اضافه کردن گیاهان و ادویهجات به غذاها، به طرق مختلفی موجب بهبود غذای شما میشود. نخست، عطر و طعم و پیچیدگی بیشتری به غذا میدهد که تنها با استفاده از ادویهجات طبیعی امکانپذیر است، و دوم، فواید سلامتی بسیاری را به غذا اضافه میکند، زیرا گیاهان و ادویهجات، حاوی آنتی اکسیدانها، مواد معدنی، ویتامینها و خواص درمانی منحصر به فردی هستند. در این میان، گیاهان و ادویههای خاصی وجود دارند که از طریق کمک به کاهش وزن، واقعا به شما کمک میکنند تا وزن خود را در حد مطلوبی نگاه دارید. پس اگر میخواهید چند کیلو وزن کم کنید، در زمانِ اضافه کردن ادویههای زیر به غذایتان، سخاوتمند باشید.
۱. جینسنگ (Ginseng)
جینسنگ به دلیل توانایی افزایش سطح انرژی و سریع کردن سوختوساز بدن، ارزش زیادی دارد. جینسنگ چینی (panax ginseng) را به طور ویژه، با مزیتهای کاهش وزن ارتباط دادهاند و در مطالعهای نشان داده شد که مصرف عصارهی جینسنگ چینی در موشهای چاق و مبتلا به دیابت، موجب بهبود حساسیت به انسولین در آنها شده و علاوه بر آن باعث کاهش مقدار قابل توجهی از وزن آنها پس از ۱۲ روز شد.
۲. فلفل قرمز
کپسایسین، ترکیبی است که خاصیت گرما را به فلفل میدهد و میتواند با کاهش مصرف کالری، کاهش بافت چربی و کاهش میزان چربی خون، با چاقی مقابله کند و همچنین با تحریک تغییر پروتئینهای مفید در بدن، از تجمع چربی در بدن جلوگیری کند. بخشی از این مزیتها به دلیل پتانسیل حرارتی کپسایسین است که مادهای مولد حرارت است و میتواند به طور موقت و زمانی که بدن، سوختهایی مانند چربی را میسوزاند، تولید حرارت در بدن را افزایش دهد و تاثیرات مفیدی بر سوختوساز و ذخیرهسازی چربی بر بدن بگذارد. تحقیقات نشان دادهاند که مصرفِ مواد مولد حرارت، میتواند سوختوساز بدن را تا ۵ درصد افزایش داده، و چربیسوزی را تا ۱۶ درصد افزایش دهد. این مواد حتی میتوانند به خنثی کردنِ کاهش سرعت سوختوساز در بدن، که اغلب در طول کاهش وزن رخ میدهد، کمک کنند.
۳. دارچین
این ادویه به افزایش سوختوساز بدن کمک میکند و همچنین مزایای قابل توجهی برای تنظیم قند خون دارد، که آن را به چاشنی ایدهآلی برای افرادی تبدیل میکند که به دیابت یا پیشدیابت مبتلا هستند. در تحقیقات مشخص شده است که دارچین، به طور قابل توجهی میزان قند خون، تریگلیسیریدها، LDL یا کلسترول بد و میزان کلی کلسترول را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش میدهد، موجب افزایش سوختوساز گلوکز تا حدود ۲۰ برابر میشود و توانایی شما در تنظیم قند خون را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
۴. فلفل سیاه
فلفل سیاه دارای مادهای به نام پیپرین است که موجب طعم تند آن شده و مانع از تشکیل سلولهای چربی جدید میشود. در تحقیقات مشخص شده است که وقتی فلفل سیاه با کپسایسین و سایر مواد استفاده شود، موجب سوختن مقداری کالری در بدن میشود که برابر با کالری سوزانده شده پس از ۲۰ دقیقه پیادهروی است. از سوی دیگر، فلفل سیاه موجب افزایش دسترسیِ زیستی (سرعت ورود مواد به دستگاه گردش خون و بافتها) برای تقریبا تمام مواد غذایی دیگر، مانند گیاهان و سایر ترکیبات میشود. بنابراین مصرفِ فلفل سیاه، همراه با تقریبا تمام غذاها، به سلامت بدن کمک میکند.
