آمپول کتورولاک از دسته داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و از درمانهای کوتاهمدت دردهای متوسط تا شدید است. این دارو از تولید برخی ترکیبات در بدن که عامل التهابات هستند، جلوگیری میکند؛ در نتیجه باعث کاهش ورم، درد و تب میشود و به روند بهبود و انجام امور روزمره بیمار کمک میکند. آمپول کتورولاک بهطور معمول قبل و بعد از فرایندهای درمانی یا پس از عمل جراحی تجویز میشود. برای آشنایی بیشتر با این دارو و عوارض جانبی احتمالی آن با ادامهٔ این مطلب همراه شوید.
هشدارهایی پیش از تزریق آمپول کتورولاک
- برای کاهش خطرات و عوارض جانبی، باید کتورولاک را بهدرستی استفاده کنید.
- در صورت بالابودن سن، کمبودن وزن یا بیماری های کلیوی ممکن است پزشک مقدارِ مصرفی دارو را تغییر بدهد.
- نباید از کتورولاک برای دردهای خفیف و مشکلاتی که نیاز به مصرف درازمدت مُسکن دارند، استفاده کنید.
- کتورولاک را نباید دقیقا قبل یا بعد از عمل جراحی کنارگذر سرخرگ تاجی یا قبل از هر نوع عمل جراحی مصرف کنید.
- نباید از این دارو در حین زایمان استفاده شود.
- مبتلایان به مشکلات شدید کلیوی و کسانی که در معرض این مشکلات قرار دارند نیز باید از مصرف کتورولاک خودداری کنند.
- در صورتی که از مقادیر بالای آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده میکنید نیز از کتورولاک استفاده نکنید.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند کتورولاک) ممکن است خطر حملات قلبی و سکتههای مغزی را افزایش دهند. در صورت داشتن بیماری قلبی یا داشتن عوامل خطرزای آن (مانند سیگار کشیدن، سابقهٔ خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلاتی مانند دیابت و فشار خون) یا مصرف درازمدت، خطر بروز عوارض جانبی کتورولاک افزایش مییابد.
روش تزریق آمپول کتورولاک
پیش از استفاده از کتورولاک، دستورالعمل مربوط به مصرف دارو را بخوانید یا از داروساز سؤالاتتان را بپرسید. روش تزریق آمپول کتورولاک از طریق تزریق ماهیچهای یا وریدی است. ممکن است پزشک تنها یک یا چند نوبت مصرف کتورولاک را تجویز کند. اگر پزشک چند نوبت استفاده از آن را در نظر بگیرد، معمولا استفاده از آن در بازههای ۶ ساعته تجویز میشود. نباید این دارو را به داخل قفسهٔ سینه تزریق کرد.
مقدار تجویزی براساس وضعیت و واکنشتان به درمان تجویز میشود. برای کاهش خطر خونریزی معده و سایر عوارض جانبی، بهتر است کتورولاک را در کمترین مقدار و کمترین زمانی که نیاز است، مصرف کنید. مقدار مصرفی دارو را افزایش ندهید و از آن بیشازحد یا بیشتر از ۵ روز استفاده نکنید. اگر پس از گذشت ۵ روز دردتان از بین نرفت، با پزشک مشورت کنید.
اگر خودتان کتورولاک را در منزل مصرف میکنید، تمام نکات و دستورالعملهای مربوط به آن را از متخصص بپرسید. قبل از استفاده، مایع را از لحاظ رنگ و یکنواختی اجزا کنترل کنید. درصورت وجود ذرات یا تغییر رنگ مایع آن را تزریق نکنید. اگر با تزریق این دارو دردتان بهطور چشمگیری افزایش یافت، راجعبه سایر گزینههای درمان با پزشک صحبت کنید.
بیشمصرفی (اُوردوز)
اگر گمان میکنید دچار بیشمصرفی کتورولاک شدهاید، بلافاصله با فوریتهای پزشکی تماس بگیرید. علائم بیشمصرفی کتورولاک عبارتاند از:
- معدهدرد شدید؛
- استفراغی که شبیه به دانههای قهوه باشد؛
- خوابآلودگی شدید؛
- تنفس آهسته و کمعمق.
فراموشکردن دوز مصرفی
برای برخورداری حداکثری از تمام فواید کتورولاک باید آن را طبق نوبتهای مشخصشده مصرف کنید. اگر نوبتی را فراموش کردید، میتوانید با پزشک یا داروساز تماس بگیرید تا برنامهٔ مصرف تازهای برایتان مشخص کند. اگر یک نوبت تزریق دارو را فراموش کردید، در نوبت بعدی از تزریق دو برابر کتورولاک خودداری کنید.
