در این مطلب بهمعرفی کاترین بیتس، بازیگر نامزد دریافت جایزه اسکار 2020 برای ایفای نقش در فیلم «ریچارد جول» میپردازیم و برخی نقشآفرینیهای ماندگار وی را بررسی خواهیم کرد.
کاترین بیتس با نام کاترین دویل «کتی» بیتس (Kathy Bates) در ۲۳ ژوئن ۱۹۴۸ در شهر ممفیس ایالت تنسی بهدنیا آمد. برتای کاتلین، مادر کتی، زنی خانهدار و لانگدان دویل بیتس، پدر کتی بود که مهندس ساخت وسائل مکانیکی بود. مادربزرگ کتی نویسندهای نسبتاً معروف با نام فینیس ال. بیتس بود. ریشههای خانوادگی کتی بیتس بهانگلیس، ایرلند، اسکاتلند و آلمان برمیگردد و یکی از اجداد وی که از کشور ایرلند بهشهر نیو اورلئانز ایالت لوئیزیانا مهاجرت کرده بود، دکتر شخصی هفتمین رئیسجمهور تاریخ آمریکا، یعنی اندرو جکسون بود.
- فریم ۸۱: نامزدهای اسکار ۲۰۲۰ و جوکر
- برندگان اسکار ۲۰۲۰ را پیشبینی کنید
- تاریخ مراسم اسکار 2020
کتی بیتس در دوران دبیرستان پی بهاستعداد بازیگری خود برد و در همان دوران در چند نمایش ایفای نقش کرد و نمایشنامهنویسی را در دانشگاه متودیست جنوبی که دانشگاهی خصوصی در ایالت تگزاس بود، مطالعه کرد و در سال ۱۹۶۹ از این دانشگاه فارغالتحصیل شد. سرانجام در سال ۱۹۷۰ وی تصمیم نهایی خود را گرفت و عازم شهر نیویورک شد و این سفر هزینههای زیادی برای او داشت و مجبور شد قرضهای خود را با کار کردن بهعنوان صندوقدار یا رساندن سفارشهای غذای رستورانها، پرداخت کند. اما خیلی زود شرایط برای کتی بیتس جوان عوض شد و در سال ۱۹۷۰ بود که وی توانست درکنار کریستوفر واکن معروف، نقشی را در نمایشنامهٔ «لِمن اسکای» که براساس نوشتهای از لنگفورد ویلسون، ایفا کند. اما این شروع موفق، سرانجام خوشی نداشت و باوجود موفقیت فراوان نمایش «لِمن اسکای» و نقشآفرینی خوب کتی بیتس در آن، سازندگان برای ادامهٔ تور شهری خود در نیویورک تصمیم گرفتند بازیگر دیگری را جایگزین وی کنند و این موضوع ضربهٔ روحی بدی به بیتس جوان در اوایل کارش زد و از طرفی کریستوفر واکن نیز یکی دو جایزهٔ مهم را برای ایفای نقش در نمایشنامه ویلسون برنده شد و این موضوع داغ ماجرا را برای بیتس تازه نگه میداشت. کتی بیتس درکنار بازیگرانی چون لورا درن برای فیلم Marriage Story (داستان ازدواج)، اسکارلت جوهانسون برای فیلم Jojo Rabbit (خرگوش جوجو)، فلورنس پیو برای فیلم Little Women (زنان کوچک) و مارگو رابی برای فیلم Bombshell (بامبشل)، نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن در اسکار ۲۰۲۰ است. به همین مناسبت، تصمیم داریم تا نگاهی به بیوگرافی کتی بیتس و زندگی وی داشته باشیم.
