فرهیختگان: تیم ملی فوتبال ایران فرداشب در یکی از حساس‌ترین دیدارهای تاریخ خود به مصاف تیم ملی آمریکا می‌رود؛ این در حالی است که بعد از دیدار با انگلیس عملکردی عالی برابر ولز داشتیم تا با یک تساوی مقابل حریف سه‌شنبه‌شب نیز از شانس زیادی برای صعود به مرحله دوم جام‌جهانی برای اولین بار در ادوار جام‌جهانی برخوردار باشیم.
تیم ملی ایران در دیدار فرداشب درحالی به مصاف یانکی‌ها می‌رود که حالا بعد از برتری مقابل ولز این امیدواری به وجود آمده است که بتوانیم با تکرار نمایش بی‌نظیر مقابل تیم اروپایی در دومین گام، در دیدار با آمریکا هم با دست پر میدان را ترک کرده و بدون اما و اگر صعودمان را قطعی کنیم.
درخصوص دیدار فرداشب و شرایط تیم ملی دقایقی با اصغر شرفی، ملی‌پوش اسبق فوتبال ایران به گفت‌وگو نشستیم. متن گفت‌وگو با این کارشناس فوتبال را در ادامه می‌خوانید.
صحبت را از تیم ملی و شرایط این تیم در جام‌جهانی قطر آغاز کنیم. روند کلی و سپری‌شده این تیم را تا این جای کار چطور ارزیابی می‌کنید؟
بالاخره ما در یک تورنمنت بزرگ هستیم که حضور در آن آرزوی همه فوتبالیست‌های دنیاست و همه فوتبالیست‌ها دوست دارند در چنین جامی شرکت کنند. این در حالی است که بسیاری از بزرگان فوتبال در دنیا در تاریخ جام‌جهانی، از حضور در این رقابت‌ها باز مانده‌اند اما ما ششمین حضور خود را تجربه می‌کنیم. درست است که ما بازی اول را به انگلیس باختیم اما در هر صورت با زیرکی و تجربه و البته توانمندی کی‌روش توانستیم به‌خوبی به جام بازگشته و ولز را شکست بدهیم. البته کی‌روش در این چند روز بیشتر به جای مسائل فنی تمرکزش را روی حواشی گذاشته و ای کاش او بیشتر به امور تاکتیکی و آماده‌سازی تیم ملی فکر می‌کرد تا اینکه بخواهد وارد حواشی شده و وقتش را برای این‌طور مسائل سپری کند. او این روزها بیشتر از اندازه در دعواهای مختلف دخالت می‌کند؛ این در حالی است که او اصلا نباید به این مسائل کاری داشته باشد و همه توانش را باید صرف امور مرتبط با تیم ملی کند. در هر صورت کی‌روش یک مربی بسیار حرفه‌ای به شمار می‌رود که در همه زمینه‌ها کارش را خوب بلد است.
اگر بخواهیم درباره مسائل فنی صحبت کنیم، درباره دو بازی سپری‌شده چه صحبتی دارید؟
وقتی یک بیماری شیوع پیدا می‌کند شما باید واکسن بزنید. واکسن هم یک مدل میکروب بی‌جان به شمار می‌رود که بدن را در مقابل بیماری که وجود دارد زودتر عکس‌العمل نشان بدهد و منطق حکم می‌کند که شما این واکسن را بزنید تا مقاومت بدن را بالا ببرید. اگر بخواهیم این موضوع را به فوتبال و تیم ملی تشبیه کنیم اما در بازی با انگلیس در بدن‌مان تولید زهری کردیم که در بازی با ولز این زهر تبدیل به پادزهر شد. در واقع با تیزهوشی و تدبیر کی‌روش جلوی انگلیس واکسن زدیم تا برای دو بازی بعدی خودمان را آماده کنیم. کی‌روش باید در بازی با انگلیس ایجاد پادزهر می‌کرد و وقتی چنین اتفاقی می‌افتد دیگر 6 گل نمی‌خوردیم و دیگر با این نتیجه بباز نیستیم. هرچند واقعیت این است که فوتبال ما از لحاظ فنی از انگلیس عقب‌تر است و بحثی در این مورد وجود ندارد و این موضوع هم ربطی به شرایط اجتماعی و فرهنگی و سایر مسائل هم ندارد. چرایی این موضوع هم بر می‌گردد به اینکه کار نکردیم و زحمت نکشیدیم.
