همشهری آنلاین: با اینکه بخشی از تاریخ کشورمان در این خانه ۱۷۰ساله رقم خورده، اما خانه انیس‌الدوله در میان خانه‌های تاریخی تهران، کمتر شناخته شده است.
خانه چشم‌نواز
خانه انیس‌الدوله ۲ در دارد. در کوچک همیشه بسته است و رفت‌وآمد از در اصلی که بالاتر از چهارراه مولوی، روبه‌روی مهدیه تهران، باز شده، انجام می‌شود. این خانه حیاط بزرگی دارد و حوض آب فیروزه‌ای دایره‌ای‌شکلی در میانه آن جا خوش کرده و در بخش شمالی حیاط، بنای قجری هنوز زیبایی خود را حفظ کرده است. طبقه همکف خانه با اختلاف یک پله از کف حیاط پایین‌تر است و شامل فضاهایی از جمله یک ایوان در ضلع جنوب، ۲ فضای اصلی (سالن یا تالار) در شمال ایوان، یک انباری در منتهی‌الیه غربی، آشپزخانه، حمام، رختکن و سرویس بهداشتی در منتهی‌الیه شرقی می‌شود. سقفِ طبقه همکف هم تقسیمات مستطیل‌شکلی دارد که با گچ‌بری آذین شده است. ۷ درِ بیرونی و درهای داخلی این طبقه نیز چوبی با رنگ سفید و یک قوس باربر بنا شده‌اند. برای ورود به طبقه اول باید از راهرو شرقی و یک پیش‌فضا عبور کرد. طبقه‌ای که یک ایوان جنوبی با ۲ سالن بزرگ و مرتفع در قسمت شمالی دارد. ۶ ستون در این طبقه تعبیه شده که تزیینات گچ‌بری سرستون‌های آن به سبک یونانی بسیار چشمگیر است. دیوارهای داخلی سالن‌ها و ایوان طبقه اول با طرح‌هایی از گل، طبیعت و فرشته‌های کوچک آراسته شده است.
از دیروز تا امروز
خانه سلطنتی انیس‌الدوله در شرق دروازه گمرک و ورودی تهران از سمت غرب قرار داشت و جزو اراضی «وزیر» بود که از سمت شمال به باغ وسیع جنت گلشن و از غرب به ضلع غربی حصار ناصری (خیابان کارگر) و از ضلع جنوب به خیابان دروازه گمرک (مولوی) و از سمت شرق به خانه‌هایی انگشت‌شمار محدود می‌شد. این خانه در دوران پهلوی اول، به آموزش و پرورش واگذار شد و کاربری‌اش از مسکونی به آموزشی و مدرسه تغییر کرد. پروفسور محمود حسابی نیز یکی از دانش‌آموختگان نام‌آشنای این مدرسه است. سپس سال ۱۳۳۰ شخصی با نام نادر اصفهانی آن را خرید و دوباره کاربری مسکونی برای خانه انیس‌الدوله تعریف شد. اما درنهایت در دهه ۵۰ به دلیل نزدیکی ملک به کشتارگاه تهران، در محدوده میدان بهمن فعلی، اتحادیه و شرکت تعاونی صنف تهیه و توزیع گوشت گوسفندی تهران، خانه انیس‌الدوله را خرید و اکنون این خانه تاریخی در تملک اتحادیه صنف گوشت گوسفندی تهران است.