ایده‌ی بکر مجموعه کتاب‌های ارباب حلقه‌ها چطور به ذهن تالکین رسید؟

کتاب هابیت که با نام  یا آنجا و بازگشت دوباره هم شناخته می‌شود با ترجمه‌ی رضا علیزاده توسط انتشارات روزنه در ایران منتشر شده است. اما قصه‌ی هابیت از شخصیت اصلی این داستان، بیلبو بگینز، که یک هابیت است در زمان کم‌رنگ شدن دنیای موجودات افسانه‌ای و قدرت گرفتن حکومت انسان‌ها شروع می‌شود. بگینز، هابیت خانه‌دوستی است که بر طبق یک درخواست، برای گرفتن سهم خود از گنجی گران‌بها که توسط اسماگ اژدها به غنیمت گرفته شده است، به سفر می‌رود.

سفر بگینز، او را از سرزمین آرام و راحتش به محیطی شیطانی می‌برد. همراهان او در این سفر گاندولف جادوگر و نوه‌ی پادشاه پیشین دورف‌ها یعنی تورین سپر بلوط و عموزادگان و دیگر دورف‌هایی که برای آزادسازی تنها کوه ارِبور شاهزاده‌ی خود را همراهی می‌کنند. قصه‌هایی عجیب و خارق‌العاده در این سفر اتفاق می‌افتد که شصت سال بعد سرآغازی برای ماجرای ارباب حلقه‌ها می‌شود.

این کتاب از جمله پرفروش‌ترین رمان‌های تاریخ ادبیات قرار گرفته است به‌ طوری که طبق برآوردهای صورت گرفته تاکنون بیش از ۱۴۰ میلیون نسخه از آن در سرتاسر جهان به فروش رفته است.

در بخشی از کتاب هابیت می‌خوانیم:

روز بعد شیپورها اول وقت در اردوگاه طنین انداخت. طولی نکشید که قاصدی را دیدند که تک و تنها با شتاب از کوره راه پیش می‌آمد. هنوز فاصله‌اش زیاد بود که ایستاد و ندا داد و پرسید که آیا تورین حاضر است حرف‌های سفیر دیگری را بشنود، یا نه، چون خبرهای جدیدی رسیده که به کلی اوضاع را عوض کرده. تورین که این را شنید، گفت: حتما داین است! بو برده‌اند که دارد می‌آید. حدس می‌زدم که این قضیه خلق‌و‌خویشان را عوض کند! و خطاب به پیک فریاد زد: بگو وقتی می‌آیند تعدادشان کم باشد و بدون اسلحه بیایند، حرف‌شان را گوش می‌کنم. حوالی ظهر بود که بیرق‌های جنگل و دریاچه را دیدند که یک بار دیگر جلو می‌آمد.

فیلم هابیت

فیلم‌های سفر غیرمنتظره (۲۰۱۲)، برهوت اسماگ (۲۰۱۳) و نبرد پنج سپاه (۲۰۱۴) به کارگردانی پیتر جکسون از روی کتاب‌های هابیت و در سبک حماسه‌ای فانتزی، ماجرایی ساخته شده‌اند.

پیتر جکسون در مقام کارگردان، تهیه‌کننده و همکار فیلم‌‌نامه‌نویس در اختیار این پروژه‌ی عظیم سینمایی بود البته گیرمو دل‌تورو به‌عنوان کارگردان نزدیک به دو سال با جکسون در مرحله‌ی پیش تولید همکاری کرد اما در می۲۰۱۰ پروژه را ترک کرد و در ژوئیه اعلام شد جکسون برای کارگردانی هر دو قسمت قرارداد امضا کرده ‌است. ایان مک‌کلن، اندی سرکیس و هوگو ویوینگ از جمله بازیگران این فیلم هستند. دو قسمت اول فیلم در نیوزلند فیلم‌برداری شد.

