در روزهایی که جهان درگیر ویروسی منحوس بهنام کرونا است باهمخوانی کتاب میتواند بستری مناسب برای ترویج فرهنگ کتابخوانی شود. مغز انسان نیاز به پرورش و توسعهی مستمر دارد و مطالعه به آن کمک میکند. خواندن، انسان را در داشتن قوهی تخیل و بالا بردن خلاقیت کمک میکند. مطالعه میتواند شامل اخبار، مجلهها، ایمیل و یا کتاب باشد، که البته در این میان کتاب از اهمیت بالایی برخوردار است.
در این مدت که کتابخانهها و البته برخی کتابفروشیها به دلیل شرایط قرنطینه تعطیل شدند، پویشهایی در خصوص کتابخوانی به راه افتاد که در خانه اجرایی میشدند که البته نتایج خوبی هم داشتند. اما تا قبل از داستان تراژیک کرونا چنین کمپینها و پویشهایی در سرتاسر دنیا وجود داشت مثلا در بسیاری از کشورهای اروپایی، کتابها که خوانده میشدند در مکانهای عمومی مثل مترو و اتوبوس گذاشته میشدند تا افراد بیشتری به آن دسترسی داشته باشند و در واقع این حلقهی همخوانی ادامه پیدا میکرد. شاید بتوان گفت حالا که کرونا قصد رفتن ندارد، میشود این پویشها را حتی گستردهتر کرد و از حالت فردی آن خارج کرد که البته مزایای آن به مراتب بیشتر است. ممکن است بپرسید در شرایط قرنطینه که تعاملات جمعی به حداقل رسیده تحقق این امر چطور ممکن است. پاسخ به این سؤال در یک کلمه نهفته است و آن باهمخوانی کتاب به صورت آنلاین است.
منظور از باهمخوانی چیست و چطور میتوان در روزهای قرنطینه آن را اجرایی کرد؟
اگر در میان خانواده یا دوستانتان کسانی را سراغ دارید که به کتاب و مطالعه علاقه دارند نصف بیشتر راه را رفتهاید. شما میتوانید گروهی از دوستان و همراهان کتابخوانی را که میشناسید دور هم جمع کنید و با هم کتاب بخوانید. به این خوانش جمعی «باهمخوانی» میگویند. اما چطور شرایط قرنطینه را رعایت کنیم تا خدای نکرده دچار کرونا نشویم. پاسخ آسان است، دنیای مجازی و شبکههای اجتماعی کار ما را بسیار راحت کردهاند. یک پویش آنلاین به راه بیاندازید، البته اگر علاقه و زمان کافی دارید میتوانید گروه با هم خوان خود را گستردهتر و از افراد غیر آشنا اما کتاب دوست هم عضوگیری کنید تا هم دایرهی ارتباطات خود را گستردهتر کنید و هم با کتابها و سلیقههای جدید آشنا شوید.
بالاترین سرانهی مطالعه متعلق به کدام کشورها است؟
شاید بد نباشد که قبل از پرداخت بیشتر به پویش باهمخوانی کتاب، نگاهی بیاندازیم به آمار سرانهی مطالعه در جهان، جالب است بدانید بر اساس آمار منتشر شده، هند به صورت هفتگی و به طور متوسط ۱۰ ساعت و ۴۲ دقیقه مطالعه دارد. در واقع هند با این میزان مطالعه در رتبه اول این لیست قرار گرفته است.
تایلند دومین کشور جهان است که بیشترین آمار مطالعه را دارد. در واقع در تایلند میانگین مطالعهی هفتگی ۹ ساعت و ۲۴ دقیقه است. آمار نشان داده که بیش از ۸۸ درصد مردم تایلند کتابهای چاپی مطالعه میکنند.
چین هم سومین کشور با بیشترین آمار مطالعه است و بر اساس بررسیها میانگین مطالعه در چین ۸ ساعت است. کشور ژاپن با ۹۰ دقیقه، انگلستان با ۵۵ دقیقه، آمریکا با ۲۰ دقیقه، ترکیه و مالزی با ۵۵ دقیقه در رتبههای دیگر این جدول قرار دارند. اما این آمار در ایران متفاوت است و اندازههای اعلام شده از ۲ دقیقه تا ۱۲۰ دقیقه متغیر است.
