حمامرفتن بخش مهمی از زندگی ماست و ارتباط تنگاتنگی با بهداشت فردی دارد. همهٔ ما بر سر این مسئله اتفاقنظر داریم. اما وقتی پای جزئیات به میان میآید، مثلا راجعبه اینکه چه زمانی از روز برای حمامکردن بهتر است یا آنکه چندوقتیکبار باید به حمام برویم، کمی بحث بالا میگیرد و اظهارنظرهای مختلف بیشتر میشوند. حمامرفتن در ساعات مختلف شبانهروز دارای تفاوتهایی جزئی است. در ادامه توضیحات بیشتری دراینمورد خواهیم داد. شاید بعضی از مطالب مطرحشده انگیزه شما را برای حمامرفتن در ساعتی مشخص را بیشتر کند. برای مطالعهٔ جزئیات بیشتر همراه ما باشید.
نباید فراموش کنیم که انسانها اساسا موجوداتی بسیار وابسته به عاداتشان هستند. فقط کافی است عادت روزمرهای پیدا کنیم که با روحیات و طرز فکرمان سازگار و برایمان سودمند باشد. چون بیدرنگ سعی کنیم خودمان و بعضا اطرافیانمان را هم قانع کنیم که بهتر از این عادت نمیتوان سراغ گرفت. این مسئله راجعبه حمامرفتن هم صدق میکند و در بیشتر موارد هرکس از مفیدبودن عادات خودش در اینباره میگوید.
بنابر تحقیقات علمی صورتگرفته، نه کسانی که ترجیح میدهند با حمامرفتن شبانه خستگی روز را از تن به در کنند و نه کسانی که به حمام صبح اولوقت تمایل دارند هیچیک درعمل ضرری را متوجه حال خود نمیکنند. تفاوت فقط بر سر ثمراتی است که از این کار نصیبشان میشود. البته در این میان هستند عدهای که نمیتوانند با قطعیت راجعبه بهترین زمان برای حمامرفتن تصمیم بگیرند و این کار را در ساعات مختلف شبانهروز انجام میدهند. عادات این افراد هم برایشان زیانرسان نیست.
آنطور که از نتایج تحقیقات علمی برمیآید، حمامرفتن در هر ساعتی از شبانهروز ارزشش را دارد و مشخصکردن این ساعت، صرفا به هدف نهایی و صلاحدید خودمان برمیگردد. البته هدف عمدهٔ تمام ما تمیزشدن و حفظ بهداشت و نظافت شخصی است.
۱. حمام صبحگاهی: اگر لازم است با اتکا به خلاقیتتان راهحل را پیدا کنید
آیا در پی آن هستید که با ارائهٔ چند طرح خلاقانه تحسین کارفرمایتان را برانگیزید؟ یا میخواهید مشکلی که مدتهاست همه را در محل کارتان کلافه کرده حل کنید؟ بسته به عنوان شغلی و کاری که به عهده داریم، همهٔ ما بعضا در موقعیتهایی قرار میگیریم که تفکر خلاق برایمان ضروری و حیاتی میشود. خبر خوب اینکه آغازکردن روز با رفتن به حمام از این حیث هم میتواند سودمند باشد و به ما در بروز خلاقیت کمک کند.
فارغ از اینکه چه زمانی از شبانهروز را صرف حمامکردن میکنید، حمامکردن با پدیدهای مرتبط است که تحت عنوان «دورهٔ نهفتگی یا اینکوباسیون» از آن یاد میکنیم. این پدیده درحقیقت به یکی از مراحل تفکر خلاقانه اشاره میکند. در این مرحله تمرکز آگاهانه ازرویِ وظیفه یا کاری که به عهده داریم برداشته میشود و ضمیر ناخودآگاه در بروز خلاقیت به کمکمان میآید.
پس اگر قرار است طی چند هفتهٔ کاریِ پیش رو چالشهای بیشتری داشته باشید و از همیشه بیشتر به خلاقیتتان نیاز پیدا کنید، توصیه میکنیم روزهایتان را با رفتن به حمام شروع کنید.
۲. حمام صبحگاهی: اگر در حمام اصلاح میکنید و عادت به بریدن سهوی بدن دارید
اگر زخمکردن بدن بههنگامِ تراشیدن موهای زائد کلافهتان کرده است و در حین حمامکردن بدنتان را ناخواسته زخمی میکنید، صبحهنگام زمان ایدئالی برای شماست.
هرچند بهتر است حواستان را جمع کنید تا کمتر دچار خراشیدگی یا زخم شوید اما اگر در این دسته افراد قرار دارید خبر خوب این است که اگر صبحهنگام دچار بریدگیهای رایج تیغ یا ژیلت شوید، شدت خونریزی ناشی از این بریدگیها از دیگر ساعات شبانهروز کمتر خواهد بود. بنابر اظهارات محققان مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی در آمریکا، آن دسته از پلاکتهای خون که در ایجاد لختهها نقش دارند، بین ساعات ۶-۹ صبح، تعدادشان بیشتر از دیگر ساعات است. البته تنها درصورتیکه بین این ساعات بیدار باشید و تحرک داشته باشید.
