برخی از افراد با احتیاط رابطه عاطفی را آغاز میکنند، اما بعضی دیگر بیملاحظه و سریع رابطه را شروع میکنند. آغاز سریع رابطه ممکن است هیجانانگیز و پرشور باشد، اما گاهی نشانه مشکلی جدی همچون «بمباران عشق» است، تاکتیکی که خودشیفتهها به کار میگیرند و در برخی روابط آسیبزا هم دیده میشود. اگر نمیدانید بمباران عشق چیست، تا پایان این مقاله همراهمان باشید و اطلاعات کاملی درباره آن کسب کنید.
بمباران عشق چیست؟
بمباران عشق نوعی دستکاری عاطفی است که برای کنترل دیگری استفاده میشود. در واقع کسی که همچون بمبافکن به دیگری ابراز محبت و توجه میکند، او را در معرض بمباران عشق قرار داده است. هر کسی ممکن است دست به چنین رفتاری بزند، اما بیشتر مواقع افرادی که مشکل دلبستگی شدید یا خودشیفتگی دارند به دیگری بیش از حد ابراز عشق و علاقه میکنند.
پیامدهای بمباران عشق
بسیاری از کارشناسان بمباران عشق را ناسالم میدانند، زیرا فردی که در معرض چنین بمبارانی قرار میگیرد نمیتواند بهراحتی حدومرزهای شخصی خود را حفظ کند. از طرفی کسی که دست به بمباران عشقی میزند، هدفی جز بدهکار یا وابستهکردن دیگری ندارد.
بمباران عشق معمولا موقع شروع رابطه رخ میدهد. ممکن است در همان روزهای اول آشنایی، طرف مقابل بسیار جذاب به نظر برسد و دائم به شما توجه کند. او بهشدت شما را تحسین میکند و میستاید و طوری رفتار میکند گویی از نظر عاطفی بهسرعت به شما وابسته شده است. در چنین شرایطی با خود فکر میکنید این عشق و علاقه آنقدر خوب است که امکان ندارد واقعی باشد. در واقع بیشتر مواقع این فکرتان درست است و احتمال اینکه در معرض بمباران عشق قرار گرفته باشید بسیار زیاد است.
پس از دعواهای شدید یا جدایی زوجها هم ممکن است بمباران عشق اتفاق بیفتد. البته ایرادی ندارد که به شریک زندگی خود فرصت دوباره بدهید. البته اگر فرد شما را تحقیر کرد و بعد التماس کرد که او را ببخشید و قول داد که دیگر آن رفتارها را تکرار نخواهد کرد و ژستهای پرمهرومحبت گرفت (مثلا برایتان یک دستهگل بزرگ فرستاد که نشان بدهد چقدر متأسف است)، مراقب باشید و به دام نیفتید.
بمباران عشق در خشونتهای خانگی نیز بسیار دیده میشود؛ فرد شریک عاطفیاش را آزار و اذیت میکند و بعد وانمود میکند که او را خیلی دوست دارد و سعی میکند با ترفندهای نمایشی دوباره محبتش را برانگیزد. اینطوری میخواهد شریک عاطفی خود را همچنان در رابطه نگه دارد و تسلطش بر او را حفظ کند. این چرخه بارها تکرار میشود و فرد هرگز رفتارهای توهینآمیزش را تغییر نمیدهد و حتی ممکن است به شریک عاطفیاش صدمه بزند.
مراحل بمباران عشق
۱. ایدئالسازی
وقتی کسی شما را بمباران عشق میکند، بهسرعت عاشق و شیفتهاش میشوید. در واقع عشقورزی دائمی سبب میشود مغزتان هورمون دوپامین ترشح کند و غرق حس خوب ناشی از ترشح این ماده شیمیایی شوید.
رایجترین علامت بمباران عشق این است که طرف مقابل مدام به شما توجه نشان میدهد. وقتی شریک عاطفی جدید پیدرپی برایتان پیامک و گل میفرستد و با شما تماس میگیرد، حس خوبی به شما میدهد. هدف او ایدئالسازی است، یعنی بیش از حد از شما تمجید میکند که مثل چاپلوسی به نظر میرسد؛ چنین افرادی خیلی سریعتر از آنچه معمولا رخ میدهد شروع به تعریف و تمجید از شما میکنند و شما را فردی ایدئال جلوه میدهند. اینطوری همهچیز خیلی سریع پیش میرود.