در هر صورت تیم ملی بازی اول را با شکست سنگینی پشت سر گذاشت.
بالاخره در این دیدار چه 6 گل می‌خوردیم و چه یک گل می‌خوردیم برای ما فرقی نمی‌کرد چون 3 امتیاز را از دست داده بودیم اما اینکه تیم ملی توانست با روحیه به مسابقات برگردد این نکته‌ای هست که از هر چیز دیگری مهم‌تر محسوب می‌شود.
چطور این اتفاق افتاد؟ به‌عنوان یک فوتبالی این موضوع را چطور ارزیابی می‌کنید؟
این اتفاق یک نقشه‌ای بود که کی‌روش برای ایران ترتیب داد و باعث شد تا اتفاقات خوبی بعد از دیدار با انگلیس برای تیم ملی رخ بدهد. این مساله یعنی تولید زهر در مقابل تیم ملی انگلیس رخ داد و با 6 گلی که خوردیم این زهر وارد بدن ما شد. شاید این اتفاق از لحاظ احساسی خوب نبود و موجب شد تا احساس ایرانی‌ها و فوتبال‌دوستان ایرانی خدشه‌دار شود اما نتیجه آن‌طوری شد که در بازی با ولز به جام‌جهانی برگشتیم. باز هم تاکید می‌کنم اگر 10 گل هم می‌خوردیم ما فقط یک بازی را باخته بودیم و بازی‌های بعد هنوز دست‌نخورده باقی بودند اما این نتیجه باعث شد تا بچه‌های ما از خواب بیدار شوند. درنهایت این واکسن یا همان پادزهری که از آن صحبت می‌کنم خیلی به‌موقع هم جواب داد. البته یک زمان‌هایی هستند که برخی واکسن‌ها جواب نمی‌دهند و کار برعکس می‌شود. یعنی 6 گل می‌خوریم و این موضوع باعث می‌شود تا بازی‌های بعدی هم از لحاظ روحی و روانی به هم ریخته و نتیجه را واگذار کنیم و به کل شاکله تیمی را برای ادامه حضور در جام از دست می‌دهیم اما کی‌روش اجازه نداد این اتفاق بیفتد یعنی جلوی اتفاقات بد بعدی را گرفت تا جایی که در بازی بعدی جلوی ولز ایستادگی کردیم و موفق هم بودیم.
شما این اطمینان را داشته باشید درصورتی‌که امروز با انگلیس بازی کنیم دیگر 6 گل نخواهیم خورد چون پادزهر در بدن ما عمل کرده است. این دیدار هم فقط 3 امتیاز داشت و اگر می‌بردیم هم بیشتر از 3 امتیاز به ما نمی‌دادند همان‌طور که انگلیس هم بیشتر از 3 امتیاز از این دیدار کسب نکرد. در هر صورت 6 گل دریافتی از انگلیس باعث هوشیاری بازیکنان تیم ملی شد و ما از خواب بیدار شدیم، هرچند معتقدم در این دیدار شرایط برای تیم ملی ایران خوب نبود و نتوانستیم فضا را کنترل کنیم اما ما یک مربی هوشیار داشتیم که او از این مساله حداکثر استفاده را کرد که ببازیم اما هوشیار شویم. ما بازی را باختیم اما بیدار شدیم و در بازی بعدی نتیجه آن را دیدیم.
در هر صورت با این نتیجه یک روز بد برای فوتبال ایران به ثبت رسید.
