آموزش روبان دوزی به افراد مبتدی با ۹ گره ساده

می‌توان گفت که روبان همه‌جا در رنگ‌ها و جنس‌های مختلف در دسترس است. روبان‌های ابریشمی کمی گران‌اند؛ اما ظاهر بسیار نفیسی دارند. این روبان‌ها بسیار لطیف هستند و به‌راحتی می‌توان به آنها شکل داد.

می‌توان از روبان‌های ساتن با کیفیت خوب هم در خلق آثار هنری نفیس استفاده کرد (به‌ویژه اگر قصد استفاده یا پوشیدن آن را دارید). روبان الیاف ویسکوز (ریون/ Rayon) نیز ظاهری نزدیک به روبان‌های ابریشمی دارد.

روبان ساتن بهترین گزینه برای آموزش روبان دوزی به مبتدی‌ها است. در ابتدا ممکن است روبان‌های زیادی را خراب کنید تا به روبان دوزی مسلط شوید؛ پس بهتر است به‌جای خرید روبان‌های گران‌قیمت ابریشمی، از روبان‌های ساتن استفاده کنید.

برای خرید به‌دنبال روبان باکیفیتی باشید: نرم و منعطف باشد و بیش‌ از حد چین نخورد.

روبان ابریشمیِ لبه رنگی، روبان چندرنگ، روبان حریری، روبان آبرنگی و روبان براق از انواع مختلف روبان هستند که جلوه‌های متفاوتی به کار شما می‌دهند.

عرض روبان‌های مصرفی در روبان دوزی معمولا ۲، ۴ و ۷ میلی‌متر است. روبان‌هایی با عرض ۲ میلی‌متر برای دوخت گره فرانسوی، گلبرگ‌های گل مینا و ساقه مناسب است.

کارگاه پلاستیکی یا چوبی و پارچه

شما می‌توانید از هر پارچه‌ای برای روبان دوزی استفاده کنید. اگر سوزن و روبان شما از پارچه رد نمی‌شود، پیش از شروع کار، مسیر طرح روی پارچه را با استفاده از یک سوزن تیز سوراخ کنید.

اگر پارچه کشی یا نازکی استفاده می‌کنید، می‌توانید پشت پارچه را با آستری مناسب سفت و محکم کنید.

طراحی و ابزار نقش‌زن

برای این کار ماژیک یا خودکار محوشونده یا هر ابزار طراحیِ مخصوص پارچه لازم است.

وسایل اختیاری

• سوزن انگشتی (Trolley needle): این سوزن با نوک ضخیم و کندی که دارد، در انتهای انگشت قرار می‌گیرد. این وسیله هنگام دوخت، برای باز‌کردن پیچ‌وتاب روبان روی پارچه استفاده می‌شود.
• نخ و سوزن گل‌دوزی: اگر به نخ برای دوخت‌ طرح‌های دیگری مثل طرح ساقه یا گره فرانسوی نیاز دارید، می‌توانید از این وسایل در روبان دوزی استفاده کنید.
• طرح‌های آماده حرارتی برای ایجاد طرح‌های مختلف بر روی پارچه روبان دوزی.
• مهره، منجوق، پولک، دکمه و سایر وسایل تزیینی.

چگونه روبان را داخل سوزن کنیم؟

مرحله ۱

روبانی به طول ۳۰ یا ۴۰ سانتی‌متر ببرید. برای راحتی کار، انتهای آن را با زاویه ۴۵ درجه قیچی کنید. سپس روبان را از چشمی سوزن رد کنید.

مرحله ۲

با حفظ یک‌ونیم سانتی‌متر فاصله، سوزن را وارد انتهای روبان کنید. حالا در حلقه ایجاد شده، یک گره بزنید. این کار باعث محکم‌شدن روبان روی سوزن می‌شود.

حالا می‌توانید روبان دوزی را شروع کنید.

آیا باید انتهای روبان را گره بزنیم؟

می‌توانید انتهای روبان را مثل این عکس گره بزنید.

با گره‌زدن و گیرانداختن روبان، یک تکه برجسته غیرضروری و بی‌قواره پشت پارچه خواهید داشت. بهتر است همیشه دنباله بلند روبان را پیش از زدن دوخت بعدی، پشت پارچه نگه دارید. با این کار بدون نیاز به گره‌زدن، انتهای روبان در پشت پارچه محکم می‌شود.

آموزش روبان دوزی و گره‌های پایه

یکی از بهترین بخش‌های روبان دوزی، استفاده از گره‌های پایه و آسان است که در اکثر کارهای گل‌دوزی هم استفاده می‌شود. تنها تفاوت آن در روبان دوزی این است که حالت شل و پف‌دار گره‌ها را حفظ کنید.

در ادامه برخی از گره‌های رایج را معرفی می‌کنیم:

۱. گره مستقیم

اسم این گره بسیار گویاست و به گره‌های مستقیم روی پارچه گفته می‌شود.

۲. گره دوخت ساقه

این گره برای دوخت دور کار استفاده می‌شود. یک گره مستقیم بزنید؛ سپس از قسمت زیرین گره قبلی، سوزن را بیرون بیاورید و یک گره مستقیم دیگر بزنید.

این گره را تا زمان ایجاد طرح موردنظر ادامه دهید. فراموش نکنید که برای حفظ زیبایی کار، گره‌ها به یک اندازه باشند.

