حتما شما هم زیاد شنیده‌اید که به خانم‌ها می‌گویند «این کار مردانه است شما دست نزنید» یا به آقایان می‌گویند «چرا این کارهای زنانه را انجام می‌دهی؟». این دست سوالات و اظهار نظرها ریشه در اعتقادات قدیمی و سنتی دارد که به دلیل پیچیده شدن آن در قالب فرهنگ، تا امروز همراهمان آمده است. واقعیت این است که نمی‌توانیم بگوییم آشپزی و آرایشگری فقط کار زنان است و بازسازی خانه و راندن بیل مکانیکی کار مردان. امروزه می‌دانیم کارها جنسیت ندارند و هر کسی براساس سلیقه و تمایل خود می‌تواند شغلی انتخاب کند یا در اوقات فراغت خود به کاری که دوست دارد بپردازد.
در این مطلب از میدونی می‌خواهیم کمی درباره‌ی کارهای فنی با هم گپ بزنیم و ببینیم آیا واقعا این کارها مردانه است یا این تصور ریشه در باورهای غلط سنتی و تابوهای فرهنگی دارد.
آیا واقعا کارهای زنانه و مردانه داریم؟
قبل از بررسی زنانه یا مردانه بودن کارها، باید چند قدم عقب‌تر برویم و دلیل این عقیده را پیدا کنیم. هر نیم‌کره‌ی مغز مسؤول یک دسته‌ی کلی از فعالیت‌های ذهنی و جسمی ما است: نیم‌کره‌ی راست مسؤول خلاقیت و احساسات، نیم‌کره‌ی چپ مسؤول منطق و محاسبات. اما هیچ کسی نمی‌تواند به صورت هم‌زمان از هر دو نیم‌کره به شکل کامل یا به یک اندازه، استفاده کند. یکی از نیم‌کره‌ها از آن یکی فعال‌تر است.
به همین دلیل است که همه نمی‌توانند نقاش یا فعال بورس باشند، حتی یک فرد نمی‌تواند هم‌زمان یک هنرمند به نام باشد و در حسابداری هم اسم و رسمی بر هم زده باشد. در تحقیقات انجام شده مشخص شده است که نیم‌کره‌ی راست در اغلب خانم‌ها و نیم‌کره‌ی چپ در اکثر آقایان فعال‌تر است. به این معنی که خانم‌ها در انجام کارهای ظریف و مرتبط با احساسات، مثل پرستاری و حل مشکلات، استعداد بیشتری دارند. در مقابل آقایان در انجام کارهای محاسباتی و کارهایی که نیاز به آمادگی بدنی بالا دارد، مثل تخریب ساختمان یا فعالیت در بورس، توانایی بیشتری دارند.
حالا، با آگاهی از این قابلیت‌های مغز، متوجه می‌شویم که چرا از قدیم بعضی از کارها را زنانه و بعضی را مردانه می‌نامیدند. آن‌ها این تفاوت در عملکرد را به این شکل برای خود تعریف کرده بودند که کارهایی صرفا زنانه و کارهایی مردانه است، پس خانم‌ها نمی‌توانند لوله‌های آب را عوض کنند و نگهداری از کودکان هم از آقایان بعید است چون کار مردانه‌ای نیست. این نوع تفکر نه تنها در ایران، بلکه در تمام جهان زمانی عادی و طبیعی بود.
اما این نکته فراموش شده بود که همیشه موارد استثنائی هم وجود دارد. در بین آشپزها و آرایشگرهای به نام جهان آقایان زیادی حضور دارند و برعکس، خانم‌های زیادی جزو بهترین پلیس‌ها و فعالین کسب‌وکار هستند. پس می‌بینیم که هیچ کاری زنانه یا مردانه نیست؛ همه چیز به علاقه و تمایل افراد بستگی دارد. حالا به سراغ کارهای فنی می‌رویم تا ببینیم چرا هنوز عجیب است که خانم‌ها را دست به آچار ببینند.
کارهای فنی، زنانه یا مردانه؟
اگر بخواهیم براساس عملکرد نیم‌کره‌های مغز به این سوال پاسخ دهیم باید بگوییم کارهای فنی اغلب مردانه است چون نیم‌کره‌ی چپ مغز، که در اکثر آقایان فعال‌تر است، مسؤول فعالیت‌های بدنی سنگین است. اما وقتی به اطرافمان نگاه کنیم متوجه می‌شویم که این روزها دیگر کارهای فنی نیازمند قدرت بدنی بالا نیست، پس همه می‌توانند آن را انجام دهند.
