پرویز پرستویی یکی از چهرههای برجسته سینمای ایران است. در این مطلب به مرور و بررسی زندگی هنری او خواهیم پرداخت.
پرویز پرستویی در روستای چارلی، شهرستان کبودرآهنگ، استان همدان در روز ۲ تیر ۱۳۳۴ به دنیا آمد. پدر او کشاورز بود. خانواده پرستویی پس از سهسال از تولد او به تهران مهاجرت کردند. پرستویی دوران کودکی خود را در یکی از محلههای پایین شهر تهران گذراند. او در دوران جوانی با پسانداز پول به حوالی ترمینال جنوب نقل مکان کرد. پرویز پرستویی در ابتدا به ورزش مشغول شد و به عنوان دروازهبان تیم فوتبال کارگران در این تیم حاضر شد. پرستویی اما خیلی در فوتبال نماند و پس از مدتی به سمت تئاتر رفت. او در ابتدا برای آموزش تئاتر به مرکز رفاه نازیآباد رفت. پرستویی در سن ۲۶ سالگی برای مدتی به عنوان منشی در دادگستری شهر تهران حضور داشت که بهدلیل علاقه به تئاتر، از شغلش استعفا داد و به فراگیری علاقهاش مشغول شد.
فعالیت پرستویی در تئاتر چندسال پیش از بیست و شش سالگیاش آغاز شده بود. او در سال ۱۳۴۸ به گروه بهرام بیضایی پیوست. پرستویی در همان سال برای اولین بار در یک نمایش تئاتر به نام ماجرای یک محل روی صحنه رفت. او اولین نمایشهایش را در مراکز رفاه، کاخ جوانان و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تجربه کرد. اولین جایزه پرویز پرستویی برای یک نمایش مربوط به نمایش «دکه» بود. پرویز پرستویی بهواسطه آشنایی با بهزاد فراهانی به گروه کوچ پیوست. سال ۱۳۵۲ یکی از بهترین سالهای او در زمینه تئاتر بود. پرستویی در این سال در نمایشهای چشم در برابر چشم، شبی در حلبی آباد، پتک و خانه روشن به ایفای نقش پرداخت.
نقطهی اوج گرفتن شهرت پرستویی به سال ۱۳۷۶ و فیلم آژانس شیشهای برمیگردد
اولین حضور پرویز پرستویی در سینما به سال ۱۳۶۲ بازمیگردد، او در این سال برای اولین بار با فیلم «دیار عاشقان» در سینما حضور پیدا کرد. پرستویی با بازی در اولین فیلمش، اولین جایزهاش را هم دریافت کرد. او برای بازی در فیلم دیار عاشقان، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد. پرستویی پس از آن تا سال ۱۳۷۴ در فیلمهای مختلفی حضور داشت. پیشتازان فتح، سازمان ۴، شکار، حکایت آن مرد خوشبخت، مار و آدم برفی از جملهی این فیلمها بودند. سال ۱۳۷۴ بود که پرستویی برای اولین بار جلوی دوربین کمال تبریزی حاضر شد. او در اولین همکاریاش با کمال تبریزی در فیلم «لیلی با من است» به ایفای نقش پرداخت. نقشی که برای او سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را به ارمغان آورد. پرستویی به واسطه بازی در لیلی با من است به نوعی شناخته شد. اما نقطهی اوج گرفتن شهرت پرستویی به سال ۱۳۷۶ برمیگردد. جایی که برای ایفای نقش حاج کاظم در فیلم آژانس شیشهای، جلوی دوربین ابراهیم حاتمیکیا قرار گرفت. پرویز پرستویی برای بازی در این نقش جوایز بسیار زیادی دریافت کرد. او با بازی در نقش حاج کاظم، موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول از جشنواره فجر، تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشنواره فیلم دفاع مقدس، تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشن دنیای تصویر و تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشن خانه سینما شد. آژانس شیشهای آغاز همکاری پرستویی و حاتمی کیا بود. او پس از آن در فیلمهای روبان قرمز، موج مرده، به نام پدر و بادیگارد با این کارگردان سینما همکاری کرد.
پرویز پرستویی با اینکه با آژانس شیشهای به اوج محبوبیت رسیده بود، اما در سالهای پس از آن در فیلمهای چندان موفقی حضور نداشت. تا اینکه نوبت به همکاری دوباره او با کمال تبریزی رسید. پرویز پرستویی در سال ۱۳۸۲ یکی از خاطرانگیزترین نقشآفرینیهای تاریخ سینمای ایران را جلوی دوربین برد. پرویز پرستویی که به عنوان حاج کاظم شناخته میشد، اینبار به عنوان رضا مارمولک به سینما بازگشته بود. فیلم مارمولک به کارگردانی کمال تبریزی و نویسندگی پیمان قاسمخانی به نمایش درآمد. پرستویی در این فیلم نقش یک دزد حرفهای بهنام رضا مارمولک را بازی میکرد که طی اتفاقاتی با لباس روحانیت از زندان فرار میکند. فیلم مارمولک نگاه متفاوتی به مقوله روحانیت انداخت که به عقیده نویسنداش، درگیر تسویه حسابهای سیاسی شد. پرستویی که پس آژانس شیشهای در سینما کمرنگ شده بود، با بازی در مارمولک بیش از زمان بازی در نقش حاج کاظم روی زبانها افتاد. با اینکه پرستویی پس از مارمولک در فیلمهای مختلف و موفقی مانند دوئل که پرهزینهترین فیلم مستقل سینمای ایران نام گرفت یا فیلم کافه ترانزیت که در سال ۲۰۰۷ نماینده ایران در اسکار بود، حضور داشت؛ اما هنوز هم مارمولک و آژانس شیشهای دو نقطه عطف کارنامه سینمایی او محسوب میشوند.