احتیاط در تزریق کتورولاک
قبل از تزریق این دارو پزشک یا داروساز را در جریان سابقهٔ پزشکیتان بگذارید. از جمله مشکلات و بیماریهایی که حتما باید پزشک را از آنها مطلع بکنید، عبارتاند از:
- حساسیت به آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و سلکوکسیب)
- آسم (سابقهٔ بدترشدن تنفستان پس از مصرف آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی)؛
- خونریزی یا مشکل در لختگی خون؛
- اختلالات خونی (مانند کمخونی)؛
- بیماری قلبی (مانند سابقهٔ حملات قلبی)؛
- فشار خون بالا؛
- بیماری کبدی؛
- وجود زائدههایی در بینی (مانند پولیپ بینی)؛
- مشکلات در گلو، معده و روده (مانند خونریزی، سوزش سردل و زخم)؛
- سکتهٔ مغزی؛
- تورم زانوها، پاها و دستها.
سایر موارد احتیاطی
- گاهی مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند کتورولاک میتواند باعث بروز مشکلات کلیوی شود. در صورت کمآبی بدن، نارسایی قلب و بیماریهای کلیوی، سن بالا یا مصرف برخی داروهای دیگر، خطر بروز این مشکلات افزایش مییابد. طبق دستور پزشک مقدار زیادی آب مصرف کنید تا از بروز کمآبی بدن جلوگیری کنید. در صورت بروز هر گونه تغییر در مقدار ادرار پزشک را در جریان بگذارید.
- ممکن است این دارو در برخی افراد موجب گیجی و خوابآلودگی شود. تا زمانی که از بروز این تأثیر کتورولاک در خودتان آگاه نشدهاید، از رانندگی، کار با ماشینآلات یا هر گونه فعالیتی که نیاز به هوشیاری دارد، خودداری کنید.
- این دارو میتواند موجب خونریزی معده و روده شود و مصرف روزمرهٔ الکل و تنباکو همراه با این دارو میتواند خطر خونریزی معده را افزایش بدهد. بنابراین مصرف نوشیدنیهای الکلی را کاهش دهید و سیگارکشیدن را کاملا متوقف کنید.
- ممکن است کتورولاک باعث افزایش حساسیتتان نسبت به آفتاب شود. بنابراین قبل از بیرونرفتن از کرم ضدآفتاب و لباسی استفاده کنید که شما را بهخوبی در برابر آفتاب محافظت کند.
- پیش از انجام عمل جراحی، به پزشک یا دندانپزشک دربارهٔ تمام داروهای بدوننسخه، بانسخه و داروهای گیاهی مصرفیتان بگویید.
- افراد مسن معمولا بیشتر در معرض اثرات منفی (خونریزی معده و روده و مشکلات کلیوی) کتورولاک قرار دارند. مصرف مقادیر بالای این دارو بهمدت طولانی خطرات ناشی از عوارض آن را افزایش میدهد.
- زنان در دورهٔ بارداری باید پیش از مصرف کتورولاک باید دربارهٔ فواید و خطرات احتمالی این دارو (مانند سقط جنین) با پزشک مشورت کنند. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف کتورولاک با پزشک مشورت کنید. در دوران بارداری کتورولاک فقط باید در موارد کاملا ضروری مصرف شود. با توجه به خطرات احتمالی این دارو برای جنین و مشکلات احتمالی برای زایمان طبیعی، مصرف این دارو در سه ماه اول و آخر بارداری توصیه نمیشود.
- کتورولاک میتواند به شیر مادر منتقل شود. بنابراین قبل از مصرف در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید.
عوارض جانبی آمپول کتورولاک
عوارض جانبی احتمالی
- درد در محل تزریق؛
- سرگیجه؛
- خواب آلودگی؛
- سردرد؛
- ناراحتی معده.
در صورت باقیماندن یا بدترشدن هر یک از علائم، با پزشک یا داروساز مشورت کنید. پزشک تنها در صورتی کتورولاک را تجویز میکند که تصور کند فواید مصرف آن بیش از عوارضش است.
عوارض جانبی جدی
بسیاری از افراد، این دارو را بدون بروز هیچ عوارضی مصرف میکنند. در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی جدی به پزشک مراجعه کنید. این عوارض عبارتاند از:
- سنکوپ (غش)؛
- افزایش ضربان قلب؛
- تغییرات شنوایی (مانند زنگزدن گوش)؛
- تغییرات ذهنی و رفتاری (مانند کنفوزیون و افسردگی)؛
- سردرد شدید یا مداوم؛
- دلدرد؛
- افزایش وزن بیدلیل و ناگهانی؛
- ورم دستها و پاها؛
- تغییراتی در بینایی (مانند تاری دید)؛
- خونریزی و کبودی تغییر در میزان ادرار؛
- علائم عفونت (مانند تب، لرز و گلودرد مداوم)؛
- علائم مننژیت (مانند گرفتگی بدوندلیل گردن، تب)؛
- خستگی غیر عادی.