بین اواسط تا اواخر دههٔ ۷۰ میلادی، کتی دیگر نامی آشنا میان اهالی تئاتر شهر نیویورک بود و همه از بازیگری جوان نام میبردند که تئاتر نیویورک را در دست گرفته است. وی در سال ۱۹۷۵ در دو تئاتر Casserole (کماج) و A Quality of Mercy (خوبی بخشش) ایفای نقش کرد و بعد از این دو نمایش نوبت بهنمایش Vanities (ونیتیز) شد که وی نقش شخصیت جوآن را ایفا کرد و با ایفای این نقش بود که منتقدان بهکیفیت کاری و استعداد وی ایمان آورند و نقدهای بسیار خوبی در تمجید از این بازیگر نوشتند. سرانجام در سال ۱۹۸۰ کتی بیتس بهآرزوی دیرینهٔ خود رسید و وارد تئاتر برادوی شد و در نمایش Goodbye Fidel (گوودبای فیدل) نقشی را ایفا کرد که البته این نمایش ماندگاری زیادی نداشت و پس از شش اجرا بهکار خود پایان داد. در سال ۱۹۸۱ همان اتفاقی افتاد که پیشتر برای کتی جوان رخ داده بود و این مرتبه کسی جایگزین او نشد و او بهعنوان بازیگر جایگزین وارد تیم بازیگری نمایش بسیار موفق Fifth of July (پنجم ژوئیه) شد.
بهدوران بازی در فیلمهای سینمایی کتی بیتس سری بزنیم؛ وی اولین نقش سینمایی خود را در سال ۱۹۷۱ و با بازی در فیلم Taking Off (فرار از خانه) تجربه کرد؛ فیلمی در ژانر کمدی-درام و موزیکال بهکارگردانی میلوش فورمن، هنرپیشه، کارگردان، فیلمنامهنویس چکی-آمریکایی افسانهای سینمای هالیوود که فیلمی چون One Flew Over the Cuckoo's Nest (پرواز برفراز آشیانهٔ فاخته) را در کارنامه دارد. فیلم «فرار از خانه» در بیستوچهارمین جشنواره فیلم کن برندهٔ جایزه بزرگ شد و چه شروعی از این بهتر برای کتی بیتس. بیتس در این فیلم نقش یک خواننده با نام بوبی را ایفا میکرد که قرار بود تست صدا بدهد. وی تا سال ۱۹۷۸ دیگر در فیلمی سینمایی ایفای نقش نکرد تا اینکه نوبت بهبازی در فیلم Straight Time (ساعات کار) اولو گروسبارد رسید و بیتس در این فیلم با بازیگرانی چون داستین هافمن، هری دین استنتون، گری بیوسی، ترزا راسل، ام امت والش، سندی بارون و جیک بیوزی همبازی شد؛ فیلمی که با استقبال خوبی از سوی منتقدان همراه شد. اما در سال ۱۹۸۲ بود که با حضور در فیلم کمدی و درام Come Back to the Five and Dime, Jimmy Dean, Jimmy Dean (از ۵ سنتی و ۱۰ سنتی استفاده کن، جیمی دین، جیمی دین) که براساس نمایشنامهای موفق از اد گراسچیک بود، با چند بازیگر زن دیگر همبازی شد و یکی از بهترین نقشهای خود را بهنمایش گذاشت؛ کارگردانی این فیلم را رابرت برنارد آلتمنی بر عهده داشت که بازی در فیلمهای او آروزی بسیاری از بزرگان هالیوود بود، کارگردانی که در فرمت قدیم اسکار که حرفوحدیثهای رنگینپوستی، جنبشهای مصنوعی انقلابی، آزارواذیت مردان و زنان وهشتگبازیهای توییتری نبود، پنج مرتبه نامزد دریافت جایزه اسکار شد و در سال ۲۰۰۶ جایزه اسکار دستاورد یک عمر فعالیت هنری را دریافت کرد. درمجموع کتی بیتس در اوایل دوران سینمایی خود بسیار خوششانس بود، البته شانسی که سوار بر تلاش در تئاترهای ناشناس خیابانی در خانهٔ وی را زد.
