جولیا رابرتز، کری مولیگان، اکتاویا اسپنسر و جسیکا چستین از جمله بازیگرهایی هستند که در آثار قرارگرفته در این مقالهی معرفی فیلم سینمایی به نقشآفرینی پرداختند.
میدونی در شمارهی ۲۳۵ سری مقالات «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» به چهار اثر سینمایی انگلیسیزبان میپردازد که براساس داستانهای واقعی یا حداقل با الهام از واقعیت ساخته شدهاند. هر چهار فیلم سینمایی مورد بحث با تمرکز روی شخصیتهای زن جلو میروند؛ کاراکترهایی که نقش کلیدی در رخ دادن برخی از اتفاقات قابلتوجه داشتهاند و شاید بتوان گفت که هرکدام سهمی در تاریخ معاصر چند کشور دارند. باتوجهبه اینکه امروز را بهعنوان روز جهانی زنان میشناسیم، تماشای چنین آثاری میتواند برای بعضی از مخاطبها جالب به نظر برسد.
ابتدا سراغ یک درام حقوقی با رگههایی از داستانگوییهای کمدی و رمانتیک میرویم که جولیا رابرتز را به جایزهی اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن رساند. سپس به Suffragette میرسیم که هلنا بونهام کارتر، برندن گلیسون، مریل استریپ، بن ویشاو و کری مولیگان را در تیم بازیگری دارد. فیلم Hidden Figures و فیلم The Zookeeper's Wife در انتها قرار گرفتند؛ آثاری که به ترتیب اطلاعاتی جالب و در نوع خود تازه دربارهی فعالیتهای ناسا و برخی از رخدادهای جنگ جهانی دوم را در قالب قصهگویی سینمایی به مخاطب تحویل میدهند.
Erin Brockovich (2000)
استیون سودربرگ در فیلم ارین براکویچ یکی از قصههای آشنایی را روایت میکند که مخاطب موقع شنیدن آنها بهسادگی سراغ طرفداری از شخصیت اصلی میرود. داستان دربارهی یک مادر با سه فرزند است که نیاز مالی فراوانی دارد و به خاطر رخ دادن برخی از اتفاقات، فرصت فعالیت بهعنوان دستیار وکیل را بهدست میآورد. ارین با نقشآفرینی عالی جولیا رابرتز بهسرعت در شغل خود جدی میشود و وقتی پروندهی ستم جدی شرکت بزرگ به مردم را میبیند، دیگر اصلا به کار خود به چشم یک فعالیت عادی برای کسب پول نگاه نمیکند. او پا را فراتر میگذارد و به شکل جدی از تمام تواناییهای خود برای حل مشکلات بزرگ بهره میبرد.
شاید میزان خوب بودن و جلوهی مثبت این شخصیت بهعنوان پروتاگونیست فیلم Erin Brockovich با سلیقهی برخی از مخاطبهای روز جور درنیاید. اما ارزشهایی که او برای آنها میجنگد و انکارناپذیری جنایت انجامشده از سوی ثروتمندها نسبت به مردم ناآگاه، انقدر قابل لمس به نظر میآید که اکثر افراد مایل به طرفداری از کاراکتر اصلی باشند. وقتی که ما بهسادگی میتوانیم مشتاق مواجهه با پیروزی او در این پرونده باشیم، سودربرگ فرصت لازم برای روایت داستان مورد نظر را بهدست میآورد و ارین براکوویچ مدام بیشتر از قبل، به دل برخی از بینندگان مینشیند.
Suffragette (2015)
فیلم Suffragette را میتوان یکی از آثار سینمایی متمرکز روی اصل قصهی خود دانست؛ فیلمهایی که بیشتر از انجام هر کار دیگر میخواهند یک داستان تاریخی و مهم را به شکل درست روایت کنند تا انتقالدهندهی اطلاعات به مخاطب باشند. Suffragette این کار را با شخصیتی انجام میدهد که قدم به قدم درگیر یک ماجرای جدی میشود. همین هم او را تبدیل به یک ابزار داستانی خوب و استاندارد برای آشنا ساختن مخاطب با داستان اصلی کرده است.
ولی مود واتس با بازی کری مولیگان اصلا در حد و اندازهی یک ابزار داستانی باقی نماند و تبدیل به یکی از داشتههای اصلی فیلم شد. چون کری مولیگان در ایفای این نقش، ظرافت به خرج میدهد و نقشآفرینی او به زیبایی با فرم کلی فیلم همراه شده است. ناآشنایی اولیهی مود با اعتراضات گسترده و سپس قرارگیری وی در مرکز این جریان، شخصیت را با احساسات متفاوتی روبهرو میکند و مولیگان از پس به تصویر کشیدن سرتاسر این طیف احساسی برمیآید.
