مهران مدیری کارگردان و بازیگر توانمند ایرانی است که در این مطلب به مناسبت تولد پنجاه و یک سالگی او، به مرور فعالیتهای هنری و زندگینامه این کارگردان خواهیم پرداخت.
مقاله مرتبط
- نقد فیلم ساعت پنج عصر
مهران مدیری که در این مطلب به سراغ بیوگرافی او رفتهایم، در هجدهم فروردین سال ۱۳۴۶ در خانوادهای ۶ نفره به دنیا آمد. مهران مدیری دو فرزند به نامهای شهرزاد و فرهاد دارد. مدیری در سن شانزده سالگی با تئاتر آشنا شد، او در همین راستا تصمیم به تحصیل آکادمیک در زمینهی این هنر پرداخت اما به دلیل حضور در جبهه نتوانست تحصیلاتش را ادامه بدهد. پس از پایان جنگ، مدیری به رادیو رفت و تا سال ۱۳۷۲ در رادیو گویندگی و در تئاترهای مختلفی هم بازیگری میکرد. مهران مدیری در سال ۱۳۷۱ در سه سریال تلویزیونی مشتهای کوچک، حکایتها و پندها و اندرزها به ایفای نقش پرداخت. ورود او به کمدی اما از سال ۱۳۷۲ و سریال تلویزیونی نوروز ۷۲ آغاز شد. مهران مدیری در همان سال به سراغ کارگردانی رفت. اولین تجربهی کارگردانی او سریال پرواز ۵۷ بود. یک سال بعد و در سال ۱۳۷۳، مهران مدیری دست به تولید مجموعه ساعت خوش زد. ساعت خوش را میتوان اولین کار جدی مهران مدیری در زمینه کارگردانی دانست، در این سریال انبوهی از ستارههای این روزهای طنز ایران نقش آفرینی کردند. نادر سلیمانی، رضا شفیعیجم، ارژنگ امیرفضلی، رضا عطاران، حمید لولایی، نصرالله رادش و سعید آقاخانی برخی از اعضای تیم بازیگری ساعت خوش بودند. سریال ساعت خوش به عنوان یکی از سریالهای دورانساز و ساختارشکن در ایران شناخته میشود. چرا که در زمان ساخت این مجموعه، رویه طنزپردازی در ایران کاملا متفاوت بود و نسبتا نخنما نیز شده بود. مدیری با ساخت یک مجموعه طنز مبتنی بر آیتم و ارائهی پرداخت تازهای به طنز در ایران نظرات بسیاری به خود جلب کرد. ساعت خوش در بهترین روزهایش به یکباره در تصمیمی عجیب به پایان رسید. مدیری پس از ساعت خوش، در سال ۷۴ «سال خوش» را تولید کرد.
مهران مدیری همواره در سریالهایش به مسائل مهم اجتماعی پرداخته است
مهران مدیری پس از سال خوش دو سال از تلویزیون دور بود. او پس از دوری دو ساله در سال ۱۳۷۶ با سریال نوروز ۷۶ در قالب بازیگر به قاب تلویزیون برگشت. مهران مدیری پس از گذشت پنج سال سریال پاورچین را جلوی دوربین برد. سریال پاورچین به کارگردانی مهران مدیری در ۱۳۰ قسمت تولید شد. پاورچین در قالبی شبیه به سریالهای سیتکام تولید شد. داستان سریال روایتگر زندگی سه زوج جوان بود. متن سریال در رابطه با آداب و رسوم مردم شهر خیالی «برره» بود. مدیری در این سریال به مسايل اجتماعی مهم و قابل توجهای پرداخت. پاورچین به واسطه روایت، محتوا و استفاده از تکنیکها و قالبهای سینمایی متنوع به یکی از سریالهای قابل توجه دوران خود تبدیل شد. مدیری پس از پاورچین، سراغ نقطهچین رفت و کاراکتر مشهور بامشاد را معرفی کرد. او در نوروز هشتاد و چهار با جایزه بزرگ به تلویزیون بازگشت. مدیری در آن سالها تیم بازیگری به نسبت ثابت خود را پیدا کرده بود. تیم بازیگری که البته هرچه که زمان میگذشت بهتر شکل میگرفت و قویتر از قبل بود.
