اگر پوست خشکی دارید، احتمالا تابهحال انواع کرمهای مرطوبکننده و آبرسان را امتحان کردهاید. لوسیونها و کرمها معمولا مواد نگهدارنده، رنگ و عطرهای مصنوعی دارند که همگی میتوانند منجر به افزایش حساسیت پوستی شوند. در حالی که بسیاری از روغنهای طبیعی در پوست نفوذ میکنند و حتی بهتر از کرمها رطوبت پوست را بازمیگردانند. در ضمن بعضی از روغنهای گیاهی اثرات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی نیز دارند که میتواند به بهبود سلامت سد پوستی (خارجیترین قسمت اپیدرم) کمک کند. اگر میخواهید با بهترین روغن برای پوست خشک آشنا شوید، تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
۱. روغن بادام
برای استخراج روغن بادام تصفیهنشده شیوهای را به کار میگیرند که در آن از حرارت بسیار کمی استفاده میشود. این روغن حاوی اسید اولئیک، بتاسیتوسترول و آلفاتوکوفرول است.
اسید اولئیک موجب میشود که روغن به عمق پوست نفوذ کند. پوست بهطور طبیعی برای جلوگیری از نفوذ مواد مضر نفوذپذیری کمی دارد، ولی این نفوذناپذیری مانع از رسیدن مرطوبکنندهها به سطوح زیرین پوست نیز میشود.
توکوفرولها مزایای آنتیاکسیدانی دارند و بتاسیتوسترول هم عامل مرطوبکننده و تسکیندهنده پوست است. تحقیقات نشان دادهاند که بتاسیتوسترول چنان قوی است که به درمان درماتیت آتوپیک (اگزما) کمک میکند.
معمولا روغن بادام شیرین و ملایم حتی برای پوستهای حساس نیز بیخطر است. این روغن رایحهای ملایم و دلپذیر دارد. اگر پوستتان خشک یا تحریکشده نیست، میتوانید برای اسکراب و پاکسازی پوست، روغن بادام را با مقداری شکر قهوهای مخلوط کنید.
۲. روغن مارولا
این روغن از میوه مارولا استخراج میشود. روغن مارولا حاوی اسیدهای آمینه، آنتیاکسیدانها و اسیدهای چرب است و رطوبت را به پوست بازمیگرداند.
سبکی این روغن موجب میشود که نفوذش در پوست آسانتر شود و پوست را بهتر مرطوب کند. مقدار زیاد اسیدهای چرب این روغن مانع ازدسترفتن آب پوست میشود و رطوبت پوست را برای مدت طولانیتری حفظ میکند. تحقیقات نشان دادهاند که روغن مارولا خواص ضدپیری نیز دارد، زیرا حاوی ترکیبی بهنام کاتچین با خواص آنتیاکسیدانی است.
۳. روغن آفتابگردان
تحقیقات نشان دادهاند که روغن آفتابگردان میتواند بهترین روغن برای پوست خشک باشد، زیرا به حفظ سلامت لایه بیرونی پوست و بهبود میزان رطوبت آن کمک میکند. همچنین مشخص شده است که روغن آفتابگردان تولید سلولهای پوستی معروف به کراتینوسیت را افزایش میدهد. کراتینوسیت سلول اصلی سازنده اپیدرم است. با مصرف روغن آفتابگردان تولید چربیهای طبیعی در پوست افزایش مییابد و سد پوستی سالمتری ایجاد میشود.
روغن آفتابگردان بهلطف خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابیاش روغنی تسکیندهنده است. بر اساس بررسی انجامشده در سال ۲۰۰۸، روغن آفتابگردان حتی به جلوگیری از سپسیس (نوعی التهاب ناشی از عفونت در خون) و مرگومیر نوزادان نارس کمک کرده است. روغن آفتابگردان برای پوست خشک و همچنین درمان آکنه مزمن و اگزما مفید است.
۴. روغن زیتون
روغن زیتون میتواند بهترین روغن برای پوست خشک باشد. این روغن بیشتر از اسید اولئیک تشکیل شده، بنابراین مرطوبکنندهای مؤثر است.
سایر مواد موجود در این روغن عبارتاند از:
- اسید لینولئیک: اسید چربی است که برای بهبود سد پوستی در افراد مبتلا به خشکی پوست و درماتیت آتوپیک مؤثر است.