درنتیجه، اگر صبحها دچار چنین بریدگیهایی شدید، شدت خونریزی آنقدر نخواهد بود که از فرط وحشت به هولوولا بیفتید.
۳. حمام شبانگاهی: اگر بهخوابرفتن برایتان دشوار است
اگر شبهنگام بهخوابرفتن برایتان دشوار شده است و از این حیث مشکل پیدا کردهاید، توصیه میکنیم کمی قبل از رفتن به رختخواب به حمام بروید. شاید این کار به شما کمک کند و بتوانید سریعتر از گذشته پلک روی هم بگذارید.
بنابر اظهارات محققان مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی در آمریکا، زمانی که دوش آب گرم میگیریم دمای بدن کاهش پیدا میکند و این کاهش دما تا حدود زیادی شبیه همان تنظیم دمایی است که هنگام خواب و بهطور طبیعی در بدن اتفاق میافتد. در نظر داشته باشید که بهترین حالت و کیفیت خواب مربوط به زمانی است که بدن حداقل دمای ریتم شبانهروزیاش را داشته باشد. بعد از آنکه دوش آبگرممان را گرفتیم، دمای بدن بهمرور پایین میآید و درنتیجه احساس خوابآلودگی بهطورِ طبیعی سراغمان میآید. این کار همچنین میتواند برای کسانی که از بی خوابی رنج میبرند خواص درمانی داشته باشد.
فقط مراقب دمای آب مورداستفاده برای حمام باشید که خیلی داغ نشود. اگر آب داغ باشد، احتمالا نتیجه عکس مزایایی خواهد بود که پیشتر گفته شد و تا ساعتها نمیتوانید بخوابید. بنا بر توصیه یکی از وبسایتهای فعال در حوزهٔ سلامتی و سبک زندگی، بهتر است ۵ تا ۱۵ دقیقه را به حمام شبانه اختصاص بدهیم و دمای آب هم چیزی حدود ۴۰ درجهٔ سانتیگراد باشد. در حین حمامکردن هم بهتر است هرچه به پایان بازهٔ زمانی موردنظرمان نزدیکتر میشویم، بهمرور دمای آب را کمتر و کمتر کنیم.
۴. حمام شبانگاهی: اگر پوست چرب دارید
طبق اظهارات بیثانی شْلوسر (Bethanee Schlosser)، استادیار و متخصص پوست، تولید چربی در سطح پوست صورت درحدودِ ساعت یک بعد از نیمهشب به اوج خود میرسد. نظر به این مسئله، حمام شبانه میتواند تأثیر بسزایی بر جلوگیری از جوش صورت یا دانهزدن در سطح پوست داشته باشد. شستن و تمیزکردن پوست در اواخر شب، علاوه بر چربیِ مذکور، باعث پاکشدن آلودگیها و ذرات دیگری میشود که بررویِ سطح پوست بر جای ماندهاند. این آلودگیها و ذرات در حین کار و فعالیت در طول روز، بهمرور، روی هم جمع میشوند و بر پوست باقی میمانند.
۵. اگر پوست حساس دارید، دو یا سه روز یکبار به حمام بروید
شاید کمتر کاری را بتوان پیدا کرد که بهاندازهٔ گرفتن دوش آب داغ در یک روز معمولی آرامشبخش باشد. اما اگر در این کار زیادهروی کنیم و همیشه بخار آب حماممان بلند شود، احتمال آن وجود دارد که به سیستمهای دفاعی طبیعی بدنمان آسیب برسانیم. دکتر جاشوآ زایشنر (Joshua Zeichner) و دکتر رانلا هیرش (Ranella Hirsch) هردو متخصص پوست هستند و طبق اظهاراتشان، اگر در گرفتن دوش آب داغ زیادهروی کنیم احتمال آسیب دیدن پوست، کاهش تعداد باکتریهای مفید و خطر بروز عفونت بیشتر میشود.
پس اگر پوست حساس دارید، بهتر است با وقفههای دو یا سهروزه به حمام بروید (یا نهایتا یک روز در میان). تا جای امکان هم سعی کنید دمای آب بیش از اندازه داغ نباشد.
جمعبندی
همانطور که مشاهده کردید، جوابهای علمی هم دربارهٔ بهترین زمان حمامرفتن کمی پیچیده و متکی بر عوامل مختلف هستند. حقیقت این است که رعایت نظافت و بهداشت شخصی دراینمورد و تعیین زمان حمام تاحدودِ زیادی به صلاحدید شخصی خودتان بستگی دارد. باید با توجه به زمان خالیای که در طول روز دارید وقتی را برای این کار در نظر بگیرید. عواملی مثل ریتم طبیعی بدن و میزان چرک و آلودگیای که در طول روز به بدنتان مینشیند هم در این تصمیم گیری تأثیرگذار هستند. اگر هم هدف خاصی را از حمامرفتن دنبال میکنید (مثلا خواب راحت یا شکوفایی خلاقیت)، با توجه به مطالبی که گفته شد، زمان مناسب را برای این کار انتخاب کنید.
لطفا اگر پیشنهاد یا نظری دربارهٔ این مطلب دارید، با ما و خوانندگان در میان بگذارید.