در نیمه دوم سال ۱۳۸۴ یکی از مهمترین سریالهای تاریخ تلویزیون ایران با نام «شبهای برره» پخش شد
در نیمه دوم سال ۱۳۸۴ یکی از مهمترین سریالهای کارنامهی مهران مدیری و صنعت تلویزیون ایران رقم خورد. مهران مدیری سریال شبهای برره را جلوی دوربین برد. شبهای برره به نوعی پیش درآمد سریال پاورچین بود و یکی از تاثیرگذارترین سریالهای تاریخ تلویزیون ایران است. در ابتدا قرار بود این سریال در ۱۳۵ قسمت تولید شود که بنا به دلایل فرامتنی تعداد قسمتهای این سریال به ۹۲ رسید. این سریال در رابطه با یک روزنامهنگار تبعیدی به نام کیانوش استقرارزاده است که طی اتفاقاتی سر از روستای برره در میآورد. شبهای برره با اینکه در دهه بیست رخ میداد اما اشارههای بسیاری به مسائل و آداب و رسوم مردم ایران داشت. سازندگان این سریال برای برره یک جهان کاملا یکتا خلق کردند و برره زبان، فرهنگ، واحدپول و تاریخچهی منحصر به فرد خودش را داشت. تاثیرگذاری این مجموعه به قدری زیاد بود که تا مدتها پس از پخش از شبکه سه، اصطلاحات و فرهنگهای بررهای در میان مردم رخنه کرده بود. مدیری تا سال ۱۳۸۸ به فعالیت در تلویزیون در قالب سریالسازی ادامه داد.
مهران مدیری پس از ۶ سال دوری، در سال ۱۳۹۲ به تلویزیون بازگشت
مدیری از سال ۱۳۸۸ یک پروژهی بزرگ دیگر را کلید زد؛ پروژهای که در ابتدا قرار بود از شبکه سه پخش شود اما به دلایلی نامعلوم این امر محقق نشد. مهران مدیری سریال قهوه تلخ را از شبکه نمایش خانگی پخش کرد. قهوه تلخ درباره یک دکتر تاریخشناس به نام نیما زندکریمی بود که با نوشیدن قهوهای به گذشته بازمیگردد. قالب قسمتهای قهوه تلخ در یک کاخ بزرگ میگذشت و بیننده در هر قسمت شاهد اتفاقات بامزهای میان کاراکترهای مختلف سریال بود. مدیری در قهوه تلخ هم مانند شبهای برره به مسايل اجتماعی مختلفی اشاره کرد. سریال قهوه تلخ در ۱۰۲ قسمت پخش شد و ۶ قسمت پایانی این سریال به دلایل نامشخص هرگز پخش نشدند. قهوه تلخ موفقترین سریال شبکه نمایش خانگی لقب گرفته است. مدیری پس از قهوه تلخ سریال ویلای من را روانه بازار کرد و سال ۱۳۹۲ بود که مدیری سریال شوخی کردم را در قالب آیتمهای چند دقیقهای منتشر کرد. مهران مدیری در آخرین لحظات سال ۱۳۹۲ در برنامه سهستاره پس از ۶ سال دوری از قاب تلویزیون، در رسانه ملی حاضر شد. مدیری در سال ۱۳۹۳ سریال در حاشیه را در دو فصل جلوی دوربین تلویزیون برد. پس از در حاشیه مهران مدیری به اجرای برنامه دورهمی پرداخت.
