همه ما بعضی وقتا توی پوستمون احساس خارش میکنیم. همه سگها هم بعضی وقتا خودشون رو میخارونن که کاملا طبیعیه. ولی اگه دیدین سگ شما دائم در حال خاروندن یک قسمت خاص از بدنشه، پوستش زخمی شده، موهاش ریخته، یا به خاطر خارش شبا نمیتونه بخوابه، یک مشکل غیر طبیعی داره پس بهتره به فکر درمان خارش بدن سگ باشین. سگی که بدنش میخاره بیش از حد پوست خودشو میخارونه، گاز میگیره یا لیس میزنه.
خارش پوست میتونه برای حیوون خیلی ناراحت کننده باشه و اصلا نباید نادیده بگیرینش. اگه نگران خارش بیش از حد سگتون هستین، خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و خوشبختانه روشهای درمان خانگی خارش بدن سگ وجود داره که کاملا بی خطره و میشه به راحتی از اونا استفاده کرد و تو این مقاله میدونی اونا رو براتون توضیح میدیم.
علت خارش بدن سگ
خارش یه بیماری سگ محسوب نمیشه، بلکه فقط علامت یک مشکل یا بیماریه. خارش بیش از حد ممکنه نشونه وجود یک چیزی مثل انگل روی پوست سگ باشه، و شاید هم داخل بدن سگ اتفاقاتی میفته (مثلا واکنش آلرژیک یا بیماریهای قارچی). خیلی از بیماریهای پوستی سگ هم هستن که خودشون از اول باعث خارش نمیشن، ولی ممکنه عفونتهای باکتریایی یا قارچی ثانویه که بعد از اونا به وجود میان باعث خارش بشن و حتی ممکنه زمانی که خارش ایجاد میشه اون بیماری اصلی کاملا از بین رفته باشه. یکی دیگه از دلایل خارش بدن سگ، بیماریهای پوستی ناشی از اختلال سیستم ایمنی بدنه که البته این مورد خیلی کم پیش میاد.
خاروندن بدن اگه بیش از حد اتفاق بیفته (بیشتر از ۴-۵ بار در روز) یا با این علائم همراه باشه، طبیعی نیست:
- آلوپسی (ریزش مو و کچلی تو بعضی نقاط پوست)
- درد
- حیوون به خاطر خاروندن یا گاز گرفتن بیش از حد، پوست خودشو زخمی کنه
- جوش یا قرمز شدن پوست
- رنگ موها به خاطر لیسیدن زیاد عوض بشه
- تیره و ضخیم شدن پوست
خارش ممکنه عمومی باشه (یعنی تو همه قسمتای پوست) یا محدود به یک ناحیه خاص. برای درمان خراش بدن سگ از همه باید بفهمیم که علت اون چیه. معمولا خارش بدن به خاطر یکی از این چهار تا عامل به وجود میاد:
- انگلها
- آلرژی
- خشکی پوست
- عفونتهای پوستی
انگل
انگلهای مختلفی وجود دارن که میتونن باعث خارش و ناراحتی سگ بشن. اگر اطلاعات بیشتری در مورد انگل های مختلف سگ میخواین داشته باشین و انواع اونو بشناسین، بهتون پیشنهاد میکنیم حتما مقاله انگل سگ رو هم مطالعه کنید. مهمترین انگلهایی که باعث خارش پوستی سگ میشن، رو در این قسمت بررسی میکنیم.
کک
شنیدن اسم کک هم ترسناکه چون این جونورای موذی میتونن فوقالعاده سریع زیاد بشن و زندگی سگتون رو جهنم کنن و تازه به آدما هم علاقه دارن. بدتر این که یک دونه کک میتونه تا ۴۰۰ بار در روز سگ رو نیش بزنه. طول عمر هر کک ۱۰۰ روزه. جای گزش کک درد میگیره و بعلاوه غدههای بزاقیش مادهای ترشح میکنن که باعث خارش پوست میشه. نیش کک تو بعضی سگا هم حساسیت ایجاد میکنه و باعث بیماری درماتیت میشه که موهای اون ناحیه میریزه.
