نتایج مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۰ باعث شگفتزدگی مردم شد؛ نتایج این تحقیقات حاکی از این بود که رژیم غذایی تأثیر قابل توجهی در جلوگیری از جوش صورت دارد. در این سال، مقالهای در مجلهی علمی «درمان پوست» منتشر شد که نشان میداد: مصرف شیر گاو باعث افزایش جوشهای صورت میشود و همچنین بین رژیم غذایی حاوی قند بالا و خطر ابتلا به آکنه و جوش صورت ارتباط مستقیمی وجود دارد.
مطالعات مشابهی که در سال ۲۰۰۷ در کشور استرالیا انجام شده، نیز نشان داد: مردان جوان، سنین بین ۱۵ تا ۲۵ سال، که از جوش صورت در سطح خفیف تا متوسط رنج میبردند، زمانهایی که به جای پیروی از یک رژیم غذایی معمولیِ حاوی نان سفید، از رژیم غذایی سالم با غلات سبوسدار، گوشت بدون چربی، میوهها و سبزیجات تبعیت کردهاند، بهبود چشمگیری در کاهش جوشهای صورتشان ایجاد شده است.
با ما تا انتهای این نوشته همراه باشید تا ببینیم کدام مواد غذایی در درمان جوش صورت مؤثر هستند.
یکی از مشاوران ارشد مؤسسهی سلطنتی فناوری استرالیا میگوید: جوش صورت در پسرانی که رژیم غذایی پرپروتئین و کمشیرینی دارند، بهطور چشمگیری بهبود مییابد. این بهبودی تقریبا ۵۰ درصد بیشتر از زمانی است که جوشها را بهطور موضعی درمان میکنیم.
مدت زمان طولانی، برخی افراد معتقد بودند رژیم غذایی روی جوش صورت تأثیر میگذارد، اما در سالهای اخیر محققان بهدنبال یافتن شواهدی هستند که این فرضیه را اثبات کند. بنابراین اگر میخواهید پوستی شفاف و بدون جوش داشته باشید، باید سعی کنید عادات غذایی خود را تغییر دهید. به شما پیشنهاد میکنیم مواردی را که در ادامه بیان خواهد شد، برای اصلاح رژیم غذایی خود و جلوگیری از جوش صورت در نظر داشته باشید.
چه مواد غذایی را نباید بخوریم
در این مرحله ۵ مادهی غذایی که خوردن آنها جوش صورت را افزایش میدهد، به شما معرفی میکنیم تا با اجتناب از مصرف این مواد غذایی برای یک هفته، متوجه تغییرات چشمگیری در بهبود جوشهای صورتتان شوید.
۱. شیر گاو
مطالعهای که در سال ۲۰۱۰ انجام شد، نشان داد بین شیر و جوش صورت ارتباط مستقیمی وجود دارد. محققان هنوز به درستی به علت این ارتباط پی نبردهاند، اما نظریاتی در این مورد وجود دارد که نشان میدهد شیر گاو، قندخون را افزایش میدهد. این امر میتواند التهابات پوستی را افزایش دهد که این خود منجر به جوش صورت میشود. از طرفی شیر گاو، سطح انسولین خون را بالا میبرد که باعث چربی پوست (سبوم) میشود. بسیاری از شیرهایی که در بازار وجود دارند از گاوهای باردار دوشیده شدهاند، بنابراین شامل هورمونهایی هستند که میتواند محرک تولید «سبوم» باشد. از طرفی چون شیر دارای هورمون رشد است، میتواند باعث رشد بیش از حد سلولهای پوست شده و بهطور بالقوه باعث مسدودشدن منافذ پوست شود. در سال ۲۰۰۵، پژوهشگران مطالعهی موردی در همین زمینه انجام دادند که نشان داد: شرکتکنندگان نوجوانی که شیر بیشتری نوشیده بودند، جوشهای بیشتری نسبت به نوجوانانی که شیر کمتری نوشیده بودند یا اصلا شیر ننوشیده بودند، داشتند.
۲. شکر
ممکن است با خودتان فکر کنید که شکر چه ارتباطی میتواند با جوش صورت داشته باشد، اما پژوهشگران به تازگی به این نتیجه رسیدهاند که ممکن است واقعا ارتباطی بین جوش صورت و خوردن شکر وجود داشته باشد. البته این بدان معنا نیست که به ازای خوردن یک شیرینی کوچک حتما پوستتان یک جوش خواهد زد، اما بههرحال با پرهیز از خوردن شکر، حتما احتمال جوشزدن پوست صورت کمتر خواهد بود. تصور کنید در طول یک روز یک بطری نوشابه و یک بسته آبنبات بخورید؛ چه اتفاقی خواهد افتاد؟ حجم زیادی قند وارد خونتان میشود که سطح قندخونتان را به یکباره بالا میبرد. احتمالا بعد از چند ساعت پوستتان با زدن یک جوش، عکسالعمل نشان میدهد. پس میتوانیم بگوییم که شکر هم یکی از مواد خوراکی است که میتواند در زدن جوش صورت مؤثر باشد. پس سعی کنید مواظب مقدار مواد شیرینی که طی روز میخورید، باشید تا میزان قندخونتان در حالت نرمال باقی بماند.