باهمخوانی کتاب چه معایب و مزایایی دارد؟
تحقیقات نشان میدهد که ۶ دقیقه کتابخوانی میتواند تا ۶۸ درصد استرس را کاهش دهد، در حقیقت، مطالعه با ایجاد آرامش موجب کاهش استرس میشود. خیلی مواقع ممکن است شما به خانهی دوست کتابخوانتان دعوت شوید و با نگاهی به کتابخانهی شخصی خود متوجه یک نکته شوید، که چرا کتابهایی که در کتابخانهی او است را نخواندهاید و یا حتی نامی از آنها نشنیدهاید. خودتان را ناراحت نکنید! چرا که این به این معنا نیست که شما نسبت به دوستتان کمتر کتاب خواندهاید. متأسفانه در ایران به دلیل پایین بودن تیراژ کتاب با حجم گستردهای از تنوع کتاب روبهرو هستیم. باهمخوانی این امکان را به شما میدهد که با کتابهای خوب و جدید آشنا شوید و یا حتی ممکن است شما در تنهایی کتابی را بخوانید که پس از پایان از خود بپرسید منظور نویسنده از نگارش این متن چه بوده یا حتی ممکن است متوجه بعضی از معانی و مفاهیم نهفته در کتاب نشوید در باهمخوانی کتاب پس از تشکیل گروه آنلاین، کتابی را به صورت جمعی انتخاب میکنید و زمانی را برای خواندن آن در نظر میگیرید این روش باعث میشود اگر متوجه برخی از معانی نشدید از آنها یادداشت تهیه کنید و از دیگر دوستانی که با شما کتاب را میخوانند کمک بگیرید و به یک درک مشترک از مفاهیم برسید. فراموش نکنید که یادداشتبرداری کمک زیادی به ارتقاء توانایی نوشتن شما میکند.
یکی دیگر از مزایای این روش این است که با نقدهای و سلیقههای جمعی هم آشنا میشوید و البته این امر باعث میشود که برای همافزایی بیشتر با گروه و شرکت در نقد و بررسی کتاب خوانده شده فقط به کتاب بسنده نکنید و اطلاعات بیشتری مثلا دربارهی نویسنده آن کسب کنید. باهمخوانی باعث میشود دسترسی به آخرین اخبار و اطلاعات چاپ و نشر هم راحتتر شود.
ممکن است در پایان بپرسید اگر کتابی که توسط جمع انتخاب شد را دوست نداشتیم باید چه کنیم من به شما میگویم که در این زمینه زیاد سخت نگیرید و به خود این فرصت را بدهید که مغزتان کتابهای جدید را امتحان کند. مثلا پیشنهاد من پیوستن به گروهی از دوستان کتابخوان است که بهتازگی در شبکههای مجازی و اینستاگرام باهمخوانی جذابی به راه انداختند و چهارمین کتابی را که برای خوانش جمعی در نظر گرفتهاند کتاب من، شمارهی سه اثر عطیه عطارزاده است. فیدیبو برای ترغیب این گروه از دوستان کتابخوان تخفیف ویژهای برای این کتاب خاص در نظر گرفته است که به نظر میرسد فرصت خوبی برای شروع پیوستن به گروههای باهمخوان و یا بهطور کل کتابخوانی است. شما هم اگر علاقهمند به یافتن و پیوستن به این گروه باهمخوان هستید میتوانید با هشتگ باهمخوانی۴، بدون خط و فاصله آنها را در اینستاگرام بیابید و همراهشان شوید.
جالب است بدانید که تقریبا سه برابر تیراژ چاپی کتاب اشخاص برای خواندن این کتاب در باهمخوانی اسم نوشتهاند که حدود یک ششم آنها نسخهی چاپی کتاب را خریدهاند. خود نویسنده هم قرار است در اولین باهمخوانی کتاب کنار گروه باشد و به جز تهران شاید حتی در شیراز و اصفهان هم جلساتی برگزار شود. این با همخوانیها قرار است ادامه پیدا کند.