۵. قاصدک
تمام بخشهای قاصدک قابل خوردن و پر از مواد مغذی است. از آنجا که قاصدک به کاهش سرعت هضم غذا کمک میکند، موجب میشود برای مدت طولانیتری احساس سیری کنید و به وزنی سالم برسید. قاصدک دارای خواص آنتیاکسیدانی است و حاوی ترکیبات کریستالیِ تلخی با نام تاراکساسین (Taraxacin) و تاراسرین (Taracerin)، به همراهِ اینولین (inulin) و لِوولین (levulin) است که به نظر میرسد دلیلِ برخی از خواص درمانی قاصدک وجود همین ترکیبات باشد. قاصدک سرشار از فیبرهای خوراکی است و علاوه بر آن، حاوی بتاکاروتن، ویتامین K1، ویتامینها و مواد معدنی است و به عادیسازی سطح قند خون و کلسترول و همچنین به پاکسازی کبد مشهور است.
۶. خردل
گیاه خردل، به خانوادهی کلمها در سبزیجات تعلق دارد (به عنوان مثال، همراه با کلم بروکلی، کلم و کلم بروکسل). مشخص شده است که دانهی خردل، موجب افزایش سوختوساز به میزان ۲۵ درصد میشود، یعنی با مصرف آن، کالری را به شکل موثرتری میسوزانید. در واقع، مصرف روزانهی فقط ۳.۵ قاشق چایخوری دانهی خردل، به شما کمک میکند تا در هر ساعت، ۴۵ کالری بیشتر بسوزانید.
۷. زردچوبه
اگر طرفدار کاری باشید، احتمالا زردچوبه را نیز دوست دارید، زیرا این ادویهی زردِ مایل به نارنجی، پایه و اساس بسیاری از غذاهای کاری را تشکیل میدهد. کورکومین، از ترکیبات فعال موجود در زردچوبه است که بیش از همه مورد مطالعه قرار گرفته است و از طریق سرکوب کردن رگهای خونیِ مورد نیاز برای تشکیل بافت چربی، تشکیل آن را در بدن کاهش میدهد، بنابراین میتواند در کاهش چربی و کاهش وزن نقش داشته باشد.
کورکومین برای درمان و پیشگیری از بیماریهای مزمن مرتبط با چاقی نیز مفید است، زیرا برهمکنشهای کورکومین با تعدادی از مسیرهای کلیدیِ انتقال سیگنال در بدن، مقاومت به انسولین، ازدیاد قند خون، بالا رفتن چربی خون و سایر علائم التهابی مرتبط با چاقی و اختلالات سوختوساز را بهبود میدهد.
۸. زنجبیل
زنجبیل ادویهی گرم دیگری است که دارای خواص ضدالتهابی بوده و به دلیل کمک به تسکین و آرامش مجرای رودهای (مجرای شامل رودهی کوچک و رودهی بزرگ) شناخته شده است. تحقیقات نشان داده است زنجبیل دارای خواص گرمازایی است که به افزایش سوختوساز بدن کمک میکند و در صورت مصرف، اشتها را مهار میکند و این مسئله «نقش بالقوهی زنجبیل در کنترل وزن» را نشان میدهد.
۹. هِل
هل، ادویهای معطر با طعم تند و شیرین است و یکی دیگر از گیاهان دارویی گرمازا است که به افزایش سوختوساز بدن کمک میکند و توانایی بدن برای سوزاندن چربی را افزایش میدهد. هل گیاهی محبوب است و در طب سنتی آیورودا (Ayurveda) نیز از آن استفاده شده است. آیورودا سیستم جامعی از پزشکی باستانی و درمانهای طبیعی در هند است.
۱۰. زیره
زیره برای هضم غذا و تولید انرژی مفید است و میتواند در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، کنترل قند خون را بهبود ببخشد. این ادویه سابقهی طولانی از استفادهی دارویی داشته و مشخص شده است که موجب تقویت حافظه میشود و از مزایای ضداسترس قوی برخوردار است.