عوارض جانبی نادر
این دارو ممکن است در موارد نادری باعث بیماریهای کبدی و حتی مرگ شود. در صورت مشاهدهٔ هرگونه علائم آسیب کبدی مانند موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- تیرگی ادرار؛
- شکمدرد؛
- حالت تهوع و استفراغ مداوم؛
- خونریزی معده و روده؛
- زردی چشمها.
واکنش آلرژیک به دارو
بروز واکنشهای آلرژیک شدید در اثر مصرف این دارو نیز به ندرت امکانپذیر است. در صورت بروز هرگونه علائم واکنشهای شدید آلرژیک مانند موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- راش (جوش)؛
- خارش و ورم (بهخصوص در صورت، زبان و گلو)؛
- سرگیجهٔ شدید؛
- اختلال در تنفس.
تداخل دارویی آمپول کتورولاک
تداخل کتورولاک با برخی داروها میتواند تأثیرگذاری آن را با مشکل مواجه کرده و خطر بروز عوارض جانبی آن را افزایش بدهد. در این مطلب همه تداخلهای دارویی احتمالی نیامده است. همیشه لیست کاملی از تمام داروهای مصرفیتان (بانسخه، بینسخه و داروهای گیاهی) را همراه داشته باشید و آن را به پزشک یا داروساز بدهید.
بدون تأیید پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکرده و مقدار مصرفی آن را تغییر ندهید. برخی داروهایی که ممکن است با کتورولاک تداخل داشته باشند، عبارتاند از:
- آلیسکیرن؛
- بازدارندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (کاپتوپریل و لیزینوپریل)؛
- مسدودکنندههای گیرندهٔ آنژیوتانسین (مانند والزارتان و لوزارتان)؛
- کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون)؛
- متوتروکسات؛
- پروبنیسید؛
- سایر داروهایی که میتوانند بر کلیه اثر بگذارند (مانند سیدوفوویر، سیکلوسپورین، تنوفوویر).
مصرف کتورولاک باعث افزایش خطر خونریزی میشود، مخصوصا اگر آن را با داروهایی مصرف کنید که خودشان نیز میتوانند باعث خونریزی شوند. از جمله این داروها میتوان به داروهای ضدپلاکت (مانند کلوپیدوگرل) و داروهای ضدلختگی خون (مانند دابیگاتران و وارفارین) اشاره کرد.
کتورولاک از سرعت حذف برخی داروها از بدن کاسته و نحوهٔ تأثیرگذاری آنها را تغییر میدهد. از جمله این داروها میتوان به لیتیم، پمترکسید و… اشاره کرد.
برچسب روی داروهای مصرفیتان را بخوانید، زیرا ممکن است این داروها محتوی مُسکنها یا تببُرها (مانند آسپرین و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن) باشند. این داروها شبیه به کتورولاک بوده و مصرف همزمان آنها میتواند خطر بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف کتورولاک را افزایش بدهد. بااینحال ممکن است گاهی پزشک همراه با کتورولاک، مقادیر اندکی آسپرین (۸۱ تا ۳۲۵ میلیگرم در روز) تجویز کند تا خطر بروز حملات قلبی و سکتههای مغزی را کاهش دهد. در این مواقع تا زمانی که پزشک تشخیص بدهد باید به مصرف آسپرین ادامه بدهید.
نکات مهم در مورد آمپول کتورولاک
- کتورولاک را با بقیه شریک نشوید.
- به جلسات منظم درمانی یا نوبت آزمایشگاه بروید. انجام آزمایشها از جمله آزمونهای بررسی عملکرد کلیه میتواند برای بررسی عوارض جانبی کتورولاک انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
- کتورولاک برای مشکل فعلیتان تجویز شده است. بنابراین آن را سرخود برای بیماریهای بعدیتان مصرف نکنید.
- کتورولاک را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
- دارو را در دستشویی نگه ندارید.
- همهٔ داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات بگذارید.
- در صورت انقضای دارو یا بینیازیتان به آن، کتورولاک را در توالت یا بین آشغالهای معمولیتان نریزید. روش دفع درست داروها را میتوانید از پزشک یا داروساز بپرسید.