احتمالا شنیدهاید که موسیقی میتواند روی حال و هوای ما تأثیراتی بگذارد. تحقیقات نشان میدهند که موسیقی روی عملکرد افراد هم تأثیر میگذارد. اما گوش کردن طولانیمدت به موسیقی با صدای بلند میتواند بیش از چیزی که فکر میکنید به گوشهای شما آسیب برساند. همراه ما باشید، تا برایتان توضیح بدهیم که چرا موسیقی با صدای بلند به شنوایی آسیب میرساند و چه عواملی موجب تشدید این آسیب میشوند.
ما نسل استفاده از گجتها هستیم. مهم نیست که این وسیله یک MP3 player باشد یا گوشی هوشمند، به هر حال علاقه داریم که همیشه به اینترنت دسترسی داشته باشیم و به جدیدترین آهنگهای گروههای موسیقی موردعلاقهمان یا آخرین پادکستها گوش کنیم. اما درعینحال با این کار به گوشهای خود نیز آسیب میرسانیم.
بنا به گزارش مؤسسهی Hear the World initiative، بریتانیا بعد از آمریکا در ردهی دوم کشورهایی قرار دارد که مردمش برای گوش دادن به موسیقی از گوشیهای همراه استفاده میکنند. ۱۶ درصد از مردم آمریکا بهطور روزانه با MP3 player خود به موسیقی گوش میدهند و ۹ درصد از آنها صدای گوشی را تا بیشترین حد ممکن بالا میبرند.
چه خطری وجود دارد؟
در این دنیای شلوغ و پرسروصدا، استفاده از هدفون میتواند راه خوبی برای فرار از صدای محیط باشد. اما این روزها، ما بیشتر از همیشه موسیقی را با صدای بلند گوش میکنیم، آن هم به این دلیل که از صدای محیط فرار کنیم. Hear the World report مؤسسهای است که قصد دارد تا میزان آگاهی را نسبت به مشکلات شنیداری بالاتر ببرد. آنها با بررسی ۴۴۰۰ نفر از سراسر دنیا (ازجمله بریتانیا) که بین سنین ۱۴-۶۵ سال قرار داشتند، به این نتیجه رسیدند که ۸۵ درصد این افراد هنگام گوش دادن به موسیقی، صدای MP3 player خود را بیش از ۵۰ درصد زیاد میکنند.
مشکل اینجاست که MP3 playerها میتوانند تا ۱۰۴ دسیبل را مستقیما وارد گوشهای شما کنند؛ که نزدیک به صدای متهی بادی با ۱۱۰ دسیبل است. درواقع هر وسیلهای با قدرت بیش از ۹۰ دسیبل میتواند آسیبهای بلندمدتی به گوش وارد کند.
رابرت بینی شنواییشناس (اودیولوژیست) میگوید: افراد زیادی بهطور مرتب از دستگاههای دیجیتالی خود برای گوش دادن به موسیقی استفاده میکنند. در بریتانیا از هر ۴ نفر در ردهی سنی ۱۸-۲۴ سال، یک نفر موسیقی را با بیشترین صدای ممکن گوش میکند. نوجوانها نیز مانند والدینشان با همین مشکل مواجه هستند، البته آنها در سنین پایینتر دچار این عارضه میشوند.
صدای بلند چطور به گوشها آسیب میرساند؟
انسانهایی با شنوایی مناسب، سلول کوچکی به نام سلول مویی گوش دارند که درون گوش داخلی قرار گرفته است و سیگنالهای دریافتی را به مغز میفرستد؛ این سیگنالها در مغز به عنوان صدا تفسیر میشوند. گوش کردن به موسیقی بلند این سلولهای مویی را صاف میکند، هر چند آنها به محل اولیهی خود باز میگردند، اما صدا میتواند در بلندمدت به آنها آسیب برساند.
