خیلی از توانمندیها در بین افراد مختلف مشترک هستند، پس چرا این توانمندیها فقط در برخی افراد به شکوفایی میرسند و در بسیاری دیگر حتی کوچکترین رشدی نمیکنند؟ اگر دلایلی از جمله شرایط خانوادگی، محیط آموزشی، وضعیت اقتصادی و دیگر دلایل اینچنینی را کنار بگذاریم، خواهیم دید اعتماد به نفس نیز نقش بسزایی در رشد و پرورش توانمندیهای هر فرد دارد. افراد با اعتماد به نفس بالا در زندگی روزمرهشان به عادتهایی پایبند هستند که برایشان موفقیت به ارمغان میآورند. اگر هرکسی اندکی در جهت تغییر عادتهای غلطش گام بردارد، میتواند به یک فرد با اعتماد به نفس بالا تبدیل شود که قادر است توانمندیهایش را به ثمر بنشاند. در ادامه با ما همراه باشید تا یاد بگیرید افراد با اعتماد به نفس بالا کدام کارهای زندگی روزمرهشان را متفاوت انجام میدهند. اما قبل از مرور عادتهای روزمره افراد با اعتماد به نفس، به طور مختصر به بررسی نقش اعتماد به نفس در موفقیت میپردازیم.
خیلی از افرادی که شاید در زندگی روزمره به ظاهرِ با اعتماد به نفسشان غبطه میخورید، در واقع نوعی خودباوری ساختگی و پوچ دارند که کمکشان میکند در انظار عمومی بر نقاط ضعفشان سرپوش بگذارند، اما اگر اعتماد به نفس همین افراد را در عمل بسنجید، خواهید دید که هیچ جربزهای ندارند. در نقطهی مقابل، افرادی که از اعتماد به نفس حقیقی برخوردارند، نه تنها قادرند خودشان را از گرداب ترسها و تردیدها به سلامت بیرون بکشند، بلکه به اطرافیانشان نیز انگیزه میدهند و نشدنیها را ممکن میکنند.
چه فکر کنید که میتوانید و چه فکر کنید که نمیتوانید، در هر دو صورت حق با شماست.
هنری فورد، مؤسس پرآوازهی شرکت اتومبیلسازی فورد، معتقد بود باور ذهنی و طرز فکر افراد روی توانمندیهایشان تأثیر میگذارد. صحت این ادعا در پژوهشی که اخیرا در دانشگاه ملبورن انجام گرفت، ثابت شد. نتایج این پژوهش نشان داد افراد با اعتماد به نفس حقوق بالاتری دریافت میکنند و سریعتر از همکارانشان ترفیع میگیرند.
افراد با اعتماد به نفس میتوانند روی جهان درونشان و حتی اطرافیانشان تأثیر بگذارند. اما تنها مشخصهای که از زندگی این افراد به چشم دیگران میآید، نوآوریها و موفقیتهایشان است، در حالی که رمز پیروزی افراد با اعتماد به نفس را باید در عادتهای زندگی روزمرهشان جستوجو کرد. اعتماد به نفس این افراد تا حد زیادی از عادتهای سازندهای که دارند، ناشی میشود. در ادامه با تعدادی از عادتهای مشترک افراد با اعتماد به نفس آشنا خواهید شد.
۱. با قاطعیت صحبت میکنند
خیلی کم پیش میآید از افراد با اعتماد به نفس بشنوید که حین صحبت کردن مِن مِن کنند و به عبارات و جملاتی مثل «خیلی مطمئن نیستم» یا «یه جورایی به نظرم میاد که…» پناه بیاورند. افراد با اعتماد به نفس، مصمم صحبت میکنند. این افراد خوب میدانند اگر افکارشان را با قاطعیت بیان نکنند، دیگران به صحبتهایشان گوش نخواهند کرد.
۲. از پیروزیهای کوچک غافل نمیشوند
افراد با اعتماد به نفس اهل چالش هستند و حاضرند برای پیروزیهای نه چندان بزرگ خودشان را به چالش بکشند. موفقیتهای کوچک موجب تشکیل گیرندههای آندروژن در نواحی مغزی مرتبط با پاداش و انگیزه میشوند. افزایش تعداد گیرندههای آندروژن، تأثیر هورمون تستوسترون را افزایش میدهد. در پی افزایش تأثیر این هورمون، فرد اعتماد به نفس بیشتری احساس میکند و ترغیب میشود با چالشهای پیش رو دستوپنجه نرم کند. وقتی به چند موفقیت کوچک برسید، افزایش اعتماد به نفستان حتی تا چندین ماه دوام خواهد داشت.
۳. ورزش میکنند
بر اساس نتایج پژوهشی که در مؤسسهی تحقیقاتی اونتاریوی شرقی انجام شد، افرادی که به مدت ده هفته، هفتهای دو بار، ورزش کرده بودند، در روابط اجتماعی، عملکرد تحصیلی و وضعیت جسمانی توانمندتر شدند. این افراد توانستند عزت نفس و نیز تصویر ذهنیای را که از ظاهرشان داشتند، بهبود ببخشند. پژوهشگران دریافتند بخشی از اعتماد به نفس این افراد از تغییرات فعل و انفعالی بدنشان ناشی شده است که در رأسش ترشح اندورفین قرار دارد. بدن در نتیجهی تمرینات فیزیکی اندورفین آزاد میکند و موجب افزایش سطح اعتماد به نفس میشود.