۳. گره دوخت ساقه ترکیبی

ابتدا با نخ گل‌دوزی، یک ساقه بدوزید. حالا با استفاده از روبان سوزن را از بین گره ساقه‌هایی که دوخته‌اید رد کنید.

۴. گره روبان

ابتدا سوزن را زیر پارچه ببرید و آن را از پشت پارچه به‌سمت جلوی پارچه بیاورید (نقطه ۱).

روبان را صاف کنید و سوزن را حدود یک‌ونیم سانتی‌متر (یا به اندازه دلخواه) بالاتر از آن رد کنید (نقطه ۲).

سوزن را در پشت کار به‌سمت پایین بکشید تا قسمت بالای روبان جمع شود. این دوخت به یک گلبرگ شبیه است.

۵. گره حلقه‌ای

این گره با حلقه‌کردن روبان شکل می‌گیرد. از گره حلقه‌ای برای پرکردن طرح یا درست‌کردن گلبرگ‌ها استفاده می‌شود.

سوزن را از زیر وارد پارچه کنید. یک حلقه ایجاد کنید و دوباره سوزن را از نقطه ابتدایی وارد پارچه کنید. این گره را در پشت پارچه محکم کنید. مراقب باشید که این گره باید شل باشد و از محکم‌کردن آن خودداری کنید.

۶. گره ترکیبی از گره حلقه و مستقیم

این گره، آن را گل مینای تنبل (Lazy Daisy) نیز می‌نامند، از ترکیب گره حلقه و یک گره مستقیم کوتاه شکل می‌گیرد.

ابتدا یک گره حلقه‌ای بزنید. حالا یک گره مستقیم کوتاه وسط آن بزنید تا گره حلقه‌ای روی پارچه بخوابد. این روش گره در گل‌دوزی نیز به همین شکل است.

۷. گره فرانسوی

گره فرانسوی در روبان دوزی و گل‌دوزی به یک شکل است.

از پشت پارچه سوزن را به‌سمت خودتان رد کنید. گره را به‌سمت چپ نگه دارید. سوزن را بالای روبان ببرید و آن را نزدیک به جایی که بالا آورده بودید، وارد پارچه کنید.

دو یا سه گره دیگر به همین شکل بزنید.

با فاصله از دو گره و به سمت راست، سوزن را بچرخانید و از محلی که در ابتدا سوزن را بالا آوردید، وارد پارچه کنید. از سفت‌بودن گره‌ها روی سوزن مطمئن شوید. اگر حس کردید گره‌ها شل هستند، با دست چپ آنها را دور سوزن سفت کنید. البته آن‌قدر سفت نکنید که گره‌ها از بین بروند؛ برای زدن گره فرانسوی به گره درشت نیاز دارید.

۸. گره حاشیه‌دوزی

این گره ساده مناسب دوخت حاشیه است. ابتدا روبان را در جهت دلخواه قرار دهید. با استفاده از نخ گل‌دوزی یا یک روبان باریک، روی آن و در عرض روبان، با فاصله دلخواه دوخت بزنید.

۹. گره پر

این گره هم دقیقا مانند روشی است که در گل‌دوزی اجرا می‌شود.

ابتدا روی پارچه چهار خط موازی با فاصله حدود ۶ میلی‌متر از یکدیگر رسم کنید. دوخت را از خط دوم در پایین شروع کنید. سوزن را از پشت پارچه روی نقطه شماره یک بالا بیاورید.

سوزن را در نقطه ۲ در مقابل نقطه ۱ پایین بیاورید. سپس آن را کمی بالاتر روی خط ۳ و در نقطه ۳، بدون کشیدن کامل سوزن، بالا بیاورید. هنگام کشیدن سوزن، مطمئن شوید که حلقه در بالا قرار گرفته باشد.

دوخت این الگو را تا جایی که مدنظرتان است، ادامه دهید.

مراقب این مسائل باشید

پیچ‌ دادن به روبان در حین کار می‌تواند نتایج مختلفی داشته باشد. این عمل هم می‌تواند موجب زیبایی کار شود و هم می‌تواند طرحتان را غیرعادی کند. از این روش فقط درصورتی‌ استفاده کنید که به نفع طرح موردنظرتان است.

در ایجاد فاصله‌ها دقت کنید. اگر زیاد روی پارچه و طرح جابه‌جا شوید، در پشت کار، توده‌ای بزرگ از روبان شکل می‌گیرد و حتی در مصرف روبان اسراف خواهد شد. بهتر است برای ایجاد طرح‌های مختلف، ابتدا یکی را تمام کنید و بعد سراغ روبان یا طرح بعدی بروید.

مراقبت از آثار روبان دوزی

همان‌طور که گفتیم، جنس لطیف روبان به مراقبت نیاز دارد. بهتر است کارهای روبان دوزی را با دست بشویید. از فشردن پارچه پس از شست‌وشو خودداری کنید. پارچه را صاف کنید تا خشک شود.

نباید قسمت روی پارچه روبان دوزی را اتو کنید. پشت کار را رو به‌ سمت خودتان پهن و اتو را به آرامی روی آن فشار دهید. اگر نیاز بود، از اسپری آب برای صاف‌کردن پارچه استفاده کنید.

نظر شما خوانندگان عزیز چیست؟ آیا تابه‌حال روبان دوزی را امتحان کرده‌اید؟ طرح و رنگ روبان محبوب شما چیست؟