انیمه Dorohedoro؛ خشونت در سرزمین عجایب

انیمه‌ها همیشه از پتانسیل ویژه‌ای برای ایجاد عجیب‌ترین فضاسازی‌ها در هنرهفتم برخوردار هستند. این موضوع مهم‌ترین دلیلی است که حتی ساده‌ترین انیمه‌ها هم وقتی در قالب لایو-اکشن بازسازی می‌شوند، تقلای نافرجامی بیش نیستند. درواقع ابزار نامحدودی که یک انیمه در اختیار سازنده قرار می‌دهد در هیچ مدیوم دیگری نظیر ندارد، حالا اگر قرار باشد این فرم بالقوه در انباشتی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد روایت شود باید انتظار نتیجه‌ای غیرمنتظره را کشید.

انیمه‌ی Dorohedoro را هم به‌خاطر تحرکی که در جهت ایده‌پردازی موجود در تشکیلات عجیب و غریبش دیده می‌شود، باید جزو تجربه‌های خاص انیمه‌ای حساب کرد. اثری که گویی التهاب موجود در زخم‌های چرک کرده‌ی فضای داستانش به‌تدریج به حس لذت‌بخش کندن پوسته‌ی نازک باقی‌مانده از جای آن زخم ختم می‌شود. دوروهدورو برای ایجاد این حس خوشایند راه‌های آشنا و غیرآشنای زیادی را امتحان می‌کند.

مانگای دوروهدورو توسط کیو هایاشیدا در ۲۳ جلد (حدود ۱۹۰ چپتر) بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ طراحی شده است. این خانم مانگاکا که متولد ۱۹۷۷ توکیو است در طولانی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین اثرش یعنی دوروهدورو با نگاهی جسورانه و ضدکلیشه به خلق دنیایی بی‌رحم و خشن روی آورده که به یک کمدی سیاه پررنگ آغشته شده است. در این داستان هر لحظه می‌توان انتظار یک شگفتی ناگهانی را کشید. درست از همان نقطه‌ی شروع که دو شخصیت اصلی آن در نبردی، بدون هیچ پیش‌توضیحی، مهم‌ترین گره داستان را رونمایی می‌کنند که باعث تزریق حس معماپردازی جذابی به رگ‌های آن می‌شود.

به‌علاوه طراحی مانگا در سبک سینن (مخاطب آن مردهای بالغ است ضمن اینکه پیچیدگی و خشونت بالاتری نسبت‌به سبک همتای خود یعنی شونن دارد) که در صادرات ساخته‌های گرافیکی ژاپنی کمتر اشاعه شده است درکنار تمایز بخشیدن به نوع حضور و اکت خاص شخصیت‌های مختلف آن را هم باید جزو غافلگیری‌های پایه‌ی این اثر برشمارد. به‌هرحال نتفلیکس مسئول انتشار انیمه‌ی دوروهدورو را در خارج از ژاپن برعهده داشته است و در مجموع این ترکیب در یک انیمه حس نسبتا تازه‌ای برای مخاطب نوپای جهانی آن خواهد داشت.

البته ویژگی‌های آشنایی هم در این روایت دیده می‌شود؛ با دیدن کمدی فعالِ حاکم بر داستان باید گفت دوروهدورو جزو آثاری است که خشونت و بی‌رحمی دنیای خود را به استهزا می‌گیرد، نکته‌ای که برای طرفداران سینمای تارانتینو دل‌پذیر خواهد بود. علاوه‌براین اگر تلفیق‌های ژانری و رفتار جنون‌آمیز متضاد بین کاراکترهای دوروهدورو در بعضی ساخته‌های برادران کوئن احساس شده باشد و سلطه‌طلبی قدرت‌های جادویی در آن برای طرفداران هری پاتر ناآشنا نباشد، اما مجموعه‌ی منطق‌های افسارگسیخته‌ی دنیای آن در ترکیب با سایر این مختصات به یک برند تازه تبدیل شده است.

