برترین‌ها: بسیاری از بیماری‌ها با علائمی نامشخص همراه هستند که ممکن است بیمار و پزشک را در مسیر کشف دلیل اصلی بیماری گیج و سردرگم کنند. در این‌گونه موارد اغلب پزشک به دنبال راهی برای سرکوب و کاهش علائم بیماری می‌گردد و معمولاً منشأ اصلی بیماری نادیده گرفته می‌شود.
بیماری‌های مفصل فکی - گیجگاهی (TMD) از جمله مواردی است که به دلیل متنوع و تا حدودی نامشخص بودن علائم، نیاز به یک مجموعه پزشکی حاذق و دلسوز دارد تا با بررسی تمامی عوامل مرتبط با این مفصل، به تشخیص دقیق، تصحیح مشکلات این مفصل و درمان دائمی بیماری بپردازد.
مفصل فکی - گیجگاهی یکی از مفاصل پراهمیت در بدن انسان است که با عمل جویدن و فشار‌های ناشی از آن ارتباط مستقیم دارد. موقعیت دیسک این مفصل در تنظیم فعالیت‌های ارتوپدیک بدن بسیار حائز اهمیت است.
علائم ناهنجاری‌های فک و صورت
ناراحتی‌های ناشی از بیماری‌های مفصل فک را می‌توان به سه دسته عمده تقسیم کرد. صدا‌های ناحیه فک، درد‌های ناحیه فک و محدودیت‌های حرکت در این ناحیه، از جمله علائمی است که در تشخیص اولیه بیماری تأثیرگذار است.
بااین‌حال علائم بیماری‌های ناحیه مفصل فکی - گیجگاهی تنها در نشانه‌های مشخص بیماری خلاصه نمی‌شود و گاهی بیماری‌های این ناحیه، منشأ اصلی علائمی مانند درد‌های گنگ فک و صورت، درد‌های مبهم دندان، دندان‌قروچه، وزوز گوش و دیگر درد‌های این ناحیه است.
شاید باورکردنی نباشد، اما ناهنجاری‌های فک و صورت می‌تواند حتی با سردرد، گردن‌درد، کمردرد، چرخش لگن و کوتاهی یک پا نیز همراه باشد. علائمی که معمولاً توسط پزشکان نامرتبط با رشته فک و دندان‌پزشکان ناآشنا با این مجموعه بیماری‌ها و ناهنجاری‌ها، نادیده گرفته می‌شود یا به بیماری‌هایی مانند میگرن، سینوزیت و بیماری‌های گوش ربط داده می‌شود. هرچند که در مواردی حتی می‌توان منشأ درد‌های سینوسی و میگرن‌های شدید دوره‌ای را با ناهنجاری‌های ناحیه فک و صورت مرتبط دانست.
دلایل به وجود آمدن ناهنجاری‌های فک و صورت
هرگونه اختلال در شکل قرارگیری فک و دندان‌ها می‌تواند به‌عنوان دلیل اصلی ناهنجاری‌های فک و صورت شناخته شود. دلایل ژنتیکی و بی‌توجهی به شرایط رشد فک در سنین کودکی و نوجوانی از عمده دلایلی است که در بزرگ‌سالی به ناراحتی‌های فک و صورت منجر می‌شود.
مشکلات دندان و درمان‌های نادرست دندانی مانند ارتودنسی، جایگزین کردن دندان‌ها، روکش کردن دندان‌ها، ایمپلنت و حتی یک پرکردگی اشتباه، از جمله مواردی است که می‌تواند به ناهنجاری‌های فک بینجامد.
درمان ناهنجاری‌های فک و صورت
شاید بسیاری از پزشکان متخصص فک و دندان‌پزشکان، راهکار‌های درمانی تهاجمی را برای درمان ناهنجاری‌های فک و صورت پیشنهاد کنند، اما باید به این موضوع دقت کنید که می‌توان این‌گونه ناهنجاری‌ها را بدون عمل جراحی و با روش‌های غیرتهاجمی درمان کنیم.
