فرهیختگان: کانادا سالهاست به سیاهچاله جذب مفسدان اقتصادی سایر کشورها ازجمله ایران تبدیل شده است. البته درصد کمی از شهروندان و مهاجران ایرانی دارای سوءسابقه و سابقه مفاسد اقتصادی هستند که حالا ساکن کانادا شدهاند.
اما آمارهای رسمی که بتوان میزان مهاجرت ایرانیها به این کشور را رصد کرد، صرفا در تعداد سالانه افراد دریافتکننده تابعیت دائم کانادا در دسترس است. طبق دادههای آماری سالانه اداره مهاجرت، شهروندی و پناهندگی کانادا (IRCC)، از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ تعداد درمجموع ۷۶ هزار و ۳۸۱ ایرانی از کانادا تابعیت دائم دریافت کردهاند.
طبق گزارش رسمی اداره مهاجرت، شهروندی و پناهندگی کانادا، ایرانیها در سال 2021 پس از کشورهای پرجمعیتی همچون هند با رتبه 1، چین با رتبه 2، فیلیپین با رتبه 3، نیجریه با رتبه 4، فرانس با رتبه 5، آمریکا با رتبه 6 و برزیل با رتبه 7، در رتبه 8 قرار گرفتهاند. توجه داشته باشیم پس از ایرانیها، از کشورهای عربی یا از کشورهای ثروتمند یا حتی از ترکیه خبری نیست و این افغانستانیها هستند که در رتبه 9 و پاکستانیها در رتبه ۱۰ قرار گرفتهاند. البته در برخی سالها مثل 2015 و 2014 ایرانیها رتبه 4 را در مهاجرت به کانادا داشته و در برخی سالها رتبه 6 را نیز کسب کردهاند.
با در نظر گرفتن حداقل 250 هزار دلار انتقال سرمایه از سوی ایرانیان به کانادا برای دریافت تابعیت دائم در این کشور و با در نظر گرفتن این موضوع که طی سالهای 2013 تا 2021 تعداد 76 هزار و 381 ایرانی از کانادا تابعیت دائم دریافت کردهاند، میزان سرمایهگذاری ایرانیها در این کشور به رقم عجیب 19 میلیارد دلار میرسد. البته اگر لیست داراییهای منتقل شده از سوی ایرانیان به این کشور را هم لحاظ کنیم رقم خروج سرمایه از ایران به کانادا طی سالهای 2013 تا 2021 به بالاتر از 20 میلیارد دلار نیز میرسد.
ارقام عجیب از سرمایهگذاری در امارات
طبق آمارها، در سال گذشته 545 هزار ایرانی در امارات ساکن بودهاند. در سال 2012 حجم سرمایهگذاری ایرانیها در املاک امارات حدود 900 میلیون دلار بوده است.
ایرانیها در سال 2011 پس از هندیها، انگلیسیها و پاکستانیها، در رتبه چهارم گروه خریداران املاک در دبی بودند که 1144 ملک به ارزش یک میلیارد و 215 میلیون دلار خریداری کرده بودند.
سرمایهگذاری ۹ میلیارد دلاری در ترکیه
براساس قوانین مهاجرتی ترکیه، این کشور 6 شرط برای اعطای تابعیت دائم دارد که شامل 1. سپرده بانکی از سهمیلیون دلاری 500 هزاردلاری، 2. سرمایه ثابت 500 هزاردلاری، 3. ارزش خانه خریداریشده 250 هزار دلار (امسال به 400 هزاردلار)، 4. شرط استخدام 50 کارمند 5. خرید سهام به ارزش 500 هزاردلار و 6. خرید اوراق قرضه به ارزش 500هزاردلار است.
بررسیها نشان میدهد ایرانیها از سال 2015 تا 10 ماهه 2022 تعداد 35 هزار و 558 فقره مسکن در این کشور خریداری کردهاند. اگر بهطور میانگین رقم سرمایهگذاری را 250 هزار دلار هم در نظر بگیریم، رقم خروج سرمایه از ایران به ترکیه طی سالهای 2015 تا 10ماهه امسال به حدود 9 میلیارد دلار میرسد.
۸ دلیل فرار سرمایهها
خروج سرمایه در اقتصاد تبدیل به بیماری مزمن شده و این دید بلندمدت فعالان اقتصادی و خانوارهاست که بدون توجه به اتفاقات کوتاهمدت، انگیزهای برای سرمایهگذاری در ایران پیدا نکرده و به خرج سرمایه خود از چرخه اقتصاد ترغیب میشود. با این حال اما میتوان دلایلی را که در کوتاهمدت باعث افزایش خروج سرمایه از میانگین بلندمدت آن میشود را به ترتیب زیر برشمرد: 1. تقویت نرخ ارز؛ یکی از علل اصلی فرار سرمایه که اکثرا بر آن اتفاق نظر دارند، احتمال تغییر (افزایش) نرخ ارز است.
2. کسری بودجه؛ کسری بودجه دولت که بهوسیله انتشار پول تامین مالی شده است، فشارهای تورمی را به وجود میآورد.
3. ریسک؛ اختلاف ریسک سرمایهگذاری در کشورهای در حال توسعه و کشورهای صنعتی، یکی دیگر از عوامل فرار سرمایه است.
4. نرخ رشد اقتصادی؛ رشد اقتصادی با فرار سرمایه یک رابطه دیالکتیک و دوطرفه دارد.
5. قوانین و مقررات؛ محدودیتها و مقرراتی که دولتها روی بازارهای مالی داخلی وضع میکنند، یکی از علل این پدیده است.
6.ناامنی بازارها؛ موضوع دیگری که به خروج سرمایه از ایران تبدیل شد.
7. محدودیتهای اجتماعی؛ محدودیتهای اجتماعی برای برخی گروههای اجتماعی (فارغ از اینکه محدودیتهای مدنظر این افراد را قبول داشته باشیم یا خیر) منجر به مهاجرت و انتقال سرمایه به خارج از کشور میشود.
8. عدم ترسیم چشمانداز اقتصادی-اجتماعی قابل فروش به مردم؛ یکی از عواملی که منجر به تشدید خروج سرمایه میشود.