مانگای دوروهدورو با داشتن خشونت عیان و دل‌مردگی جاری در دنیایی که با گستردگی رنگ سیاه تخت به‌نمایش گذاشته برای تبدیل به یک انیمه که با رنگ‌پردازی و صداگذاری یکسره همراه است انتخاب سختی به‌نظر می‌رسد. به‌خصوص که لحن کمدی مانگا در انیمه به‌همین دلیل می‌تواند بیشتر اوج بگیرد و تعادل ایجاد شده در فرمت اصلی داستانی را به‌هم بریزد. یا اینکه خشونت متعادل‌شده‌ای که در انیمه نسبت‌به مانگا اعمال شده است شاید برای طرفداران مانگا زیاد جالب نباشد. هرچند این موضوعات تاحدودی پذیرفته شده و اجتناب‌ناپذیر است ولی انیمه‌ی Dorohedoro هم تلاش مقبولی برای پیش‌روی متناسب با منبع اقتباس خود دارد.

رنگ‌پردازی‌ها دراین‌جا گرفته و کم‌سو هستند، زمینه‌ی کدر و نورپردازی محدود سکانس‌ها هماهنگی دقیقی با فضاسازی مدنظر داستان دارند. از طرف دیگر استفاده از طراحی CGI هم به‌ویژه در نبردهای اکشن و البته نماهای نزدیک به‌خوبی با این بک‌گراند چفت شده است، البته ضعف‌های استفاده از گرافیک کامپیوتری در نماهای باز و دارای تحرک بیشتر همچنان دیده می‌شود که شاید در شروع کمی غیرعادی به‌نظر برسد اما وقتی با قدرت داستان‌پردازی و لحن عجیب و متفاوت اتفاقات آن همراه می‌شود به همگرایی ایده‌آلی تبدیل می‌شود.

از اینجا به بعد بخش‌هایی از داستان لو می‌رود

همان‌طور که اشاره شد دوروهدورو از آن دست آثاری است که اتفاقات غافلگیرکننده و شگفت‌انگیزی در طول داستانش رخ می‌دهد. به‌هرحال وجود جادو و زندگی‌های متفاوت حاضر در دنیاهای داستان به این ویژگی دامن می‌زند. از طرفی هر نوع محتوایی امکان اضافه شدن به این ماجرا را دارد، چه منحصربه‌فرد باشد چه مشابه خارجی دیگری داشته باشد وقتی به دیگ جوشان دوروهدورو اضافه شود طعم دیگری پیدا می‌کند. کایمان به‌عنوان محور اصلی شکل‌گیری ماجرا اصلا آن قهرمان مثبت و صلح‌طلب تکراری نیست، بلکه بعداز تفتیش جادوگر موردنظرش در اولین فرصت او را می‌کشد.

کایمان یک کله سوسماری سرخوش و بی‌اطلاع از گذشته‌ی عادی خود است که شاید بتواند مدتی با هویت جدیدش کنار بیاید اما فراموش کردن چهره و اصالت قدیمی را اصلا برنمی‌تابد و برای یافتن چاره‌ی آن حتی به کار بیهوده‌ای مثل عکاسی از داخل دهانش روی می‌آورد و حتی برای دیدن نتیجه هیجان هم دارد. حضور نیکایدو درکنار کایمن اولین گروه دو نفره‌ی جذاب داستان را شکل می‌دهد. زنی که این‌قدر بزن‌بهادر هست که ترسی از اداره‌ی یک‌نفره‌ی غذاخوری خود در آشوب گودال نداشته باشد و البته که این حضور فقط جنبه‌ی نمایشی ندارد و درادامه رازهای زیادی در مورد او کشف خواهد شد.