کتی بیتس بازیگری بود که از پس هر نقشی برمیآمد، از زنی که در جستجوی آزادی بههر دری میزند تا زنی خانهدار که معجون تنهایی و تکراری و روزمرگی را هر صبح سرمیکشد
بااینحال باز هم صحنههای تئاتر نیویورک بودند که سیل جوایز را برای این بازیگر فوقالعاده سرازیر میکردند؛ بیتس همان بازیگری بودند که تمامی کارگردانان بهدنبالش بودند، بازیگری که پیش از رفتن روی صحنه همچون دفترچهای خالی از وجودِ خود میشد و چنان خود را در نقش محو میکرد تا کسی فکر بازیگری جز او را برای ایفای نقش اجراشده در سر نپروراند؛ کتی استعداد نابی بود که کارگردانان تئاتر برای داشتنش سرودست میشکستند. کتی بیتس بازیگری بود که از پس هر نقشی برمیآمد، از زنی که در جستجوی آزادی بههر دری میزند تا زنی خانهدار که معجون تنهایی و تکراری و روزمرگی را هر صبح سرمیکشد. بیتس در نمایشنامهٔ بیرحمانه اندوهبار night, Mother (شب، مادر)، نقش شخصیت جسیکا کیتس را ایفا کرد، دختری افسرده که کرکس خودکشی بهدنبال فرصتی برای غنیمتبرداری از کالبد وی بود؛ این نمایشنامهٔ آمریکایی مارشا نورمن برندهٔ جایزه پولیتزر در قسمت بهترین نمایشنامه شد و نامزدی تونی را هم بهدست آورد. نمایش موفق بعدی بیتس، نمایش Frankie and Johnny in the Clair de Lune (فرنکی و جانی در کلر دو لان) بود که وی در این نمایش تئاتر آف-برادوی، ایفاگر نقش شخصیت فرنکی بود. شاید فروش پایین فیلمهای این بازیگر سبب شد وی تا مدتها علاقهٔ چندانی بهحضور در آثار سینمایی نشان ندهد، اما از دههٔ ۸۰ میلادی اوضاع بهکل برای کتی بیتس عوض شد. بااینحال کتی بیتس جوایزی بیشتری میتوانست برای بازی در صحنهٔ تئاتر بهدست آورد، اما بار اول جایزه از آن سیسی اسپیسک شد که رقیب «شب، مادر» بود و بار دوم نیز با وجود نقشآفرینی عالی در نمایش «فرنکی و جانی در کلر دو لان»، مغلوب میشل فایفر شد.
درهرحال دوران حضور در تئاتر برای کتی بیتس کمرنگ شد و نوبت بهحضور دوباره در سینما رسید. بیتس در اوایل دههٔ ۸۰ تا اوایل دههٔ ۹۰ میلادی در یازده فیلم سینمایی نقشآفرینی کرد که از معروفترین آنها میتوان به فیلم معمایی و مرموز The Morning After (صبح روز بعد)، فیلم ترسناک و کمدی My Best Friend Is a Vampire (بهترین دوست من خونآشام است)، فیلم Two of a Kind (دو مدل از یک نوع)، فیلم Signs of Life (نشانههای زندگی) و فیلم رمانتیک White Palace (قصر سفید) اشاره کرد. اما اوج شکوفایی این بازیگر مربوطبه اقتباس سینمایی Misery (میزری) راب رینر میشود که براساس داستانی ترسناک از استیون کینگ ساخته شد و بیتس نقش شخصیت آنی ویلکس را در آن ایفا میکرد. نقشآفرینی بیتس در این فیلم بهقدری فوقالعاده بود که جایزه اسکار بهترین بازیگر زن را برایش بهارمغان آورد و وی پیشتر جایزهٔ گلدن گلوب را نیز از آن خود کرده بود. جدا از این، فیلم «میزری» یکی از اقتباسهای دلخواه منتقدان از داستانهای کینگ هم هست که آن را بهاثری بهیادماندنی تبدیل میکند. فیلم در مورد نویسندهای است که پس از وقوع حوادثی وارد کلبه زنی میشود که اتفاقاً از طرفداران پروپاقرص کتابهایش است، اما با شکنجههای روحی و روانی قصد دارد تا نویسنده پایانبندی داستانش را بههر قیمتی که شده تغییر دهد. ساختهٔ راب رینر از لحاظ فروش نیز عملکرد قابل قبولی داشت و توانست نزدیک به سهبرابر بودجهاش بفروشد. جالب است بدانید کتاب «میزری» هم همانند فیلمش موفقیتآمیز بود و توانست در سال ۱۹۸۸ نامزد دریافت جایزه بهترین رمان فانتزی جهان شود.
