فوتبال ۳۶۰: پیروزی آرژانتین بر فرانسه در فینال جامجهانی ۲۰۲۲، اگر مهمترین اتفاق تاریخ معاصر کشور آرژانتین نباشد، قطعاً یکی از ۵ اتفاق اثرگذار در تاریخ صد سال اخیر این کشور است.
شاید فوتبال برای کسانی که طرفدارش نیستند و البته برخی که طرفدارش هم هستند، مقوله مهمی در زندگی به حساب نیاید اما در میان بیاهمیتترین اتفاقات زندگی، بدونشک فوتبال بیشترین اهمیت را دارد و قهرمانی یک کشور در جامجهانی، گاهی اوقات یک کشور را به تعطیلی عمومی میکشاند. این اتفاق سرانجام برای سومین مرتبه در تاریخ برای آرژانتین رخ داد؛ اتفاقی که سرانجام دستان لیونل مسی را به جام طلایی رساند و بسیاری از آرژانتینیها، حالا خدایگانی جدید روی زمین پس از درگذشت دیگو آرماندو مارادونا دارند.
بهنام پدر، پسر، دیگو آرماندو مارادونا
در میان طرفداران کاتولیک تیم ملی آرژانتین که معتقدند پا درمیانی بالاترین مقام مذهبی جهان مسیحیت باعث بخشوده شدن گناهانشان میشود، بنر هواداری بزرگی زبانزد است که روی آن با تصویر 3 آرژانتینی مشهور، تثلیث مسیحیان را به این 3 شخصیت ارتباط میدهد و در آن، پدر نشانی از پاپ فرانسیس است، پسر لئو مسی است و دیگو آرماندو مارادونا نقش روحالقدس را دارد. هر 3 نفر از بزرگترین و مشهورترین شخصیتهای کشور آرژانتین در جهان هستند و از قضا بیارتباط به یکدیگر هم نیستند. با صرفنظر از مقایسه مسی و مارادونا که زبانزد خاص و عام است به پاپ فرانسیس میرسیم.
عجیبترین پاپ تاریخ
«خورخه ماریو برگوییو» نهتنها اولین پاپ تاریخ با ملیتی از قاره آمریکاست، بلکه پس از «گرگوری سوم» که در قرن هشتم میلادی، مقام اول واتیکان بوده، اولین غیر اروپایی به حساب میآید که بالاترین عنوان مذهبی جهان مسیحیت را به نام خود کرده است. فرانسیس که دوران کودکی کاملاً معمولی و نسبتاً فقیرانه را پشت سر گذاشت، در عنفوان جوانی از یک بیماری مهلک جان سالم به در برد و پس از آشنایی کامل با تعالیم مسیح، از سال 1973، راهب یسوعی شماره یک آرژانتین شد. او همزمان با برگزاری جامجهانی 1998، اسقف اعظم کلیسای بوئنوسآیرس شد و 3 سال بعد به لطف پاپ «ژان پل دوم»، به مقام کاردینالی رسید. 13 مارس 2013، پس از کنارهگیری پاپ بندیکت شانزدهم که اتفاقی بسیار کمسابقه در تاریخ مسیحیت است، جانشین مقام اول دنیای مسیحیت در پایتخت ایتالیا شد و به مقام پاپی رسید.
فرانسیس همه فن حریف است
او به سبب علاقهاش به محضر «سن فرانچسکو اَسیسی»، قدیس ایتالیایی، نام فرانچسکو را برای خود برگزید و به «پاپ فرانسیس اول» مشهور شد. فرانسیس شاید عجیبترین پاپ تاریخ باشد. روحانی که نهتنها زندگی شبیه به روحانیون پیش از خودش ندارد و در محیطی متفاوت نسبت به آنها زندگی میکند، بلکه تصمیمات و خطابههایش شبیه به هیچکدام از پاپهای گذشته نیست. او که بسیار شوخطبع است، راجع به حقوق اقلیتها که از منظر دین مسیحیت طرد شده به حساب میآیند هم بسیار صحبت کرده و با عذرخواهی عمومی نسبت به ابتلای بسیاری از مقامهای مذهبی از جمله بسیاری پاپها در طول تاریخ به «پدوفیلی»، شایعات اطراف کلیسای کاتولیک را رسمیت بخشیده. فرانسیس معتقد است جهان با همه تفاوتهایش زیباست؛ بنابراین آغوش دین باید برای همه افراد جامعه و با هر ویژگی شخصیتی باز باشد.
