انواع مروارید و همه نکاتی که باید درباره آنها بدانید

به‌طورکلی، دو نوع مروارید داریم: طبیعی و پرورشی. منظور از مروارید طبیعی، مرواریدی است که در دل طبیعت و براثر ورود تصادفی عوامل محرک به‌درون بدن صدف شکل می‌گیرد. وقتی محرکی به‌درون بدن نرم‌تنان مرواریدساز وارد می‌شود، موجود میزبان برای مقابله، از خود ماده‌ای ترشح می‌کند که لایه‌لایه درنهایت به تشکیل مروارید می‌انجامد. اما در مرواریدهای کشت‌شده در مزارع پرورشی، محرک تشکیل مروارید به‌صورت دستی وارد صدف شده و دیگر تولد مروارید اتفاقی و تصادفی نیست.

امروزه، مروارید طبیعی چیز به‌شدت کمیابی است و اگر هم پیدا شود، قطعا به‌قیمتی گزاف فروخته خواهد شد. به‌عبارتی، مروارید طبیعی در بودجه من و شمای خریدار عادی نمی‌گنجد و خاص طبقه ثروتمندان محسوب می‌شود. اکثر مرواریدهای موجود در بازار از نوع پرورشی بوده که ارزان‌ترند و برای عموم، در دسترس‌تر. 

اما حتما می‌پرسید که آیا مروارید طبیعی بهتر نیست؟ باید بگوییم که مروارید طبیعی و پرورشی چندان متفاوت از هم نیستند و مرواریدهای پرورشی هم اصل محسوب می‌شوند. ساخت و ظاهر هر دو که از دید کارشناسان یکی است، اما ازلحاظ خاستگاه و قیمت فرق می‌کنند. مروارید طبیعی چون محصولی تصادفی است و البته نایاب، ارزشمندتر شمرده می‌شود. پیش‌تر در مطلبی جداگانه در مورد راه تشخیص مروارید اصل مفصل گفته‌ایم.

مروارید آب شور و آب شیرین چه فرقی دارند؟

مرواریدهای طبیعی و پرورشی را می‌توان به دو دسته آب شور و آب شیرین تقسیم کرد. تشکیل مرواریدهای آب شور مدت‌زمان بیشتری طول می‌کشد. آب شوری‌ها اگرچه از درخشش بهتر و کیفیت بالاتری برخوردارند، اندکی کم‌دوام‌ترند، همین‌طور گران‌تر. اما مرواریدهای آب شیرین در مدت‌زمان کوتاه‌تری شکل گرفته و فراوان‌تر و خوش‌قیمت‌ترند، منتها به درخشندگی مرواریدهای آب شور نیستند و معمولا هم ریزترند. تقریبا تمامی انواع مرواریدها، هم نوع آب شور و هم آب شیرین موجود در بازار از نوع پرورشی است.

مروارید آب شیرین

مرواریدهای آب شیرین ازلحاظ شکل، اندازه و رنگ متنوع‌ترند. اغلب‌شان اشکال نامنظمی داشته و کروی کامل نیستند؛ ضمن اینکه نسبت به مرواریدهای آب شور در برابر پوسته‌پوسته‌شدن مقاوم‌ترند. ازجمله اشکال رایج مرواریدهای آب شیرین می‌توان به بیضی، باروک (اشکال نامنظم) و نیمه‌باروک اشاره کرد. این نوع مرواریدها چون زودتر برداشت می‌شوند، معمولا ریزاندام‌ترند. البته، طول مدت رشد در هر مزرعه‌ای (منظور، مزارع کشت مروارید پرورشی است) می‌تواند متفاوت باشد و به همین دلیل، تنوع سایز گسترده‌ای در بین مرواریدهای آب شیرین شاهدیم، از حدود ۲ میلی‌متر تا ۱۵ میلی‌متر. ازلحاظ رنگ، بیشتر در طیف‌های سفید یا کرم و با اُوِرتُن صورتی، کرم و اسطوخودوسی موجودند (اُوِرتُن یعنی رنگ نور انعکاسی). مروارید آب شیرین سیاه هم داریم که حاصل رنگ‌آمیزی مصنوعی است.