داستان در سال ۱۹۱۲ میلادی پیش میرود و به تلاشهای غیر صلحآمیز و در عین حال اجتنابناپذیر تعداد زیادی از اعضای جامعه برای کسب حق رای میپردازد. کدام اعضای جامعه؟ زنهایی که فهمیدند با درخواستهای محترمانه و صلحآمیز قرار نیست به برابری انسانی مورد بحث برسند و چارهای جز بهکارگیری ابزارهای گوناگون نبرد ندارند. هنگامی که هیچکس صدای آنها را نمیشنید، داد زدند. وقتی به فریادها هم بیتوجهی شد، فقط میتوانستند امیدوار به بلند بودن صدای انفجارها باشند.
Hidden Figures (2016)
اثری با نامگذاری هوشمندانه که در آن چند شخصیت واقعی پنهانشده میان صفحات برخی از کتابهای تاریخ را میشناسید؛ سه فرد پیشرو و کاربلد که نقش اساسی در موفقیت فعالیتهای فضایی بزرگ ناسا در دههی ۶۰ میلادی داشتند و بااینحال بارها باید با رفتارهای نژادپرستانه و ضد زن دستوپنجه نرم میکردند. Hidden Figures در اکثر دقایق از پس معرفی درست آنها برمیآید و تیم بازیگری فیلم کاری کرده است که تماشای تلاشها و مقاومت کاراکترهای اصلی انصافا دلنشین باشد.
این شخصیتها بهلطف فیلمنامهنویسی درست انجامشده برای اثر، در لحظات درست موفق به بیان دیالوگهای درست میشوند. Hidden Figures آنجا که میخواهد کاملا جدی است و در آن سو میتواند طی دقایق مناسب، تن به لحنهای دیگری برای داستانگویی بدهد.
تراجی پی. هنسون، اکتاویا اسپنسر و جنل مونی فرصتهای زیادی برای ارائهی نقشآفرینی قوی و حسابشده در فیلم دارند و از آنها بهره میبرند؛ مخصوصا به این خاطر که بازیگرهای دیگر مقابل سه هنرمند نامبرده از جمله جیم پارسونز، ستارهی سریال The Big Bang Theory توانستند در سکانسهای مشخص فیلم Hidden Figures به خوبی تیپهای شخصیتی آشنا برای مخاطب و تأثیرگذار روی روند قصه را به تماشاگر نشان بدهند. این ساختهی تئودور ملفی که چه در فروش و چه در کسب جوایز موفق بود، راوی قصهی پیدا شدن ارقام پنهان توسط ریاضیدانهای موفقی است که قصهی واقعی زندگی آنها ارزش پیدا و شناخته شدن را داشت.
The Zookeeper's Wife (2017)
ترکیب دو خط داستانی در The Zookeeper's Wife سبب میشود که این فیلم از پس حفظ بهجای تمرکز خود طی همهی دقایق برنیاید. اما شگفتانگیز بودن بخشهایی از زندگی واقعی شخصیت اصلی قصه، تعهد فیلمساز به فیلمبرداری با حیوانات واقعی تا جای ممکن و پیام اصلی ساختهی سینمایی نامبرده کاری میکنند که درنهایت فیلم The Zookeeper's Wife ارزش یک مرتبه تماشا را داشته باشد.
بهترین سکانسهای فیلم همسر نگهبان باغ وحش در حقیقت به تلخی نشان میدهند که تعصبات پستفطرتانه و جنگها چه بلایی بر سر کل دنیا میآورند. برای نمونه فیلمساز اصلا بدون دلیل سراغ نمایش خشونت پلید برخی از سربازها علیه حیوانات نمیرود. بلکه با قرارگیری آنها درکنار مرگ دردناک تعداد زیادی از انسانها، آسیب دیدن جدی و تلخ کل طبیعت از جنایات جنگی به تصویر کشیده میشود.
جسیکا چستین بدون شک در The Zookeeper's Wife موفق به ارائهی یکی از برترین نقشآفرینیهای کارنامهی هنری خود نمیشود. اما قضاوت جزئیات بازی او تنها براساس لهجهی لهستانی شخصیت وی را میتوان غیرمنصفانه دانست. این بازیگر در دل داستان نوشتهشده با الهام از رخدادهای واقعی، تبدیل به مادری میشود که بهدنبال آرامش موجودات گوناگونی است که قطعا دلیلی برای زجر کشیدن، تحمل درد و رویارویی آنها با مرگ وحشیانه وجود ندارد.