ادویهها چه مزایای دیگری دارند؟
مزایای ادویهها بسیار بیشتر از آن است که تصورش را بکنید. گیاهان دارویی و ادویهها، از قویترین آنتیاکسیدانها در میان مواد غذایی به شمار میروند و در بسیاری از موارد، میزان آنتیاکسیدان موجود در آنها، بیش از سایر منابع مشهورِ آنتیاکسیدان است. برای نمونه، فنول موجود در ادویههایی مانند میخک و دارچین، به ترتیب، ۳۰ درصد و ۱۸ درصد از وزن خشک آنها را تشکیل میدهد. این مقدار را با میزان فنول موجود در زغالاختهی آبی (بلوبِری) مقایسه کنید؛ با وجود اینکه در مورد قابلیتهای آنتیاکسیدانی زغالاختهی آبی، بسیار صحبت میشود، ولی فقط ۵ درصد از وزن خشک آن را فنول تشکیل میدهد.
مثال دیگر، پونهی کوهی است که فعالیت آنتیاکسیدانیِ آن، ۴۲ برابر بیشتر از سیب درختی، ۳۰ برابر بیشتر از سیبزمینی، ۱۲ برابر بیشتر از پرتغال و ۴ برابر بیشتر از زغالاختهی آبی است. مقدار آنتیاکسیدان موجود در یک قاشق غذاخوری پونهی کوهی تازه، برابر با یک سیب درختی متوسط است.
در حالی که هر یک از ادویهها مجموعهی منحصر به فردی از فواید سلامتی را دارند، در مطالعهای که در مجلهی غذاهای دارویی (Journal of Medicinal Foods) منتشر شده، رابطهی مستقیمی میان محتوای فنول آنتیاکسیدانی و توانایی ادویهها در مهار کردن گلایکیشن (قندی شدن) و شکلگیری محصولات نهایی گلایکیشن پیشرفتهی سمی، یافت شده که نشان میدهد این ادویهها قدرت زیادی در جلوگیری از بیماریهای قلبی و پیری زودرس دارند. بر اساس این مطالعه، ۱۰ گیاه دارویی و ادویهی زیر، از این نظر بیشترین قدرت را دارند:
- میخک (پودر)
- دارچین (پودر)
- آلاِسپایس جامائیکایی (پودر)
- ادویهی پای سیب (مخلوط)
- پونهی کوهی (پودر)
- ادویهی پای کدوحلوایی (مخلوط)
- مرزنجوش
- مریمگلی
- آویشن
- ادویهی مخصوص ایتالیایی
جمعبندیِ برنامهی جامعِ کاهش وزن
همیشه ادویههای ارگانیکِ دارای گواهیهای سلامت را خریداری کنید، زیرا بیشتر ادویههای معمول، تحت تابش اشعه قرار میگیرند که موجب تشکیل فرآوردههای جانبی رادیولیتیکِ (مواد شیمیاییِ حاصل از اشعه) مضری مانند فرمالدئید (formaldehyde) میشود. در مورد بیشترِ مردم، برای دستیابی به کاهش وزن قابل توجه، صرفا اضافه کردن ادویه به وعدههای غذایی کافی نیست، ولی این ادویهها بدون شک میتوانند به شما کمک کنند تا به وزن مورد نظر خود برسید. اگر در تصمیم خود برای کاهش وزن جدی هستید، به برنامهی جامعتری نیاز دارید که شامل موارد زیر است:
- فروکتوز را از رژیم غذاییتان حذف کنید یا میزان آن را به شدت کاهش دهید و برنامهی غذایی سالمی را با مشورت پزشک خود اجرا کنید. همچنین میتوانید به طور استراتژیک، از روزهداری متناوب در این برنامه استفاده کنید تا پتانسیل سوخت چربی در بدن خود را تا حد زیادی افرایش دهید.
- برای سوزاندن چربی و عضلهسازی، تمرینات وقفهدار شدید را انجام دهید (که موجب چربیسوزی طبیعی میشود).
- به بخش احساسی غذا خوردن نیز توجه کنید. برای این کار، استفاده از تکنیک رهایی هیجانات (Emotional Freedom Technique) را به شدت توصیه میکنم، زیرا به شما کمک میکند تا میل شدید به مصرف مواد غذایی را به طور طبیعی در خود از بین ببرید.