۲. بیارزشکردن
یکی از نشانههای واضح بمباران عشقی در مرحله دوم بروز میکند. در این مرحله، شریک عاطفی شما یک لحظه مهربان است و لحظهای بعد با شما ظالمانه رفتار میکند. او آنقدر زرنگ است که در جمع با شما بسیار عاشقانه رفتار میکند تا در نظر دیگران فردی عالی به نظر برسد، ولی وقتی در خلوت هستید، رفتاری آزاردهنده دارد.
افرادی که لقب «بمبافکن عشق» را از آن خود کردهاند، مهارت فوقالعادهای در یافتن افراد آسیبپذیر دارند و معمولا سراغ اشخاصی میروند که تازه از همسر یا دوست خود جدا شدهاند یا عزتنفس پایینی دارند.
محققان با بررسی ۴۸۴ دانشجو دریافتند که بین بمباران عشقی و خودشیفتگی، سبک دلبستگی ناایمن و عزتنفس پایین ارتباط مستقیمی وجود دارد. بمباران عشقی در نسل هزاره بسیار رخ میدهد. افراد این نسل هنگام شروع رابطه بیش از حد با یکدیگر وارد ارتباط میشوند تا بتوانند به طرف مقابل مسلط شوند. دانشمندان با بررسی این نسل دریافتند که خودشیفتگی در نسل هزاره بسیار بیشتر از نسلهای گذشته است.
نشانههای بمباران عشق
اگر برخی از رفتارهای شریک عاطفی شما مانند بمباران عشق است، بدین معنا نیست که او حتما در حال بمباران عشقی شماست. با این حساب، چگونه میتوانید دریابید شریک عاطفی شما بمبافکن عشق است یا نه؟
این چند سؤال را از خود بپرسید تا متوجه شوید طرف مقابل روی سلامت روح و روانتان اثر نامطلوب گذاشته است یا نه:
- این فرد علاقه شدیدی به خانواده، حرفه و سرگرمیهای شما دارد؟
- آیا او ابتدا از شما تعریف میکند و لحظهای بعد سرزنشتان میکند و البته وانمود میکند که بهخاطر خودتان این حرفها را میزند؟
- دائما از شما میپرسد کجا هستید و اگر سریع جواب ندهید، عصبانی میشود؟
- وقتی کنارتان است، احساس راحتی میکنید یا از رفتارهای افراطی او عصبی و کلافه میشوید؟
- آیا این شخص خودشیفته است؟ مثلا برایتان دل نمیسوزاند و هیچ شفقتی به شما ندارد و رفتارهای خودخواهانه میکند؟
اگر پاسخهای شما به این سؤالات مثبتاند، با عشق واقعی طرف نیستید و در معرض بمباران عشقی قرار گرفتهاید.
نشانههای هشداردهنده بمباران عشقی
در صورت داشتن تجربههایی مشابه فهرست زیر، احتمالا با سوءاستفادهگری حرفهای سروکار دارید:
- برای وقت و برنامهریزی شما ارزش قائل نیست، چراکه فرد خودشیفته فقط به نیازهای خود توجه میکند.
- بیش از حد و بسیار اغراقآمیز از شما تعریف میکند و خیلی خوب میداند شما دوست دارید چه چیزی بشنوید.
- در جمع و همچنین شبکههای اجتماعی دست به ابراز محبت عمومی میزند. میخواهد با این کار به دیگران نشان دهد که رابطه عاشقانه بینقصی دارید.
- اگر هدیهای گرانقیمت برایتان بخرد، از آن برای کنترل شما استفاده میکند یا مدام به شما یادآوری میکند که چه کارهایی برایتان انجام داده است یا چه هدایایی برایتان خریده است. زمانی که به احساس واقعی او شک میکنید، این کار پررنگتر میشود.
- او به اطمینان دائمی نیاز دارد و اگر برخی از تماسها یا پیامکهایش را پاسخ ندهید، بهشدت عصبانی میشود و حتی ممکن است تهدیدتان کند.
- از تنبیه یا سرزنششدن میترسید و وقتی کنارش هستید، دچار تشویش میشوید.
- چون احساس امنیت ندارد، دائما شما را سرزنش میکند و شما را مقصر جلوه میدهد.
