سطوح کافی ویتامین D در بدن، برای جنبه‌های مختلفی از سلامتی مهم است. وقتی پای تأثیرات ویتامین D روی سرطان به‌میان می‌آید، چندین پرسش بی‌پاسخ وجود دارند، اما دانشمندان روی این مسئله توافق دارند که کمبود ویتامین D به‌طور کلی چیز خوبی نیست! در حقیقت شواهد اخیر حاکی از آن هستند که سطوح کافی ویتامین D در افراد مسن از اهمیت زیادی برخوردار است، به‌ویژه برای ﻟﻨﻔﻮم ﻏﻴﺮﻫﻮﭼﻜﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﻠﻮل ﺑﺰرگ (DLBCL) که شایع‌ترین نوع لنفوم غیرهوچکین است. اگر می‌خواهید از ارتباط ویتامین D با پیشگیری از سرطان بیشتر بدانید، این مقاله را تا انتها بخوانید.
آیا من هم کمبود ویتامین D دارم؟
چگونه انسان به‌طور طبیعی ویتامین D دریافت می‌کند؟ متأسفانه غذاهای بسیار اندکی در رژیم غذایی ما هستند که به‌طور طبیعی حاوی ویتامین D باشند و خیلی‌ها از کمبود این ویتامین رنج می‌برند. خطر توسعه‌ی کمبود ویتامین D، به چند دلیل افراد میان‌سال و مسن را بیشتر تهدید می‌کند. سن که بالاتر می‌رود، پوست دیگر نمی‌تواند به قوت گذشته ویتامین D تولید کند. علاوه‌براین، افراد مسن‌تر عموما زمان بیشتری را داخل خانه و محل کارشان می‌گذرانند و احتمالاً ویتامین کافی در رژیم‌شان دریافت نمی‌کنند.
بعضی مواد غذایی سرشار از ویتامین D هستند. ماهی‌های روغنی و روغن جگر ماهی منابع طبیعی خوبی برای این ویتامین محسوب می‌شوند. خورشید هم منبع طبیعی دیگری است، اما همه‌ی اقدامات احتیاطی برای بودن در معرض اشعه‌ی UV و خطر ابتلا به سرطان پوست باید رعایت شوند. بودن در معرض خورشید بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر، مقادیر خوبی از ویتامین D در پوست ایجاد می‌کند، اما باید در حد معقولی باشد. دیگر اینکه، حمام آفتاب برای جذب ویتامین D، برای خیلی‌ها مؤثر نیست.
اگر به وضعیت ویتامین D بدن خود شک دارید، با پزشک مشورت کنید تا نشانه‌هایش را بررسی کند و از او بخواهید، از شما آزمایش خون بگیرد تا ببینید چه خبر است! اندازه‌گیری سطح سرمی ۲۵ هیدروکسی ویتامین بهترین آزمایش برای تعیین کمبود این ویتامین است.
آیا ویتامین D از سرطان پیشگیری می‌کند؟
این امید وجود دارد که ویتامین D در پیشگیری از سرطان مفید باشد، اما هنوز هم در این زمینه پرسش‌های زیادی بی‌پاسخ مانده‌اند.
طبق تحقیقات آزمایشگاهی، به‌نظر می‌رسد کمبود ویتامین D به توسعه‌ی برخی بدخیمی‌ها کمک می‌کند، اما کارشناسان می‌گویند پیش از آنکه بتوان برای پیشگیری از سرطان، ویتامین D روزانه تجویز کرد، باید تحقیقات بیشتری انجام شوند.
مطالعات روی تأثیر ویتامین D در پیشگیری از سرطان سینه، سرطان پروستات و سرطان روده‌ی بزرگ، نتایج متناقضی به‌همراه داشته‌اند. در برخی موارد، محققان متوجه نشده‌اند که آیا سطح پایین ویتامین D نتیجه‌ی ابتلا به سرطان بوده، یا اصلاً خودش عامل ابتلا به سرطان است.
چه ارتباطی بین ویتامین D و سرطان خون وجود دارد؟
در مورد سرطان‌های خونی مثل لوسمی و لنفوم، شواهد حاکی از آن هستند که ویتامین D به برخی درمان‌های سرطان در روند کارشان کمک می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند بین کمبود ویتامین D و احتمال بیشتر ابتلا به انواع مختلف سرطان خون، ازجمله لوسمی لنفوستیک مزمن (CLL) و ﻟﻨﻔﻮم ﻏﻴﺮﻫﻮﭼﻜﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﻠﻮل ﺑﺰرگ (DLBCL) که شایع‌ترین نوع لنفوم غیرهوچکین است، ارتباط وجود دارد. اما در این مطالعات نمی‌توان علت را از معلول تشخیص داد. آیا می‌توان از ویتامین D برای افزایش قدرت بعضی درمان‌های سرطان بهره برد؟ پاسخ قطعیِ این پرسش هنوز مشخص نیست، اما داده‌های موجود امیدوارکننده هستند.
به این حقیقت هم باید توجه داشت که بسیاری از درمان‌های سرطان و همین‌طور خودِ سرطان‌ها، موجب تضعیف توده‌ی استخوانی می‌شوند که این امر خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد، بنابراین دریافت سطح کافی کلسیم و ویتامین D می‌تواند بخشی از مدیریت و پیشگیری از این خطر محسوب شود.
ویتامین D و ریتوکسیمب (ریتوکسان)
محققان اخیرا در مجله‌ی انکولوژی بالینی (Journal of Clinical Oncology) گزارش دادند که به‌نظر می‌رسد، کمبود ویتامین D روی کیفیت عملکرد ریتوکسیماب درمانی ضدسرطان، پادتن تک‌تیره (آنتی‌بادی مونوکلونال)، تأثیر می‌گذارد. نویسندگان این گزارش عنوان کردند کمبود ویتامین D در بیماران مسن مبتلا به DLBCL که با R-CHOP درمان می‌شوند هم عاملی خطرناک محسوب می‌شود. آنها شواهدی یافتند دال بر اینکه کمبود ویتامین D، عمل از بین بردنِ سلول‌های سرطانیِ ریتوکسیماب را تضعیف می‌کند.
آنها تقاضا کردند آزمایش‌های ویژه‌ای برای بررسی استفاده از ویتامین D در ﻟﻨﻔﻮم ﻏﻴﺮﻫﻮﭼﻜﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﻠﻮل ﺑﺰرگ و دیگر سرطان‌ها طراحی شوند؛ سرطان‌هایی که در حال حاضر با آنتی‌بادی‌هایی همچون تراستوزومب (Trastuzumab) در سرطان سینه و ستوکسیمب (Cetuximab) در سرطان روده‌ی بزرگ درمان می‌شوند.
