آفتابنیوز نوشت: حجت الاسلام مهدی شیخ عضو ادوار مجلس گفت: : هزینهای که به طلاب بابت شهریه پرداخت میشود، در عمل بسیار ناچیز است و کفاف حتی اجاره خانه را هم نمیدهد، واقعیت این است که ممکن است بودجههای زیادی به نام دین و فرهنگ به برخی نهادها و موسسات ریز و درشت تخصیص یابد، اما این لزوماً به این معنی نیست که طلاب و همه روحانیون در نهایت از این بودجهها بهرهمند میشوند.
یک فعال اقتصادی در صفحه شخصی خود در تلاش برای طرح یک پرسش اجتماعی نوشت؛ با توجه به اینکه طلبهها برخلاف دانشجویان، در دوران طلبگی پول هم دریافت میکنند و آینده شغلی تضمین شده تری نسبت به دانشجویان دارند، برای چه نسبت به وضعیت معیشتی خود از جامعه و دولت طلبکار هستند.
علی رغم این اظهارات نه چندان همدلانه با قشر معمم، بسیاری از روحانیون و طلاب، نسبت به وضعیت بغرنج معیشتی این قشر از جامعه اظهار نگرانی کردهاند.
در بولتن شماره ۱۰ تهیه شده در خبرگزاری فارس که به تازگی در فضای رسانهای کشور نشر یافت، اشاره شده است که به دلیل سختی معیشت طلاب، برخی از آنان برای طلب کمک «دفاتر سیاسیون مراجعه میکنند» در این بولتن همچنین ذکر شده است که در دهه ۹۰ شمسی ظرفیت کل حوزههای علمیه برادران کشور، قریب ۱۷ هزار نفر بود که در نهایت بیش از ۲۰ هزار نفر برای ثبتنام مراجعه میکردند و از این بین ۱۶ هزار نفر پذیرش میشدند، اما در حال حاضر تنها ۴۰۰۰ نفر در حوزههای علمیه (آقایان) سراسر کشور تحصیل میکنند. با توجه به این آمار، این به معنای کاهش ۴۰۰ درصدی تعداد ورودی طلبهها در کشور در ظرف تنها یک دهه است.
همچنین در کشور ۴۹۰ حوزه علمیه ثبت شده وجود دارد. این تعداد باور نکردنی حوزه علمیه برادران به این معنا است که به صورت میانگین و متوسط در هر حوزه کمتر از ۱۰ نفر طلبه تحصیل میکنند.
آمار شفافی در دست نیست که معلوم نمایید، آیا همه این تعداد حوزه از بودجه عمومی سهم میبرند و مقدار این سهمیه چقدر است. با توجه به اینکه طبق گفتههای رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، حدود ۸۰۰ امام جمعه در شهرها و قصبات کشور فعالیت دارند. میتوان اینگونه نتیجه گرفت که تقریباً به ازای هر دو شهر دارای امام جمعه یک حوزه علمیه برداران نیز تاسیس شده است.
حجت الاسلام عابدینژاد از چهرههای اصولگرا، «کاهش ورودیهای حوزه علمیه را ناشی از انفعال در مقابل پروژه سکولاریسم» نامیده است. حجتالاسلام موسوی زاده معاون آموزشی حوزه علمیه خوزستان در این باره میگوید: «صرف آمار ثبتنامیها در آزمون ورودی، نشان از پویایی حوزه نمیدهد، بلکه خروجیهای این حوزه مبارکه است که موجب تعالی جامعه میگردد»!
با این همه برخی از جامعهشناسان و روحانیون دلائل جامعهشناختی، فرهنگی و حتی سیاسی مختلفی برای کاهش علاقه جوانان رشدیافته در خانوادههای مذهبی برای مبلس شدن به لباس روحانیت، مطرح میکنند. حجت الاسلام ناصر قوامی فعال سیاسی اخیراً در مصاحبهای اظهار کرد که مردم امروزه روحانیون را به عنوان مسئول اصلی نابسامانیهای کشور قلمداد میکنند، برخی کارشناسان معتقدند که این وضعیت افکار عمومی ممکن است در کاهش رغبت جوانان به شغل طلبگی بی تاثیر نبوده باشد.