در جبهه‌ی جادوگرها هم شخصیت اِن سرلوحه‌ی کاملی از خصوصیات ریز و درشت انیمه است؛ قصاوت، جذبه و عجیب بودن او در رأس «خانواده‌ی ان» را می‌توان در ابعاد کلی داستان هم یافت. رفتارهای غیرعادی شخصیت‌های انیمه در بین اعضای جادوگر گروه ان پررنگ‌تر هم می‌شود. شین و نوی که مأمور پیدا کردن کایمن می‌شوند ترکیب دونفره‌ی خشن و وابسته‌ای هستند که تضاد خاص فضای دوروهدورو را یدک می‌کشند. وقتی قهرمان‌های داستان در هر دو جبهه روبه‌روی هم قرار می‌گیرند یکی از اصول ضدکلیشه‌ی دوروهدورو بیشتر نمایان می‌شود؛ هر دو طرف به‌شکلی خاص کاریزماتیک، جذاب و کم‌حوصله هستند و تنها به خاطر اهداف متمایزشان روبروی هم قرار گرفته‌اند.

دراین بین اهالی جامعه‌ی جادوگرها هم با قدرت‌های متفاوتی دیده می‌شوند، برای همین قدرت‌های جادویی که با پرتاب دودشکل از اندام خاص جادوگرها خارج می‌شود به‌صورت غیرقانونی خریدوفروش می‌شود و حتی گروهی با نام چشم صلیبی‌ها (Cross-Eyes) در این زمینه فعالیت می‌کنند. اما همه‌ی بخش‌های مختلف داستان ارتباط نهفته‌ای با راز و رمزهای آن دارند که به‌تدریج میان کش و قوس‌های مختلفی که در نگاه اول بی‌ربط به‌نظر می‌رسد کشف می‌شوند. فرقی نمی‌کند درحال تماشای یک جدال همه‌جانبه باشید، درگیر یک بازی یا مسابقه‌ای غیرمعمول شوید یا یک رقابت پخت کیک را در دنیای جادویی شاهد باشید، بالاخره این ارتباط شکل خواهد گرفت.

جنون موجود در اتفاقات داستان تمامی ندارد؛ از سوسک غول‌پیکری که بیسبال بازی می‌کند تا جنازه‌ای که به سبک فرانکشتاین بازیابی و کنترل می‌شود یا کله‌ای که به‌کمک جادوی طباخی و ترکیب مواد غذایی روی یک بدن سوار می‌شود بلکه سرنخی از صاحب خود پیدا کند. همیشه یک اتفاق شگفت‌آور در روند غیرعادی دوروهدورو از راه می‌رسد. حتی گاهی گذری به سبک ترسناک هم زده می‌شود که لابلای کمدی آن تنوع خوبی دارد اما قطعا بهترین بخش‌هایش مربوط‌به کابوس‌های کایمن است که حس تعلیق درگیرکننده‌ای در دنیای تاریک و دودگرفته‌ی Dorohedoro به‌جا می‌گذارد.

اما هرچقدر دیوانه‌بازی‌های دوروهدورو کم نیست، سازندگان انیمه هم حداقل در ساخت تیتراژ به آن اضافه کرده‌اند؛ در فصل اول انیمه یک تیتراژ شروع و پنج تیتراژ پایان با موسیقی گروه K)NoW_NAME) همراه شده است، اما سومین تیتراژ پایان انیمه با گیم‌پلی و گرافیک شبیه‌به طراحی مراحل و جزئیات پنل نمایشی بازی‌های ویدئویی قدیمی Wolfenstein 3D و Doom طراحی شده درحالی‌که ان با قارچ جادویی به جنگ دشمنان بازی می‌رود و آن‌ها را به قارچ فله‌ای تبدیل می‌کند.

درنهایت باتوجه به انتشار جهانی انیمه توسط نتفلیکس و پایان یافتن مانگا باید به ادامه‌ی انیمه خوش‌بین بود. ضمن اینکه مانگا در ۲۳ جلد منتشر شده که فصل اول انیمه فقط شامل هشت جلد اول آن است و هنوز جا برای کار زیاد دارد. انیمه‌ی دوروهدورو با تلفیق خشونت خون‌بار و تزریق کمدی متناسب در دنیایی رازآلود که جادوهای سیاه در آن فوران کرده است و عجایب منحصربه‌فردش حسی جذاب از درگیری بین شخصیت‌هایی دوست‌داشتنی به‌جا می‌گذارد، در رسیدن‌به اصالت خاص خودش موفق است و با کمی حوصله می‌تواند تجربه‌ی متفاوتی را برای بیننده رقم بزند.