پرویز پرستویی جدای از اینکه یک چهره شناخته شده در سینمای ایران است، بهعنوان یک چهرهی اجتماعی نیز شناخته میشود
پرویز پرستویی با وجود حضور نسبتا موفق در سینما، از دنیای تلویزیون هم دور نماند. یکی از ماندگارترین سریالهای او در تلویزیون بدون شک سریال «زیر تیغ» به کارگردانی محمدرضا هنرمند است. سریالی که در سالهای پخش از تلویزیون مورد توجه بسیاری از بینندگان قرار گرفت. زیر تیغ از معدود سریالهای تلویزیونی ایران است که در جشنوارههای بینالمللی حضور پیدا کرده است. پرستویی البته در سریال آشپز بازی به کارگردانی محمدرضا هنرمند نیز حضور داشت. این سریال که با بودجه چهار میلیاردی تولید شده بود، با درآمد شانزده میلیارد تومانی به یکی از پرسودترین سریالهای صدا و سیما تبدیل شد. پرویز پرستویی مانند بسیاری از بازیگران دیگر به صنعت موسیقی هم نیمنگاهی داشته است. این بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر تاکنون چند آلبوم و دکلمه منتشر کرده است. آلبوم من یک بازیگر یکی از مشهورترین کارهای او محسوب میشود. او در زمینه دکلمه اما پرکارتر بوده و دکلمه «من پرویز پرستویی» که با همکاری کارن همایونفر تولید شده است، یکی از کارهای مورد توجه او است.
پرویز پرستویی جدای از اینکه یک چهره شناخته شده در سینمای ایران است، بهعنوان یک چهرهی اجتماعی نیز شناخته میشود. او در سالهای اخیر با پرداختن به معضلات اجتماعی مختلف، خود را به عنوان یک چهره اجتماعی دغدغهمند معرفی کرده است. پرستویی مدتی است که بیشتر از حضور در سینما روی کارهای فرهنگی متمرکز است. در زیر میتوانید فهرست فعالیتهای مختلف پرویز پرستویی را ببینید.
فیلمهای سینمایی
سال | نام فیلم | کارگردان |
---|---|---|
۱۳۹۶ | لس آنجلس تهران | تینا پاکروان |
۱۳۹۶ | خانه کاغذی | مهدی صباغ زاده |
۱۳۹۵ | قاتل اهلی | مسعود کیمیایی |
۱۳۹۴ | بادیگارد | ابراهیم حاتمی کیا |
۱۳۹۳ | دو | سهیلا گلستانی |
۱۳۹۳ | بوفالو | کاوه سجادی حسینی |
۱۳۹۲ | امروز | رضا میرکریمی |
۱۳۹۲ | بیداری برای سه روز | مسعود امینی تیرانی |
۱۳۹۲ | شب بیرون | کاوه سجادی حسینی |
۱۳۹۱ | مهمان داریم | محمدمهدی عسگرپور |
۱۳۹۰ | من و زیبا | فریدون حسنپور |
۱۳۹۰ | خرس | خسرو معصومی |
۱۳۸۸ | سیزده ۵۹ | سامان سالور |
۱۳۸۷ | بیست | عبدالرضا کاهانی |
۱۳۸۷ | کتاب قانون | مازیار میری |
۱۳۸۶ | صد سال به این سالها | سامان مقدم |
۱۳۸۵ | پاداش سکوت | مازیار میری |
۱۳۸۴ | به نام پدر | ابراهیم حاتمیکیا |
۱۳۸۳ | بید مجنون | مجید مجیدی |
۱۳۸۳ | کافه ترانزیت | کامبوزیا پرتوی |
۱۳۸۲ | مارمولک | کمال تبریزی |
۱۳۸۲ | دوئل | احمدرضا درویش |
۱۳۸۱ | بانوی من | یدالله صمدی |
۱۳۸۱ | دیوانهای از قفس پرید | احمدرضا معتمدی |
۱۳۸۰ | عزیزم من کوک نیستم | محمدرضا هنرمند |
۱۳۷۹ | آب و آتش | فریدون جیرانی |
۱۳۷۹ | موج مرده | ابراهیم حاتمی کیا |
۱۳۷۸ | عشق شیشه ای | رضا حیدرنژاد |
۱۳۷۸ | مومیایی ۳ | محمدرضا هنرمند |
۱۳۷۸ | شوخی | همایون اسعدیان |
۱۳۷۷ | روبان قرمز | ابراهیم حاتمیکیا |
۱۳۷۶ | مرد عوضی | محمدرضا هنرمند |
۱۳۷۶ | آژانس شیشهای | ابراهیم حاتمیکیا |
۱۳۷۵ | روانی | داریوش فرهنگ |
۱۳۷۵ | مهر مادری | کمال تبریزی |
۱۳۷۴ | لیلی با من است | کمال تبریزی |
۱۳۷۳ | آدمبرفی | داود میرباقری |
۱۳۷۰ | مار | مجید جوانمرد |
۱۳۶۹ | حکایت آن مرد خوشبخت | رضا حیدرنژاد |
۱۳۶۶ | شکار | مجید جوانمرد |
۱۳۶۶ | سازمان ۴ | حسن جوانبخش |
۱۳۶۳ | پیشتازان فتح | ناصر مهدیپور |
۱۳۶۲ | دیار عاشقان | حسن کاربخش |
سریالهای تلویزیونی
سال | نام سریال | کارگردان |