برنامه دورهمی با اجرای مهران مدیری به یکی از موفقترین برنامههای گفت و گو محور تلویزیون ایران تبدیل شد. مدیری در این برنامه با حضور تماشاچی به استندآپ کمدی میپردازد و با مهمانان مختلف به گفت و گو مینشیند. مدیری در سال ۱۳۹۵ اولین فیلم سینمایی خود را به نام «ساعت پنج عصر» کارگردانی کرد. ساعت پنج عصر در گیشه به موفقیت نسبی دست پیدا کرد. او همچنین قصد دارد در سال ۹۷ یک فیلم سینمایی با تم جدی هم تولید کند. این کارگردان توانمند در تیرماه ۹۵ در خصوص ادامهی سریالسازی گفت:
حوصله ندارم. خیلی وقت است که حالم خوب نیست. یک نوع دگردیسی نیاز است. برای ترک تلویزیون و سینمای خانگی به سمت سینما میروم و سالانه یکی دو سینمایی خواهم ساخت. برای اینکه از این شکل کار خسته و اشباع شدهام. اصلا دیگر دوست ندارم و ارضایم نمیکند.
برنامه دورهمی با اجرای مهران مدیری به یکی از موفقترین برنامههای گفت و گو محور تلویزیون ایران تبدیل شد
مهران مدیری به دلیل فعالیت در زمینهی فرهنگی-اجتماعی یکی از چهرههای سرشناس ایران است. او در سال ۲۰۰۹ از طرف مجله نیوزویک به عنوان بیستمین مرد قدرتمند ایران شناخته شد. او همچنین در سال ۲۰۱۱ از طرف دانشگاه امرکن لیبرتی موفق به دریافت مدرک دکتری افتخاری شد. مدیری در زمینه موسیقی هم فعال است. برای نمونه او تیتراژ برخی از کارهایش مانند دورهمی، شبهای برره و قهوه تلخ را خوانده است. با اینکه مدیری در سینما خیلی در مقام کارگردان حاضر نشده است اما این بازیگر در فیلمهای سینمایی مختلفی مانند همیشه پای یک زن درمیان است، توکیو بدون توقف و پل چوبی حضور داشته است. مهران مدیری در آخرین قسمت از برنامه دورهمی که در تاریخ ۱۷ فروردین ۱۳۹۷ روی آنتن رفت به عنوان کلام پایانی برنامه چنین گفت:
من، مهران مدیری، در تمام طول مدت فعالیت حرفهایم سمت مردم ایستادم و سعی کردم صدایی را که از دل جامعه میشنوم، انعکاس بدهم.
در ادامه میتوانید فهرست برخی از فعالیتهای هنری مهران مدیری را بخوانید.
تئاتر
نام نمایش | کارگردان | سال |
---|---|---|
خرگوش | حمید عالمی | ۱۳۵۳ |
شوخی | صدرا رسولی | ۱۳۵۶ |
تلگراف | مهدی شریفی | ۱۳۵۸ |
پلنگ نادان | بهروز سلیمی | ۱۳۶۲ |
یک طنز و یک غم آوا | بهروز سلیمی | ۱۳۶۴ |
ساعت عمو اسکندر | حسن شکلاتی | ۱۳۶۶ |
آرسنال | محسن حاجی یوسفی | ۱۳۶۷ |
پانسیون | محسن حاجی یوسفی | ۱۳۶۸ |
سیمرغ | دکتر قطبالدین یوسفی | ۱۳۶۹ |
هملت | دکتر قطبالدین یوسفی | ۱۳۷۰ |
کیسه بوکس | موذنی | ۱۳۷۱ |
تلویزیون
نام مجموعه | سمت | کارگردان | سال |
---|---|---|---|
مشتهای کوچک | بازیگر | اسماعیل نوری | ۱۳۷۱ |
حکایتها | بازیگر | مجتبی یاسینی | ۱۳۷۱ |
پندها و اندرزها | بازیگر | مجتبی یاسینی | ۱۳۷۱ |
نوروز ۷۲ | بازیگر | داریوش کاردان | ۱۳۷۲ |
باغ گیلاس | بازیگر | مجید بهشتی | ۱۳۷۲ |
پرواز ۵۷ | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۲ |
ساعت خوش | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۳ |
سال خوش | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۴ |
نوروز ۷۶ | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۶ |
جنگ ۷۷ | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۷ |
ببخشید شما | مجری/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۸ |