بله، روز بازی با انگلیس یک روز بد برای فوتبال ما بود و متاسفانه هر کاری کردیم نشد که این بازی را سبک‌تر ببازیم با این حال این نتیجه باعث شد تا جلوی ولز را بگیریم و 3 امتیاز این دیدار را از آن خود کنیم. شما فکر نکنید که ولز تیم راحتی بود. خیر اصلا این چنین نبود اما ما توانستیم این موفقیت بزرگ را از آن تیم ملی کنیم. ما باید در این دیدار حتی بیشتر از 2 گل به حریف می‌زدیم باید حتی 5 گل می‌زدیم و پرگل‌تر حریف را می‌بردیم اما در هر صورت این اتفاق نیفتاد هرچند باور این اتفاق هم برایمان سخت بود.
می‌توانیم با این شرایط روحی و فنی، آمریکا را شکست بدهیم؟
می‌توانیم این کار را رقم بزنیم اما به سختی؛ ولی مهم‌تر از این موضوع این است که الان می‌توانیم آمریکا را شکست بدهیم و این خودباوری در ما به وجود آمده که توانایی انجام این کار را داریم تا ان‌شاءالله برای اولین بار در تاریخ جام‌جهانی به دور دوم رقابت‌ها صعود کنیم. هرچند این فوتبال در حیات من با من خوب تا نکرده است اما این فوتبال آبرو و حیثیت ماست و باید هر طور شده آمریکا را شکست بدهیم. با توجه به 3 امتیازی که از ولز گرفتیم؛ این مساله باعث می‌شود تا به 3 امتیاز دیدار با آمریکا هم فکر کنیم هرچند ما با کسب یک مساوی از این دیدار هم راهی مرحله بعدی رقابت‌ها خواهیم شد. در هر صورت بچه‌های ما الان به این باور رسیده‌اند که می‌توانیم به دور دوم صعود کنیم اما این موضوع یک مقدار سخت است و نمی‌توانیم به راحتی این امر را رقم بزنیم. بالاخره برای تاریخ‌سازی باید سختی‌ها را تحمل کنیم.
بازی فرداشب چه تفاوت‌هایی با بازی جام‌جهانی ۹۸ فرانسه دارد.
در هر صورت فوتبال روزبه‌روز پیشرفت می‌کند و همه تیم‌ها و کشورهای دنیا در حال پیشرفت و تکمیل شدن هستند هرچند علم و فن این رشته ورزشی هیچ‌گاه انتها ندارد و خود ما هم در این سال‌ها رو به جلو حرکت کرده‌ایم. ما در این بازی باید موفق باشیم و باید به دور بعدی رقابت‌ها صعود کنیم. پیروزی ما در این دیدار اصلا غیرعادی نیست و اتفاقی است که باید رخ بدهد.
صحبت‌های یورگن کلینزمن و بگو و مگوی رسانه‌ای او با کی‌روش را شنیدید؟ در این مورد چه صحبتی دارد؟ به نظر می‌رسد آمریکایی جنگ روانی را آغاز کرده باشند هرچند این سرمربی صحبت‌های خود را بعدا پس گرفت.
کلینزمن یک فوتبالیست بزرگ است و شخصیت جهانی به شمار می‌رود. این جنگ روانی هم قسمتی از فوتبال است و فوتبال فقط در داخل مستطیل سبز نیست و بخشی از نتیجه آن در خارج از زمین رقم می‌خورد. آنها بلدند از این موضوع خوب استفاده کنند هرچند ما هم آن را یاد گرفته‌ایم. البته ما ایرانی‌ها خیر بلکه منظورم کارلوس کی‌روش است و او این کارها را خوب بلد است. با توجه به این شرایط من معتقدم آوردن کارلوس کی‌روش ریسک بزرگی بود که امروز این ریسک جواب داده است البته اگر به ولز هم می‌باختیم هرگز این ریسک جواب نداده بود اما حالا که این بازی را بردیم و در آستانه صعود قرار گرفته‌ایم این موضوع نشان می‌دهد که این ریسک جواب داده است. خیلی‌ها نمی‌دانستند که این پادزهر دارد کار خودش را می‌کند. در بازی با ولز نتیجه زهری که در بدن‌مان ریخته شد را دیدیم و نتیجه آن نشان داد که بدن‌مان نسبت به این واکسن عکس‌العمل خوبی نشان داده است.
