بهداشتنیوز: رژیمهایی که در آنها میزان بالایی پروتئین وجود دارد، عموما به عنوان رژیمهای لاغری مورد استفاده قرار میگیرند. اگرچه ممکن است باعث لاغری شوند اما سایر اعضای بدن را از آثار و نتایج خود بیبهره نخواهند گذاشت. در حالی که میدانیم تغذیهای سرشار از پروتئین به کلیهها آسیب میزند، آیا در پیش گرفتن چنین رژیمی کار درستی است؟
پروتئینها برای بدن ضروری هستند؛ وجود آنها به منظور بازسازی فیبرهای عضلانی و سلولهای بدن و بهطور کلی برای اطمینان از عملکرد صحیح بدن بسیار حیاتی است. گاهی اوقات برخی از افراد یک رژیم غذایی با پروتئین بیش از حد را انتخاب میکنند (یعنی رژیم غذایی حاوی بیش از ۱۵ درصد پروتئین)، در بیشتر موارد هدف از انتخاب چنین رژیمهایی، کاهش وزن است. در واقع، بازدهی قابلتوجه رژیمهایی با پروتئین بالا (زمانی که حداقل ۳۰ درصد انرژی دریافتی از پروتئین تأمین میشود) و کاهش وزن زیاد و سریع باعث علاقه به چنین برنامههایی شده است. اما باید بدانید روی آوردن به چنین رژیمهایی، بدون خطر نیست.
خطرهای بالقوه رژیمهایی با پروتئین بسیار زیاد برای کلیهها
اگر رژیم غذایی با پروتئین بالا میتواند خطری برای کلیهها باشد، به این دلیل است که غذاهای با پروتئین زیاد بهطور طبیعی تمایل به افزایش کلسیم ادرار دارند. اما چرا؟ به این دلیل که پروتئین اضافی باعث اسیدیتهای میشود که بدن به دنبال جبران آن با استفاده از ذخایر خود، یعنی استخوانها و تاندونها است (اسیدیته به شرایطی گفته میشود که سطح اسید موجود در بدن بیش از حد باشد). به گزارش سیناپرس، بنابراین این مفاصل، دندانها و زائدهها (ناخن و مو) هستند که مورد استفاده قرار میگیرند تا بدن شرایط را به تعادل برساند. علاوه بر این، مصرف عمده پروتئین منجر به کمآبی قابلتوجهی میشود و بنابراین نوشیدن مقدار زیاد آب ضروری خواهد شد.
در غیر این صورت نه تنها پدیده کمآبی بهوجود میآید، بلکه بدن نمیتواند بهطور موثر نیتروژن و آمونیاک (بسیار سمی) را که بیش از حد در بدن وجود دارد، دفع کند. با این حال، نوشیدن آب زیاد باعث مشکلات دیگری مانند کاهش قابل توجه نمکهای معدنی ضروری میشود. در هر صورت، از کلیهها استفاده زیادی خواهد شد، که در نهایت ممکن است نارسایی کلیه را با خود به دنبال داشته باشد.
سایر خطرات رژیمهای غذایی با پروتئین بسیار زیاد
کلیهها تنها اندامهایی نیستند که ممکن است تحت تاثیر رژیم غذایی با پروتئین بالا قرار گیرند و آسیب ببینند. در واقع، این نوع رژیم غذایی میتواند باعث مشکلات کبدی نیز بشود، زیرا این کبد است که مسئول تبدیل پروتئینها به کربوهیدراتها و لیپیدها است. بنابراین مصرف بیش از حد پروتئین باعث ایجاد بار اضافی برای کبد نیز خواهد شد؛ عضوی که بسیاری از عملکردهای اساسی بدن را انجام میدهد.
اختلالات کبد و کلیه به نوبه خود میتوانند باعث ایجاد مشکلات قلبی شوند،زیرا این دو اندام بسیار عروقی هستند (تامین خون)؛ به این ترتیب قلب باید بیشتر کار کند تا کلیهها و کبد کار بیش از حد خود را انجام دهند (به این ترتیب خطر مرگ ناشی از حمله قلبی تا ۱۴ درصد افزایش پیدا میکند). اختلالات گوارشی (یبوست) و مفاصل نیز ممکن است به دلیل اسیدی شدن بدن ظاهر شوند که به طور کلی باعث التهاب (تضعیف سیستم ایمنی) و درد روماتیسمی خواهند شد. مطالعات نشان داده که رژیمهای غذایی با پروتئین بالا خطر مرگ زودرس را تا ۲۳ درصد و سرطان را تا ۲۸ درصد افزایش میدهد.
اصولی مهم درباره تغذیه و کلیهها
برای حفظ سلامت کلیهها، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع، با چربی پایین، شکر کم و نمک اندک ضروری است. علاوه بر این، مصرف روزانه میوهها و سبزیجات تازه نیز اهمیت بسیار زیادی دارد.
در عین حال، غذاهایی را که بیش از حد شور هستند، مانند بادامزمینی، چیپس، پفک و… را تا حد امکان کم کنید. ضمنا غذاهای غنی از فسفر و پتاسیم (مانند انواع شکلات، مارچوبه، رازیانه و غیره) را نیز محدود کنید. و این نکته را به خاطر بسپارید که افراط و تفریط، هر دو میتوانند آثار جبرانناپذیری بر سلامت جسم داشته باشند.