۳. غذاهایی که شاخص گلیسمی بالایی دارند
غذاهایی که دارای قند زیادی هستند، در بدن به سرعت شکسته شده و تجزیه میشوند. این اتفاق ترشح انسولین را تحریک کرده و سطح قندخون را به سرعت افزایش میدهد. این رویداد موجب نوسانات هورمونی و التهاب در بدن میشود و بدن با جوشزدن نسبت به این مسئله عکسالعمل نشان میدهد. همانطور که حتما خودتان متوجه شدهاید، دربارهی مواد غذایی مثل: نان سفید، غلات صبحانهی تصفیه یا فرآوری شده، برنج سفید، چوبشور، چیپس سیبزمینی، کلوچه و کیک صحبت میکنیم، پس سادهترین راهحل این است که این مواد غذایی را با مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین مثل سبزیجات، غلات سبوسدار، سیبزمینی شیرین و بسیاری از میوهها جایگزین کنید.
۴. مواد غذایی بیارزش (تنقلات)
تقریبا به همهی همان دلایلی که برای مواد غذایی شیرین گفتیم، نوسانات هورمونی، التهابات و بالارفتن سطح قندخون، اگر تلاش میکنید پوست روشن و شفافی داشته باشید، باید خوردن تنقلات و مواد غذایی بیفایده برای بدن را متوقف کنید.
۵. فستفودها
غذاهای چرب بهخصوص فستفودها که بهطور معمول حاوی چربیهای مضر هستند، به سرعت بدن را دچار التهاب کرده و پوست صورت با جوشزدن نسبت به این التهابات عکسالعمل نشان میدهد. میزان این التهابات میتواند آنقدر جدی باشد که حتی حملات آسم در دوران کودکی را هم تشدید کند. پس اگر در مسیر رفتن به یک فستفود هستید، عزمتان را جزم کنید و فقط یک سالاد سفارش دهید.
دربارهی شکلات چه باید بدانیم
دربارهی ارتباط بین خوردن شکلات و جوش صورت نظریات متعددی وجود دارد. عجیب نیست که همیشه یکی از تذکرات مادران به فرزندان این است: «آنقدر شکلات نخور، جوش میزنی». مطالعهای که در سال ۲۰۱۳ در هلند صورت گرفت، نشان داد: شکلات تغییراتی را در بدن ایجاد میکند که منجر به جوشزدن پوست صورت میشود. دانشمندان برای اثبات این نظریه تحقیقات میدانی انجام دادند که طی آن، خون هفت نفر سالم را قبل و بعد از خوردن حدود ۵۰ گرم شکلات، در مدت ۴ شبانهروز و البته در هر روز بهطور جداگانه آزمایش کردند. پس از آن دانشمندان سلولهای خونی را در معرض باکتریای به نام «Propionibacterium acnes» قرار دادند. این باکتری موجب رشد منافذ پوست هنگام تشکیل جوش شده، همچنین سلولهای خونی در معرض باکتری به نام «Staphylococcus aureus» قرار گرفت که این باکتری میتواند موجب تشدید جوشزدن پوست میشود.
دانشمندان پس از این مطالعه به این نتیجه رسیدند که پس از خوردن شکلات، سلولهای خونی درگیر، «اینترلوکین ب۱» بیشتری تولید میکنند که التهاب را تشدید میکند. خوردن شکلات همچنین تولید یکی دیگر از عوامل مربوط به سیستم ایمنی بدن به نام «اینترلوکین ۱۰» که در مواجهه با «Propionibacterium acnes» وارد عمل میشود را تشدید میکند. این ماده میکروارگانیسم دفاعی بدن را کاهش میدهد، بنابراین در صورتی که سطح آن افزایش یابد، اجازه میدهد که باکتریها، خون را آلودهتر کنند.
بنابراین شکلات میتواند التهاب را افزایش دهد و عفونتهای باکتریایی را تشدید کرده و شرایط جوشهای صورت را بدتر کند. البته باید خاطرنشان کنیم: مطالعهای که در این مورد انجام شده، بسیار محدود بوده؛ درواقع، برای اطمینان به تحقیقات بیشتری نیازمندیم. باید به این نکته نیز اشاره کنیم که شکلات تلخ، آنتی اکسیدان هایی دارد که برای سلامتی مفید هستند، بنابراین درصورتیکه به میزان مصرف این مادهی خوراکی توجه شود، میتواند مفید باشد و پوست شما را دچار مشکل نکند. از طرفی برای آنکه بفهمید وضعیت جوشهای صورتتان چقدر به خوردن شکلات وابسته است، میتوانید یک هفته از خوردن آن صرفنظر کنید تا بینید چه تغییراتی را مشاهده خواهید کرد.