عمده مرواریدهای آب شیرین در جهان از چین تأمین می‌شود.

مروارید آب شور

مرواریدهای آب شور هم از تنوع خوبی برخوردارند و این‌طور که به نظر می‌رسد، از انواع مرواریدهای آب شیرین معروف‌ترند. انواع مروارید آب شور عبارتند از:

مروارید آکویا

تصویری که اغلب از گردنبند مروارید در ذهن داریم، چیزی شبیه همین مرواریدهای آکویاست. مرواریدهای آکویا معروف‌ترین و فراوان‌ترین نوع مرواریدهای آب شورند که بیشتر با ویژگی‌هایی چون زیبایی، درخشندگی و قیمت رقابتی‌شان شناخته می‌شوند. آکویا دارای درخشندگی بسیار گیرایی است.

ازلحاظ سایز، مرواریدهای آکویا معمولا ریزند، با میانگین سایز ۷ میلی‌متر، اگرچه می‌توانند تا ۱۰ میلی‌متر هم باشند. ازلحاظ شکل، معمولا کاملا گردند و گاهی به اشکال نامتقارن هم یافت می‌شوند. درمورد رنگ مرواریدهای آکویا، خاطرتان باشد که اغلب سفید، خاکستری یا کرم با اُوِرتُن صورتی، نقره یا سبزند. ممکن است به آکویاهای آبی با اُوِرتُن نقره‌ای هم بربخورید، اما از رنگ‌های کمیاب و قیمتی است. آکویای سیاه هم اگر دیدید، رنگ طبیعی نیست. آکویاهای رنگ‌شده سیاه را می‌توان جایگزین مقرون‌به‌صرفه‌تر مرواریدهای سیاه تاهیتی دانست. درکل، مرواریدهای آکویا از مرواریدهای آب شیرین گران‌ترند، اما به گران‌قیمتی برخی دیگر از انواع مرواریدهای آب شور نیستند.

اکثر آکویاهای موجود در بازار تولید ژاپن بوده و درصد کمی هم تولید چین، ویتنام و کره، اما آکویای ژاپن چیز دیگری است. اگر جایی به اسم آکویای هاناداما برخوردید، بدانید که بهترین نوع آکویای ژاپنی است.

مروارید دریای جنوب

مرواریدهای دریای جنوب از جایگاه ویژه‌ای در میان سایر انواع مرواریدها برخوردارند. این نوع مروارید در دو رنگ اصلی سفید و طلایی یافت می‌شود. مرواریدهای سفید دریای جنوب چندان خاص و متفاوت نیستند، اما طلایی این مرواریدها دارای ظاهر بس منحصربه‌فردتری است. همچنین باید اضافه کنیم که مروارید سفید دریای جنوب گویا کمیاب‌ترین و لاکچری‌ترین نوع مروارید پرورشی است.

مرواریدهای دریای جنوب از سایز درشتی هم برخوردارند و می‌توانند تا حتی ۲۰ میلی‌متر باشند، اما درکل مروارید درشت‌تر از ۱۵ میلی‌متر بسیار کمیاب است. ازلحاظ شکل، اغلب مرواریدهای دریای جنوب دارای شکل نامنظمی بوده و اگر کاملا کروی باشند، احتمالا به قیمت بالاتری فروخته می‌شوند. ازلحاظ درخشندگی و رنگ هم که نیازی به تعریف نیست.

مروارید تاهیتی

مروارید تاهیتی از معدود مرواریدهای سیاه با رنگ طبیعی است. مرواریدهای تاهیتی هم مانند مرواریدهای دریای جنوب می‌توانند خیلی درشت باشند، اما بیشتر به رنگ خاص و متمایزشان معروف‌اند. این نوع مروارید، بااینکه به مروارید سیاه معروف است، به‌ندرت کاملا مشکی است. رنگ مرواریدهای تاهیتی را می‌توان شامل طیف‌های خاکستری، زغالی و سبز تیره توصیف کرد، با انعکاس‌های مختلفی که چشم‌نوازترین‌شان طاووسی است. مرواریدهای تاهیتی در اشکال مختلفی موجودند، ازجمله گرد و باروک. انواع گرد و متقارن گران‌ترند، اما تاهیتی‌های نامتقارن از تلألؤ منحصربه‌فردتری برخوردارند.