پاپی برای تمام فصول!
فرانسیس حتی نظریات جامع در زمینه اقتصاد «فریمارکت» هم دارد و دغدغههایش، شامل حقوق مهاجران، از سر گیری روابط دیپلماتیک کوبا با ایالات متحده و حتی تغییرات اقلیمی هم میشود. بنابراین هرگز عجیب نیست بدانیم فرانسیس، طرفدار پر و پا قرصِ فوتبال هم هست و علاوه بر طرفداری از فوتبال، در انجام حرکاتی نظیر چرخاندن توپ روی تک انگشتانش مهارت دارد. غمانگیزترین تراژدی عمر پاپ فرانسیس اما 4 سال پس از قهرمانی تیم ملی کشورش در جامجهانی با اعجاز مارادونا رقم خورد. سال 1990، آرژانتین که عنوان قهرمان جهان را هم یدک میکشید، در تکراری از دیدار فینال دوره گذشته با یک گل مغلوب آلمان غربی شد و فرانسیسِ 54 ساله که این بازی را به صورت زنده از تلویزیون تماشا میکرد، عهد بست از آن پس هرگز فوتبال را به صورت زنده و از قاب تلویزیون تماشا نکند.
علاقه پاپ به فوتبال، وصفشدنی نیست
فرانسیسِ حالا 86 ساله، به مدت 32 سال است که وعدهاش را زیر پا نگذاشته و حتی صعود آرژانتین به فینال جامهایجهانی 2014 و 2022 باعث نشد او دیدار نهایی تیم ملی کشورش در تورنمنت را به تماشا بنشیند. او که از دستانِ مارادونا، پیراهنش را به رسمِ یادگار دریافت کرده است، دیدار آرژانتین مقابل فرانسه را هم تماشا نکرد و تجربه یکی از بهترین احساسات فوتبالیاش پس از سال 1986 را از دست داد. فرانسیس صدالبته بهاندازهای به مارادونا علاقه داشت، دوست ندارد از مسی حمایت کند و طرفدارِ پر و پا قرصِ تیم «اتلتیکو سن لورنسو د الماگرو»، پنجمین تیم پرافتخار تاریخ در فوتبال باشگاهی آرژانتین است. سالها پیش این خبر رسانهای شده بود که یکی از نزدیکان پاپ با ملیت سوئیسی، وظیفه دارد هر هفته نتایج اخیر تیم مورد علاقه پاپ از دوران کودکی را به او یادآوری کند که نشان دهنده این است فرانسیس، دیدارهای تیم باشگاهی مورد علاقهاش را به جز از استادیوم دنبال نکرده تا عهد 32 ساله را زیر پا نگذارد!
رابطه پاپ و فوتبال، رابطهای به درازای تاریخ!
البته پاپ فرانسیس که کارت هواداری ویژه این تیم باشگاهی را خریداری کرده، تنها پاپ تاریخ نیست که به فوتبال علاقهمند بوده و «ژان پل دوم» در دوران جوانی، بازیکن نیمهحرفهای فوتبال در لهستان به حساب میآمده است. شهر واتیکان حتی لیگ فوتبال مختص به خودش را هم دارد و علاقه به فوتبال در میان مقامهای مذهبی کلیسای کاتولیک، سابقهای طولانی دارد. از جمله این که حتی داستان تاسیس تیم مورد علاقه فرانسیس در اوایل قرن بیستم میلادی، از حیاط خلوت یک کلیسا در بوئنوسآیرس آغاز شد زیرا اسقف آن کلیسا از بابت آسیب دیدگی نوجوانانی که در محیط بیرون کلیسا فوتبال بازی میکردند، نگران بود و آنها را به داخل کلیسا هدایت کرد؛ به این شرط که روزهای یکشنبه برای فوتبال بازی کردن راهی کلیسا نشوند!