- اسید پالمیتیک: اسید چربی با زنجیره بلند است که پوست را تسکین میدهد و نرم و مرطوب میکند. این اسید از اسیدهای چربی است که سد چربی پوست را میسازند.
- استرولها: استرولها موادی شبیه کلسترول هستند و به کاهش کلسترول در بدن کمک میکنند.
- کاروتنوئیدها: کاروتنوئیدها رنگدانههای موجود در بعضی گیاهان، جلبکها و باکتریها هستند که خواص آنتیاکسیدانی دارند.
- الکلهای تریترپن (Triterpene alcohols): این ترکیب شیمیایی برای بهبود زخم و سوختگی و التهاب پوست مؤثر است.
- ترکیبات فنولی (Phenolic compounds): این ترکیبات آلی بهعنوان آنتیاکسیدان عمل میکنند و برای محافظت در برابر بیماریهای مختلف پوستی یا کمک به درمان آنها مؤثرند.
- اسکوالان (squalane): آنتیاکسیدانی که نرمکنندهای بسیار مؤثر است.
برای جلوگیری از تحریک یا مسدودشدن پوست مقدار کمی از روغن زیتون را روی پوست بمالید و روغن اضافی را پاک کنید. روغن زیتون فقط مرطوبکنندهای شگفتانگیز نیست، بلکه همچون پاککننده آرایش و صورت یا ماسک صورت نیز عمل کند.
۵. روغن جوجوبا
اگر پوست مختلط دارید و با لکههای خشکی مواجه هستید، میتوانید از روغن جوجوبا استفاده کنید. روغن جوجوبا نوعی استر مومی (wax ester) شبیه سبومی است که بهطور طبیعی تولید میشود، بنابراین بدون اینکه منافذ پوست را مسدود کند یا موجب ایجاد آکنه شود، چربی پوست را متعادل میکند و از تولید چربی اضافی میکاهد. خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی روغن جوجوبا نیز آن را برای بیماران مبتلا به اگزما یا کسانی که پوست مستعد آکنه دارند عالی میکند. جوجوبا ایمنترین و مفیدترین روغن برای انواع پوست است، زیرا بیومیمتیک یا زیستتقلید است.
برای استفاده از روغن جوجوبا نیازی نیست که آن را با روغن حامل رقیق کنید. فقط چند قطره از آن را به پوست بزنید یا چند قطره از آن را به شامپویتان اضافه کنید تا خشکی پوست سر را تسکین دهد.
۶. روغن نارگیل
معمولا تحقیقات درباره استفاده از روغن نارگیل برای پوست خشک، بر بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک متمرکزند. مشخص شده است که استفاده از این روغن راهی مؤثر برای درمان بیماریهای پوستیای است که موجب خشکی آن میشوند. روغن نارگیل برای حفظ رطوبت و بهبود عملکرد سد پوستی هم مؤثر است.
این روغن مملو از اسیدهای چرب ضروری است. اگر دچار سوزش پوست هستید، استفاده از روغن نارگیل بسیار مفید است. روغن نارگیل سرشار از اسید لوریک است که خواص ضدمیکروبی دارد و به کاهش التهاب کمک میکند. اسید لینولئیک موجود در آن نیز بهعنوان نرمکننده برای تسکین و ترمیم پوست مفید است.
۷. روغن آرگان
این روغن سبک و غیرچرب که از میوه درخت آرگان گرفته میشود، سرشار از ویتامین E است. روغن آرگان مرطوبکننده است و خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش و جای زخم و خطوط ریز را کاهش میدهد. این روغن سرشار از آنتیاکسیدان است. نسبت تقریبا برابر اسید اولئیک و اسید لینولئیک موجود در روغن آرگان موجب میشود که این روغن برای جوش مفید باشد، زیرا کمبود اسید لینولئیک در بیماران مبتلا به آکنه رایج است.
۸۰درصد روغن آرگان اسیدهای چرب تکسیرنشده و ۲۰درصد آن اسیدهای چرب اشباع است. روغن آرگان به بازگرداندن سد پوستی و بهبود توانایی پوست برای حفظ رطوبت کمک میکند و مرطوبکنندهای مؤثر برای پوست خشک است. میتوان از روغن آرگان برای افزایش اثربخشی داروهای موضعی خشکی پوست استفاده کرد، زیرا این روغن جذب داروها را افزایش میدهد. روغن آرگان را از سر تا پا بمالید تا همهچیز را مرطوب کنید، از مو گرفته تا پوست و حتی کوتیکولها.