جالب است بدانید که پیتر جکسون از ابتدا تصمیم داشت برای نقش بیلبو از فریمن استفاده کند. مارتین هم قرارداد بازی در سریال شرلوک هولمز را زودتر امضا کرده بود و شروع کار فیلم‌برداری هابیت همزمان بود با نیمه‌های کار این سریال اما پیتر جکسون پایش را در یک کفش کرده بود که این نقش را باید فریمن بازی کند. به همین خاطر کار پیش تولید فیلم را متوقف کرد و تمامی عوامل فیلم را به مرخصی فرستاد تا زمان لازم برای ملحق شدن فریمن به گروه را به وجود آورد. جکسون این موضوع جالب را در کنفرانس خبری خود بیان کرد: «ما به مشکل خورده بودیم. من واقعا ترسیده بودم. ما همه‌ی گزینه‌های ممکن دیگر را امتحان کرده بودیم اما هیچ کدام از انتخاب‌های دیگر درست نبود. کمتر از شش هفته تا زمان فیلم‌برداری زمان داشتیم و من شب‌ها دچار بی‌خوابی شده بودم. ساعت چهار صبح بود که روی ipod داشتم سریال شرلوک هلمز رو می‌دیدم و با خودم می گفتم: خدا! هیچ کسی بهتر از این نیست. فردای آن روز با مدیر برنامه‌های مارتین تماس گرفتم و تصمیم گرفتیم که یک کار غیرعادی انجام دهیم.»

کتاب ارباب حلقه‌ها، جلد اول: یاران حلقه

کتاب ارباب حلقه‌ها (‌The Lord of the Rings) اثر جی.آر.آر تالکین با ترجمه‌ی رضا علیزاده است؛ تالکین نوشتن ارباب حلقه‌ها را زمانی آغاز کرد که هنوز مشغول تحصیل بود و در همان دوران کتاب هابیت را می‌نوشت که به منزله‌ی مقدمه‌ای برای ارباب حلقه‌ها محسوب می‌شد.

این کتاب طی ۱۲ سال از سال ۱۹۳۷ تا ۱۹۴۹ که بیشتر آن در زمان جنگ جهانی دوم بوده به نگارش درآمد. اگرچه این کتاب در بین خوانندگان به شکل یک سه‌ گانه شناخته می‌شود، اما در ابتدا قرار بود این اثر جلد اول کتاب سیلماریلیون باشد که نویسنده به دلایل اقتصادی تصمیم به حذف جلد دوم گرفت و کتاب ارباب حلقه‌ها را در سال ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۵ در سه جلد با عناوین یاران حلقه، دو برج و بازگشت پادشاه منتشر شد.

یاران حلقه، نخستین جلد از رمان سه جلدی ارباب حلقه‌ها است رمانی حماسی که رویدادهایش در دنیای خیالی و در سرزمین میانه اتفاق می‌افتد. لقب ارباب حلقه‌ها در واقع به موجودی به نام سائورون یا ارباب تاریکی اشاره دارد، کسی که مدت‌ها پیش حلقه‌ی یگانه را که بیشتر قدرتش به آن بستگی دارد، گم کرده‌ است. او تمام تلاش خود را می‌کند تا حلقه را مجددا پیدا کند و از آن برای اسیر کردن تمام ساکنان سرزمین میانه استفاده کند. بیلبو بگینز که موجودی از نژاد هابیت است در غاری بزرگ به‌طور اتفاقی حلقه‌ای پیدا می کند و آن را با خود به شایر می‌برد. او از قدرت و اهمیت حلقه اطلاعات دقیقی ندارد، فقط می‌داند که با در دست کردن حلقه، ناپدید می‌شود. بیلبو نمی‌داند که آن حلقه، همان حلقه‌ی یگانه است و همچنین نمی‌داند که سائورون به دنبال آن است.