- علاوه بر بمباران عشق، ممکن است گرفتار پدیده چراغ گاز شوید و خود و حقیقت وجودیتان را سرزنش کنید. اینطوری بهتدریج کنترل زندگیتان به دست طرف مقابل میافتد.
- بهدلیل سوءاستفادههای عاطفی او، ممکن است گرفتار افسردگی یا اضطراب بشوید
- شریک عاطفیتان بیشتر مواقع شما را از خانواده و دوستانتان جدا میکند تا فقط به او متکی باشید
فرق بمباران عشق آسیبزا و نوع سالم آن
گاهی اوقات، در موارد نادر، بمباران عشق ممکن است تجربهای خوب و مثبت باشد. وقتی فردی عشق زندگی خود را بیابد، ممکن است از خوشحالی بسیار طرف مقابل را غرق هدیه کند. حتی ممکن است سخاوتمندیهای این فرد بیش از حد و زیادهروی باشد. بااینحال او قصد کنترلکردن شریک عاطفی خود را ندارد و عاشقی واقعی است.
برخی افراد هم بنا به فرهنگ و رسوم خانوادگی خود برای ابراز محبت به شریک عاطفی خود هدیههای گرانقیمت میدهند و از او تعریف و تمجید میکنند. این رفتار را نباید بمباران عشقی تلقی کرد.
انجام ناخواسته بمباران عشق
ممکن است بعضی مواقع بدون اینکه متوجه باشید، دیگری را در معرض بمباران عشق قرار دهید. این یعنی احساس امنیت نمیکنید و برای اینکه طرف مقابلتان را در رابطه نگه دارید، او را غرق توجه و هدیه میکنید. هرگاه احساس کردید تبدیل به بمبافکن عشق شدهاید، علت واقعی آن را جویا شوید:
- آیا برای اینکه میخواهید هرطورشده این رابطه را حفظ کنید دست به این کارها میزنید؟
- میخواهید رفتار بد گذشته خود با نامزد یا همسر قبلیتان را جبران کنید؟
- میترسید شریک زندگیتان از شما جدا شود؟
- از طردشدگی میترسید؟
- آیا میخواهید شریک عاطفیتان شما را همچون قهرمان ببیند؟
کمی به خودتان وقت دهید و رفتارتان را ارزیابی کنید و وقتی علت رفتارتان را دریافتید، بهکمک روانشناس این رفتارتان را اصلاح کنید تا زندگی آرام و موفقی در کنار عشقتان داشته باشید.
تفاوت بمباران عشق با رابطه عاشقانه سالم
بین رابطه عاشقانه سالم و بمباران عشق تفاوتهای واضحی وجود دارد. در رابطه سالم، عاشق به چیزهایی علاقهمند میشود که معشوقش به آنها علاقه دارد. البته زوجهای سالم هم آسیبپذیرند، بنابراین بهتر است با صمیمیت و احترام و توجه به یکدیگر اهمیت دهند و به هم اعتماد کنند. در رابطه عاشقانه، فرد میتواند درباره تغییر عقاید خود صحبت کند و ترسها و نگرانیهایش را به شریک عاطفی خود بگوید، سپس امیدوار باشد که در کنار او راهحلهایی برای حل مشکلات احساسی خود پیدا کند.
زنان و مردانی که دچار اختلال خودشیفتگی هستند، احساس همدلی ندارند. آنها خودمحور و خواهان تحسین دیگراناند. احساس میکنند بر گردن دیگران حق دارند و نمیتوانند در زندگی زناشویی خود رفتار مناسبی داشته باشند.
برخورد صحیح با بمباران عشق
اگر گرفتار بمباران عشق شدهاید، تنها نیستید. افراد بسیاری قربانی این رفتار آسیبزا میشوند. در این مواقع، باید مرزهای مناسب و کاملا واضح تعیین کنید. مثلا خیلی محکم بگویید که دوست ندارید رابطهتان سریع پیش برود. اگر طرف مقابل به خواست شما اهمیتی نداد، از رابطه بیرون بیایید. خانواده، دوستان را نیز در جریان بگذارید و در صورت نیاز، به درمانگر مراجعه کنید.
خرید کتاب دلبستگی
کلام آخر
بمباران عشق، چه از طرف شما و چه از طرف دیگری باشد، روش سالمی برای ابراز علاقه و محبت نیست و باید از آن پیشگیری کنید. اگر شما هم چنین تجربهای داشتهاید، خوشحال میشویم آن را با ما هم در میان بگذارید.