امروزه برای علاقه‌مندان دنیای فناوری اطلاعات و تکنولوژی های جدید و هوش مصنوعی هر روز اتفاقات هیجان‌انگیزی رخ می‌دهد. شرکت گوگل که یکی از سرآمدان این عرصه است این بار هم دست به انقلابی بزرگ زده است و آن رونمایی از یک دستیار جدید صوتی است. در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با گوگل دوپلکس (Google Duplex) دستیار صوتی جدید گوگل، توانایی‌ها و نحوه‌ی کار آن و چالش‌های به‌وجود آمده در این مسیر آشنا کنیم.
آرتور سی کلارک نویسنده‌ی شهیر داستان‌های علمی تخیلی، زمانی در قانون سوم خود که به قانون کلارک مشهور است، گفته بود: «هر فناوری وقتی به‌حدی از پیشرفت برسد، دیگر نمی‌توان آن را از جادو تفکیک کرد.» گوگل اخیرا در خلال کنفرانس گوگل I/O، قابلیتی برای دستیار صوتی خود معرفی کرده که می‌تواند از قانون سوم کلارک پیروی کند. این قابلیت جدید که گوگل دوپلکس نام دارد، می‌تواند به‌جای فرد، تماس تلفنی برقرار کند و مکالماتی کاملا طبیعی را انجام دهد.
این قابلیت به‌قدری واقع‌گرایانه است که اگر بدون آگاهی از الگوریتم‌های هوش مصنوعی گوگل به آن گوش کنید، تصور نمی‌کنید که یک ربات این کار را انجام داده است. به‌نظر می‌رسد، با توجه به نمونه‌هایی که از گوگل دوپلکس شنیده‌ایم، این فناوری هوش مصنوعی گوگل توانسته آزمون تورینگ را که در دهه‌ی ۱۹۵۰ توسعه پیدا کرده است پشت سر بگذارد. براساس آزمون تورینگ، اگر یک ماشین بتواند به‌گونه‌ای انسان را فریب بدهد که در تشخیص ماشین از انسان دچار اشتباه شود، توانسته این آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارد.
تغییری که به‌وسیله‌ی گوگل دوپلکس صورت گرفته، توانایی آن برای انجام مکالمات طبیعی ازطریق درک، تعامل، استفاده از تکیه‌کلام‌های عامیانه، زمان‌بندی و مکث‌های درست صورت می‌گیرد که تضمین می‌کند، گیرندگان تماس‌های تلفنی دیگر مجبور نیستند با صحبت با ماشین سازگار شوند. این توانایی توانسته واقعا افرادی را که به تماس‌های گوگل دوپلکس پاسخ داده‌اند فریب بدهد تا تصور کنند که واقعا شخص دیگری پشت خط است. البته همان‌طور که متوجه شدید در اینجا منظور شماره‌گیری به مانند دیگر دستیارهای صوتی نیست، بلکه انجام مکالمات با افراد واقعی است. اما قبل از اینکه نگران پیامدهای اخلاقی این فناوری هوش مصنوعی شوید، بهتر است به جزئیات این فناوری پیشرفته نگاهی بیندازیم.
گوگل دوپلکس چیست؟
گوگل دوپلکس برای جایگزینی انسان‌ها (به‌عنوان مثال، اپراتورهای پشتیبانی تلفنی) طراحی نشده، بلکه برای انجام وظایفی خاص (دامنه‌های بسته) توسعه پیدا کرده است. بنابراین نمی‌توانید از گوگل دوپلکس بخواهید با خانواده یا والدین شما تماس بگیرد یا خود را به‌جای یک شخص واقعی جا بزند، بلکه می‌توانید از او بخواهید جایی در رستوران برای‌تان رزرو کند.
چه کاری انجام می‌دهد؟
گوگل دوپلکس در ابتدا، روی سه وظیفه (به‌صورت آزمایشی) متمرکز خواهد بود: رزرو رستوران، نوبت‌گیری آرایشگاه و اطلاع از ساعات کاری و تعطیلی کسب‌و‌کارها.
چرا صدای آن شبیه انسان است؟
تقریبا به این علت که گوگل معتقد است این کارآمدترین راه برای دریافت اطلاعات مفید است؛ به‌ویژه اینکه، ممکن است که دستیار دیجیتالی با وقفه‌ها و مسائل و موقعیت‌های متنوعی برخورد داشته باشد. همچنین بخش دیگر هم به‌دلیل این است که تقریبا کمتر کسی به تماس تلفنی اپراتور اتوماتیک پاسخ می‌دهد و از این جهت، احتمال دریافت اطلاعات مفید به وسیله‌ی دستیارهای دیجیتالی متداول کم است.
چگونه کار می‌کند؟
گوگل دوپلکس به کاربر این امکان را می‌دهد که بدون اینترنت، اطلاعات دریافت کند. گوگل دوپلکس پیوند گم‌شده‌ی بین دستیار گوگل و هر کسب‌و‌کاری است، زیرا این دستیار هوشمند قادر به دریافت اطلاعاتی است که به‌صورت دیجیتالی دردسترس نیستند. به‌عنوان مثال، ممکن است بخواهید ساعت‌های کاری کسب‌و‌کاری را بدانید، اما نمی‌توانید در وب‌سایت این کسب‌و‌کار، اطلاعاتی در این مورد بیابید یا شاید قصد دارید محصول خاصی را از فروشگاهی تهیه کنید، اما نمی‌توانید به‌صورت آنلاین از موجودبودن این محصول اطلاع پیدا کنید. بنابراین گوگل دوپلکس کاری را که می‌خواهید، انجام می‌دهد و با یک تماس تلفنی، به اطلاعات موردنیاز شما دسترسی پیدا می‌کند.