در بخشی از کتاب یاران حلقه می‌خوانیم:

وحشت بر پى‌پین و مرى چیره شد و آنان خود را به روى زمین انداختند. سام خود را به پهلوى فرودو چسباند؛ فرودو کمتر از دوستانش وحشت‌زده نبود؛ چنان به خود مى‌لرزید که انگار به شدت سردش بود، ولى وحشتش با وسوسه‌اى ناگهانى براى به انگشت کردن حلقه فروخورده شد. میل به این کار بر او استیلا یافت و او دیگر نمى‌توانست به چیز دیگرى فکر کند. ماجراى گورپشته را فراموش نکرده بود و همچنین توصیه گندالف را؛ اما ظاهرا چیزى تشویقش مى‌کرد که تمام هشدارها را نادیده بگیرد و در آرزوى تسلیم شدن مى‌سوخت. امیدى به فرار نداشت یا انجام کارى، چه خوب و چه بد: فقط احساس مى‌کرد که باید حلقه را بگیرد و در انگشتش بکند. نمى‌توانست حرف بزند.

فیلم ارباب حلقه‌ها،  قسمت اول: یاران حلقه

تا امروز چند فیلم سینمایی و انیمیشن برمبنای این داستان هیجان‌انگیز ساخته شده ‌است که از میان آن، فیلم‌های سه‌گانه‌ای به کارگردانی پیتر جکسون شاخص‌تر هستند. این فیلم‌ها در سال‌های ۲۰۰۱، ۲۰۰۲ ۲۰۰۳٬ به نمایش درآمدند. ارباب حلقه‌ها: یاران حلقه‌ها، فیلمی فانتزی که بر اساس جلد نخست رمان ارباب حلقه‌ها ساخته شده‌ است. فرودو بگینز شخصیت اصلی این فیلم می‌باشد.

این فیلم با مشارکت شرکت نیو لاین سینما در ۱۹ دسامبر ۲۰۰۱ در ایالات متحده نمایش داده شد و یکی از موفقیت‌های باکس‌آفیس با درآمد ۸۷۱ میلیون دلار در سراسر جهان محسوب می‌شود.

همچنین این فیلم در دوازده رشته در اسکار نامزد شد و موفق به کسب چهار جایزه‌ی اسکار شده ‌است. این فیلم در رتبه‌ی یازدهم ۲۵۰ فیلم برتر آی.‌ام.‌دی‌.بی می‌باشد. همچنین یکی از ۱۰۰ فیلم برتر تمام ادوار از نگاه بنیاد فیلم آمریکا شده است.

کتاب ارباب حلقه‌ها، جلد دوم: دو برج

دو برج برگرفته از داستان مشهور ارباب حلقه‌ها است که توسط رضا علیزاده به فارسی ترجمه شده و توسط انتشارات روزنه منتشر شده است.

ارباب حلقه‌ها علاوه بر مقدمه و پیش‌درآمد و شش ضمیمه، متشکل از شش کتاب است؛ هر مجلد دو کتاب. رمان در اصل در سه مجلد به ‌چاپ رسید و دو برج شامل کتاب‌های سوم و چهارم مجموعه است. تالکین درباره‌ی دلیل‌ انتخاب این عنوان گفته است که می‌خواستم موضوعات بسیار متفاوت کتاب‌های دوم و سوم را به هم مرتبط کند. تالکین ابتدا تصمیم داشت هر کتاب عنوانی مخصوص خود داشته باشد. عنوان پیشنهادی او برای کتاب سوم، خیانت ایزنگارد بود و عنوان پیشنهادی‌اش برای کتاب چهارم سفر حاملان حلقه یا حلقه در مسیر شرق که در نسخه‌ی هزاره استفاده شد.

