روزیاتو: ما اغلب شاید با دیدن کبودی، شیار یا فرورفتگی روی ناخن های خود، به سادگی از کنار آن عبور می کنیم.
اما همین تغییرات به ظاهر ساده می تواند نشانه ی هشداردهنده ای مبنی بر وجود مشکلی جدی مثل آرتریت (التهاب مفصل)، التهاب و حتی سرطان باشد. به همین دلیل کارشناسان تأکید دارند ماهی یک بار ناخن های خود را به خوبی بررسی کنید.
۱- آیا کبودی ناخن نشانه ی سرطان است؟
برای بسیاری از ما پیش آمده زیر ناخن خود با کبودی مواجه شده باشیم و البته فکر خاصی هم درباره ی آن نکردیم.
اما اگر با کبودی ای مواجه شدید که با گذشت زمان برطرف نشد، احتمال بسیار جزئی ای وجود دارد که نشانه ی سرطان باشد.
سرطان پوست وقتی در زیر ناخن ها رخ می دهد – چیزی که در اصطلاح پزشکی به آن ملانوم زیرناخنی گفته می شود – باعث شکل گیری لکه ی سیاه یا تیره رنگی می شود که با گذشت زمان از بین نمی رود.
معمولاً ضربه ای که عامل کبودی زیر ناخن بوده است را به خاطر می آوریم. اما اگر فکر می کنید اتفاقی برای ناخن تان نیفتاده و از طرفی، وسعت لکه در زیر ناخن هم در حال افزایش است، این معمولاً نشانه ی خوبی نیست.
علاوه بر این، در کبودی عادی ای که بر اثر ضربه رخ داده باشد، با رشد ناخن، کبودی نیز در زیر ناخن بالا می آید و بنابراین رنگ طبیعی به مرور به ناخن بازمی گردد.
اما در ملانوم زیرناخنی، حتی با گذشت زمان هم اثری از رنگ طبیعی ناخن مشاهده نمی شود.
سرطان پوست در زیر ناخن می تواند به شکل خطی تیره رنگ از یک طرف ناخن به طرف دیگر آن نیز پدیدار شود. این خط هم با گذشت زمان برطرف نمی شود. بیماران گاهی این علامت را با رد رنگ یا جوهر اشتباه می گیرند.
سرطان های پوستی زیرناخنی نسبتاً نادرند و سهم بسیار اندکی از موارد ابتلا به سرطان پوست دارند.
۲- خطوط قرمز رنگ ممکن است نشانه ی اولیه ی عفونت قلبی باشند
بعضی افراد بر روی ناخن های خود با خطوط قرمز رنگی مواجه می شوند که قرمز کمرنگ یا متمایل به قهوه ای به نظر می رسند.
این خطوط معمولاً بر اثر وارد شدن صدمه به ناخن ها به وجود می آیند، اما نباید به آن ها بی توجه بود.
به گفته ی پزشکان، این خطوط می توانند نشانه ی مشکل قلبی خطرناکی به نام اندوکاردیت باکتریایی باشد که به عفونت دریچه های قلب توسط میکروب ها اطلاق می شود.
صدمات سیستمی (مشکلاتی که بر تمام بدن اثر می گذارند) می توانند باعث ایجاد خطوط قرمز یا قهوه ای رنگ کوچکی بر روی ناخن ها و خونریزی مویرگ های درون بستر ناخن شوند.
این مسأله می تواند به دلیل وارد شدن ضربه به ناخن باشد، اما در عین حال می تواند نشانه ی مشکل قلبی اندوکاردیت باکتریایی هم باشد.
این عفونت قلبی اگر درمان نشود به طور حتم می تواند بر روی ناخن ها اثر بگذارد. ظاهر شدن این خطوط بر روی ناخن ها به عنوان اولین نشانه ی اندوکاردیت باکتریایی امر غیرمعمولی نیست.
این عفونت زمانی رخ می دهد که باکتری ها یا دیگر انواع میکروب وارد جریان خون می شوند و به قلب می رسند.
آن ها می توانند به دریچه های قلب هجوم ببرند و باعث التهاب دیواره ی داخلی این عضو شوند، امری که از توانایی قلب در پمپاژ خون به سرتاسر بدن می کاهد.
گرچه این نشانه ممکن است مورد غفلت قرار گیرد، اما اغلب بیماران با نشانه های هشدار دهنده ی دیگری هم مواجه می شوند.
این نشانه ها عبارتند از احساس درد در قفسه سینه هنگام تنفس، تنگی نفس و درد مفاصل و عضلات.
۳- ارتباط میان فرورفتگی ناخن ها با بیماری آرتریت
علت فرورفتگی یا پوسته پوسته شدن و یا بالا آمدن ناخن (جدا شدن ناخن از بستر آن) را اغلب، عفونت باکتریایی یا قارچی می دانند.
اما به گفته ی متخصصان پوست، این امر در بعضی موارد ممکن است نشانه ی اولیه و هشدار دهنده ی آریتریت یا همان التهاب مفاصل باشد.
بیماری پسوریازیس که بر اثر التهابی به وجود می آید که دستگاه ایمنی بدن زمینه ساز آن است، بر روی پوست اثر می گذارد و باعث خشک و پوسته شدن پوست می گردد.
