طلاق، درست مثل ازدواج یک تغییر بزرگ در زندگی است و می‌تواند بسیار تلخ و ناخوشایند باشد اما پایان زندگی نیست. خود فرایند طلاق به‌تنهایی تغییرات زیادی را به دنبال دارد؛ از تنهایی زندگی کردن تا تغییر محل زندگی. اگر فرزندی داشته باشید، بعد از طلاق دیگر به‌اندازه‌ی سابق پیش او نیستید و وظایف خود به عنوان والدین را باید تنهایی انجام دهید. تمام این دغدغه‌ها می‌تواند آسیب‌‌زننده باشد و شما را به سمت ناامیدی و احساس شکست سوق دهد. برای اینکه بتوانید بعد از طلاق زندگی شادی را مجددا تجربه کنید، این چند راهکار را امتحان کنید.
چرا بعد از طلاق باید مراقب سلامت جسم و روان باشیم؟
طلاق تجربه‌ای است که می‌تواند به‌کلی زندگی شما را تغییر دهد. تنهایی زندگی کردن نه تنها برای بیشتر افراد خوشایند نیست بلکه مسئولیت‌های زندگی را سخت‌تر می‌کند. به‌خصوص اگر فرزندی در میان باشد. با طلاق گرفتن احتمالا وظیفه‌ی نگهداری از کودک تقسیم می‌شود. در روزهایی از هفته یا ماه فرزند خود را نمی‌بینید و دلتنگ می‌شوید و در روزهایی که کنار شماست، وظایف سنگین‌تری دارید که باید تنهایی به دوش بکشید.
اگر از نظر مالی هم تحت فشار باشید، احتمالا باید بیشتر کار کنید تا از پس تامین هزینه‌های زندگی بربیایید و حمایت مالی خود را از دست می‌دهید.
تمام این عوامل در کنار تلخی خود طلاق، خیلی زود می‌توانند باعث آسیب رسیدن به آرامش روانی شما شوند. اگر زود دست به کار نشوید و راهکاری برای خروج از این وضعیت پیدا نکنید، جسم شما هم تحت تاثیر مشکلات روحی قرار می‌گیرد و آسیب می‌بینید.
به‌همین دلیل نباید مشغله‌ها و نگرانی‌های بعد از طلاق را دست کم بگیرید. برای داشتن زندگی شادتر و آرام‌تر تلاش کنید. در این مسیر از راهکارهای زیر استفاده کنید.
۱۲ راهکار برای شروع دوباره بعد از طلاق
مدتی که از طلاق گذشت، کم‌کم باید تلخی‌ها را فراموش کنید و به سمت ساخت یک زندگی جدید و شاد قدم بردارید.
۱. پذیرش
افراد معمولا با این تصور که روزی ممکن است طلاق بگیرند، ازدواج نمی‌کنند. بلکه در ابتدا همه فکر می‌کنند که ازدواج آن‌ها تا ابد دوام دارد و به هیچ مشکلی برنمی‌خورند. در حالی که طلاق بسیار شایع است، اما بیشتر افراد موقع ازدواج بدون تردید باور دارند که ازدواج آن‌ها فرق می‌کند. به همین دلیل است که رسیدن به این مرحله، می‌تواند یک شوک بزرگ برای دو طرف باشد.
طبیعی است که بعد از طلاق احساس پشیمانی کنید، با خودتان فکر کنید کاش اوضاع جور دیگری پیش می‌رفت یا اینکه فکر کنید شاید می‌توانستید از این شرایط پیشگیری کنید. حتی ممکن است دچار انکار شوید و سردرگمی را تجربه کنید.
تمام این احساسات متضاد، طبیعی است ولی یک حقیقت وجود دارد که باید بپذیرید؛ این ازدواج تمام شده است.
بسیاری از افراد بعد از طلاق دوباره ازدواج می‌کنند اما افرادی که نمی‌توانند گذشته را رها کنند، دچار مشکل می‌شوند.
این بار اگر افکاری مثل انکار و پشیمانی سراغتان آمد به‌جای اینکه بگویید کاش این اتفاق نمی‌افتاد، مسیر تفکر خود را تغییر دهید. با خودتان بگویید طلاق پیش می‌آید و پایان زندگی نیست. زندگی آن طور که انتظار داشتیم پیش نرفت ولی هنوز فرصت برای شاد بودن و لذت بردن وجود دارد.