از دیدگاه فناوری، گوگل دوپلکس از پلتفرم یادگیری ماشینی TensorFlow Extended برای ایجاد یک شبکه‌ی عصبی برگشتی (RNN) استفاده می‌کند و وظایف پردازش گفتاری هم به‌وسیله‌ی موتورهای تشخیص خودکار گفتار (ASR) و متن به گفتار (TTS) انجام می‌شوند.
هوشمندی گوگل دوپلکس در چیست؟
گوگل دوپلکس مانند یک فرد عادی صحبت می‌کند و این طبیعی بودن می‌تواند به قابلیت‌های دستیار صوتی OK Google که می‌شناسیم اضافه کند. به‌عنوان مثال، با استفاده از این فناوری می‌توانیم از OK Google بخواهیم، وقت رستوران رزرو کند. نه تنها این، بلکه دستیار صوتی می‌تواند، در مواجه با موقعیت‌های مختلف به‌خوبی واکنش نشان دهد. ممکن است که بخواهید، میزی برای ساعت ۷ و نیم شب رزرو کنید، اما در این ساعت، میزی موجود نیست، در این حالت، گوگل دوپلکس تصمیم به بررسی این می‌گیرد که آیا زمان‌های دیگری که موجود است با زمان‌بندی شما سازگاری دارد یا خیر. اگر خیر، دستیار صوتی گوگل با رستورانی دیگر تماس می‌گیرد. به‌همین‌صورت، گوگل دوپلکس می‌تواند، قرارهای کاری شما را مدیریت کند. نکته‌ی کلیدی استفاده از گوگل دوپلکس این است که همه‌ی این وظایف در پس‌زمینه انجام می‌شوند. درواقع، شما پس از اینکه به دستیار صوتی خود دستور دادید کاری را انجام بدهد، می‌توانید، آفلاین شوید و زمانی که دوباره به اینترنت دسترسی داشتید، گزارش تکمیل وظیفه را دریافت کنید.
آیا باید نگران باشیم؟
اساسا این مورد درباره‌ی هر فناوری جدیدی صدق می‌کند و بحث‌های زیادی هم در این‌باره مطرح است. یکی از بحث‌ها این است که وقتی هوش مصنوعی با ما تماس می‌گیرد، باید بگوید که دستیار صوتی است؟ اما با وجود اینکه گوگل اعلام کرده، هنگامی که این فناوری در دستیارهای صوتی ادغام شود، به افرادی که ازطریق دستیار صوتی با آنها تماس گرفته می‌شود، اطلاع می‌دهیم که در حال صحبت با دستیار دیجیتال هستند؛ هنوز نگرانی‌هایی وجود دارد.
بحث دیگر وضعیت حقوقی است. اگر دستیارهای دیجیتالی دو شخص بدون اطلاع طرفین با هم توافق کنند، چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا ممکن است که نسخه‌ای از این دستیار صوتی با صدایی شبیه ما، برای فریب دیگران استفاده شود؟ مورد نگران‌کننده‌تر، چه می‌شود اگر فردی حساب کاربری شما را هک و از آن برای جعل هویت شما استفاده کند؟
برای چه کسانی مفید است؟
گوگل دوپلکس می‌تواند برای کسانی که مشکلات شنوایی دارند، مزایای زیادی داشته باشد. همچنین می‌تواند بسیاری از موانعی را که با آنها مواجه‌ایم، از پیش‌ِ روی بردارد. به‌عنوان مثال، ممکن است شما به یک سفر خارجی رفته باشید و زبان کشور مقصد را ندانید. بنابراین، دستیار صوتی گوگل می‌تواند، گفته‌های شما را به زبانی که می‌خواهید ترجمه کند. نکته‌ی جالب توجه اینکه، نیازی نیست این وظایف به‌صورت هم‌زمان انجام شود. به‌عنوان مثال، پس از اینکه که از گوگل دوپلکس درخواست انجام کاری کردید، می‌توانید آفلاین شوید و در زمانی که دوباره به اینترنت دسترسی دارید، دستیار صوتی گوگل گزارش انجام کار را به شما بدهد. این قابلیت می‌تواند، در مناطقی که اتصال به اینترنت پراکنده است یا اینکه مشغله زیادی داشته باشید، بسیار مفید باشد.
چه توانایی‌هایی دارد؟
هم‌اکنون، دستیارهای دیجیتال ما بیشتر دیجیتالی هستند تا اینکه دستیاری کارآمد باشند. شما می‌توانید، از دستیارهای دیجیتالی خود بخواهید، چراغ را روشن کنند یا رادیو را تنظیم کنند، اما آنها نمی‌توانند برای شما وقت سرویس خودرو یا نوبت دندان‌پزشکی رزرو کنند و بسیاری از کارهای خسته‌کننده‌ای را که ما زمان زیادی صرف انجام‌شان می‌کنیم، برای‌مان انجام دهند. تصور کنید، با وجود چنین دستیارهای صوتی هوشمندی، می‌توانید تا چه حد در زمان خود صرفه‌جویی کنید.
گوگل دوپلکس چه زمانی به دست ما می‌رسد؟
گوگل قصد دارد که نسخه‌ی آزمایشی این قابلیت جدید را تابستان سال جاری در دستیار گوگل آزمایش کند. اگرچه تاریخ انتشار دقیق آن یا کشورهایی که این قابلیت در آنها عرضه می‌شود، هنوز اعلام نشده، واضح است که دیر یا زود، این دستیار هوشمند به بخش جدانشدنیِ زندگی ما تبدیل می‌شود.