بهتر است چه مواد غذایی مصرف کنیم؟
هر چند پرهیز از خوردن موادغذایی که پیشتر به آنها اشاره کردیم، بهخصوص اگر پیش از این همیشه از این مواد غذایی مصرف میکردید، به خودیخود به بهترشدن شرایط پوست شما کمک خواهد کرد، اما آیا مواد غذایی که در حال حاضر مصرف میکنید، سالم هستند؟ آیا موادغذایی وجود دارند که بتوان با آنها به جنگ جوشهای صورت رفت؟ هرچند تحقیقات دربارهی این موضوع در مراحل اولیهی خود قرار دارد، اما در اینجا ۵ مادهی غذایی را که ممکن است کمککننده باشد به شما معرفی میکنیم:
۱. ماهی و تخم کتان
رژیم غذایی معمول برخی مناطق جهان معمولا حاوی مقادیر قابل توجهی اسیدهای چرب امگا ۶ است که ارتباط مستقیمی با التهابات سلولهای بدن دارد. بنابراین پیروی از این نوع رژیمهای غذایی میتواند مفید باشد. خوردن مواد خوراکی که میزان بیشتری اسیدهای چرب امگا۳ دارند، مانند انواع ماهیهای چرب، گردو، بذر کتان و مواد خوراکی مشابه، میتواند از التهاب بیشتر سلولهای بدن جلوگیری کرده و وضعیت جوشهای صورت را بهبود بخشد.
۲. چای سبز
چای سبز حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتواند بدن را در مقابل آسیبهای ناشی از عوامل استرسزای بیرونی که متأسفانه در محیط اطراف ما زیاد هم هستند، حفاظت کند. پس سعی کنید در طول روز چای سبز بیشتری بنوشید.
۳. جوانه گندم
مطالعات مختلف نشان میدهند که مادهی معدنی مانند روی (زینک) ممکن است بتواند جوشهای صورت را کمتر کند. البته بهتر است زینک مورد نیاز بدن همانند دیگر املاح معدنی، از مواد غذایی که حاوی این مواد معدنی هستند تأمین شود چون مصرف بیش از حد مکملهای این مواد (بیش از ۱۰۰میلیگرم در روز) میتواند تأثیرات جانبی برای بدن داشته باشد. خوردن بیشتر جوانه گندم (همراه سالاد یا سبزیجات آبپز)، جگر گوساله، گوشت گاو کبابی، تخم کدو و انواع آجیل و تخم هندوانه میتواند در این مورد مؤثر باشد.
۴. آبمیوهها
نوشیدن آب بیشتر میوهها و سبزیجات به طور طبیعی میتواند به روشن شدن پوست کمک کند. بسیاری از میوهها و سبزیجات حاوی «بتاکاروتن» هستند که بهطور طبیعی به کاهش چربی پوست کمک میکند و بهطور طبیعی ضد التهاب هستند. برگ سبزیجات تیره نیز ناخالصیها را از بدن خارج کرده، پوست را روشنتر میکند که در نتیجه میتواند جوشهای صورت را کمتر کند. انواع توتهای تیره رنگ هم حاوی مواد مغذی گیاهی خوب هستند که میتواند برای پوست مفید باشد.
۵. پروبیوتیک
این ماده التهابات روده را کاهش میدهد، بنابراین ممکن است به کمشدن جوشهای صورت کمک کند. بنابر مطالعهای که در سال ۲۰۱۱ دربارهی فلور روده انجام شد؛ التهابات روده میتواند موجب ایجاد التهاب در سراسر بدن شود که به نوبهی خود میتواند جوشهای صورت را تحت تأثیر قرار دهد. پروبیوتیکها میتواند التهاب و استرس ناشی از اکسیداسیون بدن را کاهش داده و در نتیجه جوشهای پوستی هم کاهش خواهد یافت، چون تحقیقات انجام شده نشان میدهد که میکروبهای روده بهخاطر یکپارچگی دستگاه گوارش جزو عوامل مؤثر در فرایند تشکیل جوش صورت هستند. برای دریافت پروبیوتیک بیشتر از مواد غذایی مانند؛ ماست، کفیر، ترشی کلم، شکلات تلخ و غذاهای مرسوم در کشورهای خاورِ دور مثل سوپ میسو یا کیمچی و چایی موسوم به چای کامبوچا استفاده کنید.
هرچند عوامل بسیاری در بروز جوش صورت یا بهبود آن مؤثر هستند و رژیم غذایی تنها یکی از این عوامل بهشمار میرود، اما مشخص است که با خوردن غذاهای سالم همراه با رعایت بسیاری از عوامل دیگر میتوانیم از تشدید جوشهای صورت جلوگیری کنیم.