پذیرش، یک شبه اتفاق نمی‌افتد؛ پس اگر به زمان زیادی برای پذیرش شرایط جدید نیاز دارید، خودتان را سرزنش نکنید. چیزی که مهم است این است که با خودتان و یکی از شکست‌های زندگیتان، مهربان باشید.
۲. درک احساسات فردی
بعد از طلاق احساسات متعددی را تجربه می‌کنید. این دوره ممکن است مدت زیادی طول بکشد و احساسات زیر را تجربه کنید که گاهی کاملا متضاد هستند:
- درد، خیانت و اندوه
- ترس، عدم اطمینان و شک
- تحقیر و انزجار
- خصومت یا خشم
- اندوه، از دست دادن و پشیمانی
- تسکین و آرامش
- تنهایی
این احساسات گاهی به کشمکش‌های درونی تبدیل می‌شود. اگر مورد خیانت واقع شده باشید احساس خشم و اندوه می‌کنید. هم‌زمان ممکن است هنوز به فرد مقابل علاقه داشته باشید. اگر از یک رابطه‌ی سمی خلاص شده باشید، ممکن است احساس کنید که شاید می‌توانستید جلوی طلاق را بگیرید و به اندازه‌ی کافی تلاش نکرده‌اید. در عین حال ممکن است احساس آرامش هم بکنید.
فرقی نمی‌کند چه احساسی داشته باشید؛ تمام احساسات شما طبیعی است. ممکن است ابتدا شدید و آزاردهنده باشند ولی به‌مرور زمان حالتان بهتر می‌شود.
۳. برنامه‌ریزی برای مراقبت از فرزندان
تحقیقات نشان داده است که وقتی والدین بعد از طلاق هم برای پذیرش مسئولیت فرزندان همکاری می‌کنند، بچه‌های آن‌ها در تمام ابعاد در شرایط بهتری زندگی خواهند کرد. مثلا رابطه‌ی بهتری با والدین دارند و سلامت روانی و رفتاری آن‌ها حفظ می‌شود.
در مورد مسئولیت‌های خودتان بعد از طلاق با همسر سابقتان صحبت کنید و برنامه بریزید. برای گذراندن تفریح، تعطیلات آخر هفته، ماه‌های تابستان، دوره‌های آموزشی، مدرسه‌ی محل تحصیل و… با هم هم‌فکری کنید و برنامه بریزید.
تلاش کنید تا روی چیزی تمرکز کنید که برای فرزند شما بهتر است نه برای اینکه در رقابت با همسر سابقتان برنده شوید یا امتیازی بگیرید.
مثلا اگر همسر سابق شما در خانه کار می‌کند و در همان محله‌ی محل تحصیل فرزندتان زندگی می‌کند، برای فرزند شما بهتر است که پیش او زندگی کند. در سال تحصیلی می‌تواند بیشتر پیش همسر شما باشد و در ماه‌های تعطیل بیشتر وقتش را با شما بگذراند.
اگر همسر سابق شما صلاحیت و قصد همکاری ندارد باید از مراجع قانونی یا مشاوران کمک بگیرید.
برای اینکه همکاری خوبی در نگهداری از فرزند داشته باشید در مورد این نکات تصمیم بگیرید:
- هر دو نفر باید وقت کافی با فرزند بگذرانند
- برنامه‌ی خواب و استراحت، تحصیل کودک مشخص باشد
- در نظر گرفتن تنبیهاتی برای سرپیچی از قوانین
- مسئولیت‌های مربوط به خرید وسایل موردنیاز کودک
- نحوه‌ی برقراری ارتباط با فرزند وقتی پیش شما نیست
- نحوه‌ی صحبت کردن با کودک در مورد طلاق
در مجموع باید برای فرزند خود جا بیاندازید که درست است که همگی با هم زندگی نمی‌کنید ولی وقتی بحث مراقبت از فرزند باشد، با هم همکاری می‌کنید.
۴. حفظ آرامش در برقراری ارتباط
بعد از طلاق ممکن است احساسات منفی زیادی نسبت به همسر سابق خود داشته باشید ولی گاهی مثلا به خاطر فرزندان مجبور می‌شوید که با هم ارتباط داشته باشید. وقتی با هم تماس دارید باید احساسات منفی را کنار بگذارید تا تنشی به زندگی شما اضافه نشود. قرار نیست احساسات خود را سرکوب کنید فقط برای مدتی آن را نادیده بگیرید.
برای این منظور:
- برای ارتباطات خود حد و مرزشی مشخص کنید. مثلا چند وقت یک بار و از چه طریقی با هم در ارتباط خواهید بود.
