همشهری آنلاین: تخم‌مرغ یکی از مواد غذایی پرمصرف است که بسیاری از ما به تنهایی آن را در یک وعده غذایی مصرف می‌کنیم و یا به عنوان مواد اولیه غذاهای مختلف در برنامه غذایی به کار می‌بریم، اما با چه روش‌هایی می‌توان از سلامت تخم مرغ اطمینان حاصل کنیم؟
گلبن سهراب، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، در پاسخ به این سوال که آیا تخم مرغ آلوده به مدفوع مرغ را باید بشوییم یا خیر؟ توضیح داد: درست است که مدفوع مرغ حاوی باکتری سالمونلاست ولی اگر پوست تخم مرغ ترک نداشته باشد و یا شکسته نباشد، جای نگرانی نیست.
وی با بیان‌این‌که بهتر است که تخم مرغ را نشویید، تاکید کرد: شستن تخم مرغ می‌تواند باعث پخش شدن آلودگی شود، این عمل باکتری‌ها را از سطح تخم‌مرغ پاک می‌کند ولی لایه حفاظتی و طبیعی روی پوست تخم مرغ را از بین می‌برد، از این لایه باکتری‌ها به راحتی وارد تخم مرغ می‌شوند.
وی هشدار داد: می توانید آلودگی را با دستمال کاغذی از روی تخم مرغ بردارید ولی حتما دست‌های خود را با مایع حاوی مواد آنتی باکتریال بشویید.
او در ادامه با بیان این‌که اگر روی تخم‌مرغ نیز ترک داشته باشد، باکتری‌های سالمونلا می‌توانند به راحتی داخل آن شوند، ادامه داد: هیچ‌گاه از تخم مرغ شکسته و یا ترک خورده استفاده نکنید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیح داد: اگر تخم‌مرغ‌ها هنگام خرید، در بین راه و یا در منزل دچار شکستگی یا ترک شدند باید سریع آن را مصرف کرد و در صورت عدم نیاز باید محتویات تخم‌مرغ را شکسته، داخل ظرف تمیز در دار ریخته و حداکثر ظرف مدت دو روز از آن استفاده کنیم.
او تاکید کرد: تخم‌مرغ اگر حین پخته شدن بشکند خطری ندارد و به راحتی می توان از آن استفاده کرد.
وی همچنین درباره رشته‌های سفید چسبیده به زرده تخم مرغ نیز گفت: زمانی که تخم مرغ را می‌شکنیم معمولا رشته سفیدرنگ که به زرده چسبیده را مشاهده می‌کنیم، زمانی که زرده تشکیل می‌شود داخل سفیده می‌چرخد و در طی این فرآیند فیبرهای پروتئینی در بالا و پایین تخم مرغ تشکیل می‌شود.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: نقش این رشته‌ها یا فیبرها نگه داشتن زرده در وسط تخم مرغ است و همانند کمربند عمل می‌کند، هر چقدر این رشته‌ها ضخیم‌تر باشد به این معنی است که تخم مرغ تازه‌تر و استفاده از آن نه تنها مشکلی ندارد بلکه مفیدتر بوده و پروتئین بالاتری دارد.
وی درباره وجود لکه‌های خون در تخم مرغ اظهار کرد: گاهی اوقات لکه خون در تخم مرغ دیده می‌شود، در این مواقع، لکه خون در تخم مرغ آزارمان می‌دهد و ما را نسبت به خوردن چنین تخم‌مرغی نگران می‌کند.
وی با بیان این‌که لکه خون در روند شکل‌گیری تخم مرغ ایجاد می‌شود، خاطرنشان کرد: خوردن این تخم مرغ‌ها برای سلامت مشکلی ایجاد نمی‌کند و برخلاف باور رایج، این لکه‌ها اصلا نشان‌دهنده آلودگی یا مشکلات دیگر در تخم مرغ نیستند. در واقع، این تخم مرغ‌ها از نظر ارزش تغذیه‌ای هیچ تفاوتی با تخم‌مرغ‌های دیگر ندارند.
وی با اشاره به این‌که علت به وجود آمدن لکه‌های خونی بدین گونه است که در مراحل ابتدایی شکل گیری تخم‌مرغ، تخم در حال رشد در میان کیسه‌ای که حاوی شبکه‌ای از عروق خونی است احاطه می‌شود، ادامه داد: زمانی که زرده به تدریج بالغ می‌شود، از کیسه زرده به نام خط شکاف یا استیگما جدا و آزاد می‌شود، گاهی کیسه زرده می‌تواند در طول این فرآیند پاره شده و گسستگی رگه‌ای خونی را موجب شود که به درون زرده نشت کرده و حتی موجب شود بخش آلبومین تخم مرغ حاوی لکه‌های خونی شود، این لکه‌ها با مرور زمان روشن می‌شوند، در حالی که لکه‌های خونی تیره نشان دهنده تازگی تخم مرغ است.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد: بعضی افراد عقیده دارند که لکه‌های خون ممکن است به معنی آن باشد که تخم وارد مرحله جنینی شده و به دلیل تخم گذاری در اواسط این فرآیند، این مرحله متوقف شده است که البته به لحاظ علمی این مورد تایید نشده ولی در عین حال می‌توان در صورت ایجاد این موضوع، لکه‌ها را به راحتی برداشته و تخم مرغ را مصرف کرد.
وی همچنین درباره این موضوع که می‌توان تخم‌مرغ را برای جلوگیری از ترک خوردن در کیسه فریزر آب‌پز کرد یا خیر؟ توضیح داد: ماده اصلی نایلون‌های فریزر پلی اتیلن خطی است که در دسته پلیمرهای پلاستیکی نسبتا ایمن است که خطری را متوجه سلامت انسان نمی‌کند.
او با تاکید بر این‌که مطالعات جدیدی با موضوع ریزپلاستیک‌ها انجام شده که این مواد می‌توانند از پوسته تخم‌مرغ عبور کرده و وارد بدن شوند، عنوان کرد: توصیه می‌شود برای اطمینان از سلامت ماده غذایی که مصرف می‌کنیم، آن را در معرض مواد پلاستیکی داغ و یا آب شده قرار ندهیم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا برجستگی‌های سفید روی پوست تخم مرغ به دلیل وجود هورمون است یا خیر؟ گفت: در حدود ۲ درصد از تمام پرندگان تخم‌گذار، تخم‌مرغ‌ها پوسته‌های غیرمعمول دارند که در یک درصد به شکل برجستگی‌ها و نقاط سفید رنگ برجسته دیده می‌شوند. این برجستگی‌ها به دلیل رسوب کریستال‌های کربونات کلسیم اضافی بر روی پوسته تخم مرغ ایجاد می‌شوند؛ بنابراین مصرف این تخم‌مرغ‌ها هیچ مشکلی برای سلامت ایجاد نمی‌کند.