ککها قهوهای مایل به سیاه هستن و وقتی بالغ بشن اندازهشون تقریبا ۳ میلی متره. اگه دقت کنین میتونین مدفوع کک رو هم ببینین که مثل خاک خیلی نرمه و در واقع خون هضم شده است. اگه سگتون کک داره حتما به دامپزشک مراجعه کنین.
کنه
کنهها موقعی که سگ رو بیرون از خونه میبریم بهش میچسبن و بعد هم شروع به خوردن خونش میکنن تا وقتی که شکمشون پر از خون میشه و باد میکنن. بعد خودشونو از روی بدن حیون میندازن پایین. ممکنه خود کنه رو نبینین و فقط علائم گزیدگی دیده بشه. تو محل چسبیدن کنه به پوست یک نقطه قرمز باقی میمونه که خیلی هم میخاره.
شپش سگ
شپش سگ یکی از انگلهاییه که معمولا باعث خارش شدید اون میشه اونقد شدید که احتمال زخم و خونریزی هم وجود داره. معمولا تا زمانی که تعداد شپشهای روی پوست سگ بیش از حد نشه، خیلی سخت میشه به وجودشون پی ببریم.
شپش هر چند انواع مختلفی داره ولی نکته قابل توجه اینه که تمامشون باعث آسیب رسوندن به مو و پوست حیوون میشه پس اگه سگتون خودشو شدید میخارونه بهتره که تمام جاهایی که احتمال وجود این انگل بالا هست رو بررسی کنین، مثل:
- زیر موهایی که تو هم فرو رفتن
- اطراف سر و گردن و شونهها
- کشاله ران و دم حیوون
مایت (هیره)
مایتها خیلی ریز هستن و طول بدنشون کمتر از یک میلی متره و مثل کنهها جزء حشرات نیستن بلکه از اقوام عنکبوتها حساب میشن و هشت تا پا دارن. این جونورا هم میتونن باعث خارش و خشک شدن پوست بشن و هم باعث ریزش موی سگ.
مایتها بیماری جرب سگ یا گال رو به وجود میارن که باعث ریزش موهای بعضی از قسمتهای بدن میشه. بعضی انواع مایت سگها میتونن تو آدما هم باعث جرب بشن. خارش گوش سگ ممکنه به این خاطر به وجود بیاد که حیوون رو گوشهاش مایت داره. سگی که گوشش میخاره مرتب گوشا رو میخارونه یا سرشو تکون میده. برای هر نوع بیماری ناشی از مایت باید حتما از دامپزشک کمک بگیرین.
آلرژی پوستی سگ
اگه سگ انگل نداشته باشه، به احتمال زیاد خارش بدنش به خاطر حساسیت یا آلرژیه. آلرژی حیوونای خانگی هم شبیه آلرژی آدماست و سگها ممکنه به همون چیزایی که ما بهشون حساسیت داریم آلرژی نشون بدن و به جای علائم تنفسی مثل عطسه و آبریزش بینی، پوستشون دچار خارش بشه.
شایعترین دلایل خارش آلرژیک بدن سگ شامل:
- نیش حشرات
- حساسیت غذایی
- واکنش به مواد حساسیتزای محیط
- گاهی هم ممکنه حیوون به داروهایی که میخوره آلرژی داشته باشه
واکنش آلرژیک به غذا یا دارو میتونه یک بیماری به اسم درماتیت آتوپیک ایجاد کنه که یکی از نشونههاش خارش پوسته. مواد حساسیتزایی که توی محیط وجود دارن (مثل گرده گل، گرد و خاک یا کپکها) هم میتونن باعث خارش بشن. یکی دیگه از بیماریهایی که باعث خارش پوست میشه درماتیت تماسیه که به علت تماس مستقیم با عوامل آلرژیزا مثل نیش کک یا بعضی گیاها یا مواد شوینده به وجود میاد.