مسئلهای که خیلیها به آن توجه نمیکنند این است که این سلولها دوباره رشد نمیکنند و این آسیب دائمی خواهد بود. رابرت بینی میافزاید:
این آسیب آنی نیست، بلکه ماهها و حتی سالها زمان میبرد تا دائمی شود. اما گوش کردن به موسیقی با صدای بلند در طولانیمدت بهصورت تدریجی ساختار گوش را ضعیفتر میکند و این امر میتواند باعث وزوز گوش یا کمشنوایی شود.
نبود آگاهی
یکی از مشکلاتی که عدهی زیادی بهخصوص نوجوانان قادر به درک آن نیستند، خطر گوش کردن موسیقی با صدای بلند است. پل چکلی (Paul Checkley) شنوایی شناس میگوید:
فکر میکنم که بهطور کلی جامعه اطلاعی از خطرات صدای بلند موسیقی ندارد. تاریخ نشان میدهد، افرادی که در دههی ۶۰ و ۵۰ میلادی زندگی میکردند از خطرات صدای بلند صنایع آگاهی داشتند و به همین دلیل قوانین سختگیرانهای در این مورد وضع شده بود. مردم عادت دارند تا درمقابل صدای متههای هیدرولیک از گوش خود محافظت کنند، اما وقتی نوبت به موسیقی میرسد این موضوع را فراموش میکنند.
پس چطور میتوان فهمید که صدایی خیلی بلند است؟ آسانترین راه کمک گرفتن از دیگران است. اگر دیگران هم صدای موسیقی را از بیرون هدفون میشوند پس احتمالا صدای آن بلند است. نشانههایی وجود دارد که مشخص میکند گوش شما آسیب دیده است.
اولین نشانه، شنیدن صدای وزوز بعد از قطع شدن صدای موسیقی است. نشانهی دیگر، نشنیدن صدا بهصورت موقت است. وقتی MP3 player خود را در محیطی ساکت خاموش میکنید صداها مبهم و نامفهوم به گوش میرسند.
عوامل آسیبزا
نهتنها موسیقی بلکه هر صدایی میتواند روی سلامتی شنوایی شما اثر بگذارد. درواقع باید در گوش دادن به کتابهای صوتی و پادکستها نیز احتیاط کرد.
۱. میزان صدا
این موضوع البته یکی از عوامل مهم آسیبزاست. هرچه صدا بلندتر باشد آسیبی که به گوشهای شما میرسد نیز افزایش مییابد. رابرت بینی میگوید:
مشخص کردن میزان این صدا خیلی سخت است، چرا که خروجی هر دستگاه با دیگری متفاوت است. هرچند میتوانید از قانون ۶۰/۶۰ استفاده کنید. شما باید به هر موسیقی با ۶۰ درصد از کل صدای دستگاه خود گوش کنید و همچنین بیشتر از ۶۰ دقیقه نیز با هدفون به موسیقی گوش ندهید.
۲. محل
محل گوش کردن به موسیقی میتواند اثر زیادی روی گوش بگذارد، چرا که روی میزان صدای دستگاه اثر گذار است. اگر در محیط پرسروصدایی قرار داشته باشید، صدای دستگاه را بالاتر میبرید که همین امر باعث افزایش ریسک آسیبدیدگی میشود.
هدفونهای استاندارد تمام گوش را پوشش نمیدهند و اجازه میدهند تا صدای محیط وارد گوش شود. به همین دلیل اغلب باعث میشود تا مردم صدای دستگاه را بالاتر ببرند. سه نوع هدفون داریم که میتوانند باعث کاهش آسیبدیدگی شوند:
- مدلهای قدیمیتر که درست روی گوش قرار میگیرند. بهدنبال مدلهایی باشید که دارای بالشتکهای نرم هستند.
- مدلهایی که با محدودکنندههای الکترونیکی باعث قطع صدای محیط میشوند.
- مدلهایی که درست داخل گوش قرار میگیرند.
