها، خام گیاهخواران شاخص توده بدنی (BMI) کمتری از گیاهخواران دارند؛ بنابراین به نظر می‌رسد با افزایش سن، کمتر به وزن آنها اضافه می‌شود.
البته رژیم‌های گیاهخواری و خام گیاهخواری هنوز به مطالعات بیشتری نیاز دارند و نمی‌توانیم با قطعیت درباره مزایا و معایب آنها صحبت کنیم. برای شروع باید مضرات خام گیاهخواری یا گیاهخواری را هم در نظر بگیرید.
بااین‌همه، رژیم خام گیاهخواری ازنظر کنترل وزن و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها، از رژیم گیاهخواری مفیدتر است. درعین‌حال، همین رژیم خام گیاهخواری، اگر به‌درستی تنظیم نشود، سبب کمبود مواد مغذی در بدن می‌شود.
نکات مهم برای خرید محلول ضدعفونی کننده میوه و سبزیجات
خام گیاهخواری فقط به تغذیه مربوط نمی‌شود
تفاوت رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری تاحدی هم در اصول و منش فکری طرف‌داران هر دو رژیم دیده می‌شود. درواقع خام گیاهخواری بیش از آنکه روشی برای تغذیه باشد، نگاهی است که سبک زندگی افراد را می‌سازد. خام گیاهخواران با آسیب‌زدن به حیوانات و نادیده‌گرفتن حقوق آنها مشکل دارند؛ به همین خاطر است که بیشتر آنها حتی از لباس‌هایی از جنس پشم، ابریشم، خز، چرم، جیر و… هم استفاده نمی‌کنند.
خام گیاهخواران دور هر نوع برندی را که از حیوانات سوءاستفاده می‌کند، به‌راحتی خط می‌کشند؛ مثلا فقط از آن دسته لوازم آرایشی استفاده می‌کنند که در تولیدشان خبری از دست‌درازی به زندگی حیوانات نیست.
این دسته از افراد با مسابقات اسب‌دوانی، سیرک‌ها، مراسم گاوبازی و هر فعالیت دیگری که در آنها از حیوانات سوءاستفاده می‌شود، کاملا مخالف‌اند. خام گیاهخواران روش زندگی و تغذیه خود را برای حفظ زمین و محیطزیست و جلوگیری از تشدید مشکلاتی مانند گرمایش کره زمین مناسب و مفید می‌دانند.
در آخر
پس متوجه شدیم که تفاوت رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری در شدت پایبندی به قوانینی است که در آنها خوردن فراورده‌های حیوانی منع می‌شود. خام گیاهخواری در میان روش‌های مختلف گیاهخواری سخت‌گیرترین است. مطالعاتی محدود نشان می‌دهد که احتمالا خام گیاهخواری مزایای بیشتری از گیاهخواری دارد.
اگر بتوانید به این روش‌های تغذیه و زندگی به‌درستی عمل کنید، در هر سنی که باشید، می‌توانید به آنها روی بیاورید. انتخاب با شماست. موافق این روش‌ها هستید؟ این روش‌ها را نوعی سبک زندگی می‌دانید؟ تجربه‌ای در این زمینه دارید؟