۸. روغن سویا
۵ اسید چرب در روغن سویا وجود دارند که همگی سد پوستی را بهبود میدهند و به حفظ رطوبت کمک میکنند. این روغن به محافظت از پوست در برابر آسیب نیز کمک میکند، زیرا حاوی مقادیر زیادی ویتامین E است. ویتامین E در برابر انواع مختلف آسیبها از پوست محافظت میکند و برخی از بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک را درمان میکند که میتوانند موجب خشکی پوست شوند.
۹. روغن آووکادو
روغن آووکادو از چند اسید چرب تشکیل شده و حاوی ترکیبات مفیدی برای پوست است، مانند:
- بتاسیتوسترول؛
- بتاکاروتن؛
- ویتامینهای A، D و E.
استفاده از مخلوط روغن آووکادو و کرم پوستی ویتامین B12 روی پوست خشک میتواند برای درمان پوست و بازیابی رطوبت آن مؤثر باشد، بهویژه برای مبتلایان به بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس. استفاده از روغن آووکادو از پوست در برابر آسیبهایی محافظت میکند که منجر به خشکی پوست یا بدترشدن آن میشوند. همچنین میتوان از این روغن برای جلوگیری از خشکی پس از آسیب پوست استفاده کرد.
۱۰. روغن گلگاوزبان
روغن گل گاوزبان مقدار زیادی از اسیدهای چرب لازم برای سلامت پوست دارد. فراوانترین آنها اسید لینولئیک است که به حفظ رطوبت پوست کمک میکند. از این روغن برای درمان بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک هم استفاده میشود که موجب خشکی پوست میشوند.
تحقیقات نشان دادهاند که استفاده از روغن گلگاوزبان برای کودکان مبتلا به درماتیت آتوپیک یا درماتیت سبورئیک بیخطر است. بنابراین استفاده از این روغن برای کودکان دچار خشکی پوست گزینهای مطمئن و مؤثر خواهد بود.
۱۱. روغن جوی دوسر
روغن جو دوسر از کاه گیاه جوی دوسر استخراج میشود. خواص ضدالتهابی آن موجب شده است که برای تسکین پوست مفید باشد. قرنهاست که از روغن جوی دوسر برای درمان بیماریهای پوستی مانند بثورات، سوختگی، خارش پوست و اگزما استفاده میشود.
این روغن از اسید لینولئیک و اسید اولئیک تشکیل شده است. تصور میشود که خاصیت ترمیم سد پوستی این روغن بهعلت وجود اسید لینولئیک باشد. ترکیبات فنولی معروف به اونانترامیدها (avenanthramides) نیز در جوی دوسر یافت میشوند. این ترکیبات برای کاهش التهاب در بدن نیز مؤثرند.
استفاده از روغن جوی دوسر موجب افزایش سِرامید در پوست میشود. سرامیدها چربیهای پوستی هستند که در لایههای بیرونی پوست قرار دارند و چون برای حفظ رطوبت پوست مؤثرند، روغن جوی دوسر به پیشگیری و درمان خشکی پوست کمک میکند.
۱۲. روغن هسته زردآلو
روغن هسته زردآلو سرشار از ویتامینهاست، مانند ویتامین A، C، E و K. برای جلوگیری از مسدودشدن منافذ پوست و ایجاد آکنه، حتما روغن هسته زردآلو را با آب گرم بشویید و پوستتان را با حولهای تمیز بهآرامی خشک کنید.
۱۳. روغن هسته انگور
این روغن سبک و سرشار از ویتامین در تعداد بیشماری از محصولات پوستی استفاده میشود حتی محصولاتی که برای پوست صورت استفاده میشوند، زیرا پلیفنولهای آن خواص ضدپیری دارند. برخلاف بعضی از روغنهای سنگینتر، روغن هسته انگور برای پوستهای مستعد جوش بیخطر است. خواص ضدمیکروبی روغن هسته انگور آن را به دارویی طبیعی برای ازبینبردن باکتریهای مولد آکنه تبدیل کرده است.