پلاک ۱۴ | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۸ |
۹۰ شب | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۷۹ |
طنز ۸۰ | مجری/بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۰ |
دردسر والدین | بازیگر | مسعود نوابی | ۱۳۸۰ |
پاورچین | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۱ |
نقطه چین | بازیگر/طراح صحنه و لباس/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۲-۱۳۸۳ |
جایزه بزرگ | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۴ |
شبهای برره | بازیگر/خواننده/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۴ |
باغ مظفر | بازیگر/خواننده/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۵ |
مرد هزارچهره | بازیگر/کارگردان/مجری طرح | مهران مدیری | ۱۳۸۷ |
مرد دو هزار چهره | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۸ |
در حاشیه | بازیگر/کارگردان/طراح صحنه و لباس/طراح | مهران مدیری | ۱۳۹۳-۱۳۹۴ |
برنامه گفت و گو محور دورهمی | کارگردان/مجری/خواننده | مهران مدیری | ۱۳۹۵-۱۳۹۷ |
شبکه نمایش خانگی
نام | سمت | کارگردان | سال ساخت |
---|---|---|---|
گنج مظفر | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۵ |
بمب خنده (غیررسمی) | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۷ |
قهوه تلخ | بازیگر/خواننده/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۸۸-۱۳۹۱ |
قلب یخی(فصل سوم) | بازیگر | سامان مقدم | ۱۳۹۱ |
ویلای من | بازیگر/کارگردان/طراح صحنه و لباس/تهیه کننده | مهران مدیری | ۱۳۹۱ |
شوخی کردم...! | بازیگر/کارگردان/طراح صحنه و لباس/تهیه کننده/مجری | مهران مدیری | ۱۳۹۲ |
عطسه | بازیگر/کارگردان | مهران مدیری | ۱۳۹۴ |
سینما
نام فیلم | سمت | کارگردان | سال |
---|---|---|---|
دیگه چه خبر!؟ | دستیار طراح صحنه | تهمینه میلانی | ۱۳۷۲ |
دیدار | بازیگر | محمدرضا هنرمند | ۱۳۷۳ |
توکیو بدون توقف | بازیگر/بازیگردان | سعید هالمزاده | ۱۳۸۱ |
همیشه پای یک زن در میان است | بازیگر | کمال تبریزی | ۱۳۸۶ |
دایره زنگی | بازیگر | پریسا بخت آور | ۱۳۸۶ |
تهران ۱۵۰۰ | صداپیشه | بهرام عظیمی | ۱۳۹۰ |
پل چوبی | بازیگر | مهدی کرمپور | ۱۳۹۰ |
ساعت پنج عصر | کارگردان/نویسنده/تهیه کننده/بازیگر | مهران مدیری | ۱۳۹۷ |
ما همه با هم هستیم | بازیگر | کمال تبریزی | ۱۳۹۷ |
موسیقی
نام | توضیحات | سال |
---|---|---|
کاست برای کودکان | بازیگر، کارگردان: بهروز غریبپور | ۱۳۷۲ |
کاست «دلتنگیها» | دکلمه اشعار هاتف علیمردانی | ۱۳۷۸ |
آلبوم «از روی سادگی» | موسیقی بابک بیات و فردین خلعتبری | ۱۳۷۹ |
خوانندگی تیتراژ فیلم همنفس | موسقی فردین خلعتبری | ۱۳۸۲ |
خوانندگی تیتراژ سریال مهر و ماه | موسیقی فردین خلعتبری | ۱۳۸۳ |
خوانندگی تیتراژ سریال شبهای برره | موسیقی بهرام دهقانیار | ۱۳۸۴ |
خوانندگی تیتراژ سریال باغ مظفر | موسیقی بهرام دهقانیار | ۱۳۸۵ |
خوانندگی تکآهنگی در آلبوم «دارکوب» | موسیقی گروه دارکوب | ۱۳۸۹ |
خوانندگی تیتراژ سریال قهوه تلخ | موسیقی بهرام دهقانیار | ۱۳۸۹ |
خوانندگی تیتراژ برنامه دورهمی | شعر از حافظ و موسیقی مهیار علیزاده | ۱۳۹۴ |
خوانندگی تیتراژ سریال زعفرانی | شعر از مولانا و موسیقی مهیار علیزاده | ۱۳۹۴ |