انیمه‌های مشابه Dorohedoro:

از دست ندهید:

• انیمه Tokyo Ghoul؛ کشتار با دندان‌های تیز در توکیو
• انیمه Mob Psycho 100؛ زندگی دوگانه‌ی موب
• انیمه Drifters؛ تباهی نامتناهی تاریخ

بزرگ‌ترین وجه تمایز انیمه دوروهدورو را باید در دنیای عجیب و تعدد کاراکترهای عجیب‌تر آن دانست. اثری که با داشتن این ویژگی قبل از اینکه دست‌آویزی برای کمدی‌های دیگر شود با خلق موقعیت‌های طنزآمیز و ترکیب آن با ساختاری خشن و منحصربه‌فرد ابتکار عمل را در دست می‌گیرد و بیننده را در لحن دیوانه‌وار روایتش غرق می‌کند. از بین انیمه‌هایی بااین‌حال‌وهوا و رویکرد، که حس تکرار و دلزدگی ایجاد نکنند و ایده‌ی بکر خود را هم از دست ندهند، دو مورد با قاطعیت طلایه‌داری می‌کنند که در ادامه معرفی شده‌اند.

Mind Game

بازی ذهن یک انیمه‌ی سینمایی پرتلاطم و جالب است که تمام لحظه‌های آن با خلاقیتی جنون‌آمیز و فراواقعی که درعین‌حال تفکرآمیز هستند پوشیده شده است. اتفاقات غافلگیرکننده و به‌شدت طنزآمیز داستان در اولین فیلم ماساکی یواسا به‌همراه ساختار تلفیقی انیمه حس متمایزی به آن بخشیده است. داستان هم در مورد مرد جوانی به‌نام نیشی است که یک روز در مترو با میون، عشق دوران مدرسه‌اش، روبه‌رو می‌شود و درادامه‌ی این دیدار مجدد سلسله اتفاقاتی غیرقابل‌پیش‌بینی در یک ماجراجویی سوررئال شکل می‌گیرد. انیمه‌ی بازی ذهن معجونی است که طعم ترکیبی متفاوتی از یک سینمای مستقل را با اسانس کمدی به طرفداران دنیای انیمه می‌چشاند.

Gintama

گینتاما یکی از بهترین انیمه‌های بلند در ژانر کمدی و اکشن است که البته دامنه‌ی اتفاقات آن به رویکردی انتقادی و هجوآمیز درباره‌ی مسایل مختلف کشیده می‌شود. با حمله‌ی موجودات فضایی به زمین در دوره‌ی ادو، انسان‌ها تسلیم این حضور شده‌اند و بیست سال بعداز این اتفاق، زندگی در ژاپن سبک و سیاق تازه‌ای به‌خود گرفته است چراکه دولت به سامورایی‌ها خیانت کرده و تسلیم بیگانگان شده است و با ممنوعیت حمل شمشیر و کنار زدن سامورایی‌ها دیگر مقاومتی دربرابر حضور آزادانه‌ی آدم فضایی‌ها وجود ندارد. ساکاتا گینتوکی جوانی سامورایی‌مسلک و البته بی‌خیال است که همراه کاگورا و شینپاچی زندگی می‌کند، آن‌ها در قبال انجام کارهایی که مردم از آن‌ها درخواست می‌کنند امرارمعاش می‌کنند. گینتاما پر از شخصیت‌های عجیب و غریب در موقعیت‌هایی کنایه‌آمیز، احساسی و خنده‌دار است که هرکدام مرام و دیوانگی خاص خود را دارند و امکان ندارد از سروکله زدن با آن‌ها خسته شوید.