سگهایی که فقط تو فصل خاصی دچار خارش میشن به احتمال زیاد حساسیت فصلی دارن (مثلا به گرده گلها) ولی اگه کل سال پوستشون میخاره احتمالا یا به مواد توی محیط اطرافشون آلرژی دارن (مثل گرد و خاک) یا به بعضی خوراکیا و شاید هم هر دو.
خشکی پوست
هوای خشک تو فصل زمستون ممکنه باعث خشکی و خارش پوست سگ بشه، یا اگه حیوون تابستونا تو آب ضد عفونی شده با مواد شیمیایی مثل کلر شنا میکنه ممکنه این مواد رو پوستش اثر بذاره. بعضی از شامپوها و صابونا هم میتونن باعث خشکی پوست بشن. برعکس بعضی شامپوهای مخصوص پوستهای خشک و شامپو ضد خارش برای سگ هم هست که به مرطوب شدن و کاهش ناراحتی حیوون کمک میکنه.
عفونت پوستی سگ
خارش ممکنه به دلیل عفونتهای پوستی هم اتفاق بیفته. عفونتهای باکتریایی، مخمری و قارچی میتونن باعث خارش بشن. مثلا بعضی باکتریها بیماری درماتیت پایوتروماتیک ایجاد میکنن که باعث میشه سگ بعضی جاهای پوستش رو بخارونه، لیس بزنه و گاز بگیره. درماتوفیتوز یا رینگ ورم هم یک بیماری قارچیه که باعث کچلی و زخم و خارش بدن سگ میشه، به این صورت که روی پوست لکههای بدون موی گردی با زخمهای صورتی و پوسته پوسته به وجود میاد.
این قارچ معمولا باعث خارش نمیشه ولی ممکنه حیوون محل زخم رو بخارونه. عفونتهای مخمری هم هست که البته تو سگها کمتر دیده میشه.
تو عفونتها علاوه بر خارش معمولا علائمی مثل:
- ریزش مو
- پوسته پوسته شدن
- بوی بد
- ترشح مایعات و چرک
هم دیده میشه. برای هر نوع عفونت پوستی بهتره به دامپزشک مراجعه کنین تا علت دقیقش تشخیص داده بشه و داروهای مناسب برای همون عفونت رو تجویز کنن. اگه دوست دارین در مورد انواع عفونتهای سگ بدونین، حتما یه سری به مقاله بیماری عفونی سگ بزنین تا با لیست این نوع از بیماریها هم آشنا بشین.
درمان خانگی خارش بدن سگ
بعضی وقتا لازمه که برای درمان خارش از دامپزشک کمک بگیرین اما بعضی وقتا هم میشه مشکل رو با داروهای ساده خانگی درمان کرد.
اگه خارش بدن سگتون خفیفه یا فقط گاهی اوقات پیش میاد میتونین از روشهای کاملا بیخطری که اینجا معرفی میکنیم استفاده کنین. فقط توجه داشته باشین که اگه بعد از استفاده از این روشها مشکل حیوون بدون تغییر باقی موند یا بدتر شد، درمان رو متوقف کنین. اگه خارش بدن سگتون با این روشها برطرف شد که چه بهتر، ولی اگه خوب نشد حتما در اولین فرصت ببرینش پیش دامپزشک.
حالا ۷ تا راه برای درمان خانگی خارش بدن سگ با مواد طبیعی بهتون معرفی میکنیم.
حمام پودر جو دوسر
جو دوسر یا یولاف یک نوع از غلات خوراکیه که میتونه با کاهش التهاب و از بین بردن مواد آلرژیزایی که لای موهای سگ گیر افتادن، خارش پوستش رو کم کنه. دونههای این گیاه رو کاملا پودر کنین و بعد بجوشونین تا عصارهاش بیرون بیاد و این عصاره رو توی آبی که سگتون داخلش حمام میکنه بریزین. جو دوسر کاملا بیضرر هم هست و اگه وارد دهن سگ هم بشه هیچ مشکلی پیش نمیاد.