با پیشرفت تکنولوژی و ساخت ابزارآلات دستی و برقی مختلف دیگر نیازی به استفاده از زور بازو برای خراب کردن یک دیوار، سفت کردن یک مهره یا تعویض لوله‌ی آب نیست. فقط با انتخاب ابزار مناسب و با کیفیت می‌توانید تمام تعمیرات خانه، بازسازی فضا یا حتی تعمیرات ساده‌ی ماشین را انجام دهید. پس اگر این بار یک خانم را در حال کار با دریل بتن‌کن مشاهده کردید اصلا تعجب نکنید چون زنانه و مردانه بودن کارها دیگر اعتباری ندارد.
کارهای به ظاهر مردانه‌ای که زنان در آن موفق هستند
تعمیر ماشین و کارهای مکانیکی کاری است که همه به مردانه بودن آن اعتقاد داریم. اما خانم‌های زیادی در همین کشور خودمان مشغول به انجام آن هستند و در این کار تبحر خاصی هم دارند. در ادامه با بعضی از این شغل‌ها بیشتر آشنا می‌شوید.
دختران مکانیک
خانم‌هایی که به مکانیکی مشغول هستند نه از سر اجبار، که از سر علاقه به انجام کارهای فنی این شغل را انتخاب کرده‌اند. تقریبا تمام این افراد در رشته‌ای نامرتبط با مکانیکی درس خوانده‌اند و شغل‌های دیگری داشته‌اند اما حالا چند سالی است که به کار مورد علاقه‌شان مشغول هستند. «نیلوفر فرهمند» و «کیانا یاراحمدی» از شناخته شده‌ترین خانم‌های مکانیک ایرانی هستند که در برنامه‌ی فرمول یک در تلویزیون درباره‌ی علاقه‌شان به کارهای فنی صحبت کرده‌اند. همچنین خانم «ژیلا قهرمانیه» هم از خانم‌های مکانیکی است که با مدرک دانشگاهی کامپیوتر، چند سالی است به مکانیکی مشغول است.
دختران نجار
نجاری هم از شغل‌هایی است که به مردانه بودن مشهور است اما جالب است بدانید بیشتر از ۱۰ سال است که خانم‌ها هم در این حرفه به صورت جدی مشغول به کار هستند و حتی فعالیت بعضی از آن‌ها رسانه‌ای شده است. نام‌های «نگین نصیری» و «شقایق جهانبانی» حتما برای شما هم آشنا است. دو دوست که در رشته‌های هنری درس خوانده‌اند، عکاسی و روزنامه‌نگاری و چاپ پارچه انجام داده‌اند و بالاخره تصمیم گرفتند که کارگاه نجاری خودشان را داشته باشند.
دختران آتش‌نشان
آتش‌نشانی در ایران کاری کاملا مردانه بود اما در اوایل سال ۱۴۰۱ سازمان آتش‌نشانی تصمیم به استخدام آتش‌نشانان خانم گرفت و خرداد ماه اولین تیم آتش‌نشانی خانم‌ها فعالیتش را آغاز کرد. همانطور که می‌دانید این شغل علاوه بر خاموش کردن آتش و نجات دادن جان انسان‌های گرفتار در شرایط سخت، نیاز به آشنایی با انواع امور فنی و سنگین هم دارد. برای آوار برداری، برش بدنه‌ی ماشین تصادف کرده یا نجات جان افراد از زیر تیرآهن‌های سنگین باید با کار با ابزار فنی سنگین آشنا بود.
کار با ابزار را دوست دارید؟ اقدام کنید
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که کار با ابزار را دوست دارید فقط کافی است که اقدام کنید. فرقی ندارد که خانم هستید و علاقه‌مند به لوله‌کشی و سیم‌کشی، یا آقا هستید و علاقه‌مند به تولید وسایل تزیینی چوبی و جواهرات، بالاخره باید یک روز تصمیم بگیرید و کار مورد علاقه‌تان را انجام دهید.