پس از بازی در فیلم راب راینر بود که پیشنهادها سینمایی باکیفیتی به کتی بیتس ارائه شد و وی دیگر میتوانست از میان تعداد زیادی فیلمنامهٔ خوب، بازی در فیلم مورد علاقهاش را انتخاب کند. پس از بازی در دو فیلم معمولی، اولین فیلم خوب این بازیگر، فیلم Fried Green Tomatoes (گوجهفرنگیهای سبز سرخشده) بود که جان اونت کارگردانی آن ا بر عهده داشت و فیلم با استقبال خوبی از سوی منتقدان همراه شد. وی پس از بازی در هفت فیلم سینمایی دیگر، نقش اصلی فیلم Dolores Claiborne (دولاریس کِلیبورن) را ایفا کرد و این فیلم روانشناسانه، هیجانی و درام براساس داستانی از استیون کینگ ساخته شد؛ وی را برای نقشآفرینی در این، نامزد دریافت جایزه مراسم سَترن اِواردز (Saturn Awards) شد. کتی بیتس بین سالهای۹۰ تا ۹۹ میلادی، نقشآفرینیها بینظیری داشت، اما هر بار داوران آکادمی اسکار روی نام وی خط میکشیدند و یکی از همان نقشآفرینیها مربوطبه فیلمی است که در بالا ذکر کردیم؛ «دولاریس کِلیبورن». بیتس در فاصلهٔ این سالها در فیلمهایی چون Angus (انگوس)، فیلم نئو نوآر Diabolique (شیاطین) بهکارگردانی جرمیا اس. چچیک و نویسندگی آنری-ژرژ کلوزو و دان روس که در سال ۱۹۹۶ اکران شد و این فیلم بازسازی فیلمی فرانسوی بهکارگردانی آنری-ژرژ کلوزو است، فیلم The War at Home (جنگ در خانه)، فیلم Primary Colors (رنگهای اصلی) بهکارگردانی مایک نیکولز که در این فیلم پربازیگر با بازیگرانی چون جان تراولتا، اِما تامسون، بیلی باب تورنتون، ادرین لستر، مورا تیرنی، لری هگمن، استیسی ادواردز، داین لد و پل گویلفویل همبازی بود، فیلم A Civil Action (جنگ مدنی) که در این فیلم هم با تراولتا همبازی بود و رابرت دووال، جیمز گاندولفینی فقید، دن هدایا، جان لیثگو، ویلیام اچ میسی، کاتلین کویینلان، تونی شالهوب و ماری مارا دیگر بازیگران پروژه بودند و کارگردانی آن را استیون زایلیانی بر عهده داشت که خود امسال در بخش بهترین بهترین فیلم نامه اقتباسی برای فیلم The Irishman (مرد ایرلندی) نامزد دریافت جایزه اسکار است و البته فیلم حماسی و عاشقانه Titanic (تایتانیک) جیمز کامرون که سومین فیلم پرفروش تاریخ سینما است و این فیلم برنده یازده جایزه اسکار شد.
