سگ یکی از بهترین و باوفاترین دوستان انسان است، مگر اینکه به آن آلرژی داشته باشید. آلرژی به سگ و سایر حیوانات خانگی، جزو آلرژیهای رایج است. البته آلرژی به گربه دو برابر بیشتر از آلرژی به سگ رایج است، ولی آلرژی به سگ علائم شدیدتری دارد؛ بهخصوص در مورد کسانی که به آسم مبتلا هستند. در ادامه، نکاتی مطرح میشود که با بهکاربردن آنها و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، میتوانید آلرژی به سگ را درمان کنید.
چه عاملی، آلرژی به سگ را ایجاد میکند؟
پروتئینهای ترشحی سگها که ادرار، بزاق دهان و پوست مرده بدن سگ را ایجاد میکند، عامل اصلی آلرژی است. واکنش آلرژیک، زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن یک فرد حساس، واکنشهای غیرعادی به این پروتئینها نشان دهد؛ پروتئینهایی که معمولا بیخطر هستند. نژادهای مختلف سگ، از نظر پروتئینهای ترشحی بهخصوص پوست مرده، با هم تفاوت دارند. بههمیندلیل است که احتمال دارد بعضی از افراد به نژادهای خاصی از سگ، آلرژی بیشتری داشته باشند.
عامل حساسیتزا یا آلرژن، معمولا راه خود را در پوست و موی بدن حیوان پیدا میکند و از این طریق بعد از تماس با فرش، لباس، دیوار، کوسن و مبل و… به جاهای مختلف منتقل میشود. موی حیوان بهتنهایی آلرژن نیست، ولی این مو ممکن است حامل آلودگیها و پوستهای مرده باشد.
این پوستهای مرده، ممکن است مدتها در هوا باقی بمانند و در نهایت راه خود را به سمت چشمها و ششهای انسان پیدا کنند. در این مرحله است که واکنشهای آلرژیک آغاز میشود.
علائم آلرژی به سگ
علائم آلرژی به سگ ممکن است بسیار خفیف یا بسیار شدید باشد. افرادی که حساسیت کمتری دارند، ممکن است تا چند روز بعد از تماس با سگ نیز این علائم را تجربه نکنند.
بعضی از نشانههای آلرژی به سگ عبارت است از:
- ورم و خارش در غشاء بینی و اطراف چشم؛
- قرمزی پوست بعد از لیسیده شدن توسط سگ؛
- سرفه، تنگی نفس و خسخس سینه در فاصلهی ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بعد از تماس با آلرژن؛
- بثورات پوستی روی صورت، گردن یا قفسه سینه؛
- حملهی شدید آسمی در مبتلایان به آسم.
کودکانی که به سگ آلرژی دارند ،معمولا علاوهبر علائم بالا، به اگزما نیز دچار میشوند. اگزما، التهاب دردناک پوست است.
پیش از این، مردم بر این باور بودند که نزدیک کردن نوزاد به سگها، باعث ایجاد آلرژی در آنها میشود. ولی خوشبختانه کسانی که سگ در خانه نگه میدارند، باید بدانند که این باور عمومی، صحت ندارد. تحقیقات مختلف در سالهای اخیر نشان داده است که نزدیک کردن نوزاد به سگ، احتمال ابتلا به آلرژی و آسم را در نوزاد افزایش نمیدهد. بلکه در واقع از نوزاد در برابر ابتلا به آلرژی در آینده حفاظت میکند. یکی از این تحقیقات توسط ژورنال انجمن آلرژی و ایمونولوژی بالینی انگلستان صورت گرفته است.
آلرژی به سگ را چطور درمان کنیم؟
تنها راه برای خلاصی همیشگی از آلرژی به حیوانات خانگی این است که حیوان خانگی نگه ندارید. ولی اگر دوست ندارید حیوان خانگی خود را ترک کنید، روشهایی وجود دارد که با کمک آنها میتوانید میزان تماس با آلرژنها را به حداقل برسانید و علائم این بیماری را کاهش دهید.
داروها
داروها و درمانهایی که برای مدیریت آلرژی و آسم میتوانید استفاده کنید، عبارتاند از:
آنتیهیستامینها داروهایی هستند که معمولا بدون نسخهی پزشک میتوانید از داروخانه تهیه کنید. این دارو، علائمی مثل خارش، عطسه و آبریزش بینی را بهبود میبخشد.
