خبرآنلاین در گفت وگو با علی مطهری دلایل انفعال مجلس شورای اسلامی در جریان اعتراضات بعد از فوت مهسا امینی را بررسی کرده است.انفعالی که به نظر او منشا داخلی در مجلس دارد.
نقش پارلمان و مجالس در کشورها، انتقال مسالمت آمیز خواسته های شهروندان به مجالس و قانونگذاری برای تحقق اراده عمومی است. از این رو برخی از فعالان سیاسی معتقدند اگر نمایندگان مجلس یازدهم بعد از فوت مهسا امینی منفعلانه عمل نمی کردند و از ابزارهای نظارتی برای نظارت بر وزیرکشور استفاده می کردند،اعتراضات به کف خیابان کشیده نمی شد و مردم احساس می کردند مطالبات آنها از مسیر نمایندگان خود در مجلس، در حال پیگیری است.
علی مطهری می گوید «به طور کلی مجالس ما (نه فقط مجلس یازدهم) استقلال کافی ندارند». او با اشاره به دیدگاه برخی نمایندگان مجلس که اعلام می کنند «مجلس مسئول اجرای منویات مقام رهبری است و این یعنی مجلس نباید از خودش نظری بدهد» معتقد است «سیاست‌های کلی مجمع تشخیص که به تأیید رهبری رسیده باید رعایت شوند. ولی این به معنای نفی اظهارنظر مستقل مجلس نیست.»
او با یادآوری جریان سوال از رئیس جمهور دهم به ذهنیت نادرست برخی نمایندگان درباره رهبری اشاره می کند و می گوید«زمانی که من نماینده بودم می‌خواستم در دوره آقای احمدی نژاد سؤال از رئیس جمهور را مطرح کنم. تصور نماینده‌ها این بود که باید قبلا از رهبری اجازه گرفت. برای من جای تعجب بود که مگر باید بپرسیم؟ اگر ایشان مخالف بودند یا احساس خطر کردند به صورت خصوصی یا عمومی بیان می‌کنند و ما هم گوش می‌دهیم ولی این‌که برای هرچیزی اول باید بپرسیم و بعد کاری را انجام دهیم معنی ندارد! با روح مجلس مخالفت دارد و رهبری هم چنین منویاتی ندارند.»
اگر وزیر کشور استیضاح می شد،اعتراضات کمتر می شد
مطهری پاسخگو بودن وزرا به ویژه وزیرکشور را در نحوه سیاست های امنیتی در کشور،مهم ارزیابی می کند و برای نمونه استیضاح وزیر کشور در جریان اعتراضات آبان۹۸ را این گونه بیان می کند« بعد از آبان ۹۸ تصمیم گرفتیم وزیر کشور را استیضاح کنیم، چون گفتیم ایشان مسئول اجرای قانون افزایش بهای بنزین بوده و بسیار بد عمل کرده، بنابراین ایشان باید استیضاح شود. مقامات امنیتی گفتند ۲۴۰ نفر کشته شدند، نمی‌شد مجلس نسبت به چنین چیزی ساکت باشد. لذا ما دنبال استیضاح رفتیم ولی اجازه ندادند.»
نماینده دوره‌های هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی،نقش استقلال نمایندگان مجلس در جلوگیری از به خیابان کشیده شدن اعتراضات را مهم دانسته و اذعان می کند« اگر مجلس استقلال لازم را داشت و در داستان خانم مهسا امینی بلافاصله وزیر کشور را استیضاح و حتی او را برکنار می‌کرد، چون بالاخره این حادثه در زیرمجموعه ایشان رخ داده و عذرخواهی هم نکردند و استعفا هم ندادند، در این صورت شاید ۵۰ درصد اعتراضات کم می‌شد و مردم احساس می‌کردند جایی برای رسیدگی وجود دارد. اما همه منتظرند از بیرون مجوز صادر شود، از این رو جرات نمی‌کنند استیضاح کنند یا اگر بخواهند استیضاح کنند، فوراً برخی می‌گویند پیغامی آمده، صلاح نیست.»
مجلس شورای اسلامی استقلال ندارد
نائب رئیس سابق مجلس، نقش افراد وابسته به بیت رهبری در جلوگیری از برخی استیضاح ها را مانع استقلال مجلس می داند و می گوید «استیضاح وزیر کشور در ابتدا ۵۰ امضا بود اما رفته رفته کم شد و ۲۴ امضا باقی ماند. اما آن ۲۴ نفر محکم ایستادند ولی در نهایت نگذاشتند و گفتند پیغام رسیده که به صلاح نیست. در حالی که اگر این کار انجام می‌شد باعث آرامش مردم می‌شد و احساس می‌کردند یک نهادی در درون حکومت حرف مردم را می‌زند. هدف ما این نبود که حتماً وزیر کشور عزل شود بلکه می‌خواستیم حرفها گفته شود و بررسی کنیم چرا باید تعدادی کشته شوند؟ ولی برخی فورا مطرح می‌کردند دفتر رهبری چنین چیزی را گفته است، آدم نمی‌داند راست می‌گویند یا دروغ؟ زمانی صوت رهبر را می‌شنوید یا دست خط ایشان را می‌بینید، ولی این‌که بگویند دفتر چنین چیزی را گفته، چنین چیزهایی دست مجلس را می‌بندد و این از مشکلاتی بود که ما داشتیم.»
نماینده سابق مجلس موانع استقلال پارلمان در ایران را «درونی» می داند که برخی نمایندگان به بیرون و نهادهای دیگر ارتباط می دهند. او می گوید «موانع داخل مجلس است اما برخی به بیرون و نهادهای دیگر ربطش می دهند که مثلا فلان نهاد امنیتی یا اطلاعاتی و یا دفتر رهبری مخالف است، در صورتی که نماینده به عنوان نماینده همه مردم اگر نظری مخالف نظر رسمی کشور دارد، باید حرفش را بزند. من معتقد بودم حتی حرف‌های کسانی که نسبت به دین و اسلام سهل انگار هستند، باید در مجلس گفته شود، نه این‌که مدام نظرات رسمی نظام را تکرار کنیم.»
مطهری در بیان علت چنین اثرپذیری از گفته های ناموثق برخی نمایندگان به نقل از نهادهای امنیتی و یا بیت رهبری، می گوید «نماینده از نظارت استصوابی می‌ترسد اما مجلس باید آزاد باشد و حرف بزند. اخیرا نماینده سیستان آقای سعیدی در بیان مسائل زاهدان خیلی خوب صحبت کردند؛ یک طرفه وارد موضوع نشدند، اما ناگهان برخی نمایندگان شروع به فریاد کردند و خواهان بستن میکروفون ایشان شدند. رئیس وقت جلسه را مجبور کردند جواب دهد در حالی که نباید جواب می‌داد. حداکثر این بود که نماینده دیگری پاسخ می‌داد.»