نزدیک به ۴۰ درصد از مبتلایان پسوریازیس به آرتریت نیز دچارند و از میان آن هایی که پسوریازیس شان به ناخن هایشان هم رسیده، تا ۸۰ درصد موارد به آرتریت نیز مبتلا هستند.
پسوریازیس یک بیماری التهابی است که معمولاً با لکه های قرمز رنگی که روی آرنج و زانو ظاهر می شوند، شناخته می شود.
اما چیزی که اغلب افراد نمی دانند این است که ناخن ها هم می توانند به تنهایی درگیر این بیماری شوند، بدون اینکه پوست تأثیری ببینید.
در چنین شرایطی، کار تشخیص برای پزشک بسیار دشوار می شود.
در این حالت اغلب، فرورفتگی هایی روی ناخن دیده می شود، یا ناخن بالا می آید و یا پوسته پوسته می شود.
در صورتی که به پسوریازیس ناخن مبتلا شده باشید، احتمال اینکه درگیر بیماری مفصلی آرتریت پسوریاتیک باشید هم زیاد است، بیماری ای که می تواند مفصل ها را به درد آورد و هشداری است برای شما تا آرتریت خود را به خوبی درمان کنید.
در بعضی موارد، تغییرات در ناخن ها سال ها پیش از بروز یافتن آرتریت رخ می دهد.
۴- علت ظاهر شدن شیار بر روی ناخن ها می تواند شستشوی زیاد دست ها باشد
ظاهر شدن خطوط عمودی بر روی ناخن ها مسأله ای است که بسیاری از ما در سنین بالا با آن مواجه می شویم.
این حالت که به آن اونیکورکسی گفته می شود و نشانه ای طبیعی از بالا رفتن سن است، می تواند به دلیل شستشوی بیش از اندازه ی دست یا استفاده ی افراطی از ضدعفونی کننده های دست باشد.
شستشوی زیاد دست ها می تواند باعث خشکی شدید پوست و از میان رفتن چربی ها و باکتری های سالمی شود که مانع عفونت می گردند.
ظاهر شدن این شیارها به این معنی است که ناخن به شکل نامنظمی در حال رشد است؛ بعضی قسمت های آن ضخیم تر و بعضی دیگر نازک ترند.
این تغییر معمولاً صرفاً بر اثر بالا رفتن سن، حوالی دهه ی ۴۰ زندگی رخ می دهد.
با این حال، همانطور که گفته شد می تواند نشانه ی افراط در شستشوی دست ها هم باشد که باعث حساس شدن سطح ناخن ها و درنتیجه ظاهر شدن شیارها بر روی آن ها می شود.
استفاده ی زیاد از ضدعفونی کننده های دست هم باعث شکننده شدن ناخن ها و ایجاد شیار بر روی آن ها می شود.
۵- شکنندگی ناخن ها نشانه ی ضعیف بودن تغذیه است
با افزایش شیارها، ممکن است ناخن ها شکننده تر هم شوند، امری که احتمال شکستن و پوسته شدن ناخن را افزایش می دهد.
به گفته ی کارشناسان، این امر می تواند نشانه ی مشکلات ناشی از ضعیف بودن تغذیه، مانند کمبود آهن باشد.
ضعیف بودن تغذیه، همچون بی اشتهایی عصبی منجر به شکنندگی ای در ناخن ها می شود که با گذشت زمان برطرف نمی شود.
شکنندگی ناخن ها می تواند نشانه ی مشکل تیروئیدی هم باشد.
در این حالت، غده تیروئید دیگر هورمون خود را به اندازه ی کافی تولید نمی کند و این امر باعث پدیدار شدن نشانه هایی در بدن می شود، از جمله: خستگی، حساس شدن به سرما، افزایش وزن، یبوست و افسردگی.
کم کاری تیروئید می تواند سرعت رشد ناخن ها را کمتر و آن ها را شکننده تر هم کند.
۶- برآمده شدن ناخن ها می تواند نشانه ی مشکلی ریوی باشد
به گفته ی پزشکان، برآمده شدن ناخن ها می تواند نشانه ای هشداردهنده مبنی بر نارسایی ریه ها یا قلب باشد.
کمبود اکسیژن در خون یا مشکلات مرتبط با گردش خون می تواند منجر به انباشت خون در دست ها و پاها، مثل نوک انگشتان دست شود.
این امر باعث بزرگ شدن نوک انگشتان و منجر به برآمده شدن ناخن ها می شود که در اصطلاح به آن ناخن چماقی گفته می شود.
سرطان ریه شایع ترین دلیل چماقی شدن ناخن ها است.
این مسأله اما می تواند بر اثر مشکلات قلبی، یک عفونت ریوی همچون برونشیت، یا آبسه ریه هم رخ دهد.
افراد مبتلا به سرطان یا عفونت ریوی ممکن است نشانه های دیگری هم داشته باشند، از جمله: تشدید تدریجی سرفه ها، احساس درد در قفسه سینه، تنگی نفس و سرفه خونی.
با این حال، درصد اندکی از موارد ابتلا به سرطان ریه با نشانه ی چماقی شدن ناخن ها همراه است.
پ