دو برج، داستان تمام یاران حلقه را پس از پراکنده شدن بیان می‌کند. گروهی از یاران نومیدانه خود را برای نبرد با سائورون، دشمن پلید باستانی آماده می‌کنند و گروهی دیگر مشغول دست و پنجه نرم کردن با خیانت ایزنگارد هستند. فرودو و سام باید حلقه‌ی نفرین ‌شده را بی‌یاور برای نابودی به قلمرو فرمانروای تاریکی ببرند. راهنمای این دو در این سفر گولوم فریب‌کار و حریص است که شهوت حلقه‌ی قدرت او را مسخ کرده. جلد دوم با فرا رسیدن تاریکی بزرگ و درگرفتن جنگ حلقه خاتمه می‌یابد.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

آراگورن شتابان از تپه بالا رفت. گاه و بیگاه روی زمین خم می‌شد. هابیت‌ها سبک راه می‌روند و تعقیب رد پای آنها حتی برای تکاورها هم آسان نیست، اما نه چندان بالاتر از قله تپه، جویبار چشمه‌ای کوره‌راه را قطع کرده بود و روی خاک مرطوب چیزی را که می‌جست، پیدا کرد. با خود گفت: رد پا را درست دنبال کرده‌ام. فرودو به طرف بالای تپه فرار کرده است. نمی‌دانم آنجا به چه چیزی برخورده؟ اما درست از همین راه برگشته و دوباره از تپه پایین آمده.

فیلم ارباب حلقه‌ها، قسمت دوم: دو برج

فیلم ارباب حلقه‌ها: دو برج، فیلمی فانتزی حماسی به ‌کارگردانی پیتر جکسون که بر اساس جلد دوم رمان ارباب حلقه‌ها ساخته شده ‌است. این دومین قسمت از سه گانه‌ی سینمایی ارباب حلقه‌ها محسوب می‌شود. این فیلم توانست جوایز متعددی را به دست آورد؛ از جمله اسکار بهترین جلوه‌های تصویری و اسکار بهترین تدوین صدا.

داستان فیلم ارباب حلقه‌ها در واقع سه روز بعد از داستان یاران حلقه است. در ابتدا، فرودو همراه با سم در سنگلاخ‌های امین میول سرگردان‌ هستند، تا اینکه موجودی به‌نام گالوم را که در تعقیب آن‌ها بود، می‌گیرند و فرودو پس از اعتماد به او، از او می‌خواهد که آن‌ها را تا دروازه‌ی سیاه موردور هدایت کند.

از سوی دیگر مری و پیپین به‌ دست گروهی از ارک‌ها گرفتار شده‌اند و ارک‌ها می‌خواهند آن‌ها را به آیزنگارد ببرند. آراگورن، لگولاس و گیملی هم به‌ دنبال ارک‌ها هستند تا مری و پیپین را نجات دهند. سارومان در آیزنگارد قدرت خود را افزایش داده و می‌خواهد با سارائون متحد شود تا دنیای انسان‌ها را نابود کنند و قدرت دو برج یعنی اورتانک و باراد دور را بر آن‌ها اعمال کنند.

کتاب ارباب حلقه‌ها، جلد سوم: بازگشت شاه 

این کتاب سومین و آخرین کتاب از سری  ارباب حلقه‌ها است که توسط جان رونالد روئل تالکین نوشته شده است و به داستان جنگ حلقه و حوادث پس از آن می‌پردازد. داستان از قلمرو گوندور که به‌ زودی مورد تهاجم سائورون قرار می‌گیرد، آغاز می‌شود. نیروهای پلید فرمانروای تاریکی قصد تصرف همه‌ی سرزمین میانه را دارند و در این حال فرودو و سام راه خود را با دشواری تمام به قلب مقر قدرت او می‌گشایند. تنها راه شکست دشمن، نابودی حلقه‌ی نفرین ‌شده‌ی قدرت در آتش کوه هلاکت است. اما راه به‌ شکلی طاقت‌فرسا دشوار است و فرودو توان خود را از دست داده است. سنگینی بیش از اندازه‌ی حلقه کم‌کم او را نومید می‌کند. آیا امکان غلبه بر این نومیدی وجود دارد؟