۴. خودِ واقعیشان هستند
افراد با اعتماد به نفس از گدایی توجه بیزارند. این افراد میدانند همین که خود واقعیشان باشند تأثیرگذارتر از این است که خودشان را یک شخصیت مهم جا بزنند. افراد با اعتماد به نفس سعی میکنند طرز رفتاری را که صحیحتر است در پیش بگیرند. دقیقا همین طرز رفتار صحیح است که مردم را جذبشان میکند. در نتیجه، این افراد نیازی ندارند برای جلب توجه دیگران گزافهگویی کنند.
افراد با اعتماد به نفس مهارت شگفتانگیزی در «انتشار توجه» دارند. این افراد وقتی به دلیل موفقیتهایشان مورد توجه قرار میگیرند، سریعا تمامی توجهات را به سوی همهی افرادی معطوف میکنند که در موفقیتشان شریک بودهاند. افراد با اعتماد به نفس به دنبال تأیید یا تشویق دیگران نیستند، چرا که احساس خودارزشی این افراد از جهان درونشان نیرو میگیرد.
۵. دیگران را قضاوت نمیکنند
افراد با اعتماد به نفس سعی نمیکنند موفقیتهای دیگران را با قضاوتهای کوبندهشان کمارزش جلوه دهند، چرا که میدانند هر کسی به هر حال توانمندیهایی دارد که قابل احترام است. این افراد هرگز برای اینکه احساس خوشایندتری نسبت به خودشان پیدا کنند، دیگران را پایین نمیکشند. افراد با اعتماد به نفس کاملا درک کردهاند که اگر خودشان را در مقام مقایسه با دیگران قرار دهند، راه به جایی نخواهند برد. پس این افراد وقتشان را صرف سبک و سنگین کردن موفقیتهای دیگران نمیکنند و برایشان اهمیتی ندارد که موفقیتهایشان چقدر از موفقیتهای دیگران بااهمیتتر یا کماهمیتتر است.
۶. از درون، احساس شادی میکنند
شادمانی یکی از مهمترین عناصر سازندهی اعتماد به نفس است. برای اینکه بتوانید به کاری که انجام میدهید باور داشته باشید، قبل از هر چیزی باید از چیزی که هستید احساس شادی کنید. افراد با اعتماد به نفس برای اینکه شاد باشند به دیدگاهی که دیگران نسبت به موفقیتهایشان دارند تکیه نمیکنند، بلکه خشنودی و رضایتمندی این افراد از خود موفقیتهایشان حاصل میشود.
۷. بیشتر از اینکه صحبت کنند، گوش میدهند
افراد با اعتماد به نفس بیشتر از اینکه صحبت کنند گوش میدهند، چرا که احساس میکنند نیازی ندارند خودشان را به دیگران ثابت کنند. این افراد میدانند اگر با جان و دل به صحبتهای دیگران گوش دهند، بیشتر میتوانند به دانستههایشان اضافه کرده و رشد کنند. افراد با اعتماد به نفس به جای اینکه در تلاش باشند تا در تعاملاتشان خودشان را به دیگران ثابت کنند، به خودِ تعامل و گفتوگویی که در جریان است توجه میکنند و میدانند که این طرز برخورد، راهکار سازندهتری در همنشینی با دیگران است.
۸. خطر میکنند
افراد با اعتماد به نفس هیچ فرصتی را از دست نمیدهند. این افراد به جای اینکه نگران موانع باشند، از خودشان میپرسند: «الآن چی داره مانعم میشه؟ چرا نمیتونم از این فرصت استفاده کنم؟» و بعد از اینکه خودشان را مورد پرسش قرار دادند، به سمت فرصتهای پیش رو قدم برمیدارند. افراد با اعتماد به نفس هرگز از روی ترس عقبنشینی نمیکنند، چرا که میدانند اگر کاری را امتحان نکنند، هیچوقت نمیتوانند در زمینهی دلخواهشان به موفقیت برسند.
۹. از اشتباه کردن نمیترسند
افراد با اعتماد به نفس از اشتباه کردن نمیترسند. این افراد نظراتشان را با دیگران به اشتراک میگذارند تا از درستی یا نادرستی نظراتشان آگاه شوند. افراد با اعتماد به نفس وقتی اشتباه میکنند، از اشتباهاتشان درس میگیرند و وقتی هم که در مسیر درست قدم برمیدارند، فرصتی را فراهم میکنند تا دیگران از عملکردشان درس بگیرند. افرادی که به خودباوری رسیدهاند میدانند از چه قابلیتهایی برخوردارند و به اشتباهاتشان به عنوان یک ضعف شخصیتی نگاه نمیکنند.
۱۰. از موفقیت دیگران شاد میشوند
افراد با اعتماد به نفس پایین به شایستگی و ارزشمندی خودشان باور ندارند و به همین دلیل، برای اینکه خودشان را ثابت کنند، به عیبجویی از دیگران روی میآورند. این در حالی است که احساس خودارزشی افراد با اعتماد به نفس بالا از جهان درونی خودشان ناشی میشود. این افراد از مشاهدهی توانمندیهای دیگران لذت میبرند و قادرند موفقیتهای اطرافیانشان را تحسین کنند.