کتی بیتس در دههٔ اول هزارهٔ دوم میلاد مسیح، در بیش از سی فیلم کوتاه، مستند و فیلم بلند سینمایی ایفای نقش کرد که فیلمهای بسیار معروفی در کارنامهٔ کاری این بازیگر بهچشم میخورد. وی در این دهه در فیلم Bruno (برونو)، فیلم رمانتیک و علمی-تخیلی Dragonfly (سنجاقک) بهکارگردانی تام شادیاک و با حضور کوین کاستنر، فیلم Unconditional Love (عشق بیقید و شرط) بهکارگردانی پی. جی هوگان، اقتباس سینمایی Around the World in Eighty Days (دور دنیا در هشتاد روز) بهکارگردانی فرانک کوراکی که براساس داستان معروف ژول ورن ساخته شد، فیلم درام و عاشقانه P.S. I Love You (پینوشت: دوستت دارم) بهکارگردانی ریچارد لاگراونیس، اقتباس سینمایی The Golden Compass (قطبنمای طلایی) بهکارگردانی کریس ویتز که این فیلم براساس رمان پرفروش «سپیده شمالی»، اثر فیلیپ پولمن ساخته شد و از همه مهمتر، فیلم About Schmidt (درباره اشمیت) بهکارگردانی الکساندر پین معروف در سال ۲۰۰۲ است که برپایهٔ برداشتی آزاد از رمانی از لوئیس بیگلی ساخته شد و جک نیکلسن بازیگر نقش اصلی آن بود و کتی بیتس و جک نیکلسن، بهترتیب در بخش بهترین بازیگر مکمل نقش زن و بهترین بازیگر مرد، نامزد دریافت جایزه اسکار شدند، اشاره کرد.
بیتس سابقهٔ حضور در مجموعههای تلویزیونی فراوانی را نیز در کارنامه دارد، شاید نه بهاندازهٔ فیلمهای سینمایی، ولی اصلاً هم بهایفای نقش در چند مجموعه خلاصه نمیشود. از مجموعههای قدیمی میتوان به سریال The Doctors (دکترها)، سریال معروف All My Children (تمام فرزندان من)، سریال China Beach (ساحل چاینا) و مینیسریال اقتباسی The Stand (مقاومت) استیون کینگ اشاره داشت. وی در پنج فصل از سریال محبوب American Horror Story (داستان ترسناک آمریکایی) نقشآفرینی کرده است، چون این سریال آنتولوژی است، هر فصل نقش یک شخصیت را ایفا کرده است. وی در فصل American Horror Story: Coven (داستان ترسناک آمریکایی: محفل) نقش شخصیت دلفین لالوری، در فصل American Horror Story: Freak Show (داستان ترسناک آمریکایی: نمایش عجایب/فریک شو) نقش شخصیت ایتل دارلینگ، در فصل American Horror Story: Hotel (داستان ترسناک آمریکایی: هتل) نقش شخصیت آیریس، در فصل American Horror Story: Roanoke (داستان ترسناک آمریکایی: رونوک) و در فصل American Horror Story: Apocalypse (داستان ترسناک آمریکایی: مکاشفه) بار دیگر نقش شخصیت دلفین لالوری را ایفا کرد.
کتی بیتس و جک نیکلسن برای بازی در فیلم «درباره اشمیت»، بهترتیب در بخش بهترین بازیگر مکمل نقش زن و بهترین بازیگر مرد، نامزد دریافت جایزه اسکار شدند
وی طی ده سال اخیر در حدود ۱۵ فیلم بلند سینمایی ایفای نقش کرد و تنها چند فیلم Midnight in Paris (شب در پاریس) بهنویسندگی و کارگردانی وودی آلن و The Death and Life of John F. Donovan (مرگ و زندگی جان اف. دونوون)، تا اندازهای نام وی را سر زبان نگه داشتند. اما فیلمی که وی با آن در مراسم اسکار امسال حضور خواهد داشت، فیلم Richard Jewell (ریچارد جول) است که کارگردانی آن را کلینت ایستوود، تهیهکننده و کارگردان فیلم The Mule (مول)، فیلم The 15:17 to Paris (قطار ۱۵:۱۷ بهمقصد پاریس)، فیلم Sully (سالی)، فیلم American Sniper (تک تیرانداز آمریکایی)، فیلم Jersey Boys (پسران نیوجرسی)، فیلم J. Edgar (جی. ادگار)، فیلم Midnight in the