روغن هسته انگور بهویژه برای افرادی مفید است که پوست خشکی دارند، زیرا به حفظ رطوبت در سطح پوست کمک میکند و اثرات ویتامین C و E را افزایش میدهد. اگر زیاد دچار خراش و بریدگی زانو میشوید، این روغن ضدباکتری، ضدالتهاب و ترمیمکنندهای عالی است.
۱۴. روغن ماراکوجا (Maracuja)
مقدار اسید لینولئیک موجود در روغن ماراکوجا موجب میشود که این روغن برای آبرسانی و ترمیم سطح پوست بسیار مفید باشد. اسید لینولئیک از مواد ضروری برای سرامیدهاست و موجب مرطوبشدن و حفظ سد پوستی میشود. روغن ماراکوجا سرشار از آنتیاکسیدانها و حاوی کوئرستین است که خواص تسکیندهندگی و ضدالتهابی دارد.
انتخاب روغن مناسب
برای انتخاب بهترین روغن برای پوست خشک، ابتدا باید میزان خشکی پوست خود را بررسی کنید. اگر به بیماری پوستی مانند درماتیت مبتلا هستید، از روغنی استفاده کنید که اثربخشی آن برای بهبود بیماری شما اثبات شده باشد.
اگر به ترکیبات موجود در روغن حساسیت داشته باشید، استفاده از آن موجب تحریک پوستی میشود. هنگام انتخاب روغن، به مواد تشکیلدهنده آن دقت کنید. برای اطمینان از اینکه مصرف روغن مدنظر واکنشهای پوستی بدی ایجاد نمیکند، ابتدا مقدار کمی از آن را روی قسمتی از پوستتان امتحان کنید.
بعضی از روغنهای بدن سنگین هستند و نمیتوان از آنها روی پوست صورت استفاده کرد. بعضی از روغنهای صورت نیز در پوست بدن نفوذ نمیکنند، بنابراین روغن را بر اساس ناحیه مدنظر انتخاب کنید.
روغن را از فروشگاههای معتبر تهیه کنید. فقط روغنهای باکیفیت بخرید تا با مصرف آن به نتیجه مطلوب و مدنظرتان برسید. از روغنهایی استفاده نکنید که تمام مواد تشکیلدهنده آنها بهوضوح ذکر نشدهاند.
نحوه استفاده از روغنها
پس از شستن صورت یا دوشگرفتن، روغن را مستقیم روی پوست مرطوب بمالید. فقط یک لایه نازک کافی است. تا زمانی که روغن جذب پوست نشده است، از لباسپوشیدن خودداری کنید.
میتوانید برای افزایش خواص و فواید روغنها، بعضی از آنها را با هم ترکیب کنید یا از روغن در کنار لوسیون مرطوبکننده محبوبتان استفاده کنید. اگر دچار سوزش پوست شدید، دیگر از ترکیب آن روغنها استفاده نکنید.
عوارض جانبی احتمالی
روغنها معمولا بیخطرند، ولی احتمال بروز واکنشهای آلرژیک هم وجود دارد. به همین دلیل حتما قبل از استفاده از روغن روی صورت یا بدن، آزمایش حساسیت را انجام دهید. برای این کار مقدار کمی از روغن را روی قسمت داخلی بازو یا پایتان بمالید و ۲۴ ساعت صبر کنید. اگر در این بازه زمانی هیچ واکنشی مشاهده نکردید، استفاده از آن روغن بیخطر است. هرگز روغنها را نخورید، چون سمی هستند.
سخن پایانی
روغنهای طبیعی وضعیت سد پوستی را بهبود میدهند و سد پوستی نیز در برابر سموم و میکروبهای محیط از پوست محافظت میکند. روغنها به رفع خشکی پوست کمک میکنند، ولی تمام روغنها برای همه مفید نیستند. اگر دچار مشکل پوستی هستید یا درباره روغنها و نحوه استفاده از آنها سؤالی دارید، بهتر است برای مشاوره به پزشک مراجعه کنید.
شما بگویید
شما هم پوست خشکی دارید؟ تابهحال از روغنها برای پوست خود استفاده کردهاید؟ بهنظرتان بهترین روغن برای پوست خشک کدام است؟ بخش «ارسال دیدگاه» جایی برای بیان نظرات و تجربیات ارزشمند شماست.