سرکه سیب
سرکه سیب یک ماده ضد باکتری و ضد قارچه. ۵۰ درصد سرکه و ۵۰ درصد آب رو تو یک بطری بریزین تا مخلوط بشه و بعد رو محل خارش بدن سگتون اسپری کنین. اگه پنجههای حیوون میخاره میتونین پنجههاشو تا پنج دقیقه تو این محلول بذارین. بله، به همین راحتی میتونین خودتون یک اسپری ضد خارش سگ بسازین که خیلی وقتا هم خوب جواب میده.
روغن نارگیل
روغن نارگیل هم جزو موادی که میشه ازش به عنوان درمان خانگی خارش بدن سگ استفاده کرد. ماساژ دادن پوست و موهای سگ با روغن نارگیل سرد میتونه خارش و ناراحتی مربوط به:
- اگزما
- آلرژی
- عفونتهای پوستی
- نیش حشرات
کمتر کنه.
حمام بابونه و چای سبز
یکی دیگه از موثرترین روشهای خانگی برای مقابله و داروی ضد خارش سگ، استفاده از چای بابونه و چای سبزه چون هم برای آدما و هم برای سگها اثر ضد التهابی دارن و خارش پوست رو تسکین میدن. برای این کار کافیه مراحل زیر رو انجام بدین:
- وان حمام حیوون رو با آب ولرم پر کنین و چند تا کیسه چای سبز یا بابونه رو سه تا پنج دقیقه تو آب بذارین
- بعد کیسهها رو بردارین و سگتون رو حداقل پنج دقیقه تو این آب قرار بدین
آلوئه ورا
آلوئه ورا بهترین درمان برای پوستهای آسیب دیده است و باعث خنک شدن و رفع خارش و انواع و اقسام دیگه ناراحتیهای پوست میشه. اگه تو خونه آلوئه ورا دارین میتونین برگشو ببرین و ژلی که بیرون میاد رو مستقیم روی جاهایی که میخاره بمالین، یا ژل خالص و بدون افزودنی رو از بازار بخرین. حتما دقت کنین ژل آلوئه ورایی که میخرین الکل نداشته باشه وگرنه ممکنه پوست سگ بسوزه و مشکلش خیلی بدتر بشه.
جوش شیرین
۵۰ درصد جوش شیرین رو با ۵۰ درصد آب قاطی کنین تا به حالت یک خمیر غلیظ دربیاد. این خمیر میتونه بثورات روی پوست رو خشک کنه و خارش و قرمزی و التهاب رو کاهش بده. خمیر جوش شیرین رو روی پوست سگ بمالین و بعد از حدود ۲۰ دقیقه آب بکشین تا کاملا پاک بشه.
رژیم غذایی متعادل
غذای سگ و خارش اونا کاملا با هم ارتباط دارن. یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا ۳ و کربوهیدراتهای سالم میتونه به سلامت پوست سگ کمک کنه چون خیلی از این حیوونا به غذاهای سگ معمولی که از گوشت مرغ، گاو یا بوقلمون تهیه شدن و همینطور به گندم یا گلوتن حساسیت دارن.
استفاده از غذاهایی که ماهی و سیب زمینی شیرین دارن میتونه علائم حساسیتهای غذایی سگها رو کمتر کنه. ثابت شده اسیدهای چرب امگا ۳ که تو ماهیهای چرب وجود دارن باعث کاهش التهاب، گوارش و هضم بهتر غذا و بهبود سلامت پوست میشن. فقط یادتون باشه که همیشه قبل از تغییر رژیم غذایی سگ یا استفاده از مکملهای جدید باید با دامپزشک مشورت کنین.