من یک روزی با تیم برق شیراز این کارها را می‌کردم منتها ما خودمان را قبول نداریم و اگر مربی ایرانی این کار را می‌کرد چه برخوردهایی که با وی نمی‌شد. ما یک روز در امارات توسط حشمت خان مهاجرانی این کارها را می‌کردیم. حشمت خان یک سری تیم‌های را دعوت می‌کرد و برای آنها در داخل امارات تورنمنتی را ترتیب می‌داد. این تورنمنت طوری بود که با تیم‌هایی که دعوت می‌کردیم با هر کدام دو بار بازی می‌کردیم. روز اول اتفاقا از این تیم‌ها از هر کدام پنج شش گل می‌خوردیم تا جایی که خود اماراتی‌ها دل‌شان برای ما می‌سوخت و می‌گفتند مشخص است که ما حریف اینها نمی‌شویم اما در مسابقه دوم نتایج‌مان به مراتب بهتر بود. با صحبت‌هایی که مهاجرانی با ما می‌کرد و ما را آگاه می‌کرد در بازی دوم نتیجه بهتری به دست می‌آمد. او ایرادهای ما را می‌گرفت و می‌گفت چه در بازی اول و چه در بازی دوم نتایج به صورت اتفاقی رقم نمی‌خورند.
مثل کاری که کی‌روش بعد از بازی با انگلیس کرده و بچه‌ها را در کنار هم جمع کرد تا با این حلقه اتحاد امیدواری به تیم برگردد.
بله دقیقا همین‌طور است. من در بطن کار بودم و این چیزها را خوب می‌فهمم. بازی با انگلیس خیلی به نفع ما شد و به ما خیلی درس داد. خیلی‌ها متوجه این موارد نمی‌شوند اما او برخی مواقع کارهایی می‌کند که اگر با دقت و با تخصص نگاه کنیم، می‌بینیم که اقدامات و حرف‌هایش به نفع ایران است.
عربستان و ژاپن در روز اول دو قدرت فوتبال دنیا را می‌برند؛ چطور می‌شود که هر دو تیم در بازی دوم به تیم‌های متوسط می‌بازند؟
هرگز فکر نمی‌کردم به‌طور مثال ژاپن به کاستاریکا ببازد با این حال الان فوتبال عربستان حسابی تکان خورده است. با این قد و هیکل‌هایی که بازیکنان این تیم دارند مطمئنا این کشور به‌زودی از آسیا جدا خواهد شد هرچند ژاپن مدت‌هاست جدا شده و کشورهای دیگر هم در این مسیر هستند.
تیم ملی ایران چطور؟
ما همیشه جنگ و دعوا داریم و مدام بر سر و کله خودمان می‌زنیم. ما اول باید دعواهایمان را تمام کنیم و بعد درباره فوتبال صحبت کنیم. ما هیچ موقع ثبات نداریم و اگر ثبات داشتیم خیلی وقت پیش از فوتبال آسیا جدا شده بودیم. در این دعواهای ما بقیه تیم‌ها نمی‌ایستند و بقیه تیم‌ها دارند کار خود را می‌کنند و هر روز پیشرفت می‌کنند. باز هم تاکید می‌کنم در بازی با انگلیس این پادزهر دارد برایمان گران تمام می‌شود به شرطی که آگاه شویم که چرا ما از این کشور 6 گل خوردیم و اگر این امر اتفاق افتاده چرا به نفع فوتبال ما شده است. اگر این چرایی را بفهیم در این صورت می‌توانیم پیشرفت هم بکنیم.