ترب کوهی نوعی سبزی ریشهای از خانواده شببویان است. این ترب از گذشته تاکنون در طب سنتی مصارف دارویی داشته است و چون طعم تند و فواید بسیاری برای بدن دارد، برای تهیه غذاهای مختلف هم از آن استفاده میشود. در این مقاله هرآنچه را باید درباره ترب کوهی بدانید، نوشتهایم.
ترب کوهی چه شکلی است؟
ترب کوهی در ایران ترب سمنانی هم نامیده میشود و نوعی گیاه ریشهای است. گوشت این نوع ترب سفیدرنگ است و پوست نازک قهوهایرنگی روی آن را پوشانده است. طول این گیاه ۲٫۵ تا ۵ سانتیمتر است و ۲ تا ۳ سانتیمتر قطر دارد.
ارزش غذایی ترب کوهی
ترب کوهی حاوی ویتامینهای C و ویتامین B1، آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و سینیگرین است. همچنین در ترب فلاونوئید وجود دارد. از این سبزی ریشهای بهدلیل فواید و طعم تندش برای تهیه غذاها استفاده میشود.
ارزش غذایی ۱۵ گرم ترب کوهی را در این جدول نوشتهایم:
کالری | ۰٫۱۰۳ گرم |
سدیم | ۶۳ میلیگرم |
کربوهیدارت | ۱٫۷ گرم |
فیبر | ۰٫۴۹۵ گرم |
قند | ۱٫۲ گرم |
پروتئین | ۰٫۱۷۷ گرم |
ترب کوهی نقش بسزایی در درمان سرماخوردگی و مشکلات تنفسی دارد. مثلا مصرف ترب کوهی باعث شد تعدادی از مبتلایان به سینوزیت و برونشیت شدید و حاد در آلمان، سریعتر درمان شوند. محققان از داروی گیاهی ترب کوهی که حاوی آنگوسین آنتیاینفکت ان (Angocin Anti-Infekt N) بود برای درمان این بیماران استفاده کردند.
۷. کاهش وزن
این گیاه بسیار کمکالری و در عین حال سرشار از مواد مغذی است. ترکیب ایزوتیوسیانات موجود در ترب کوهی، سوختوساز بدن را افزایش میدهد و در نتیجه از وزن فرد کاسته میشود.
۸. تقویت سیستم ایمنی
ترب کوهی حاوی نوعی آنزیم است که با فراهمکردن ویتامین C و ماده معدنی روی، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
عوارض جانبی ترب کوهی
ممکن است مصرف ترب کوهی منجر به عارضههایی چون مشکلات معده، استفراغ، تعریق بیش از حد و سوزش پوست یا چشمها شود. اگر فرد مقدار بسیار زیادی ترب کوهی مصرف کند، احتمال دارد دچار سوزش شدید دهان، بینی، گلو و معده شود. اسهال و استفراغ هم از عوارض مصرف زیاد این گیاهاند.
احتمال دارد که این ترب خطر ابتلا به واکنش حساسیتی شدید آنافیلاکسی را افزایش دهد که خطرناک و تهدیدکننده حیات است. اگر پس از مصرف ترب کوهی دچار حساسیت شدید، فوری به مراکز درمانی مراجعه کنید.
چه افرادی نباید ترب کوهی مصرف کنند؟
افرادی که به کمکاری تیروئید، زخم معده، التهاب معده و بیماریهای کلیوی مبتلا هستند، نباید ترب کوهی مصرف کنند. همچنین زنان باردار یا شیرده و کودکان زیر ۴ سال بهتر است از این گیاه استفاده نکنند.
تداخل دارویی ترب کوهی
هیچ گزارشی مبنی بر تداخل دارویی ترب کوهی وجود ندارد. بااینحال، ممکن است این ترب با داروهای تیروئیدی مانند لووتیروکسین تداخل داشته باشد، زیرا این ترب ممکن است موجب کاهش فعالیت تیروئید شود.
مقدار مصرف مجاز ترب کوهی
مقدار مصرف روزانه این ترب کوهی نباید بیشتر از ۵ تا ۱۵ گرم باشد، در غیر این صورت احتمال دارد به عوارض جانبی آن گرفتار شوید. ریشه ترب کوهی حاوی نوعی سم بهنام گلوکوزینولات است و اگر بهمقدار زیاد از این نوع ترب مصرف شود، مشکلات جدی برای سلامت ایجاد میکند، مانند تعریق زیاد و ضعف معده.
البته چون افراد از نظر جسمی با یکدیگر تفاوت دارند، بهتر است پیش از گنجاندن ترب کوهی در رژیم غذاییتان با متخصص تغذیه مشورت کنید.
ترب کوهی از کجا بخرم؟
ممکن است بگویید حالا ترب کوهی از کجا تهیه کنم که جوابش ساده است. برای خرید ترب کوهی در ایران به بازارهای ترهبار مراجعه کنید. این ترب در طول سال در دسترس است، اما فصل اصلی آن بهار است. موقع خرید ترب کوهی، تربهایی را انتخاب کنید که سفت هستند و نرم نشدهاند. همچنین روی ریشه ترب نباید اثری از کپک یا نقاط سبزرنگ باشد. تربهایی هم که خشک یا چروکیده شدهاند تربهای تازهای نیستند.
همچنین در فروشگاههای مواد غذایی میتوانید سس یا ترشی ترب کوهی را هم بیابید. ترب کوهی خشک هم در بازار هست. البته ترب کوهی تازه بهتر است.
روش نگهداری ترب کوهی
برای اینکه ترب سالم و تازه بماند، باید آن را در یخچال نگه دارید. البته ترب کوهی منجمد یا خشک هم نگهداری میشود. همچنین بهتر است ترب کوهی در مدتزمان ۱ یا ۲ هفته مصرف شود. ترب رندهشده را باید در مدت زمان چند روز مصرف کرد. اگر هم به ترب سرکه اضافه کنید، میتوانید آن را تا ۶ هفته در یخچال نگه دارید. ترب منجمد هم تا ۶ ماه سالم میماند. البته طعم تند ترب کوهی بهسرعت از بین میرود، بنابراین اگر این طعم را دوست دارید، تربها را طی ۳ تا ۴ هفته مصرف کنید.
تهیه غذا با ترب کوهی
بهترین روش استفاده از ترب کوهی در غذا همچون ادویهها و همراه با انواع گوشت است. ترب کوهی رندهشده را به غذا اضافه کنید. البته اگر میخواهید طعم ترب کوهی تند و تیزتر شود، بعد از رندهکردنش کمی نمک و سرکه به آن اضافه کنید. برخی از افراد هم به ترب کوهی رندهشده شکر، خامه یا روغن سبزیجات میزنند تا طعمهای مختلف ایجاد کنند.
کلام آخر
با استفاده از ترب کوهی میتوانید طعمی عالی به غذاهایتان بدهید. سس و ترشی ترب کوهی هم طرفداران بسیاری دارند. چقدر از ترب کوهی در غذا یا برای درمان بیماریها استفاده میکنید؟