Garden of Good and Evil (نیمهشب در باغ خوب و بد) و فیلم Million Dollar Baby (دختر میلیون دلاری) بر عهده داشت؛ در این فیلم بازیگرانی چون پل والتر هاوزر در نقش ریچارد جول، سم راکول در نقش واتسون برایانت، جان هم در نقش مأمور FBI تام شاو، اولیویا وایلد در نقش کیتی اسکراگز، نینا آریاندا در نقش نادیا، ایان گومز در نقش مأمور FBI دن بنت، وین دووال در نقش بازرس پلی گراف، دیلن کاسمن در نقش مأمور ویژه FBI بروس هیوز و مایک پنیوسکی حضور داشتند و بهایفای نقش پرداختند. کیتی بیتس در این فیلم نقش شخصیت باربارا «بابی» جول را بر عهده داشت. داستان فیلم ایستوود بدین شرح است که ریچارد جول یک محافظ امنیتی در گزارش خود اعلام کرد دستگاهی را در ماجرای بمبگذاری آتلانتا در سال ۱۹۹۶ پیدا کرده است. گزارش او باعث شد تا این محافظ تبدیل به یک قهرمان شود که اقدامات سریع و بهموقع او، باعث شد تا جان افراد بیشماری نجات پیدا کند. اما در طی چند روز، این فرد دوستداشتنی اجرای قانون، بهمظنون شماره یک سازمان FBI تبدیل شد. این اتفاق باعث شد تا این فرد، هم از طرف مردم و هم رسانهها مورد اتهام و ناسزا قرار بگیرد؛ به طوری که خیلی زود زندگی او از هم پاشید. بههمین دلیل جول بهسراغ یک وکیل مستقل بهنام واتسون برایان رفت که مخالف سرسخت این ماجراها بود و با ناامیدی بیگناهی خودش را اعلام کرد. اما برایانت متوجه شد که پرونده جول، فراتر از حد توانش است؛ زیرا او باید در این مورد، با قدرتهای ترکیبی اداره تحقیقات فدرال، اداره تحقیقات جورجیا و همچنین اداره پلیس آتلانتا مبارزه میکرد تا نام موکل خود را پاک کند. این در حالی بود که باید مدام به ریچارد هم گوشزد میکرد تا به افرادی که قصد نابود کردن او را دارند، اعتماد نکند. نقشآفرینی کیتس در نقش شخصیت باربارا «بابی» جول که مادر ریچارد جول بود، نقطهٔ اوج فیلم ایستوود است که باتوجه به کارنامهٔ این کارگردان، فیلم جدیدش چندان مورد توجه منتقدان قرار نگرفت؛ بازی کیتس در این فیلم فوقالعاده بود و بسیاری را امیدوار کرد تا در آینده همان کیفیت همیشگی خود را جلوی دوربین بهتصویر بکشد.
لورا درن، اسکارلت جوهانسون، فلورنس پیو و مارگو رابی، رقبای کتی بیتس در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل زن در اسکار ۲۰۲۰ هستند و احتمالاً رقبای اصلی بیتس، لورا درن و شاید اسکارلت جوهانسون باشند. گفتنی است مراسم اسکار 2020 از ساعت ۴:۳۰ بامداد روز ۲۱ بهمن ماه آغاز خواهد بود و فرش قرمز اسکار نیز از ساعت ۳:۰۰ بامداد همان روز شروع میشود. نودودومین مراسم اسکار قرار است بدون میزبان برگزار شود. در مراسم اسکار امسال آتکارش آمبودکار، سلما هایک، بری لارسون، اسپایک لی، ری رومانو و ربل ویلسون برای معرفی برندگان به جیمز کوردن، پنهلوپه کروز، بنی فلداستین، زک گوتساگن، داین کیتن، شایا لباف، جرج مکای، استیو مارتین، کیانو ریوز، مایا رودولف و سیگورنی ویور ملحق میشوند. پیشازاین اعلام شد که زازی الیویا بیتز، تیموتی شالامی، ویل فرل، گل گدوت، میندی کالینگ، جولیا لوئی درایفوس، لین-منوئل میرندا، آنتونی راموس، مارک رافلو، کلی مری ترن و کریستن ویگ فهرست معرفیکنندههای برندگان مراسم را تشکیل میدهند. برندگان دستهٔ بازیگری مراسم سال گذشته یعنی ماهرشالا علی، الیویا کلمن، رجینا کینگ و رامی ملک نیز تندیسها را در طول مراسم اهدا خواهند کرد.