این را هم بدانید که بر اساس استانداردهای کیفی، تنها مرواریدهای تاهیتی دارای ضخامت لایه حداقل ۰٫۸ میلی‌متر را می‌توان نوع مرغوب دانست. تاهیتی هم اگر نمی‌دانید، بزرگ‌ترین جزیره از مجمع‌الجزایر پلی‌نزی فرانسه است.

مروارید دریای کورتِز

مروارید پرورشی دریای کورتز (خلیج کالیفرنیا) در گایماس مکزیک، نادرترین نوع مرواریدهای پرورشی است. این نوع مروارید هم می‌تواند مانند مرواریدهای تاهیتی، به‌طور طبیعی سیاه باشد.

مرواریدهای خاص

در این قسمت با انواع مرواریدهای خاص آشنا می‌شوید:

– مروارید کِشی

مرواریدهای کشی (keshi) می‌توانند از نوع آب شور یا شیرین باشند، اما چون به‌نحو خاصی شکل می‌گیرند، به اشکال نامتعارفی درمی‌آیند. این نوع مرواریدها به‌معنای واقعی از اشکال خاصی برخوردارند و هیچ شکل استانداردی نمی‌توان برایشان تعریف کرد. وقتی محرک پیش از شکل‌گیری کامل مروارید پس زده‌شده یا وقتی مروارید بدون هسته مرکزی رشد پیدا می‌کند، محصول نهایی دارای شکی کاملا نامنظم خواهد بود که می‌تواند در نوع خود حتی بی‌نظیر باشد، ویژگی‌ای که دست جواهرسازان خلاق را حسابی باز می‌گذارد. 

ازلحاظ اندازه، مرواریدهای کشی تقریبا ریز اما پردرخشش‌اند. به‌عبارتی، سطح نامتقارن‌شان سبب شده که درخشان‌تر باشند. ازلحاظ رنگی هم متنوع‌اند، شامل طیف‌های سفید، کرم و اسطوخودوسی. 

همان طور که گفتیم، این نوع مرواریدها براثر اتفاقی تصادفی که جزو روند عادی تشکیل مروارید نیست، به وجود می‌آیند. اما این روزها، به‌دلیل پیشرفت تکنیک‌های پرورش مروارید، چنین اتفاقات غیرعادی‌ای به‌ندرت می‌افتد. ازاین‌رو، فراوانی مرواریدهای کشی در بازار کمتر شده است.

– مروارید مِیب

مروارید میب (mabe) به‌اسم نیم‌مروارید هم معروف است. اما چرا نیم‌مروارید؟ مروارید میب از روبه‌رو کاملا شبیه مرواریدهای کروی به نظر می‌رسد، اما از پهلو که نگاه کنید، دارای پشت تختی است و به همین دلیل، نیم مروارید گفته می‌شود. شکل خاص مرواریدهای میب هم حاصل رشد متفاوتی است که طی می‌کنند. جالب اینجاست که مرواریدهای میب ازلحاظ ظاهری به مرواریدهای لاکچری و گران‌قیمتی چون مرواریدهای دریای جنوب می‌مانند، اما خوش‌قیمت‌ترند. ضمن اینکه به‌دلیل پشت مسطح‌شان بهتر روی بدن می‌خوابند. مروارید میب اگرچه معمولا نیمه‌کروی است، گاهی به‌شکل بیضی، گلابی یا اشکال نامتقارن هم رشد پیدا می‌کند؛ ضمن اینکه به دو رنگ اصلی سفید و طلایی یافت می‌شود.

در آخر

دیدید که مروارید گوهر بسیار متنوعی است. انواع مروارید می‌تواند دارای قیمت و ارزش متفاوتی باشد. این روزها که استفاده از مروارید در خصوصا زیورآلات طلا مد شده، بهتر است اگر قصد خرید داریم، اطلاعات‌مان را درباره انواع مروارید بالا ببریم. خلاصه که امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد و توانسته باشیم به دانسته‌هایتان اضافه کنیم.