- مکالمه‌های خود را فقط به مباحث ضروری مثلا توافق‌های مالی و تربیت فرزند محدود کنید.
- از یادآوری گذشته بپرهیزید و دشنام و دعوا را فراموش کنید.
- اطمینان حاصل کنید که زمان کافی برای حرف زدن و شنیدن دارید.
۵. وقت‌گذرانی با فرزندان
وقت گذرانی بیشتر با فرزندان و برنامه‌ریزی کردن برای تفریحات شاد همراه با آن‌ها می تواند دل‌نگرانی‌های بعد از طلاق را کاهش دهد. هر چقدر هم که برنامه‌ی روزانه‌ی شما شلوغ باشد، حتما زمانی را برای بچه‌ها و استراحت در قالب یک خانواده بگذارید. البته قرار نیست تمام لحظه‌های خود را فدای تفریحات خانوادگی کنید ولی با این چند روش می‌توانید اوقات خوش بیشتری با فرزندتان داشته باشید:
- هفته‌ای یک بار بیرون بروید و از تفریحاتی مثل سینما، ساحل و پارک لذت ببرید.
- برنامه‌های روزمره‌ی جدیدی با هم داشته باشید مثلا آشپزی کردن برای شام یا بردگیم در ساعات پایانی شب.
- روزی نیم ساعت برای صحبت کردن با هم وقت بگذارید.
اگر فرزند شما سوالاتی در مورد طلاق دارد به این نکته‌ها توجه کنید:
- با او صادق باشید و جواب صحیحی بدهید.
- سعی کنید در آرامش جواب او را بدهید.
- در مورد والد دیگر او بدگویی نکنید و احترام او را حفظ کنید.
- فقط حقایق را بازگو کنید نه پیش‌داوری‌ها و نظرات شخصی خودتان را.
تاکید کنید که گاهی روابط زناشویی درست پیش نمی‌رود اما:
- این شرایط اصلا تقصیر بچه‌ها نیست.
- هر دو برای حمایت از فرزندتان آماده‌اید و او را تنها نمی‌گذارید.
۶. برقراری ارتباط با دوستان و نزدیکان
به احتمال زیاد به فضایی برای تخلیه‌ی خشم، غم و دردی که احساس می‌کنید نیاز خواهید داشت.
برقراری ارتباط با دوستان و نزدیکان می‌تواند تفاوت بزرگی در حال وهوای شما ایجاد کند. این روابط صمیمانه باعث می‌شود که احساس کنید پشتیبان دارید و از استرس شما کاسته می‌شود.
دوستان و خانواده می‌توانند با همدلی (و درک، اگر طلاق را نیز تجربه کرده باشند) گوش کنند و هم حمایت عاطفی و هم راه‌حل‌های ملموس ارائه دهند؛ مثلا مکانی برای اقامت، کمک به مراقبت از کودک، یا راهنمایی ساده و متفکرانه.
فقط به یاد داشته باشید که نیازی نیست احساسات خود را با افرادی که شما را قضاوت می‌کنند یا حال شما را بدتر می‌کنند در میان بگذارید. سعی کنید فقط با عزیزانی که خیرخواهی، شفقت و مهربانی آن‌ها برای شما ثابت شده، ارتباط برقرار کنید.
۷. افزایش تعداد دوستان
حتما با همسر سابق خود دوستان مشترکی داشته‌اید. گاهی اوقات بعد از طلاق، این دوستان مشترک به سمت یکی از دو طرف رابطه گرایش پیدا می‌کنند و طرف دیگر را ترک می‌کنند. اگر این دوستان خود را از دست داده‌اید و دوستی از قبل از ازدواج هم ندارید، اکنون فرصت مناسبی است تا دوستان جدیدی پیدا کنید و دایره‌ی روابط دوستانه‌ی خود را وسیع‌تر کنید.