کورتیکواستروئیدهای بینی میتواند التهاب را کاهش دهد و علائم را کنترل کند.
کرومولین سدیم (Cromolyn sodium) نوعی اسپری بینی است که بدون نسخه در داروخانهها عرضه میشود و میتواند علائم آلرژی را کاهش دهد؛ بهخصوص اگر قبل از گسترش علائم، مصرف شود.
داروهای دکونژستان یا ضداحتقان با کاهش تورم بافتهای متورم مسیر بینی، تنفس را راحتتر میکند. این داروها هم بهشکل داروی خوراکی و هم قطرهی بینی، عرضه میشود.
شاتهای آلرژی نوعی از ایمونوتراپی است که در آن، افراد با آلرژنها تماس پیدا میکنند که باعث ایجاد واکنشهای آلرژیک میشود و به بدن کمک میکند که کمتر از قبل، حساسیت نشان دهد و علائم را کاهش میدهد. این شاتها توسط متخصص آلرژی تجویز میشود و معمولا در موارد آلرژیهای شدید و برای درمانهای طولانیمدت، مورد استفاده قرار میگیرد.
اصلاحکنندههای لوکوترین در مواردی استفاده میشود که نتوانید آنتیهیستامینها یا کورتیکواستروئیدهای بینی را تحمل کنید.
داروهای طبیعی
بسیاری از افرادی که حیوان خانگی دارند، از روشی ساده برای تمیز کردن مسیر تنفس از آلرژنها استفاده میکنند و این روش ساده، غرغره کردن آبنمک است. شستوشوی بینی میتواند بسیاری از علائم حساسیت مثل احتقان و ترشحات پشت حلق را کنترل کند.
اسپریهای مخصوص آبنمک برای شستشوی بینی و کیتهای مخصوص شستوشو در داروخانهها بهراحتی پیدا میشود. خودتان میتوانید با افزودن یکهشتم قاشق چایخوری نمک به آب مقطر، برای شستوشو و غرغره، آبنمک تهیه کنید.
تغییرات سبک زندگی
درصورتیکه در خانه سگ نگه میدارید، با در نظر داشتن این چند نکته و رعایت آنها میتوانید آلرژنها را کاهش دهید:
- تعیین منطقهی ممنوعه برای سگ. مثلا بعضی از اتاقها از جمله اتاق خواب را بهعنوان منطقهی ممنوعهی ورود سگ در نظر بگیرید؛ اتاقهایی که سگ بههیچعنوان اجاره ورود به آن را نداشته باشد.
- سگ را هر هفته با شامپوهای مخصوص حیوانات خانگی بشویید. البته این کار را باید فردی که حساسیت ندارد، انجام دهد.
- فرش، وسایلی که پوشش نرم دارند، پرده کرکره، پردههای پارچهای و هر چیزی را که باعث جذب بیشتر آلرژنها میشود، حذف کنید.
- از دستگاههای تصفیهی هوای دارای فیلتر هپا (HEPA)، استفاده کنید تا آلرژنهای معلق در هوا کاهش پیدا کند.
- سگ را بیرون از منزل نگه دارید. (این روش برای شرایطی مناسب است که آبوهوا برای بیرون نگه داشتن سگ، مناسب باشد و نیازهای سگ، به خوبی تامین شود.)
- نژادهایی از سگ را انتخاب کنید که حساسیت کمتری ایجاد میکنند یا در اصطلاح، هایپوآلرژنیک (Hypoallergenic) هستند.
- قبل از ورود دائمی هر حیوان خانگی، زمانی را بهعنوان زمان آزمایشی نگهداری از آن در نظر بگیرید و در آن مدتزمان کوتاه، واکنشهای اعضای خانواده به حیوان خانگی جدید را بررسی کنید.
خلاصه
اگر به سگ علاقه دارید و نمیتوانید فکر نگهداری آن را از سر بیرون کنید، بسیاری از تغییرات سبک زندگی و داروهای معرفیشده در بالا میتواند علائم ناخوشایند آلرژی به سگ را کاهش دهد. یک متخصص آلرژی میتواند با انجام آزمایشهای مختلف، میزان حساسیت شما به سگ و انواع درمانهای مفید برای آن را بررسی کند. قبل از آوردن سگ به منزل میتوانید به پزشک خود مراجعه کنید و در مورد درمانهایی که برایتان مناسب است، از پزشک راهنمایی بگیرید.