اودن، شاعر آمریکایی، در نقدی که بر این سه‌گانه در نیویورک تایمز نوشته است گفته: «حماسه‌ای با ابعاد و اندازه‌ی ارباب حلقه‌ها قدرت نویسندگی فوق‌العاده‌ای را طلب می‌کند و هرچه داستان پیش‌تر می‌رود، این قدرت فزونی می‌گیرد. اما فقط می‌توانم بگویم آقای تالکین توانایی خود را از هر لحاظ به‌اثبات رسانده است. خوانندگان می‌توانند از طریق ضمایم نگاه اجمالی وسوسه‌انگیزی به دوران نخست و دوم داشته باشند. چنان‌که برمی‌آید افسانه‌های این روزگار از هم‌اکنون تألیف شده است و من امیدوارم ناشران گروه کثیر و رو به تزاید هواخواهان او را زیاد چشم‌انتظار نگذارند.» اشاره‌ی اودن به سیلماریلیون بود که سرانجام ۳۱ سال پس از این نقد و پس از درگذشت تالکین به‌کوشش پسر او کریستوفر منتشر شد.

در بخشی از کتاب بازگشت شاه می‌خوانیم:

مرى مانده بود که چه تعداد از سواران آنجا هستند. شمار آنان را در تاریکى فزاینده نمى‌توانست حدس بزند، اما در نظر او به سپاهى بزرگ مى‌مانست متشکل از چندین هزار نفر و وقتى مرى به این سو و آن سو نگاه مى‌کرد، دسته شاه خود را به زیر دیواره سر به فلک کشیده در ضلع شرقى دره رساند؛ و آنجا راه ناگهان شروع به بالا رفتن کرد و مرى شگفت‌زده نگاهى به بالا انداخت. در جاده‌اى پیش مى‌رفتند که قبلا شبیه آن را هرگز ندیده بود: شاهکار عظیم دست انسان در سال‌هایى وراى دسترس ترانه‌ها.

فیلم ارباب حلقه‌ها، قسمت سوم: بازگشت پادشاه 

ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه، فیلم سینمایی در ژانر فانتزی به کارگردانی پیتر جکسون است. این فیلم بر اساس جلد سوم ارباب حلقه‌ها و پس از دو سری اول این سه‌گانه با نام‌های ارباب حلقه‌ها: یاران حلقه و ارباب حلقه‌ها: دو برج  در سال ۲۰۰۳ ساخته شده ‌است.

این فیلم در مجموع توانست ۱۱ جایزه اسکار را از آن خود کند و با فروش ۱٫۱ میلیارد دلاری خود ششمین فیلم پرفروش تاریخ سینمای جهان تا سال ۲۰۰۳ شود. همچنین بالاترین فروش در بین فیلم‌های ارباب حلقه‌ها را داشت و پرفروش‌ترین فیلم سال شد. گفتنی است این اثر با بودجه‌ی ۹۶ میلیون دلاری ساخته شد. این فیلم علاوه بر اسکار، در جایزه‌ی گلدن گلوب از ۴ نامزدی ۴ جایزه کسب کرد. در بفتا هم توانست از مجموع ۱۲ نامزدی ۴ جایزه را به ‌دست آورد. اما در کمال ناباوری در جشنواره‌ی بین‌المللی کن مورد بی‌توجهی قرار گرفت و هیچ نامزدی به ‌دست نیاورد.

اگرچه فیلم در ۱۱ رشته در اسکار نامزد شد و توانست همه آن‌ها را برنده شود اما در زمینه‌ی بازیگری، به علت نداشتن بازیگران مشهور در هیچ‌کدام از رشته‌های بازیگری نقش اول و مکمل مرد و زن نامزدی نداشت. جکسون دلیل این اتفاق را همراهی نکردن بازیگران بزرگ و کمپانی‌های بزرگ هالیوودی عنوان کرده است.