برای اینکه احساس تنهایی نکنید و روابط دوستانه‌ی جدیدی پیدا کنید می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- انجام کارهای داوطلبانه در گروه‌های اجتماعی
- دعوت کردن از یک همکار برای ناهار یا قدم زدن آخر هفته
- شرکت در کلاس‌های هنری، موسیقی، آشپزی و…
- مشارکت در گروه‌های حمایتی که می‌توانید آن‌ها را آنلاین پیدا کنید
۸. بهبود رابطه با خود
حتی اگر احساس می‌کنید خودتان را خیلی خوب می‌شناسید، طلاق می‌تواند باعث شود که رابطه‌ی خودتان با درونتان را زیر سوال ببرید. به هر حال هر رابطه‌ای، فرد را تغییر می‌دهد و بعد از اتمام رابطه، شما حس می‌کنید که دیگر آن فرد سابق نیستید. بعضی از عادت‌های فعلی شما ممکن است به مرور زمان و بر اساس سبک زندگی دونفره‌ی قبلی شما شکل گرفته باشد. اکنون ممکن است نیازهای متفاوتی داشته باشید. برای اینکه رابطه‌ی خود را با خودتان بهتر کنید از این روش‌ها استفاده کنید:
- به‌جای ورزش در باشگاه، در طبیعت قدم بزنید.
- رژیم غذایی سالمی دنبال کنید و به غذا خوردن اهمیت بدهید.
- سعی کنید در یک خانه‌ی کوچک‌تر زندگی کنید.
- شب‌ها زود بخوابید و صبح زود بیدار شوید.
با این راهکارها، ریتم زندگی شما سالم‌تر می‌ماند. فراموش نکنید که حتما وقتی برای علاقه‌مندی‌ها و سرگرمی‌های خود بگذارید. تفریحات جدید مجردی را تجربه کنید. به خودتان فرصت دهید که کم‌کم با سبک زندگی جدید خو بگیرید و عادت‌ها و نیازهای جدید خود را بشناسید.
۹. برنامه‌ریزی جدید
در روزهای بعد از طلاق احساس تنهایی و بی‌هدفی می‌کنید. ممکن است دائما به فکر فرو بروید که اگر این اتفاق نمی‌افتاد چه می‌شد. با تغییر روند زندگی خود می‌توانید این احساسات ناخوشایند را تا حد زیادی دور کنید. همچنین مانع از این می‌شوید که الگوهای اشتباه مثلا اهمیت ندادن به خواب و غذا، سلامت جسم و روح شما را تحت تاثیر قرار دهد.
۱۰. سرزنش نکردن
در بیشتر موارد غیر از ازدواج‌هایی که یک طرف رابطه سعی در سوءاستفاده دارد، در طلاق‌ها هر دو نفر تقصیر دارند. وقتی یک زندگی مشترک به انتها می‌رسد، نباید فقط خودتان را مقصر این جدایی بدانید. غیر از سرزنش کردن خود گاهی اوقات در طلاق‌ها، یک نفر رابطه فرد مقابل را مقصر همه‌چیز می‌داند. این کار هم درست نیست چون شما قضیه را فقط از دید خود می بینید و خودتان را جای طرف مقابل نمی‌گذارید.
نه خودتان را بابت تمام شدن این رابطه سرزنش کنید نه همسر سابقتان را مقصر اوضاع بدانید.
۱۱. تمرین صبر
بعد از طلاق حتما به‌خودتان زمان بدهید تا با شرایط جدید وفق پیدا کنید. بلافاصله دنبال رابطه‌ی جدید نباشید چون رابطه‌ای که برای جبران استرس‌ها و دغدغه‌های ابتدای طلاق شکل می‌گیرد معمولا عجولانه است و ممکن است خیلی زود با مشکل مواجه شود.
اگر بعد از مدتی وارد یک رابطه‌ی جدید شدید، شریک فعلی خود را با همسر سابقتان مقایسه نکنید و تلاش نکنید که به هر قیمتی، رابطه‌ی جدید را حفظ کنید فقط چون خاطره‌ی خوبی از طلاق ندارید. قرار نیست به خاطر ماندن در یک رابطه، نیازها و خواسته‌های خود را زیر پا بگذارید.
۱۲. کمک گرفتن از مشاور
در نهایت اگر احساس کردید که تنهایی از پس این شرایط برنمی‌آیید باید به مشاور و متخصص مراجعه کنید. در صورتی که موارد زیر را تجربه می‌کنید حتما به مشاور مراجعه کنید:
- اندوه عمیق و فراگیر
- شک به خود و عدم اطمینان
- احساس شکست یا گناه
- عصبانیت یا تحریک‌پذیری شدید
- علائم افسردگی
جمع‌بندی
طلاق تجربه‌ی تلخی است ولی پایان زندگی نیست. باید سعی کنید که پس از طلاق، خیلی زود احساسات منفی را کنار بگذارید و زندگی جدید خود را بسازید. با راهکارهایی که عنوان کردیم می‌توانید این مسیر را سریع‌تر طی کنید.
منبع: Healthline