پل چکلی میافزاید:
خرید هدفونهای باکیفیت، بسیار خوب است، چرا که صدای محیط را قطع میکنند و باعث میشوند که بخواهید صدای دستگاه خود را پایینتر بیاورید و همچنان بهراحتی به موسیقی گوش بدهید.
۳. نوع موزیک
جالب است بدانید که اغلب موسیقیهایی که افراد فکر میکنند مضر هستند، در کمال تعجب چندان هم بد نیستند. درواقع موسیقیهای کلاسیک هم میتوانند بهاندازهی موسیقی سبک هوی متال یا راک برای شما ضرر داشته باشند. رابرت بینی میگوید: من بیمارانی دارم که در زمینهی موسیقی جاز، کلاسیک و راک فعالیت میکنند اما وضعیت هیچکدام از آنها با هم تفاوتی ندارد. همه چیز بستگی به میزان صدای دستگاه دارد.
۴. استراحت دادن به گوشها
گوش دادن مرتب به موسیقی، به سلولهای درون گوش اجازهی استراحت نمیدهد. بنابراین هر ساعت به میزان ۱۰ دقیقه به هیچ چیز گوش ندهید. رابرت بینی میگوید: درحالحاضر MP3 playerها آهنگهای زیادی را در خود ذخیره میکنند. در گذشته سیدیها، آلبومهای محدودی را در خود نگه میداشتند، اما حالا شما میتوانید ۱۰۰۰۰۰ آهنگ را درطول روز با این دستگاهها گوش کنید.
۵. رژیم غذایی
مواد غذایی که مصرف میکنید نیز میتوانند روی گوش شما اثر بگذارند و یک رژیم خوب به بهبود شنواییتان کمک میکند. رابرت بینی میافزاید: آنتیاکسیدانها برای شنوایی خیلی خوب هستند، چرا که گردش خون درون گوش را افزایش میدهند و فرایند تخریب سلولهای مویی درون گوش را کاهش میدهند.
دربرنامهی غذایی خود از آووکادو، گوجه فرنگی و ماهیهای پرچرب استفاده کنید که جزو منابع سرشار از آنتی اکسیدان هستند.
۶. سیگار کشیدن
از طرف دیگر سیگار کشیدن برای جریان خون درون گوش مضر است و سبب تنگ شدن رگهای خونی میشود. رابرت بینی میگوید: تحقیقات نشان میدهند که سیگاریها نسبت به غیرسیگاریها در ابتلا به مشکلات شنوایی، مستعدتر هستند.
تنها MP3 playerها نیستند که میتوانند به گوشهای شما آسیب برسانند، بلکه صداهای محیطی نیز میتوانند به گوش آسیب برسانند و دوری کردن از آنها نیز مشکل است.
۷. صداهای پسزمینه
انسانها در دنیای صنعتی امروزی با بیرون رفتن از خانه، توسط صداهای مختلفی احاطه میشوند. بنابراین وقتی مشکل شنوایی دارید، بهتر است که در محیطهای پرسروصدا بیشتر مواظب باشید.
۸. کنسرتها و مهمانیها
وقتی به کنسرت یا مهمانی میروید دقت کنید که به خودتان کمی استراحت بدهید. نزدیک بلندگوها نایستید و هر ساعت ۱۰ دقیقه استراحت کنید.
۹. صداهای موجود در محیط کار
اگر محیط کار شما پرسروصداست، قوانین رسمی برای حمایت از کارمندان وجود دارد. پل چکلی میگوید: اگر صدای متوسط در محیط ۸۰ دسیبل است باید درمورد احتمال آسیبدیدگی آگاه باشید. در سطح ۸۵ دسیبل، کارفرما باید اقداماتی برای کاهش منبع صدا انجام بدهد و در صورت عدم کاهش صدا، امکان استفاده از صداگیرها را برای اشخاص فراهم کند.