---|---|---|
۱۳۸۷–۱۳۸۸ | آشپزباشی | محمدرضا هنرمند |
۱۳۸۴–۱۳۸۵ | زیر تیغ | محمدرضا هنرمند |
۱۳۷۹–۱۳۸۱ | خاک سرخ | ابراهیم حاتمیکیا |
۱۳۷۶ | زیر چتر خورشید | بهمن زرینپور |
۱۳۷۵ | آوای فاخته | بهمن زرینپور |
۱۳۷۱–۱۳۷۲ | آپارتمان | اصغر هاشمی |
۱۳۷۰ | امام علی | داوود میرباقری |
۱۳۶۷–۱۳۶۹ | رعنا | داوود میرباقری |
۱۳۶۷ | زندگی و جنگ | احمد نجیبزاده |
۱۳۶۳ | طالب | عبدالرضا اکبری |
جایزههای داخلی
سال | نام فیلم یا نمایش | عنوان جایزه | جشنواره |
---|---|---|---|
۱۳۵۳ | نمایش دکه | دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | کاخهای جوانان |
۱۳۶۲ | فیلم دیار عاشقان | دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۷۵ | فیلم لیلی با من است | دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۷۶ | فیلم آژانس شیشهای | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۷۷ | فیلم آژانس شیشهای | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم دفاع مقدس |
۱۳۷۷ | فیلم آژانس شیشهای | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشن دنیای تصویر |
۱۳۷۷ | فیلم آژانس شیشهای | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشن خانه سینما |
۱۳۷۸ | فیلمهای مرد عوضی و آدمبرفی | تندیس بهترین بازیگر کمدی | جشنواره شهرکرد |
۱۳۷۹ | ----- | تندیس بهترین بازیگر برگزیده | جشن دنیای تصویر |
۱۳۸۰ | فیلم عزیزم من کوک نیستم | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشن دنیای تصویر |
۱۳۸۲ | فیلم مارمولک | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشن خانه سینما |
۱۳۸۲ | فیلم مارمولک | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشن دنیای تصویر |
۱۳۸۲ | فیلم مارمولک | جایزه ویژه هیئت داوران | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۸۳ | فیلم بید مجنون | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۸۴ | فیلم به نام پدر | تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشن دنیای تصویر |
۱۳۸۴ | نمایش فنز | تندیس و دیپلم افتخار بهترین بازیگر از نگاه منتقدین تئاتر | ------ |
۱۳۸۴ | فیلم به نام پدر | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۸۴ | فیلم به نام پدر | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم فجر |
۱۳۹۱ | ------ | تندیس حقوق بشر | کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای دادگستری استان کرمانشاه |
۱۳۹۲ | ------- | جایزه بزرگ بهترین بازیگر مرد | جشنواره فیلم مقاومت |
۱۳۹۴ | فیلم بادیگارد | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم فجر |
جایزههای بینالمللی
سال | نام فیلم یا سریال | عنوان جایزه | جشنواره |
---|---|---|---|
۲۰۱۴ | فیلم امروز | جایزه بهترین بازیگر مرد | جشنواره فیلمهای ایرانی سان فرانسیسکو |
۲۰۱۴ | فیلم امروز | جایزه بهترین بازیگر مرد | جشنواره بینالمللی سینمای مؤلف رباط |
۲۰۱۴ | فیلم امروز | جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم جیپور |
۲۰۰۹ | فیلم بیست | جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلمهای هنری باتومی |
۲۰۰۷ | سریال زیر تیغ | جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلمها و برنامههای تلویزیونی رم |
۲۰۰۴ | فیلم مارمولک | بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره بینالمللی فیلم سیاتل |
۲۰۰۰ | فیلم آژانس شیشهای | دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد | جشنواره فیلم یوگسلاوی |