مدل جدیدی که توسط پژوهشگران موسسه فناوری کالیفرنیا (کالتک) و آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا ارائه شده، نشانگر این است که یختاقهای جنوبگان احتمالا با سرعت بیشتری در حال ذوب شدن هستند و این اتفاق میتواند باعث بالا آمدن سریعتر سطح آب دریاها شود. این مدل جریانهای باریک اقیانوسی را در نظر گرفته که در ساحل جنوبگان قرار دارند و با شبیهسازیهای خود نشان داده که جریان آبهای شیرین چطور میتوانند آبهای گرم را به دام بیندازند و باعث ذوب بیشتر یخها شوند.
یختاقها تکههای بزرگی از دیوارههای یخی هستند که در جنوبگان در اطراف یخهای اصلی قطب جنوب قرار گرفتهاند و مانع از ورود آنها به اقیانوس و در نتیجه آب شدنشان میشوند. با این حال، تغییرات اقلیمی سرعت ذوب شدن این یختاقها را افزایش داده و ما را با تهدید بزرگ آب شدن صفحات بزرگ یخی روبرو کردهاند.
محققان در مطالعه خود روی ناحیه خاصی از جنوبگان موسوم به شبهجزیره غرب جنوبگان تمرکز کردند. این قاره تقریبا شکلی مانند قرص دارد و فقط همین شبهجزیره از آن بیرون زده است. جنوبگان دقیقا از همین جا تحت تاثیر بیشترین تغییرات اقلیمی قرار گرفته است.
آبهای گرمتر زیر یخهای جنوبگان به دام میافتند
در این مدل جدید، جریانهای باریک ساحلی جنوبگان هم در نظر گرفته شدهاند که خلاف جهت عقربههای ساعت پیرامون تمام قاره جنوبگان حرکت میکنند. مدل حاضر نشان میدهد که چگونه آبهای شیرین حاصل از ذوب شدن یخها در شبهجزیره غربی توسط جریانهای ساحلی برداشته شده و به دورتادور این قاره برده میشوند.
این آبهای شیرین کمتراکم با سرعت در نزدیکی سطح اقیانوس حرکت میکنند و آبهای شور نسبتا گرم اقیانوسها را زیر یختاقها به دام میاندازند. از این رو، یختاقها از زیر ذوب میشوند و سرعت گرمایش اقلیمی را افزایش میدهند.
«اندی تامپسون»، استاد مهندسی و علوم زیستمحیطی کالتک میگوید: «اگر مکانیزمی که ما در حال تحقیق درباره آن بودهایم، در جهان واقعی فعال باشد، میتوان گفت که یختاقها با سرعتی 20 تا 40 درصد بیشتر از پیشبینی مدلهای اقلیمی جهانی در حال ذوب شدن هستند. این مدلها معمولا نمیتوانند این جریانهای قوی را در نزدیکی ساحل جنوبگان شبیهسازی کنند.»