مرحله اول درمانی، تشخیص صحیح ناهنجاری است که تنها توسط یک پزشک متخصص در این زمینه امکان‌پذیر است. پس از تشخیص دلیل بیماری، استفاده از انواع گارد‌های دندانی می‌تواند به تغییر وضعیت مفصل فک و حفظ دائمی این تغییرات منجر شود.
اندازه‌گیری صحیح گارد‌های دندانی، تأثیر بسزایی در درمان بسیاری از ناهنجاری‌های این منطقه از بدن خواهد داشت و به‌سرعت علائم خسته‌کننده و عکس‌العمل‌های غیرطبیعی بدن را کاهش خواهد داد.
این گارد‌ها که به‌صورت اختصاصی برای بیمار طراحی و در یک لابراتوار تخصصی ساخته می‌شود، معمولاً تلفیقی از مواد مختلف از جمله آکریل‌ها، پلی‌اتلین و فلزات مقاوم است. با طراحی و ساخت گارد، مراحل درمانی بیماری آغاز می‌شود. درمانی که می‌تواند جایگزین بسیاری از درمان‌های تهاجمی و سنتی بیماری‌های فک و صورت باشد.
آشنایی با مرکز TMJ ایران
مرکز تشخیص و درمان بیماری‌های مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) در سال ۱۳۹۰ و توسط دکتر علیرضا امیر سیف‌الدینی تأسیس شده است. این مرکز اولین مرکز درمانی بیماری‌های مفصل فک، CMD و TMD در خاورمیانه است که در شهر تهران به ارائه خدمات پزشکی به مراجعین محترم مشغول است.
این مرکز درمانی ارتباطی مستقیم با بیمارستان اینی (INI) هانوفر در کشور آلمان دارد که یکی از مشهورترین مراکز درمانی و تحقیقاتی علوم اعصاب در سراسر دنیا به‌حساب می‌آید. ریاست این بیمارستان را پروفسور مجید سمیعی به عهده دارد که از جمله مشاوران ارشد مرکز TMJ ایران نیز محسوب می‌شود.
اولین مرکز فوق تخصصی CMD و TMD اروپا نیز در سال ۲۰۰۸ میلادی توسط دکتر علیرضا امیرسیف‌الدینی و با همکاری پروفسور بهرام محمدی در گروه پزشکی، در این بیمارستان آلمانی تأسیس شد که نشان از شرایط درمانی بی‌نظیر در مجموعه درمانی TMJ تهران دارد.
دکتر علیرضا امیرسیف‌الدینی در رشته دندانپزشکی در دانشگاه هانوفر تحصیل‌کرده است و پس از آن در مقطع master of science به تحصیل در رشته اندازه‌گیری و درمان مفصل فکی گیجگاهی (functional Analysis) از دانشگاه Greifswald آلمان نائل آمده است. دکتر علیرضا امیرسیف‌الدینی نیز به‌عنوان مبدع تکنیک ساده معاینه استاتیکی و دینامیکی مفصل فک نیز شناخته می‌شود.
از مشاوران ارشد این مجموعه پزشکی که در کنار دکتر علیرضا امیرسیف‌الدینی قرار دارند می‌توان به پروفسور مجید سمیعی (ریاست بیمارستان INI هانوفر)، پروفسور بهرام محمدی (رئیس بخش نورولوژی بیمارستان INI هانوفر)، دکتر آیتنز (متخصص ENT در بیمارستان INI) و دکتر الولف (متخصص جراحی مغز و اعصاب و متخصص رادیولوژی علوم اعصاب) اشاره کرد.
در نظر داشته باشید که مرکز TMJ ایران، کامل‌ترین مجموعه در بررسی شرایط بیماری‌های مفصل فکی گیجگاهی به‌حساب می‌آید و می‌تواند به‌عنوان بهترین گزینه درمانی برای بیمارانی با علائم اشاره‌شده در این مقاله، در نظر گرفته شود.