چه موقع باید از دامپزشک کمک بگیریم؟
خارش خفیفی که بعضی وقتا پیش میاد معمولا خودش برطرف میشه و مشکل خاصی نداره. ولی در مورد خارش مزمن سگ (یعنی وقتی که خارش مدت زیادی طول میکشه و خودبخود یا با روشهای خانگی که توضیح دادیم خوب نمیشه)، یا اگه حیوون علائم دیگهای هم داره، به خاطر خارش خیلی بیقرار میشه، اشتهاش رو از دست داده یا حالت افسردگی پیدا کرده، باید هرچه زودتر ببرینش پیش دامپزشک تا درمان خارش بدن سگ رو خیلی سریع شروع کنه.
داروهای درمان خارش بدن سگ
همونطور که گفتیم برای درمان خارش پوست سگ باید اول علتش رو تشخیص بدین. اگه علت مشخص نشد، یا برای سگهایی که مشکلشون با درمان بیماری زمینهای برطرف نمیشه، دامپزشک دارو تجویز میکنه. داروهای ضد خارش سگ معمولا شامل گلوکوکورتیکوئیدها، اسیدهای چرب ضروری، سیکلوسپورین و اوکلاسیتینیب هستن.
خیلی مواقع هم برای درمان خارش از آنتی هیستامینها استفاده میشه ولی این داروها برای همه سگها موثر نیستن و تحقیقات جدید هم استفاده از آنتی هیستامین برای تسکین دادن خارش بدن سگ رو توصیه نمیکنه.
گلوکوکورتیکوئیدها از خانواده استروئیدهای ضد التهابی و یکی از بهترین داروهای درمان خارش سگ هستن، ولی ممکنه بعضی عوارض جانبی داشته باشه مثل:
- گرسنگی و تشنگی شدید
- زیاد شدن ادرار
- جلوگیری از فعالیت غده فوق کلیوی
- افرایش خطر ابتلا به دیابت و عفونتهای ثانویه مجاری ادراری
به همین خاطر این داروها فقط تو شرایط خیلی خاص تجویز میشن. برای خارش ناشی از عفونت هم استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها اصلا مناسب نیست.
سوالات متداول
چه انگلهایی باعث میشه سگ خودشو بخارونه؟
- جرب
- کک
- کنه
- شپش
- مایت (هیره)
داروهای ضد خارش سگ چیا هستن؟
درمان خارش باید براساس علت اون انجام بشه و دادن قرص بدون در نظر گرفتن علت فقط به سلامتی سگ ضربه میزنه، داروهای زیر بستگی به علت خارش میتونه مفید باشه:
- گلوکوکورتیکوئیدها
- اسیدهای چرب ضروری
- سیکلوسپورین
- اوکلاسیتینیب
درمانهای خانگی برای خارش سگ وجود داره؟
درمانهای خانگی که معمولا برای خارشهای خفیف پیشنهاد میشه موارد زیر هست که در این مقاله در مورد هر کدوم صحبت کردیم:
- حمام پودر جو سر
- سرکه سیب
- روغن نارگیل
- حمام بابونه و چای سبز
- آلوئه ورا
- جوش شیرین
- رژیم غذایی متعادل
جمع بندی
خارش بدن میتونه برای سگ فوقالعاده آزار دهنده باشه و میتونه یکی از علائم بیماری سگ باشه. تو این مقاله علت خارش بدن سگ خانگی رو توضیح دادیم و شاید خودتون با یک مقدار دقت و آزمون و خطا بتونین علت این مشکل رو تشخیص بدین. خیلی وقتا با رعایت بهداشت و رژیم غذایی مناسب میشه از خارش بدن حیوون جلوگیری کرد. چند تا روش درمان خانگی خارش بدن سگ هم هست که ممکنه مشکل رو حل کنه. همینطور گفتیم که چه مواقعی باید از دامپزشک کمک بگیرین. اگه لازم شد حتما حتما این کارو بکنین چون ممکنه سگتون خیلی عذاب بکشه.
اگر سوالی داشتین میدونی همیشه کنارتونه. اگر تجربهی درمان خارش بدن سگ رو هم داشتین خوشحال میشیم که با ما و بقیهی کاربرا به اشتراک بذارین.
منبع: dailypaws