اولین قدم برای شروع کارهای فنی خرید ابزار مناسب است. برای تهیه‌ی ابزارآلات مناسب باید به سراغ برندهای معتبر و خوش‌نام در بازار بروید. این شرکت‌ها با استفاده از مواد اولیه‌ی با کیفیت ابزارهای مختلف را تولید می‌کنند. همچنین در فرآیند طراحی محصولاتشان از طراحان متخصص و باتجربه کمک می‌گیرند تا ابزارها را براساس اصول ارگونومیک طراحی کنند. به همین دلیل است که در زمان استفاده از ابزارآلات برندهای شناخته شده احساس خستگی نمی‌کنید و کار با آن‌ها نیازی به قدرت بدنی بالا ندارد.
برای تهیه‌ی ابزار باید به دو عامل زیر دقت کنید:
- کیفیت برند
- قیمت ابزارآلات
وقتی ابتدای راه هستید باید ابزارآلات با کیفیت اما با قیمت مناسب تهیه کنید تا هم کار با ابزار مناسب را یاد بگیرید هم در شروع مسیر هزینه‌ی سنگینی را به خودتان تحمیل نکنید. برندهای مختلفی در بازار وجود دارند که محصولات با کیفیتی تولید می‌کنند اما قیمت بسیار بالایی هم دارند. به همین دلیل ممکن است شما تصمیم به تهیه‌ی ابزار درجه‌ی ۲ و ۳ بگیرید که ارزان‌تر هستند. اما می‌دانید که این کار می‌تواند به کیفیت تولیدات و حتی سلامتی شما آسیب برساند. پس چه کاری باید کرد؟
خبر خوش اینکه رونیکس در بازارهای ایران حضور دارد تا نیاز شما را برطرف کند. محصولات و ابزارآلات رونیکس باکیفیت درجه یک و قیمت بسیار مناسب در بازار وجود دارد و شما می‌توانید با هر بودجه‌ای که دارید فعالیت خود را شروع کنید. اگر قرار است یک کارگاه نجاری یا کابینت‌سازی داشته باشید، می‌توانید به کمک رونیکس با کم‌ترین هزینه بهترین ابزارآلات را تهیه کنید و به شغل مورد علاقه‌تان مشغول شوید. رونیکس از برندهای معروف و خوش‌نام در حوزه‌ی تولید ابزارآلات دستی، شارژی و برقی است که دنیایی از ابزارها را در اختیار شما قرار می‌دهد.
اگر قصد دارید جعبه ابزار خانه‌تان را تکمیل کنید یا ابزارهای مورد نیاز برای کارهای فنی ماشین را خریداری کنید، رونیکس مجموعه‌ای کامل از تمام ابزارهای مورد نیاز در اندازه‌ها و فرم‌های مختلف را در اختیارتان قرار می‌دهد. اگر قصد بازسازی خانه را دارید باز هم رونیکس می‌تواند تمام ابزارهای مورد نیاز برای تخریب بافت قدیمی و نصب بافت جدید را برای شما فراهم کند.
حتی اگر سال‌هاست کارگاه فنی یا تعمیرات دارید و برای به‌روز کردن ابزارآلات دستی و برقی بودجه‌ی کافی ندارید، می‌توانید روی رونیکس حساب کنید. این برند خوش‌نام با تنوع بالای محصولات خود، می‌تواند در یک چشم بر هم زدن کارگاه شما را نو و به‌روز کند. برای مشاهده و خرید محصولات رونیکس از میدونی می‌توانید روی کلید زیر بزنید و همه‌ی محصولات را در محل دلخواهتان تحویل بگیرید.
مرور کلی
«کارهای مردانه، کارهای زنانه» عبارتی است که از قدیم به گوشمان آشنا بوده و سعی کرده‌ایم خودمان را در چارچوب آن جای دهیم. اما در دهه‌ی اخیر تغییراتی در این دسته‌بندی‌ها پیش آمده و کارهای مختلف دیگر درگیر تقسیم‌بندی جنسیتی نیستند. البته این دسته‌بندی کارها ریشه در اتفاقات و اعتقادات قدیمی دارد که در ابتدای این مطلب آن‌ها را توضیح داده‌ایم. همچنین با چند شغل فنی که توسط خانم‌ها انجام می‌شود هم آشنا شده‌ایم. اگر شما هم خانم‌هایی را می‌شناسید که در شغل‌های به اصطلاح مردانه مشغول به کار هستند در قسمت کامنت‌ها برای ما بنویسید.
